28 qańtar. Jylnama

календарь
Фото: Kazinform

Kazinform oqyrman nazaryna 28 qańtarǵa arnalǵan ataýly kúnder men este qalar oqıǵalar kúntizbesin usynady.

ATAÝLY KÚNDER

Jeke málimetterdi qorǵaý kúni

Jeke málimetterdi qorǵaý týraly konventsııaǵa sáıkes 28 qańtar Málimetterdi qorǵaý kúni bolyp belgilendi. Bul kúndi atap ótýdegi maqsat — azamattardyń ózderi týraly qandaı málimetterdi ne úshin jınalyp jatqanynan habardar etý boldy. Bul kún 2007 jyly belgilendi jáne alǵash ret sol jyly atap ótildi.

Halyqaralyq LEGO kúni

LEGO kishkene kirpishteriniń zamanaýı dızaıny 1958 jyldyń 28 qańtarynda patenttelgen. Bul data álemdegi eń tanymal konstrýktorlarynyń naǵyz týǵan kúni dep sanalady.

ESTE QALAR OQIǴALAR

1955 jyly Qazaq KSR halyq ártisi Asqar Toqpanov Qurmanǵazy atyndaǵy Almaty memlekettik konservatorııasy janynan teatr fakýltetin ashty. 1977 jyly onyń bazasynda Almaty teatr-kórkemsýret ınstıtýty quryldy. 1989 jyly Almaty memlekettik teatr-kórkemóner ınstıtýtyna Qazaqstannyń tuńǵysh halyq aǵartý komıssary, mádenıet pen ónerdi damytýǵa súbeli úles qosqan Temirbek Qarauly Júrgenovtiń esimi berildi. 1993 jyly T.Júrgenov atyndaǵy Almaty memlekettik teatr-kórkemóner ınstıtýty T.Júrgenov atyndaǵy Qazaq memlekettik teatr jáne kıno ınstıtýty bolyp ózgertildi. Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń 2000 jylǵy 14 aqpandaǵy № 236 qaýlysyna sáıkes, burynǵy Qazaq memlekettik teatr jáne kıno ınstıtýty men Qazaq memlekettik kórkemóner akademııasy negizinde T.Q.Júrgenov atyndaǵy Qazaq memlekettik óner akademııasy quryldy.

1992 jyly Qazaqstan Respýblıkasy men Koreıa Respýblıkasy arasynda dıplomatııalyq qarym-qatynas ornatý týraly hattamaǵa qol qoıyldy.

1993 jyly QR Joǵarǵy Keńesi táýelsiz Qazaqstan Respýblıkasynyń tuńǵysh Konstıtýtsııasyn qabyldady.

1994 jyly Shyǵys Qazaqstan oblysynyń Abaı aýdanynda uly Abaıdyń shákirti, aqyn Kókbaı Janataıuly atyndaǵy qor ashyldy.

1994 jyly «Qazaqstan-Zaman» birlesken qazaq-túrik gazetiniń bazasynda qazaq tilindegi halyqaralyq táýelsiz aptalyq — «Túrkistan» gazetiniń birinshi nómiri jaryq kórdi. Birinshi bas redaktory — Qazaqstannyń halyq jazýshysy Qaltaı Muhamedjanov.

2010 jyly Aqyn Muzafar Álimbaevtiń soǵys jyldarynda Tatarstan kompozıtory Maqsut Latıpovke joldaǵan óleńderi men hattary Astanadaǵy Qazaqstannyń ulttyq murajaıyna tabystaldy. Qoljazbalardy Tatarstan halqy assambleıasy tóraǵasynyń orynbasary Saǵıq Jaqsybaev tapsyrdy. Hattyń jartysy orys tilinde, jartysy — qazaq tilinde, al sońǵy sózderi latyn álipbıimen jazylǵan.

2010 jyly Shymkent arqyly aǵyp ótetin Qoshqarata ózeni aıryqsha qorǵalatyn aýmaq mártebesine ıe boldy. 12,3 gektar aýmaq — ózen bastaýyn alatyn bulaqtan qalanyń ortasyndaǵy Ordabasy alańyna deıingi jer budan bylaı qalalyq dendrabaqtyń bóligi bolyp sanalady.

2015 jyly Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq banki «Taıqazan», «Amir Timur», «Boran», «Sháken Aımanov», «8 naýryz» jáne «Basketbol. Olımpıada oıyndary-2016» estelik monetalaryn shyǵardy. Monetalar 925-shi synamaly kúmisten shyǵarylǵan. Maksımaldyq tırajy — 3 myńnan 13 myń danaǵa deıin.

2015 jyly Qazaqstan «Ǵarysh baılanysynyń respýblıkalyq ortalyǵy» (ǴBRO) AQ jáne reseılik «Akademık M. F. Reshetnev atyndaǵy „Aqparattyq spýtnıktik júıeler“ AAQ qazaqstandyq „KazSat-3“ jerserigine tapsyrys berýshi jáne ony daıyndaýshy retinde „KazSat-3“ ǵaryshtyq baılanys júıesin qurý týraly jarııalady. Qazaqstanda „KazSat-2“ jáne „KazSat-3“ ǵarysh apparattarynyń toptamasy qurylyp, elimiz „KazSat“ spýtnıktik baılanys pen habar taratýdyń ǵaryshtyq júıesiniń tolyqqandy ıesi atandy.

2017 jyly Almatyda Búkilálemdik XXVIII Ýnıversıada bastaldy. Ony hokkeıshiler ashty. Sporttyń osy túrinen Ýnıversıada medaldaryn Ulybrıtanııa, Qazaqstan, Kanada, Qytaı, Slovakııa, Latvııa jáne Japonııa quramalary sarapqa saldy.

2017 jyly Vengrııanyń Shymkent qalasyndaǵy konsýldyǵynyń ashylý saltanaty ótti. Vengrııanyń Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy Qurmetti konsýly bolyp «OTAU Group» kompanııasynyń prezıdenti, belgili metsenat Qaırat Moldaseıitov taǵaıyndaldy. Búgingi tańda Vengrııa Qazaqstannyń Shyǵys Eýropadaǵy eń belsendi ekonomıkalyq áriptesi. Geografııalyq alshaqtyǵyna qaramastan, Qazaqstan TMD elderiniń arasynda Reseı men Ýkraınadan keıin Majarstan 3-shi saýda seriktesi.

2018 jyly Qytaıda ótken Global golden chart awards saltanatynda qazaqstandyq ánshi Dımash Qudaıbergen «Úzdik ártis» atalymy boıynsha jeńimpaz atandy. Saltanatty shara Beıjińdegi «Jumysshylar» stadıonynda ótti. Dımash qytaı tilinde án aıtty.

2018 jyly qazaqstandyq akter, prodıýser jáne rejısser Sanjar Mádı AQSh-taǵy «Sport oskary» syılyǵynyń ıegeri atandy. Bedeldi shara — «Sport oskary» syılyǵyn tabystaý jyl saıyn AQSh-tyń Nıý-Djersı shtatynyń Atlantık-sıtı qalasynda ótedi. Aktsııaǵa álemniń tanymal saıasatkerleri, bıznesmender, akterleri jáne sportshylary qatysady.

2019 jyly Atyraýda Qazaqstannyń halyq ártisi, dáýlesker kúıshi Qarshyǵa Ahmedııarovqa eskertkish ornatyldy. Qarshyǵa Ahmedııarov sheber oryndaýshy ǵana emes, óskeleń urpaqty óner jolyna baýlyǵan, ulttyq sananyń qalyptasýyna úlken eńbek sińirgen pedagog boldy, Bes jasynda qolyna alǵan qazaqtyń qasıetti dombyrasy ómirlik serigine aınaldy. Qarshyǵa Ahmedııarov belgili kúıshilerdiń shyǵarmalaryn oryndap qana qoıǵan joq, ózi de 60-tan astam kúı shyǵardy.

2020 jyly Aqtóbede «Altyn orda» memleketiniń 750-jyldyq mereıtoıyn merekeleý aıasynda tanymal batyr jáne qolbasshy Edigege arnalǵan eskertkish ashyldy. Eskertkishtiń avtory — músinshi Jeńis Jubanqosov.

2020 jyly Qazaqstan Ulttyq Banki nomınaldyq quny 200 teńge bolatyn bıkolorlyq tsırkýlıatsııalyq monetalardy aınalymǵa shyǵardy. Monetalardyń syrtqy saqınasy neızılberden jasalǵan, ishki dısk nıkel jezden jasalǵan. Sheti tegis jáne kedir-budyrly sektorlary kezektesetin 16 oıyqpen kórkemdelgen. Monetalardyń syrtqy jaǵyndaǵy ortalyq bóliginde memlekettik eltańba, aınaldyra — «QAZAQSTAN RESPÝBLIKASY» degen jazý, monetanyń tómengi bóliginde — naqyshtalǵan jyldy bildiretin «2020» degen jazý beınelengen.

2021 jyly Qazaqstanda Qarjylyq monıtorıng agenttigi quryldy. Ol Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdentine tikeleı baǵynatyn jáne esep beretin memlekettik organ retinde quryldy, oǵan Qazaqstan Respýblıkasy Qarjy mınıstrliginiń qylmystyq jolmen alynǵan kiristerdi zańdastyrýǵa (jylystatýǵa) jáne terrorızmdi qarjylandyrýǵa qarsy is-qımyl salasyndaǵy, sondaı-aq ekonomıkalyq jáne qarjylyq qylmystar men quqyq buzýshylyqtardyń aldyn alý, olardy anyqtaý, jolyn kesý, ashý jáne tergep-tekserý boıynsha fýnktsııalary men ókilettikteri berildi.

Сейчас читают
telegram