«3 mıllıon bala aborttyń qurbany bolmaǵanda qazaq 20 mıllıonǵa jeter edi...» - BAQ-qa sholý
***
«Egemen Qazaqstan» gazetinde «Quttyqtaý jedelhatyn joldady» degen materıal berilgen. Atap aıtqanda Qazaqstan Prezıdenti Nursultan Nazarbaev Georgıı Margvelashvılıge onyń Grýzııa Prezıdenti laýazymyna saılanýyna baılanysty quttyqtaý jedelhatyn joldady.
Jedelhatta Qazaqstan Prezıdenti G.Margvelashvılıdiń joǵary memlekettik laýazymdaǵy qyzmeti Grýzııanyń odan ári jan-jaqty damýy men órkendeýine septigin tıgizetinine senimin bildirdi.
«Qazaqstan men Grýzııa arasyndaǵy ózara tıimdi yntymaqtastyq bizdiń elderimiz halyqtarynyń ıgiligi úshin ózara senim men qurmet jaǵdaıynda alda da damı beretinine senemin», - dep atap ótken Memleket basshysy.
Bas basylymynyń jazýynsha, keshe qýanyshty habar jetti. 14 jastaǵy qazaqstandyq mánerlep syrǵanaýshy Elızabet Tursynbaeva 2014 jylǵy aqpan aıynda Sochıde ótetin XXII Qysqy Olımpııa oıyndarynyń kórsetilim synaǵyna qatysatyn bolypty. «Biz Lıza týraly alǵash ret budan 2 jylǵa jýyq ýaqyt buryn, 2011 jylǵy jeltoqsan aıynda, ol Germanııanyń Dortmýnd qalasynda jasóspirimder arasynda bolyp ótken halyqaralyq týrnırde qola júlde jeńip alǵan kezde jazǵanbyz. Sol joly 11 jasar qyzdyń Qyzylorda oblysyndaǵy Aral qalasynyń týmasy ekenin de baıandaǵan edik. Lıza bala jasynan sportqa, sonyń ishinde mánerlep syrǵanaýǵa qyzyǵyp ósipti. Qyzynyń osyndaı yntasyn bilgen ákesi Baıtaq Tursynbaev Máskeý qalasyna kóship barady. Onyń Lızadan jasy úlken Tımýr atty uly da bar eken. Qazir tórt adamnan turatyn otbasy Reseı astanasynda turyp jatyr»,-dep jazady maqala avtory «Úkili úmit» degen taqyryppen berilgen maqalada. «Meniń qyzym 14-ke endi ǵana tolatyn bolǵandyqtan, Olımpııa oıyndarynyń mánerlep syrǵanaýdan eresekter arasynda ótetin negizgi jarysyna jiberilgen joq. Sondyqtan ol munda tek kórsetilim synaǵyna qatysady», - dep túsindirdi Elızabettiń ári menedjeri bolyp tabylatyn ákesi Baıtaq. Onyń aıtýyna qaraǵanda, Lıza qazir aldaǵy jeltoqsan aıynyń 5-i men 8-i aralyǵynda Japonııada ótetin jasóspirimderdiń álemdik Gran-prıiniń fınalyna daıyndalyp jatqan kórinedi. Eske sala keteıik, ol osy Gran-prıdiń taıaýda Mınskide ótken kezekti kezeńinde ekinshi orynnan kóringen edi.
***
«Aıqyn» gazetiniń búgingi sanynda «Memlekettik ýnıversıtetter jekeshelendiriledi» degen maqala jarııalandy. Úkimet otyrysynda Bilim jáne ǵylym mınıstri A.Sárinjipov osyndaı málimdeme jasady. Jaqynda bilim berý salasynyń basshysy aýysqany málim, al jańa basshynyń óz jańalyqtarymen keletini de anyq. Sodan halyq jańa bilim jáne ǵylym mınıstriniń qandaı jańa reforma bastaıtynyn kútken. Aslan Sárinjipov Mınıstrler kabınetiniń keshegi otyrysynda óz usynystaryn jaıyp saldy. Olardy mınıstr aldaǵy eki jyl ishinde júzege asyrmaq nıette. Endi memlekettik ýnıversıtetter jekeshelendiriletin bolady. BǴM-nyń jańa basshysy «júıeli sheshim» usynylyp otyrǵandyǵyn habarlady, ol JOO-lardy memlekettik menshikten shyǵarýdy qarastyrady, sondaı-aq joǵary oqý oryndary arasynda «qarjylyq resýrstar, stýdentter, professor men oqytýshylar» úshin kúresti, básekeni kúsheıtý maqsatynda olarǵa derbestik berýdi kózdeıdi.
«2015 jyldyń ortasynda, dálirek aıtqanda, 17 maýsymda Qazaqstan álemniń 119 elimen qatar tsıfrly habar taratý júıesine kóshedi. Mejeli merzimge 1 jyl 6 aı qalǵanymen, qazaqstandyqtardyń basym bóligi habar taratýdyń osy túrimen tolyq habardar emes eken, tipti bul jaıynda múldem beıhabar adamdar da bar kórinedi. Bul týraly Astanada ótken «Sandyq dáýirdegi televızııa: qazaqstandyq bolmys pen jahandyq úrdis» atty forýmda aıtyldy»,-dep jazady «Aıqyn» basylymy «Sandyq habar taratýǵa kóship úlgeremiz be?» degen taqyryppen berilgen maqalada. Tsıfrly televızııanyń paıdasy, otandyq telearnalar ónimi elimizdiń shalǵaı óńirleri úshin de qoljetimdi bolady, telearnalar paketi artady. Mysaly, búgingi tańda elimizdiń ońtústik óńirinde otandyq arnalardyń bári birdeı kórsetilmeıdi, esesine ózbekstandyq arnalardyń ústemdigi baıqalady. Al tsıfrly televızııa óz-aǵalardyń televızııalyq ónimderin yǵystyrýǵa múmkindik beredi.
***
«Alash aınasy» gazetiniń bastapqy betindegi «Qazaqstanǵa syrahanada aǵylshyn tilin meńgergen mamandar ne beredi?» degen maqalaǵa keshegi Úkimet otyrysynda bilim jáne ǵylym mınıstriniń jasaǵan baıandamasy negizge alynǵan. «Qazir tehnologııalar jyl saıyn jańaryp turady. Sondyqtan bolashaqta biz bilmeıtin mamandyqtardyń bolatynyn eskerip, balalardy soǵan qaraı daıyndaý qajet», - deıdi Aslan Sárinjipov. Osy tusta shý etken jýrnalısterdiń «Ol qandaı mamandyqtar?» degen suraǵyna mınıstrdiń: «Men tipti sony ózim de bilmeımin», - dep jaýap bergen eken. Al «Bolashaq» túlekteri bilimi sapasyna syn taqqan Ulttyq ǵarysh agenttiginiń tóraǵasy shetelden oqyp kelgen mamandardy syrahanada otyryp aǵylshyn tilin úırengender dep saldy.
Sonymen qatar mınıstrdiń qazaq tildi bilim ordalaryn kóbeıtemiz degeni kópti qýantyp tastapty. «Biz qazaq tilin damytý isine erekshe den qoıatyn bolamyz. Bolashaqta qazaq tilinde sabaq beretin oqý oryndary kóbeıedi. Ondaı balabaqshalar - 2 myńǵa, mektepter - 4 myńǵa, al kolledjderdiń sany 150-ge deıin jetetin bolady», - deıdi Aslan Sárinjipov.
Gazettiń turaqty «Oı kókpar» aıdary «Turǵyndardy sý-gaz elektr qýatymen qamtamasyz etýdi jekemenshikten alyp memlekettik kásiporyndarǵa júkteý kerek pe?» degen saýalǵa arnalǵan. Rasynda bul qyzmetterdiń memleket belgilegen baǵasy jekemenshikke kelgende eki, tipti úsh esege ósip ketetindigi belgili. Bul rette zańger Dáýren Aryn: «Naq qazir ınfraqurylymy damymaǵan eldi mekenderde jurt óz kúshimen turǵyn úı salyp alyp jatyr. Ol baspananyń qurylys jumysy óz aldyna, gaz, sý, elektr jaryǵyn tartyp alý úshin sol jekelegen turǵynnyń qaltasynan 5-6 myń dollar qosa shyǵady. 1. G-4 gaz eseptegishiniń ornatylýymen - 97 735 teńge; 2. G-6 gaz eseptegishiniń ornatylýymen - 117 972 teńge bolýy kerek. Bul «QazTransGaz» AQ usynyp otyrǵan resmı baǵa. Al endi bul baǵany jekelegen kompanııalar óz erikterine salyp myń qubyltyp aspandatady. Jekelegen kompanııalar bul máselede ózderiniń paıdasyn ǵana oılap qyzmet etýde. Sebebi olar jekemenshik kompanııalar bolǵan soń óz jumysyn, shyǵyndaryn ózderiniń paıdasyna qaraı esepteıdi» dese, ekonomıst-ǵalym Toǵjan Shaıahmetova qaraqurym memlekettik kásiporyndardy qaptata berý máseleni sheshpeıtindigin alǵa tartýda.
«Alash aınasy» basylymynyń «Qoǵam» betindegi «3 mıllıon bala aborttyń qurbany bolmaǵanda qazaq 20 mıllıonǵa jeter edi...» degen maqalada 20 jyldyń ishinde Qazaqstanda úsh mıllıon bala týmaı jatyp, o dúnıelik bolyp, aborttyń qurbanyna aınalǵandyǵy, al sol úsh mıllıon bala týylǵanda búginderi qazaqtyń sany 20 mıllıonǵa jetetindigi ókinishpen aıtylyp, kórshi elderdiń statıstıkasy mysalǵa keltirilip, jasandy túsikke zańdy túrde tyıym salý máselesi usynylady.
