29 tamyz. Týǵan kún ıeleri
ESІMDER
157 jyl buryn (1861-1933) qazaqtyń halyq kompozıtory, kúıshi, qazaq dombyra mektebiniń negizin salýshylardyń biri ORAZALYULY Seıtek dúnıege keldi.
Batys Qazaqstan oblysynda týǵan. Bala kúninen mýzykaǵa qabiletin baıqatty. Dombyra tartýdy óz aǵasy Sultanǵalıdan úırendi, kúı oryndaýdy Dáýletkereıdiń shákirtterinen úırendi. «Arpalys», «Orǵytpa», «Shárıpa», «Bes qyz», «Jantaza», «Qarashash», «Qanatym», «Kókala at» t.b. kúıleri bar. Erkindik ıdeıalary úshin qýǵynǵa ushyrady. Orda, Irkýtsk, Qarabaıly, Astrahan, Máskeý túrmelerine qamaldy. Revolıýtsııashyl orys jumysshylarmen baılanysy bar degen aıyppen saıası senimsiz adam retinde Sibirge aıdaldy. Osy kezde «Aıdaý», «Túńildim», «Arman» kúıleri týdy. 1905 jyly elge oraldy. «Joqtaý», «Ǵazız», «Meń-zeń» «Sary dala» kúıleri osy kezde týdy. 1905 jylǵy revolıýtsııaǵa arnalǵan «Jiger», 1916 jyl oqıǵalaryna ún qosqan «16 jyl» kúıleri bar. Seıtek shyǵarmalarynyń shyńy «Zaman-aı» kúıi, Oktıabr revolıýtsııasy ony «17 jyl», «Erkindik», «Partsezd» kúılerin shyǵarýǵa jigerlendirdi. A.Zataevıch Seıtek kúılerin «Qazaq halqynyń 1000 áni» jınaǵyna engizdi. Táken Álimqulovtyń «Seıtek saryny» povesi Seıtektiń ómiri men shyǵarmashylyǵyna arnalǵan. Seıtektiń kóptegen kúıleri Qurmanǵazy atyndaǵy memlekettik akademııalyq halyq aspaptary orkestriniń repertýarynda.
72 jyl buryn (1946) sýretshi ZÁÝІRBEKOVA Bátıma Esmuratqyzy dúnıege keldi.
Jambyl oblysy Moıynqum aýdany Fýrmanov aýylynda týǵan. Gobelenshi, sándik-qoldanbaly óner ıesi. Qazaqstan Respýblıkasy Sýretshiler Odaǵynyń múshesi. Almaty kórkemsýret ýchılışesin, Abaı atyndaǵy Almaty memlekettik ýnıversıtetin bitirgen. «Astyq jınaý», «Melodııa» sııaqty alǵashqy týyndylary ótken ǵasyrdyń 70-shi jyldary Máskeýdegi kórmede kórsetilip, joǵary baǵaǵa ıe boldy. Bul týyndylarynan tirshilik tynysy aıshyq boıaýlar arqyly kórsetilip, kúndelikti turmys kórinisi, dúnıeniń jarasymdylyǵy jan-jaqty baıqalys tanytty. Gobelen kilemderdiń boıaýlarynyń qanyqtyǵy men tazalyǵy avtordyń jan-dúnıesiniń náziktigin, ómirge degen shynshyl kózqarasy men mahabbatyn bildirip turady. San túrli qubylystardy áserleýge qurylǵan gobelenderdi toqýmen qatar sýret ónerin jete meńgergen Záýirbekova «Áıgerim» atty eńbeginde túr-tústerdi meılinshe qubyltyp kórsetse, «Qunarlylyq» dep atalatyn sýretinde ómirdiń sánin keltiretin áıel-anany asa joǵary dáripteıdi. Shyǵarmashylyq oı-qııalyn sharyqtaý shegine jetkize otyryp dúnıege keltirgen «Dala madonnasy» atty eńbeginde kórkemdik kórinisterdi jınaqtap kórsetýdiń eń joǵary úlgisin baıqatady. Záýirbekova kóptegen otandyq, halyqaralyq kórmelerge úzbeı qatysyp atalǵan eńbekterinen tys «Kóktem», «Jer-ana», «Keshki Almaty», «Qazaqstan kempirqosaǵy», «Astyq merekesi», «Bereke», «Jas Abaı», «Baqyt qustary», «Kúı», «Sazger» sııaqty asa iri, keń aýqymdy shyǵarmalary arqyly joǵary baǵalanyp, syılyqtar men laýreattyq ataqtardy ıelenip keledi. Onyń sýretkerlik óneri, tamasha týyndylary jaıly shyǵarylǵan albom-kitapta (avt. Sh.Toqtabaeva), Túrkııada shyǵarylǵan katalogta (1999), «Melodııa» atty derekti fılmde keńinen sóz bolǵan. Záýirbekova qazaq halqynyń turmys-tirshiligin ózi tańdaǵan sara óner gobelen arqyly keńinen tanytyp kele jatqan jańashyl sýretker, sheberlik pen shynaıy talant ıesi. Onyń jumystary AQSh-ta, Kanadada, Reseıde, Túrkııada, Frantsııada, Shveıtsarııada, Qazaqstanda jáne basqa elderde murajaılar men jeke kollektsııalarda saqtaýly. Sh.Ýálıhanov atyndaǵy Qazaq KSR Memlekettik syılyqtyń laýreaty, Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri.
69 jyl buryn(1949) Travmatologııa jáne ortopedııa ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń dırektory, medıtsına ǵylymdarynyń doktory, professor, QR UǴA korrespondent-múshesi BATPENOV Nurlan Jumaǵululy dúnıege kelgen.
Aqmola oblysynda týǵan. 1972 jyly Tselınograd memlekettik medıtsına ınstıtýtyn bitirgen.
Eńbek jolyn 1972 jyly Tselınograd qalasyndaǵy oblystyq klınıkalyq aýrýhanada travmatologııa-ortopedııa bólimshesiniń ordınator-dárigeri bolyp bastaǵan.
1976-1978 jyldary - klınıkalyq ordınatýra;
1978-1982 jyldary Máskeý qalasyndaǵy N.N. Prıorov atyndaǵy Travmatologııa jáne ortopedııa ortalyq ınstıtýtynyń aspırantýrasynda daıyndyqtan ótti;
1982-1991 jyldary - assıstent, dotsent, professor;
1991-1998 jyldary - Ortopedııa jáne dalalyq-áskerı hırýrgııa kýrsy, travmotologııa kafedrasynyń professory, ekonomıkalyq máseleler jónindegi prorektor;
1998-2001 jyldary - Tselınograd memlekettik medıtsına ınstıtýtynyń ortopedııa jáne dalalyq-áskeı hırýrgııa, qalpyna keltirý travmotologııasy kafedrasynyń meńgerýshisi, oqý isi jónindegi prorektor.
Qazirgi qyzmetinde 2001 jyldan beri.
Professor N.J. Batpenov Germanııada shyǵarylatyn jáne Qazaqstanda, Germanııa men TMD elderinde qoldanylatyn, «QazTOǴZI, N. Batpenov modeli» janbas-san býynynyń endoproteziniń jańa modeliniń avtory; «Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri» ataǵymen marapattalǵan; Ǵylym men tehnıka salasynda Ál-Farabı atyndaǵy Memlekettik syılyqtyń laýreaty; «Qurmet» ordenimen, KSRO HJK qola medalimen, «Eren eńbegi úshin» medalimen, «Altyn dáriger» ǵylymı medıtsınalyq tósbelgisimen jáne basqa da kóptegen QR Úkimetiniń, QR Densaýlyq saqtaý jáne áleýmettik damý mınıstrliginiń, QR Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń, «Nur Otan» partııasy ortalyq apparatynyń medaldarymen jáne Qurmet gramotalarymen marapattalǵan.
55 jyl buryn (1963) Astana qalasy ákiminiń orynbasary AITMUHAMETOV Qosman Qaıyrtaıuly dúnıege keldi.
Aqmola oblysy, Ereımentaý aýdany, Bestóbe aýylynda dúnıege kelgen. 1986 jyly ınjener-qurylysshy mamandyǵy boıynsha Aqmola ınjenerlik-qurylys ınstıtýtyn, 2006 jyly Qazaq memlekettik zań ýnıversıtetin bitirdi, ıýrısprýdentsııa bakalavry sanatyna ıe boldy. Eńbek jolyn 1983 jyly Aqmola oblysynyń «Izobılnyı» keńsharynda bastady. 1986-1987 jyldary - Aqmola oblysy Qorǵaljyn aýylynyń AKTÝ-21 oqytýshy, «Bestóbe» kenishi Bestóbe ATK-da jabdyqtaý boıynsha ınjeneri bolyp jumys istedi. 1987-1991 jyldary - Tselınograd júkteý avtobasqarmasynyń materıaldyq-tehnıkalyq qamtamasyz etý bóliminiń ınjeneri, tehnıkalyq jaǵdaıdy baqylaýshy bolyp jumys istedi. 1991 jyldan bastap - «APS» ShJK dırektory (Astana). 1994 jyldan bastap - baılanys avtobazasynyń dırektory (Astana). 2001 jyldan bastap - «Gorkommýnhoz» MKK dırektorynyń orynbasary (Astana). 2003 jyldan bastap - «Gorkommýnhoz» MKK dırektory (Astana). 2006 jyldan bastap - «Astana Gorkommýnhoz» AQ basqarmasynyń tóraǵasy, «Kredıt Qurylys NS» JShS dırektorynyń orynbasary (Astana). 2008 jyldan bastap - «Astana Gorkommýnhoz» AQ basqarmasynyń tóraǵasy (Astana). 2009 jyldan bastap - Aqmola oblysy ákiminiń orynbasary. 2012-2013 jyldary - Aqmola oblysy ákiminiń birinshi orynbasary. 2013-2014 jyldary - Aqmola oblysynyń ákimi. 2014 jylǵy maýsym-tamyz aılarynda - QR Óńirlik damý vıtse-mınıstri. 2014- jylǵy tamyz-qarasha aılarynda - QR Ulttyq ekonomıka mınıstrliginiń Qurylys, turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq jáne jer resýrstaryn basqarý komıtetiniń tóraǵasy. Qazirgi qyzmetinde - 2014 jylǵy qarashadan beri. «Astanaǵa 10 jyl» mereıtoılyq medalimen (2008 j.), «Qazaqstan Respýblıkasynyń Táýelsizdigine 20 jyl» mereıtoılyq medalimen (2011 j.), «Qurmet» ordenimen (2012 j.) marapattaldy.
49 jyl buryn (1969) Kókshetaý qalasynyń ákimi MARJYQPAEV Ermek Boranbaıuly dúnıege keldi.
Tselınograd qalasynda dúnıege kelgen. 1994 jyly S. Seıfýllın atyndaǵy Tselınograd pedagogıkalyq ınstıtýtyn, 2001 jyly «Turan» ýnıversıtetin, 2009 jyly Kókshetaý ýnıversıtetin támámdaǵan.
Eńbek jolyn orta mektepte ustazdyqtan bastady.
1992-1994 jyldar aralyǵynda «Shonaı» shaǵyn kásipornynyń dırektory, keıin «Býrabaı» JShS-nyń dırektory qyzmetin atqardy.
2008-2013 jyldar aralyǵynda Arshaly, Zerendi aýdandarynyń ákimi.
2013 jyldyń qyrkúıek aıynda Aqmola oblysy ákiminiń orynbasary bolyp taǵaıyndaldy. 2014 jyldyń maýsym aıynan bastap QR Prezıdenti ákimshiliginiń memlekettik ınspektory.
2015 jyldyń qańtar aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.
48 jyl buryn (1970) Shyǵys Qazaqstan oblysy Aıagóz aýdanynyń ákimi BAIAHMETOV Baqytjan Kákenqajyuly dúnıege kelgen.
Semeı oblysy, Aıagóz qalasynda týǵan. 1992 jyly Qazaqtyń Eńbek Qyzyl Tý ordeni aýylsharýashylyq ınstıtýty, ınjener-elektrık, 2008 jyly Almaty Ortalyq Azııa ýnıversıteti, ekonomıst mamandyqtary boıynsha bitirgen.
Eńbek jolyn 1992-1999 jyldary «Altaıenergo» mekemesiniń, Aıagóz elektr torabynyń ınjeneri, 1999-2000 jyldary Jergilikti avtomatıkalyq relelik qorǵaý qyzmetiniń bastyǵy, 2000 jyly «VK REK» jabyq aktsıonerlik qoǵamynyń tehnıkalyq qamtamasyzdandyrý jáne relelik avtomatıkalyq qorǵaý bóliminiń basshysy, 2000-2001 jyldary «VK REK» jabyq aktsıonerlik qoǵamnyń bas dıspetcheri, 2001-2002 jyldary Aýdandyq elektr torabynyń bólim basshysy, 2002-2004 jyldary Aýdandyq elektr torabynyń bastyǵy, 2004 jyly «VKREK» jabyq aktsıonerlik qoǵamynyń Aıagóz aımaǵynyń múdiri, Aýdandyq elektr torabynyń bastyǵy, 2004-2005 jyldary Borodýlıha aýdanynyń elektr torabynyń bastyǵy, 2005-2008 jyldary Aıagóz aýdany ákiminiń orynbasary, 2008-2009 jyldary «Dana-Aıagóz» jaýapkershiligi shekteýli seriktestiginiń atqarýshy dırektory, 2009 jylǵy aqpan aıynan bastap Qazaqstan Respýblıkasynyń Mádenıet jáne aqparat mınıstrliginiń memlekettik satyp alý jáne quqyqtyq jumysty uıymdastyrý basqarmasynyń bastyǵy, 2009 jyldyń sáýirinen Qazaqstan Respýblıkasynyń mádenıet jáne ınformatıka mınıstrliginiń aqparat jáne muraǵat komıtetiniń esep basqarmasynyń bas eksperti, 2009 jylǵy maýsymynan Qorshaǵan ortany qorǵaý Mınıstrliginiń bıýdjettik josparlaý jáne memlekettik satyp alý basqarmasynyń bas eksperti, 2009 jylǵy qazanynan bastap Óskemen qalasynyń qurylys bóliminiń bastyǵy qyzmetterin atqarǵan. 2010 jyldyń qarashasynan Aıagóz qalasynyń ákimi. 2014 jyldyń shildesinen Ulan aýdanynyń ákimi qyzmetine taǵaıyndaldy.
2014 jyldyń jeltoqsan aıynan bastap Aıagóz aýdanynyń ákimi.
41 jyl buryn (1977) Qazaqstan Respýblıkasynyń Ádilet mınıstri BEKETAEV Marat Baqytjanuly dúnıege keldi.
Ońtústik Qazaqstan oblysynda týǵan. Qazaq memlekettik zań ınstıtýtyn bitirgen, zańger, London ekonomıka jáne saıası ǵylymdar mektebin bitirgen, halyqaralyq bıznes-quqyq.
2001-2002 jyldary Almaty qalasynda Brıtandyq keńes quqyq máseleleri boıynsha konsýltanty, QR Syrtqy ister mınıstrliginiń «Dıplomatııalyq ókildiktermen jumys departamenti» RMK sektor meńgerýshisi. 2002-2003 jyldary - QR SІM «Dıplomatııalyq korpýsqa qyzmet kórsetý basqarmasy» JAQ bastyǵy. 2003-2004 jyldary - QR Memlekettik qyzmet isteri agenttiginde bólim bastyǵy, basqarma bastyǵy, tóraǵanyń keńesshisi. 2004-2006 jyldary - QR Memlekettik qyzmet isteri agenttiginiń «Eýrazııalyq memlekettik qyzmetshilerdi oqytý ortalyǵy» RMKK dırektorynyń orynbasary, dırektory. 2006-2007 jyldary - QR Premer-Mınıstri orynbasarynyń keńesshisi. 2007 jyly - QR Premer-Mınıstriniń keńesshisi. 2007-2010 jyldary - QR Ádilet vıtse-mınıstri. 2010-2015 jvldary - QR Ádilet mınıstrliginiń jaýapty hatshysy. 2015-2016 jyldary QR Prezıdenti Ákimshiligi Basshysynyń orynbasary. Qazirgi qyzmetinde - 2016 jyldyń qyrkúıeginen beri. «Qurmet» ordenimen marapattalǵan.
60 jyl buryn (1958-2009) Amerıka ánshisi, bıshi jáne ánder avtory Maıkl DJEKSON dúnıege keldi. Tarıhtaǵy eń tabysty oryndaýshylardyń biri, 15 márte Gremmı syılyǵyn jáne júzdegen basqa da syılyqtarǵa ıe bolǵan. 13 ret Gınnesstiń rekordtar kitabyna engen, álemde albomdarynyń mıllıardqa tarta kóshirmesi taratylǵan. 2009 jyly 25 maýsymda qaıtys boldy.