30 jyldaı muǵalim bolǵan shyǵysqazaqstandyq áıel qalaı bir jylda álemniń úzdik sadaqshysy atandy
ÓSKEMEN. KAZINFORM — Shyǵys Qazaqstan oblysy Glýbokoe kentinde turatyn qoldanbaly óner úıirmesiniń jetekshisi Aıash Qabdollaeva bir jyl buryn ǵana sadaq ata bastaǵan. Al búginde ol Ońtústik Koreıada ótken Álem kýboginde 130-dan astam mergenniń ishinen oza shaýyp, jeńis jalaýyn jelbiretip otyr. Kazinform tilshisi sadaqshy ustazdy áńgimege tartyp kórdi.
— Sadaq atý sportymen qashannan beri aınalysyp kelesiz?
— Bul sport túrimen shuǵyldanyp kele jatqanyma 1 jyl ǵana boldy. Byltyr jaz kezinde bastaǵanmyn. Kelinim sadaq alyp kelgende bárimizge qyzyq bolyp, qolymyzǵa ustap kórdik. Atyp ta kórdik, árıne. Biraq alǵashqyda jebelerimiz nysanaǵa tımeı, jan-jaqqa ushty. Keıin úırene bastadyq.
— Ne sebepti osy sport túrin tańdadyńyz?
— Negizi bala kezde aýylda aǵashtan sadaq jasap, uldardyń arasynda atyp oınaıtynbyz. Bálkim sodan da bolar, sadaqty kórgende birden qyzyqtym. Kúıeýim de, kelinim de sadaq atyp júrgendikten bir jaǵynan hobbı retinde aınalysqym keldi. Qolymnan keledi eken. Biraq op-ońaı boldy dep aıta almaımyn. Balalarǵa arnalǵan sadaqqa qaraǵanda naǵyz sadaqtyń salmaǵy aýyr bolady. Odan jebe atýdan bólek kóterip ustap turýdyń ózi jeńil sharýa emes. Ári nysanaǵa dóp tııý úshin kózdeýiń kerek. Qolyń, ıyǵyń aýyrady.
Sóıtip, osy sport túrine bet buryp kettik. Qoramsaqqa qol salyp, jebeni zýyldatyp atqanda erekshe sezimge bólenip, qarbalas jumystan demalyp, bir serpilip qalasyń.
— Jumys demekshi, sizdiń negizgi jumysyńyz qandaı?
— Glýbokoe kentindegi O.Bókeı atyndaǵy qazaq orta mektebinde 25 jyl bastaýysh synyp muǵalimi boldym. Al 2022 jyldan bastap Balalar shyǵarmashylyq úıinde «Atamura» qoldanbaly óner úıirmesiniń jetekshisi bolyp jumys istep kelemin. Balalarǵa jún tútitip, taqııa tigip, sýret saldyryp, qorjyndar, sandyqshalar jasaýdy úıretemin. Ózim shyǵarmashylyqqa jaqyn adam bolǵandyqtan jumysymdy jaqsy kóremin. Apam qolóner sheberi bolǵan. Ol kisi quraq qurap, toqyma toqyp, keste tikken. Sondyqtan maǵan bul qasıet qanmen berilgen dep oılaımyn.
— Sadaq atýdan alǵash ret qandaı jarysqa baryp kórdińiz?
— Jalpy sadaqty qolǵa ala salyp atyp ketemin dep oılaý — ábestik. Ol úshin tynbaı eńbektenip, úzdiksiz jattyǵý kerek. Bir sátte birneshe áreketti úılestire bilýiń qajet. Ol turǵan turysyńnan bastap kózdep atýyńa deıin. Men kún saıyn jattyǵyp júrdim. Jumystan kelgen soń úı sharýasyn bitirip tastap, mindetti túrde kem degende 2 saǵat dalada daıyndaldym. Keıde tipti qarańǵy túskenge deıin 4-5 saǵat sadaq atatynmyn. Jubaıym nysanalar jasap qoıǵan. Solardy 50, 60 metrge qoıyp atyp, mergendigimdi shyńdaı berdim.
Alǵashqy jarysym byltyr jaz kezinde boldy. Jyl saıyn oblystyq Dene shynyqtyrý jáne sport basqarmasy aýdandar arasynda halyqtyq sport oıyndaryn ótkizedi. Sondaǵy sadaq atýdan juptyq jarysqa jubaıym ekeýimiz qatysyp, birinshi oryn aldyq. Sodan baryp jekeleı syndarǵa túse bastadym. Áýeli kishigirimnen bastap, keıin oblystyq dodalarda baq synadym. Shyǵys Qazaqstannyń chempıony atanǵan soń respýblıkalyq jarystarǵa bet burdym. Bıyl «Aq bıdaı» týrnırinde jeńimpaz bolǵannan keıin alǵash ret álemdik deńgeıdegi jarysqa barýǵa bel býdym. Osylaısha, Ońtústik Koreıanyń Ýlsan qalasyndaǵy Álem kýboginde «Mıshen jamby» jeke synaǵynda 130-dan astam áıel sportshynyń arasynan birinshi oryn alý buıyrdy.
— Sol Álem kýbogi qandaı deńgeıde ótti?
— Halyqaralyq jarysqa álemniń ár túkpirinen 537 sportshy keldi. Bári óte joǵary deńgeıde uıymdastyrylǵan. Osy 500-den astam adamdy bir sátte birneshe nysana boıynsha turǵyzyp atqyzdy. Ár qatysýshynyń orny, ýaqyty aldyn ala eseptelip, bekitilip qoıǵan. Sondyqtan jarysta ý-shý, daý-damaı bolmady.
— Sheshýshi sátte ýaıym boldy ma?
— Bir jyl úzbeı daıyndalǵannyń arqasynda osyndaı nátıjege qol jetkize aldym. Biraq álbette ýaıym degen bolady. Sol qobaljýdy der kezinde tizgindep otyrsań ǵana jeńiske jete alasyń.
— Siz úshin eń este qalǵan jarys sáti qaısy?
— Fınal kezi. Eki adam shyǵyp birinshi orynǵa talastyq. Sońǵy meje, sheshýshi sát. 3 raýnd 5 oqtan atamyz. Barlyq oıym — jambyǵa oq tıgizý bolyp turǵandyqtan ba úshinshi raýndtyń bitkenin ańdamaı da qalyppyn. Ár raýndtan soń oq jınaýǵa baramyz. Taǵy da atamyn dep oılap, oq jınaýǵa bara jatsam artymnan bapkerim aıqaılady. Sóıtsem, jarys bitip, jeńimpaz atanǵan ekenmin. Bul men úshin qyzyq jaıt boldy. Eń este qalǵan osy sát shyǵar.
— Shákirtterińizge sport pen shyǵarmashylyqty úılestirý jóninde qandaı keńes berer edińiz?
— Tek bir dúnıemen aınalyspaı, ózderin ár baǵytta synap kórse deımin. Adam qyzyqsa bárine ýaqyt tabýǵa bolady. Eń bastysy, erinshektikti jeńý kerek. Shyǵarmashylyqtan bólek, sporttyń birneshe túrimen shuǵyldanyp, arasynan unaıtynyn tańdap alady. Ata-analarǵa da únemi «balalaryńyzdy jan-jaqty qylyp damytyńyzdar» dep aıtyp kelemin. Balanyń jaqsy qasıetteri, erekshe qabiletteri sonda ashylady.
— Sadaq atý sportynyń adamǵa berer paıdasy qandaı?
— Paıdasy ushan-teńiz. Eń áýeli shydamdylyqqa úıretedi. Óıtkeni shydamsyzdar sadaq atýdy meńgere almaı, jarty jolda tastap ketetinin kórip júrmiz. Sodan soń kózge paıdaly. Sebebi nysanaǵa alystan kózdep atamyz. Sadaq atý — tek kórý qabiletińe ǵana emes, barlyq deneńe jattyǵý. Keıbireýler sadaqty ustap, tartyp, jebeni atsań boldy dep oılaıtyn shyǵar. 60 metrden atqanda oqtardy qaıta-qaıta jınaǵanda aıaǵyń da talady.
Bul sport túri balalardyń minezin de jóndeıdi der edim. Psıhologııalyq turǵyda shyńdalyp, salmaqtyraq bola túsedi.
— Áńgimeńizge kóp rahmet!
Eske salsaq, osyǵan deıin qazan aıynda Atyraýda kásibı sadaqshylar bas qosqany habarlanǵan.