22 qyrkúıek. QazAqparat kúntizbesi
22 qyrkúıek, SENBІ
Búkilálemdik avtokólikti paıdalanbaý kúni
Avtokólikti paıdalanbaý kúnin ótkizý ıdeıasy 1998 jyly Frantsııada dúnıege keldi. Sol kezde bul sharaǵa jıyrma shaqty qala ǵana qatysty. Al 2001 jyly bul qozǵalysqa 35 eldiń myńdaǵan qalasy qosyldy.
Bul kúni Eýropanyń iri qalalary avtokólikti paıdalanýyn qysqartady, qala ishinde tramvaımen, trolleıbýspen, avtobýspen, metromen jáne de qoǵamdyq kóliktiń basqa túrlerimen, sonymen qatar jaıaý júredi nemese velosıpedti paıdalanady.
Malı Respýblıkasynyń ulttyq meıramy - Táýelsizdik kúni (1960)
Malı - Batys Afrıkadaǵy memleket. Astanasy - Bamako qalasy.
Memlekettik tili - frantsýz tili. Memleket basshysy - prezıdent. Joǵary zań shyǵarýshy organy bir palataly parlament - Ulttyq jınalys. Aqsha birligi - malı franki.
Bolgarııa Respýblıkasynyń Ulttyq meıramy - Táýelsizdik kúni
1908 jylǵy 22 qyrkúıekte Velıko-Tyrnovo qalasynda Bolgarııa knıazdiginiń Osman ımperııasynan táýelsizdik alǵanyn aıqyndaıtyn manıfest jarııalandy. Bolgarııa - Eýropanyń ońtústik-shyǵys bóliginde, Balqan túbeginde ornalasqan memleket. Soltústigi Rýmynııamen, ońtústigi Túrkııa, Grekııamen, batysy Serbııa jáne burynǵy Makedonııa ıÝgoslavııa Respýblıkasymen, shyǵysy Qara teńizben shektesedi. Astanasy - Sofııa qalasy. Memlekettik tili - bolgar tili. Aqsha birligi - lev.
Qazaqstan Respýblıkasy men Bolgarııa Respýblıkasy arasyndaǵy dıplomatııalyq qarym-qatynas 1992 jylǵy maýsymnyń 5-inde ornatyldy.
Búkilálemdik múıiztumsyq kúni
Halyqaralyq merekeni Búkilálemdik jabaıy tabıǵat qorynyń Ońtústik Afrıka bólimi 2010 jyly múıiztumsyqtardyń: aq, qara, úndi, ıavalyq jáne sýmatralyq bes túrin joıylýdan saqtap qalýǵa qoǵamdastyq nazaryn aýdarý maqsatynda belgilegen.
Dúnıejúzilik pilderdi qorǵaý kúni
Ekologııalyq merekelerdiń biri kóptegen elderde atap ótiledi. Quqyq qorǵaý uıymdarynyń, ekologtardyń jáne osy janýar sanynyń azaıyp ketýine alańdaǵan adamdardyń bastamasymen belgilendi.
Japonııada kúzgi aı men kúnniń teńelý kúni
Japonııada «Ulttyq merekeler týraly» zańda kúzgi aı men kúnniń teńelgen kúniniń maǵynasy: «Babalardy, o dúnıelik bolǵandardyń rýhyn qurmetteý» delingen. Zań júzinde merekeleý 1948 jyly engizildi.
Barbadosta ulttyq aǵash otyrǵyzý kúni
1907 jylǵy 9 qarashada Barbadosta aǵash otyrǵyzýdyń alǵashqy rásimi ótti, ol korol VI Georgtiń týǵan kúni qurmetine belgilendi. Bul mereke resmı emes 1905 jyly atap ótilgen degen basqa nusqa da bar. Alaıda ol kún umytylyp ketken. 1997 jyly qaıta jańǵyrtylyp, mereke 22 qyrkúıekte atap ótiletin boldy.
OneWebDay
Bul erekshe kún adamdardyń nazaryn ınternetke qoljetimdiliktiń mańyzyna aýdarý maqsatynda atap ótiledi. Ony 2006 jyly Sıýzan Kroýford jáne ınternette tanymal birqatar tulǵalar alǵash ret atap ótti.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1934 jyly Qazaq taý-metallýrgııa ınstıtýty (qazirgi Q. Sátbaev atyndaǵy Qazaq ulttyq tehnıkalyq ýnıversıteti) quryldy. 1960 jyly ataýy Qazaq polıtehnıkalyq ınstıtýty bolyp ózgertildi, 1970 jyly oǵan V.Lenın esimi berildi.
1994 jyly qańtarda V.I.Lenın atyndaǵy QazPTI Qazaq ulttyq tehnıkalyq ýnıversıteti dep ataldy. Elimizdiń ınjener-tehnıkalyq kadrlaryn daıyndaý isine qosqan qomaqty úlesi eskerilip, Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń 1999 jylǵy 22 qyrkúıektegi Qaýlysymen Qazaq ulttyq tehnıkalyq ýnıversıtetine qazaqtyń dańqty ǵalymy, akademık Qanysh Imantaıuly Sátbaevtyń esimi berildi.
1989 jyly «Tilder týraly» Zań qabyldandy. Bul sol kezde áli egemendigin almaǵan Qazaqstannyń ana tili týraly alǵashqy qujaty edi.
Osydan keıin 1997 jyly Qazaqstanda «Til týraly» jańa zań qabyldandy.
1993 jyly Atyraý oblystyq ákimshiliginiń basshysy S.K. Túgelbaev Qyzylqoǵa jáne Qurmanǵazy aýdandaryndaǵy ıadrolyq polıgondardy jabý týraly sheshim qabyldady.
1993 jyly Qazaqstan Respýblıkasy men Brazılııa Federatıvtik Respýblıkasy dıplomatııalyq qarym-qatynas ornatý týraly notalar almasty.
1995 jyly Qazaqstandaǵy Ýkraına elshiligi ashylyp, ol sharaǵa eki el prezıdentteri qatysty.
2001 jyly Qazaqstanǵa memlekettik issaparmen kelgen Rım papasy Ioann Pavel II-ni Elbasy Nursultan Nazarbaev Astana áýejaıynda qarsy aldy.
2006 jyly Batys Qazaqstan oblysynyń Qaratóbe aýdanynda aqyn, kompozıtor Muhıt Meralyulynyń (1841-1918) kesenesi ashyldy.
2009 jyly Elbasy Nursultan Nazarbaev Shymkentte Táýelsizdik monýmentiniń ashylý saltanatyna qatysty. Eskertkish Tóle bı, Qazybek bı jáne Áıteke bı atyndaǵy kóshelerdiń qıylysynda ornalasqan «Ordabasy» alańynda boı kóterdi. Bıiktigi 24 metrlik úsh qyrly stella el halqynyń birligin beıneleıdi, monýmenttiń ár qyryna dana bılerdiń sózderi qashap jazylǵan. Monýmenttiń ushar basyna «Jer-Ana» músini ornatylǵan. Stellanyń irgesi oıý-órnektermen bezendirilgen. Monýment avtorlary - Nasyr Rústemov pen Baqytjan Áshirbaev.
2011 jyly Qazaqstan Prezıdenti Nursultan Nazarbaev ıadrolyq qaýipsizdik boıynsha joǵary deńgeıdegi otyrysqa qatysty.
BUU-nyń Nıý-Iork qalasyndaǵy shtab-páterinde ótken otyrysqa BUU-ǵa múshe memleketter: AQSh, Reseı, Qazaqstan, Frantsııa, Koreıa Respýblıkasy, Japonııa, Brazılııa jáne t.b. elderdiń basshylary qatysty.
2011 jyly BUU Bas Assambleıasynda Memleket basshysy Nursultan Nazarbaev AQSh Prezıdenti Barak Obama, Ulybrıtanııanyń premer-mınıstri Devıd Kemeron, Fınlıandııa Prezıdenti Tarıa Halonen, Ýkraına Prezıdenti Vıktor ıAnýkovıch, Polsha Prezıdenti Bronıslav Komorovskıı, Koreıa Respýblıkasynyń Prezıdenti Lı Men Bak, Latvııa Prezıdenti Andrıs Berzınsh, Slovenııa Prezıdenti Danılo Tıýrkpen kezdesýler ótkizip, BUU Bas Assambleıasynyń 66-shy sessııasynyń kún tártibi jáne ekijaqty qatynastar máselelerin talqylady.
2011 jyly S. Toraıǵyrov atyndaǵy Pavlodar memlekettik ýnıversıtetinde «Qazaqstan halyqtary kitaphanasy» oqý zaly ashyldy.
Kitaphana qorynda respýblıkamyz aýmaǵynda ómir súretin halyqtar tilderindegi úsh myńnan astam kitap jınalǵan.
2011 jyly L.N. Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıtetiniń bazasynda Ýkraınanyń Qazaqstandaǵy elshiliginiń janyndaǵy Ýkraın ǵylym jáne mádenıet ortalyǵy quryldy.
2012 jyly Shyǵys Qazaqstannyń Tarbaǵataı aýdanyndaǵy Boǵas eldi mekeninde Daraboz batyr Qabanbaıǵa arnalǵan eskertkish ashyldy.
2015 jyly Qazaqstannyń batysynda HIH ǵasyrdyń birinshi jartysyndaǵy Batys Qazaqstandaǵy halyq kóterilisiniń basshysy Isataı Taımanovqa eskertkish ashyldy. Eskertkish Aqtóbe men Batys Qazaqstan oblystarynyń shekarasynda ornatyldy. Isataı Taımanulynyń qabiri eskertkishten 15 shaqyrym jerde ornalasqan, ol jerge mavzoleı salyndy.
2015 jyly Anapada TMD, Latvııa, Lıtva, Estonııa elderiniń «KınoShok» XXIV ashyq festıvali ótti, onda qazaqstandyq akter Jandos Aıbasov «Eń úzdik er adam róli úshin» júldesine ıe boldy. Ol atalǵan marapatty Ermek Tursynovtyń «Kenje» fılmindegi róli úshin aldy.
2015 jyly «QazAqparat» HAA men «Jenmın jıbao» gazeti ózara túsinistik jáne yntymaqtastyq týraly memorandýmǵa qol qoıdy.
Qujatqa sáıkes taraptar «Bir beldeý, bir jol» jobasy jáne «Nurly jol» baǵdarlamasyn aqparattyq súımeldep, yntymaqtasatyn bolady.
2016 jyly «Úkimet - azamattar úshin» memlekettik korporatsııasy jańa pılottyq jobany bastady. Onyń aıasynda jańa týǵan balany tirkeý, bala kútimine qajetti járdemaqy men túrli áleýmettik tólemderdi rásimdeý, balabaqshaǵa kezekke turý sııaqty sharalardyń barlyǵyn perzenthanada-aq rásimdeýge bolady
2016 jyly Gaaga qalasynyń (Nıderlandy) merııasynda «Qazaqstan - Uly dala eli» fotosýretter kórmesi ashyldy. Ony Qazaqstannyń Nıderlandydaǵy elshiligi qala bıligimen birlesip uıymdastyrdy. Golland halqyn Astananyń keremet sáýletkerlik sheshimi - Báıterek monýmenti, Beıbitshilik pen kelisim saraıy, Astana Opera teatrynyń ǵımaraty, Áziret Sultan meshiti, t.b. erekshe tánti etti.
2017 jyly Bakýde Ázerbaıjandaǵy Qazaqstan elshiliginde QR Memlekettik syılyǵynyń laýreaty, QR Halyq ártisi, kompozıtor jáne ánshi Eskendir Hasanǵalıevtiń shyǵarmashylyq keshi ótti.
2017 jyly Qazaqstan RespýblıkasyNıger Respýblıkasymen dıplomatııalyq qarym-qatynas ornatty.
2017 jyly Alash qozǵalysynyń 100 jyldyǵyna oraı Semeıde Álııahan Bókeıhanovtyń eskertkishi ashyldy.
1974 jyly BUU Bas Assambleıasynda kún tártibine alǵash ret «Palestına máselesi» engizildi. Osydan keıin ıAsır Arafat Palestına halqynyń ýákiletti ókili retinde tanyldy.
1980 jyly Iran-Irak soǵysy - segiz jylǵa sozylǵan áskerı qaqtyǵys bastaldy. Soǵys ırak áskeriniń ırandyq Hýzestan provıntsııasyn basyp alýynan bastaldy.