24 jeltoqsan. QazAqparat kúntizbesi: ataýly kúnder, oqıǵalar, esimder
24 jeltoqsan, JEKSENBІ
Lıvııanyń táýelsizdik kúni
1951 jyly bul kúni Lıvııa korol І Ydyrystyń basshylyǵymen konstıtýtsııalyq monarhııa retinde táýelsizdigin jarııalady. Ol BUU sheshimimen táýelsizdik alǵan alǵashqy el boldy, sondaı-aq Afrıka qurlyǵyndaǵy alǵashqy táýelsiz memleketterdiń biri.
Albanııa Respýblıkasynyń Ulttyq meıramy - Respýblıka kúni (1924)
Bul el 1912 jylǵy 28 qyrkúıekte táýelsizdigin aldy. 1946 jylǵy 11 qańtarda Albanııa halyqtyq respýblıka bolyp jarııalandy. 1976 jylǵy Konstıtýtsııaǵa sáıkes, Albanııa Halyqtyq Sotsıalıstik Respýblıka dep ataýyn ózgertti. Qazaqstan Respýblıkasymen dıplomatııalyq qarym-qatynas 1993 jylǵy 21 qyrkúıekte ornatyldy.
Ankarada halyqaralyq sývenırler kúni
Ár jyly jeltoqsanda ótedi, bir aptaǵa sozylady. Alǵashqy jármeńke Ankarada 2004 jyly ótti. Shara Túrkııa astanasynda ornalasqan Atatúrik mádenı ortalyǵynda uıymdastyrylady.
ESTEQALAROQIǴALAR
1944 jyly Qazaq akademııalyq opera jáne balet teatrynyń sahnasynda alǵash ret «Abaı» operasy qoıyldy. Lıbrettosy - M.Áýezovtiki, mýzykasy - A.Jubanov pen L.Hamıdıdiki, rejısseri - Q.Jandarbekov. Lıbrettoǵa aqyn ómirindegi dramalyq oqıǵa arqaý bolǵan. Mýzykalyq sheshiminiń áýezdiligi, halyqtyń án murasymen ete baılanys, kásibı opera óneriniń jetistikterin ulttyq operada tıimdi paıdalaný shyǵarmanyń tabysy bolyp sanalady. Operaǵa Abaı ánderi sátti engizilgen. Aqyn beınesin ashýǵa fılosofııalyq mazmuny tereń «Kózimniń qarasy», «Qarańǵy túnde taý qalǵyp», «Qaı talqy» sekildi ánder alynǵan.
1998 jyly Qazaqstan Respýblıkasynyń «Otbasy jáne neke týraly» Zańy jarııalandy.
1999 jyly Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti N.Á.Nazarbaevtyń Jarlyǵyna sáıkes sol kezdegi «Otan» partııasy tóraǵasynyń mindetin atqarýshy S.A.Tereşenko men Armıan mádenı ortalyǵy tóraǵasynyń orynbasary E.A.Ter-Pogosıan Beıbitshilik jáne rýhanı kelisim prezıdenttik syılyǵynyń laýreattary atandy.
2002 jyly Elbasy Nursultan Nazarbaevqa Beıjiń ýnıversıtetiniń qurmetti doktory ǵylymı ataǵy berildi.
2004 jyly Astana qalasy Esildiń sol jaǵalaýyndaǵy jańa ákimshilik ortalyǵy aýmaǵynda ornalasqan Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń Rezıdentsııasy resmı túrde ashyldy. Ashylý saltanatyna elordanyń barlyq ulttyq-mádenı ortalyqtarynyń ókilderi men qurmetti aqsaqaldar qatysty. Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Rezıdentsııanyń ashylý saltanatynda jańa ǵımaratty «Aq Orda» dep atady. Rezıdentsııa 2001 jyly qyrkúıek aıynda salyna bastady. Ǵımarattyń jalpy kólemi 36720 sharshy metr. Ǵımarat qazirgi zamanǵy qurylystyń eń tańdaýly ádisterin qoldana otyryp, monolıt quımatastan salynǵan. Shatyrsúmbini qosa eseptegendegi ǵımarattyń bıiktigi 80 metr.
2007 jyly Almatyda birinshi «Qulager» atty ulttyq kınematografııa syılyǵynyń ıegerlerin marapattaý rásimi bolyp ótti.
Uıymdastyrýshysy - Qazaqstan kınematografıster odaǵy. Onyń negizgi maqsaty - Qazaqstandaǵy kınematografııa salasyn damytý jáne osy salada júrgen azamattarǵa qoldaý kórsetý. «Qulager» atalymy boıynsha «Úzdik er adam róli» úshin Nurjuman Yqtymbaev, «Úzdik operatorlyq róli úshin» Borıs Troshev, «Úzdik debıýtti fılmi úshin» Abaı Qulbaev, «Úzdik derekti fılmi úshin» Ásııa Baıqojına, «Úzdik anımatsııalyq fılm úshin» Ramıl Ýsmanov, «Kınotaný jáne kıno syny jumysy úshin» Gúlnar Ábikeeva, «Úzdik prodıýserlik joba úshin» Aqan Sataev marapattaldy.
2009 jyly Elbasy Nursultan Nazarbaev Astanadaǵy №2 qalalyq aýrýhananyń ashylý saltanatyna qatysty.
Bul kópsalaly statsıonar 360 orynǵa arnalǵan. Onyń 205-i hırýrgııalyq, al 155-i terapevtik sala boıynsha. Statsıonardyń negizgi maqsaty - keshendi mamandandyrylǵan medıtsınalyq kómek kórsetý. Aýrýhananyń qurylymynda 28 emdeý-dıagnostıkalyq bólimder jasaqtalǵan. Munda terapevtik, kardıologııalyq, revmatologııalyq, nevrologııalyq aýrýǵa shaldyqqan adamdar jatqyzylady.
2009 jyly Aqtaýda Iran Islam Respýblıkasynyń konsýldyǵy ashyldy. Ashylý rásimine oblys ákimi Qyrymbek Kósherbaev jáne Iran syrtqy ister mınıstri Farahı Hosseın qatysty. Bul konsýldyqtyń ashylýy eki el arasyndaǵy dostyq, saýda-ekonomıkalyq qarym-qatynastardy damytýǵa septigin tıgizip, sonymen qatar qujattardy rásimdeýdi jeńildetedi.
2009 jyly Almaty oblysynyń Panfılov aýdanyndaǵy Golovatskıı atyndaǵy kentte «Táýelsizdik tuǵyry» eskertkishiniń ashylý rásimi bolyp ótti. Monýment avtorlary - sáýletshi Talǵat Jortanov pen tanymal músinshi Pavel Shorohov.
2010 jyly Pavlodarda J. Aımaýytov atyndaǵy mýzykalyq-drama teatrynyń sahnasynda belgili kompozıtor Muqan Tólebaevtyń «Birjan men Sara» alǵashqy qazaq operasy kórermen qaýymǵa jol tartty (1913-1960).
Eki daryndy sýyrypsalma aqyn Birjan men Saranyń qaıǵyly mahabbat tragedııasyn mýzykalyq kórsetilim qoıýshysy, teatrdyń bas rejısseri Ersaıyn Tapenov usyndy. Spektaklde 100-ge tarta ártister men Bolat Rahymjanovtyń basshylyǵymen oblystyq sımfonııalyq orkestr óner kórsetti.
2010 jyly QR Premer-Mınıstri Kárim Másimov Ankaraǵa jumys sapary aıasynda Túrkııa astanasyndaǵy QR Tuńǵysh Prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń eskertkishin tamashalady.
Nursultan Nazarbaev eskertkishiniń ashylýy teńdessiz oqıǵaǵa aınaldy. Alǵash ret Túrkııada shetel memleketiniń kóshbasshysyna eskertkish ornatyldy. Mundaı qurmetke álemniń birde-bir kórnekti memlekettik qaıratkeri ıe bolǵan emes.
Qazaqstannyń Tuńǵysh prezıdenti Nursultan Nazarbaevqa arnalǵan eskertkish Atatúrik jelekjolynda Genchlık ortalyq saıabaǵyna kireberis jerge ornatyldy. Bul astana turǵyndary men qonaqtary kóp qatynaıtyn demalys oryndardyń birine jatady.
Qazaqstandyq kóshbasshyǵa arnalyp qoladan quıylǵan zańǵar eskertkish Ankaranyń eń tórinen oryn tepti. Músinniń jalpy bıiktigi 5 metrden asady. Granıtti tuǵyrdyń bıiktigi 2,5 metrge jetedi.
2010 jyly almatylyq «RG Brands» kompanııasy iri kásipkerlik sýbektileri arasynda «Halyqqa taýar shyǵaratyn úzdik kásiporyn» nomınatsııasy boıynsha joǵary nagrada «Altyn sapa» QR Prezıdenti Nursultan Nazarbaev syılyǵynyń ıegeri atandy.
2010 jyly Parıjde, Berlınde, Tashkentte shyǵarylatyn «Jas Túrkistan» jáne «Sholpan» jýrnaldarynyń sırek jarııalanymdary Astanada bir basylymmen shyqty. L.N. Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıtetinde «Mádenı mura» memlekettik baǵdarlamasy aıasynda shyǵarylatyn on tomdyqtyń tórteýiniń tanystyrylymy ótti.
2012 jyly Máskeý metrosynyń jańa «Almaty» stansasy resmı ashyldy. Stansa Brateevo aýdanynda ornalasqan jáne Zamoskvoretsk jelisine deıingi aralyqty qamtıdy.
2012 jyly Mınskide «Qazaqstan men Belarýs - 20 jyl birge. Arasynda «eýrazııalyq ıdeıa» erekshe oryn alatyn postkeńestik keńistiktegi ıntegratsııalyq úrdisterdi damytý jónindegi Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti N. Nazarbaevtyń bastamasyna negizdelgen «Eýrazııalyq odaqqa jol» atty halyqaralyq ǵylymı-praktıkalyq konferentsııa ótti.
2012 jyly Astanada Bolatbek Tólepbergenniń «Qasıettim - Jeltoqsan!» atty kitaby tanystyryldy. Pýblıstıkalyq kitaptyń avtory Almatyda oryn alǵan 1986 jylǵy jeltoqsan oqıǵasy jaıly baıandaıdy.
2013 jyly RF energetıka mınıstri Aleksandr Novak pen Qazaqstannyń Munaı jáne gaz mınıstri Uzaqbaı Qarabalın Qazaqstan Respýblıkasynyń aýmaǵynan Qytaı Halyq Respýblıkasyna reseılik munaıdy tasymaldaý salasyndaǵy yntymaqtastyq týraly RF Úkimeti men Qazaqstan Úkimeti arasyndaǵy kelisimge qol qoıdy. Qujatqa memleket basshylarynyń qatysýymen Joǵary Eýrazııalyq ekonomıkalyq keńes otyrysynyń sheńberinde qol qoıyldy.
2013 jyly Máskeýde memleket basshylary deńgeıinde Joǵary Eýrazııalyq ekonomıkalyq keńestiń otyrysy ótti. Onyń jumysyna Qazaqstan, Belarýs, Reseı prezıdentteri Nursultan Nazarbaev, Vladımır Pýtın, Aleksandr Lýkashenko qatysty.
Prezıdentter tabıǵı monopolııa salasyna qatysty BEK qalyptastyrýdyń kezeńdi josparyn oryndaý jónindegi qorytyndy esepti, sondaı-aq osy salada zańnamany úılestirý boıynsha tıisti sharalardy júzege asyrý dáıektiligin aıqyndaı otyryp, jaqyndastyrýǵa jatatyn tabıǵı monopolııalar salasyndaǵy sýbektilerdiń qyzmetterin retteý sharalaryn talqylady.
2014 jyly Memleket basshysy «Eýrazııalyq ekonomıkalyq qoǵamdastyq qyzmetin toqtatý týraly shartty ratıfıkatsııalaý týraly» Qazaqstan Respýblıkasynyń Zańyna qol qoıdy.
2014 jyly Almatyda T. Júrgenovtiń ómir jolyna arnalǵan «Temir narkom Temirbek» derekti fılmi tanystyryldy.
2014 jyly qazaqstandyq sportshylar «Olımpıadalyq nıettestik» baǵdarlamasy aıasynda «Rıo-2016 Olımpıada stıpendııasynyń» ıegeri atandy. Konfederatsııa sport túrleri boıynsha Olımpıada stıpendııasyn boksshylar Ivan Dychko, Danııar Eleýsinov, Berik Ábdirahmanov, Ádilbek Nııazymbetov, Jánibek Álimhanuly, ziltemirshiler Ilıa Ilın, Zúlfııa Chınshanlo, Maııa Maneza, grek-rım stılindegi palýandar Almat Kebispaev jáne Nurmahan Tinálıev, Rasýl Qalıev, áıelder kúresi boıynsha Qazaqstan quramasynyń kóshbasshysy Gózel Manıýrova, dzıýdoshylar Maksım Rakov, Azamat Mukanov jáne Eldos Smetov, taekvondoshy Nursultan Mamaev aldy.
Baǵdarlama Olımpıadalyq oıyndarǵa jattyǵý úderisin qamtamasyz etý úshin qarjylaı qoldaýdy kózdeıdi.
2015 jyly Atyraýda Qazaqstan Respýblıkasy Memlekettik Ánuranynyń avtory, kórneki aqyn Jumeken Nájimedenovke eskertkish ornatyldy. Aqynnyń tórt metrlik músini dál osyndaı bıiktiktegi granıt tuǵyrǵa ornatyldy: eskertkishtiń jalpy bıiktigi - 8 metrden astam.
2016 jyly Amerıkadaǵy El Paso Times basylymy pound-for-pound úzdik boksshylarynyń reıtıngin jarııalady. Jyl qorytyndysy boıynsha atalmysh reıtıngte, orta salmaqtaǵy úzdikterdiń kóshin WBA/IBF/WBC/IBO tujyrymdary boıynsha álem chempıony, jerlesimiz Genadıı Golovkın bastady
ESІMDER
107 jyl buryn (1910-1982) dańqty qolbasshy, áskerı qaıratker, jazýshy, Keńes Odaǵynyń Batyry, Qazaqstan Respýblıkasy Memlekettik syılyǵynyń laýreaty MOMYShULY Baýyrjan dúnıege keldi.
Jambyl oblysy Jýaly aýdanynda týǵan. Lenıngrad qarjy akademııasy janyndaǵy kýrsty, Keńes Armııasy Bas Shtabynyń janyndaǵy Joǵary áskerı akademııany bitirgen.
1936 jyly Qyzyl Armııa qataryna alynyp, vzvod, rota komandıri, polk shtaby bastyǵynyń kómekshisi, Qazaq áskerı komıssarıatynyń nusqaýshysy bolǵan. Otan soǵysy bastalysymen 316-shy atqyshtar (keıinnen 8-shi gvardııa) dıvızııasynyń jasaqtalýyna belsene qatysyp, sol dıvızııa quramynda maıdanǵa attanǵan. Máskeý túbindegi urystarǵa qatysyp, Panfılov atyndaǵy 8-shi gvardııalyq dıvızııa batalonynyń, polkiniń komandıri bolǵan. 1944-1945 jyldary osy dıvızııany basqarǵan. Onyń soǵys kezindegi urys júrgizýdegi áskerı sheberligi, tapqyrlyǵy men jeke basynyń eren erligi erekshe kózge túsip, batyrlyq dańqy ańyzǵa aınalǵan.
Batyrdyń qalamynan týǵan kórkem shyǵarmalar birneshe shetel tilderine aýdarylǵan. Ol týyndylaryn orys-qazaq tilinde birdeı jazǵan. Onyń «Bizdiń semıa», «Ushqan uıa», «General Panfılov», «Kýba áserleri», «Moskva úshin shaıqas», «Maıdan», «Tólegen Toqtarov» atty kitaptary bar.
Sonymen qatar batyrdyń qaharmandyq erligi týraly orys jazýshysy Aleksandr Bektiń «Volokolam tas joly» atty povesi, Ázilhan Nurshaıyqovtyń «Aqıqat pen ańyz» atty roman-dılogııasy, Mekemtas Myrzahmetulynyń «Baýyrjan Batyr» atty kitaby, Maǵıra Qojahmetovanyń «Tosyn syr-suhbat» atty pesalary jaryq kórip, jazýshy-dramatýrg Elen Álimjannyń «Polkovnıktiń jarııalanbaǵan jazbalary» pesasy qoıyldy. «Qazaqfılm» kınostýdııasy «El basyna kún týsa» atty kórkem fılm túsirdi. Moskva akademııalyq drama teatry Baýyrjan Momyshuly týraly «Volokolamsk tas joly» spektaklin qoıdy. 2001 jyly Baýyrjantaný ǵylymı zertteý ortalyǵy ashylǵan. Batyrǵa týǵan jerinde, Astana qalasynda eskertkishter qoıylyp, Máskeý oblysy Volokolamsk qalasynda batyrdyń tas músini ornatyldy.
Batyr esimi aýyldarǵa, kóshelerge, respýblıkalyq áskerı balalar mektebine berilgen. Qazaqstanda Baýyrjan Momyshulynyń 100 jyldyǵyna arnalǵan mereıtoı respýblıka kóleminde keńinen atalyp ótildi. 2010 jyldyń aqpan aıynda Máskeý qalasynda «Ańyzǵa aınalǵan batyr» kitabynyń tusaýkeseri ótkizildi. Jambyl oblysy Jýaly aýdanynda Baýyrjan Momyshulynyń úlken murajaıy ashyldy. Dańqty batyrdyń 100 jyldyq mereıtoıy qarsańynda Baýyrjan Momyshulynyń 30 tomdyq akademııalyq shyǵarmalary 2010 jyldyń 22 qyrkúıeginde «Óner» baspasynan tolyǵymen jaryq kórdi.
2010 jyldyń 29 qazanynda Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq akademııalyq kitaphanasynda qazaq halqynyń uly perzenti Baýyrjan Momyshulyna arnalǵan «Qazaqtyń Baýyrjany» derekti fılminiń kórsetilimi bolyp ótti.
Qyzyl Tý, Eńbek Qyzyl Tý, Halyqtar Dostyǵy, 1-dárejeli Otan soǵysy, 2 ret Qyzyl Juldyz, «Qurmet belgisi» ordenderimen jáne medaldarmen marapattalǵan.
89 jyl buryn (1928-2001) dramatýrg, aýdarmashy, qoǵam qaıratkeri, Qazaqstannyń halyq jazýshysy, Qyrǵyzstan Respýblıkasynyń eńbek sińirgen óner qaıratkeri MUHAMEDJANOV Qaltaı dúnıege keldi.
Qyzylorda oblysynyń Tereńózek aýdanynda týǵan. Máskeý memlekettik teatr óneri ınstıtýtynyń teatrtaný fakýltetin bitirgen. Qazaq KSR Mádenıet mınıstrliginde, «Qazaq ádebıeti» gazetinde, «Juldyz» jýrnalynda, Jazýshylar odaǵynda istegen. 1970-1999 jyldary Kınematografııa jónindegi memlekettik komıtettiń bas redaktory, Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń 2-shi hatshysy, Kınematografıster odaǵy basqarmasynyń 1-shi hatshysy, «Ara-Shmel» jýrnalynyń, «Túrkistan», «Zaman Qazaqstan» gazetteriniń bas redaktory bolǵan. Muhamedjanovtyń shyǵarmashylyq joly sahna óneri jaıly problemalyq, sholý maqalalar men spektaklder týraly retsenzııa jazýdan bastaldy. Tuńǵysh pesasy «Bóltirik bórik astynda» 1959 jyly jaryq kórdi. Osydan keıin ómirdegi keleńsizdikti shynaıy kórsetken «Qudaǵı kelipti», «Qýyrdaq daıyn», «Jat elde», «Ózime de sol kerek», «Kóktóbedegi kezdesý» (Sh.Aıtmatovpen birge), «Biz perishte emespiz» atty pesalary jarııalandy. «Sıqyrly shymyldyq», «Dar dobroty» jınaqtary jaryq kórdi. Muhamedjanov - komedııa janrynyń sheberi, onyń pesalaryndaǵy kúlki aýyzeki til parodııasy arqyly jasalǵan. Ol dramalyq shyǵarmalarynda dıalogty, dıalogtyń daralaný zańdylyqtaryn, dıalogtar daralyǵy básekelestigin sheber paıdalandy. Onyń komedııalyq jáne dramalyq týyndylarynyń qaı-qaısysynda da qazaq qoǵamynda rýhanı derttiń beleń ala bastaýy keńinen qamtylyp, qazaq halqynyń Keńes dáýirindegi almaǵaıyp taǵdyry, uly tulǵalardyń tragedııalyq beınesi aıqyn kórinis tapty. Muhamedjanov qoǵam qaıratkeri retinde kúreskerlik qabiletimen, jas urpaqty ımandylyqqa, adamgershilikke, otansúıgishtikke tárbıeleýdegi azamattyq bolmysymen kórindi. Qalamgerdiń shyǵarmalary kóptegen shet tilderge aýdarylyp, AQSh, Ulybrıtanııa, Bolgarııa, Vengrııa, Mońǵolııa, Reseı, Qyrǵyzstan, taǵy basqa elderdiń teatrlarynda qoıyldy. Ol «Shyńdaǵy shynar», «Aıman-Sholpan» kınostsenarııleriniń avtory. Kórkem aýdarma salasynda «Quldar» (S.Aını), «Kıeli qan» (Aıbek) romandaryn, «Toǵysharlar» (M.Gorkıı), «Júrek syrlary» ( B.Rahmonov), «Aýrý tister» (A.Qahar), «Ana-Jer-Ana», «Armanym», «Aq keme» (Sh.Aıtmatov) pesa, povesterin tárjimalaǵan. Shyǵys klassıkteri ádebıetiniń «Myń bir tún» hıkaıalaryn orys tilinen aýdaryp, 5 tomdyǵyn shyǵardy. 1998 jyly qalamgerdiń 3 tomdyq shyǵarmalar jınaǵy jaryq kórdi.
«Halyqtar dostyǵy», «Qurmet belgisi» ordenderimen, birneshe medalmen marapattalǵan.
79 jyl buryn (1938) «Vaınah» sheshen-ıngýsh etnomádenı birlestiginiń tóraǵasy GEROEV Salman Saıdaruly dúnıege keldi.
Sheshen-Ingýsh AKSR-ynda (Reseı) týǵan. Tselınograd aýyl sharýashylyǵy ınstıtýtyn, Tselınograd ınjenerlik-qurylys ınstıtýtyn bitirgen.
1957-1964 jyldary - Qazaqstan LKJO Kalının aýdandyq komıtetiniń nusqaýshysy, Aqmola oblystyq komıtetiniń nusqaýshysy, Tselınnyı ólkelik komıtetiniń jaýapty uıymdastyrýshysy, Vıshnev aýdandyq komıtetiniń birinshi hatshysy. 1964-1968 jyldary - Vıacheslav gıdrotoraby qurylysy bastyǵynyń orynbasary. 1968-1974 jyldary - «Tselıngıdrostroı» qurylys basqarmasy bastyǵynyń orynbasary. 1974-1983 jyldary - Tselınograd oblysy qurylysshylary partııa komıtetiniń hatshysy. 1983-1987 jyldary - «Tselınogradtıajstroı» tresi partııa komıtetiniń hatshysy. 1987-1999 jyldary - «Aqmolaagrostroı» birlestigi bastyǵynyń orynbasary - «Agrostroıkomplekt» óndiristik basqarmasynyń bastyǵy. 1999-2008 jyldary - «Nur Otan» HDP Aqmola oblystyq fılıalynyń atqarýshy dırektory, tóraǵasynyń birinshi orynbasary. Qazirgi qyzmetinde - 2009 jylǵy jeltoqsannan beri.
64 jyl buryn (1953) belgili jýrnalıst AÝPBAEV Janbolat Álıhanuly dúnıege keldi.
QHR-dyń Shyńjań-Uıǵyr avtonomııalyq ólkesinde týǵan. S.M.Kırov atyndaǵy Qazaq memlekettik ýnıversıtetin (qazirgi Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ) bitirgen. 1974-1986 jyldary - «Lenınshil jas» respýbıkalyq jastar gazetinde tálimger, kishi ádebı qyzmetker, aǵa tilshi, bólim meńgerýshisi. 1986-1991 jyldary - «Qazaqstan kommýnısi» jýrnalynyń jaýapty hatshysy. 1991-1996 jyldary - «Halyq keńesi» gazeti bas redaktorynyń orynbasary. 1996-1998 jyldary - «Aqıqat» jýrnaly bas redaktorynyń birinshi orynbasary. 1998-2003 jyldary «Egemen Qazaqstan» respýblıkalyq jalpyulttyq gazeti bas redaktorynyń orynbasary. 2003-2016 jyldary osy gazette bas redaktor bolǵan. 2016 jylǵy qarashada Basqarma tóraǵasynyń keńesshisi qyzmetine aýysty.
Kóptegen tanymdyq-pýblıtsıstıkalyq kitaptardyń avtory. O.Súleımenovtiń, S.Sanbaevtyń shyǵarmalaryn qazaq tiline aýdardy, «Qajymuqan men Qajytaı», «Han táńiri» derekti kınofılmderiniń ádebı stsenarııleriniń avtory. Maqalalary men ocherkteri respýblıkalyq basylymdarda úzben jarııalanyp keledi. Qazaqstan jazýshylar odaǵynyń múshesi, Qazaqstan jýrnalıster odaǵy syılyǵynyń, Qazaqstan Prezıdentiniń jýrnalıstıka salasyndaǵy syılyǵynyń jáne Qazaqstan jazýshylar odaǵynyń halyqaralyq «Alash» syılyǵynyń laýreaty.
53 jyl buryn (1964) jyly Mańǵystaý oblysy, Qaraqııa aýdanynyń ákimi DAÝYLBAEV Ádilbek Qulyntaıuly dúnıege keldi.
Almaty qurylys tehnıkýmyn (1988), M.Tynyshbaev atyndaǵy kólik jáne kommýnıkatsııa akademııasyn bitirgen (2004).
Eńbek jolyn Shetpe kentinen bastap, óńirdegi qurylys, munaı, jol salalarynda eńbek etken. Mańǵystaý oblysyndaǵy aýmaqtyq basqarma, sáýlet-qurylys basqarmalarynda jetekshi mamannan bastap, basqarma basshysy qyzmetine deıin kóterilgen. 2009 jyldan bastap qazirgi qyzmetin atqaryp keledi.
56 jyl buryn (1961) Ázerbaıjan Respýblıkasynyń Prezıdenti ÁLIEV Ilham Geıdar ogly dúnıege keldi.