22 qarasha. Tulǵalar týǵan kún
Búgin, 22 qarasha kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? Kazinform oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.
85 jyl buryn (1940) Qazaqstan Respýblıkasynyń eńbek sińirgen mádenıet qyzmetkeri, Qazaqstan Jastar odaǵy syılyǵynyń laýreaty, tanymal aıtysker aqyn Nadejda Andreevna LÝShNIKOVA dúnıege keldi.
Almaty oblysy Qaskeleń aýdanynda týǵan. Qazaq arasynda tárbıelenip, qazaqsha oqyp, bilim alǵan. Qyzylordadaǵy M.Mámetova atyndaǵy pedýchılışeni, Abaı atyndaǵy Qazaq pedagogıkalyq ınstıtýtynyń fılologııa fakýltetin bitirgen. Jazba ári sýyrypsalma aqyn.
1963 jyly Qyzylordada oblystyq aıtysqa qatysyp júldeger bolǵan. Shymkenttik Qaldybek Áliqulovpen aıtysy kınoǵa túsirildi («Aıtys», rejısseri T. Dúısebaev). Jambyl aýdandyq, Almaty oblystyq aıtystarǵa qatysyp, qarsylastaryn jeńgen. 1985 jyldan Almaty oblysynyń Jambyl aýdanyndaǵy Ú.Káribaev murajaıynyń bas ǵylymı qyzmetkeri, dırektory qyzmetterin atqarǵan.
Alǵashqy óleńderi Qyzylorda oblystyq «Lenın joly» gazetinde 1958 jyly jarııalandy. Óleń-jyrlarynyń jınaǵy eki dúrkin jeke jınaq bolyp («Elim meniń», «Kóńil hoshy») basyldy. Sol jınaǵy úshin Qazaqstan komsomolynyń syılyǵy berilgen. «Saǵynarsyńdar meni de», «Qazaqtyń bir qyzymyn» atty kitaptary jaryq kórgen.
Almaty oblysy Jambyl aýdanynyń Qurmetti azamaty.
61 jyl buryn (1964) Qazaqstan Respýblıkasy Joǵarǵy Sotynyń sýdıasy Ǵazıza Shámshidinqyzy MUSABEKOVA dúnıege keldi.
Jambyl oblysy Merki aýdany Kýzmınka aýylynda týǵan.1981 jyly S.M. Kırov atyndaǵy Qazaq memlekettik ýnıversıtetiniń Zań fakýltetine oqýǵa túsip, 1986 jyly ýnıversıtetti úzdik bitirdi.
Eńbek joly: 1986-1987 jyldary Jambyl qalasy Ortalyq aýdanynda Zań keńesinen advokat bolyp taǵlymdamadan ótti. 1995 jyly Jambyl oblysy Merki aýdanyndaǵy jekemenshik «Sraılov» advokattyq keńsesinde advokat bolyp qyzmet atqardy. 1996-2005 jyldary Jambyl oblysy Merki aýdandyq sotynyń sýdıasy, 2005 jyly Jambyl oblystyq sotynyń sýdıasy, 2010 jyly Jambyl oblysy mamandandyrylǵan aýdanaralyq qylmystyq ister jónindegi sotynyń tóraıymy bolyp taǵaıyndaldy. 2011 jyly QR Prezıdentiniń jarlyǵymen Jambyl oblystyq sotynyń apellıatsııalyq sot alqasynyń tóraıymy qyzmetin atqardy. 2012-2015 jyldary Jambyl oblystyq sotynyń qylmystyq ister jónindegi appelıatsııalyq sot alqasynyń tóraıymy boldy.
Qazirgi qyzmetin 2015 jylǵy jeltoqsan aıynan atqaryp keledi.
60 jyl buryn (1965) Qazaqstan Ulttyq paralımpıada komıtetiniń vıtse-prezıdenti, júzýden Qazaqstan Respýblıkasynyń halyqaralyq sport sheberi jáne Qazaqstan paralımpıada quramasynyń kapıtany Zýlfııa Raýhatqyzy Gabıdýllına dúnıege keldi.
Jambyl oblysynyń Taraz qalasynda dúnıege kelgen.
Sporttyq qyzmeti: Birinshi prezıdenttik arbamen jarysý jarysyna qatysyp, tórt birinshi oryn aldy (1991); Zýlfııa Gabıdýllına Rıo-de-Janeırodaǵy jazǵy Paralımpıada oıyndarynda 100 metrge erkin júzýden Qazaqstan tarıhyndaǵy alǵashqy medaldy jeńip aldy (2016); Álem chempıonatynyń chempıony jáne kúmis júldegeri (Meksıka 2017); Álem chempıonatynda 14 altyn, 10 kúmis jáne 6 qola medaldyń ıegeri (Berlın 2018, Lınıano Sabbıadoro 2019, Berlın 2019, Lıýısvıll 2021, Berlın 2021); III Azııa paraoıyndarynyń chempıony jáne 2 kúmis jáne 1 qola medaldyń ıegeri (Djakarta 2018); Qazaqstan Respýblıkasynyń V Paralımpıada oıyndarynyń úsh dúrkin jeńimpazy (Aqtóbe 2019); Tokıo 2020 16-shy jazǵy Paralımpıada oıyndarynyń qatysýshysy; IWAS Dúnıejúzilik oıyndarynyń úsh dúrkin kúmis jáne qola júldegeri (Vıla Real de Santa Antonıo 2022); Qazaqstan Respýblıkasynyń VI jazǵy Paralımpıada oıyndarynyń úsh dúrkin jeńimpazy (Aqtóbe 2023); IV jazǵy Azııa para oıyndarynyń qola júldegeri (Hanchjoý 2022); Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq paralımpıada komıtetiniń atqarýshy komıtetiniń múshesi, múmkindigi shekteýli sportshylardyń ókili (2022-2023).
44 jyl buryn (1981) «NUR Media» holdınginiń bas dırektory Baqtııar Mákenuly MÁKEN dúnıege keldi.
2003 jyly Qazaq Ulttyq agrarlyq ýnıversıtetin, 2009 jyly Montana-Mıssýla ýnıversıtetin (AQSh) («Bolashaq» baǵdarlamasynyń stıpendıaty) bitirgen.
Eńbek joly: 2003 jyly Qazaq Ulttyq agrarlyq ýnıversıteti jastar isteri komıtetiniń mádenı uıymdastyrýshysy boldy, 2006 jylǵa deıin osy joǵary oqý ornynda jastar isteri komıteti tóraǵasynyń orynbasary, jastar uıymynyń tóraǵasy qyzmetterin atqarady. 2003-2006 jyldary «Qazaqstannyń aýyl jastary odaǵy» QB teń tóraǵasy, 2004-2007 jyldary «Qazaqstannyń jastar kongresi» zańdy tulǵalar uıymy tóraǵasynyń orynbasary, 2005-2007 jyldary «Jasyl el» jastar-eńbek jasaqtary respýblıkalyq shtabynyń menedjeri bolyp eńbek etti. 2009-2010 jyldary Almaty qalasy jastar saıasaty máseleleri basqarmasynyń jastar uıymdarymen jáne JOO-larmen jumys bólimi bastyǵynyń mindetin atqarýshy, 2010-2012 jyldary Almaty qalasy jastar saıasaty máseleleri basqarmasy bastyǵynyń mindetin atqarýshy, basqarma bastyǵy, 2012 jyldan Almaty qalasy ishki saıasat basqarmasynyń basshysy, 2013-2016 jyldary Batys Qazaqstan oblysy ákiminiń orynbasary qyzmetterin atqardy. 2016 jyly VI shaqyrylǵan Parlament Májilisiniń depýtaty, 2019 jyldyń shilde aıynan Nur-Sultan qalasy ákiminiń orynbasary, 2019-2022 jyldary Nur-Sultan qalasy ákiminiń orynbasary boldy.
Qazirgi qyzmetin 2022 jyldyń sáýir aıynan atqaryp keledi.
40 jyl buryn (1985) Qaraǵandy oblysynyń mamandandyrylǵan aýdanaralyq ákimshilik sotynyń tóraǵasy Qanat Maratuly MAQJANOV dúnıege keldi.
E.A.Bóketov atyndaǵy Qaraǵandy memlekettik ýnıversıtetin zańger mamandyǵy boıynsha bitirgen (2008).
Eńbek joly: Qaraǵandy oblysy boıynsha Qazaqstan Respýblıkasy Bas prokýratýrasynyń Quqyqtyq statıstıka jáne arnaıy esep komıteti basqarmasynyń jeke eńbek sharttary boıynsha maman-statısi (2008); Qaraǵandy oblysy boıynsha Qazaqstan Respýblıkasy Bas prokýratýrasynyń Quqyqtyq statıstıka jáne arnaıy esep komıteti basqarmasynyń qoǵamdyq pikirdi zertteý jáne quqyqtyq qubylystardy boljaý jónindegi analıtıkalyq ortalyǵynyń prokýrory (bólim retinde) (2008-2009); Qaraǵandy oblysy boıynsha Qazaqstan Respýblıkasy Bas prokýratýrasynyń Quqyqtyq statıstıka jáne arnaıy esep komıtetiniń basqarmasynyń quqyqtyq qubylystardy taldaý jáne boljaý bóliminiń prokýrory (2009); Qaraǵandy qalasy Buqar jyraý aýdany boıynsha quqyqtyq statıstıka jáne arnaıy esepke alý salasyndaǵy zańdylyqty qadaǵalaý jónindegi prokýror (2009-2012); Qaraǵandy oblysy boıynsha Qazaqstan Respýblıkasy Bas prokýratýrasynyń Quqyqtyq statıstıka jáne arnaıy esepke alý komıteti basqarmasynyń Temirtaý qalasy boıynsha quqyqtyq statıstıka jáne arnaıy esepke alý salasyndaǵy zańdylyqty qadaǵalaý jónindegi aǵa prokýrory (2012); Qaraǵandy oblysy prokýratýrasynyń áleýmettik-ekonomıkalyq saladaǵy zańdylyqty qadaǵalaý jónindegi Qaraǵandy qalasy Oktıabr aýdany prokýrorynyń kómekshisi (2012-2014); Qaraǵandy oblysy prokýratýrasynyń Sot aktileriniń zańdylyǵyn qadaǵalaý jáne qylmystyq ister boıynsha memlekettik múddelerdi bildirý departamentiniń Qaraǵandy qalasy Oktıabr aýdany prokýrorynyń kómekshisi (2014-2016); Qaraǵandy oblysy prokýratýrasynyń Áleýmettik-ekonomıkalyq saladaǵy zańdylyqty qadaǵalaý departamentiniń Ekstremızm men terrorızmge qarsy kúres salasyndaǵy zańdylyqty qadaǵalaý departamentiniń aǵa prokýrory (2016-2017); Atyraý qalalyq sotynyń sýdıasy (2016-2021).
Qazirgi qyzmetin 2021 jyldyń shildesinen beri atqaryp keledi.
39 jyl buryn (1986) Mańǵystaý oblysynyń Jer resýrstaryn basqarý departamentiniń basshysy Álibek Nıetbaıuly BURMAQOV dúnıege keldi.
Qaınar ýnıversıtetin (2008) quqyqtaný mamandyǵy boıynsha; Batys Qazaqstan ınjenerlik-gýmanıtarlyq ýnıversıtetin ekonomıka mamandyǵy boıynsha bitirgen (2014).
Eńbek joly: Munaıly aýdandyq sot departamentiniń sot oryndaýshysy (2010-2011); Aqtaý qalasy, Mańǵystaý oblysy boıynsha Qazaqstan Respýblıkasy Óńirlik damý mınıstrligi Jer resýrstaryn basqarý komıtetiniń aýmaqtyq jer ınspektsııasy departamentiniń bas mamany, basshysy (2011-2015); Mańǵystaý oblysynyń jerdi paıdalaný men qorǵaýdy baqylaý departamentiniń quqyqtyq qamtamasyz etý departamentiniń bólim basshysy - memlekettik ınspektory (2015-2019); Mańǵystaý oblysynyń Qala qurylysy jáne jerdi baqylaý departamentiniń ishki baqylaý jáne monıtorıng bóliminiń basshysy (2019); «Aqtaý qalalyq jer qatynastary, sáýlet jáne qala qurylysy bólimi» memlekettik mekemesiniń basshysynyń orynbasary, basshysy (2019-2023); «Aqtaý qalalyq jer qatynastary bólimi» memlekettik mekemesiniń jer quqyqtaryn berý jáne jer komıssııasy máseleleri jónindegi memlekettik qyzmet sektorynyń bas mamanynyń mindetin atqarýshy (2024-2025); Mańǵystaý oblysy ákimi apparatynyń kadr qyzmetin (kadr qyzmeti) bas ınspektory (2025); Qazaqstan Respýblıkasy Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń Jer resýrstaryn basqarý komıtetiniń Ulytaý aýdany jer resýrstaryn basqarý departamenti basshysynyń orynbasary (2025).
2025 jyldyń tamyz aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.
107 jyl buryn (1918-1987) aqyn, jazýshy, ádebıet synshysy Táken (Táńirbergen) ÁLІMQULOV dúnıege keldi.
Ońtústik Qazaqstan oblysynyń Sozaq aýdanynda týǵan. Máskeýdegi ádebıet ınstıtýtyn bitirgen. Shymkent qorǵasyn zaýytynda jumys istegen.
Eńbek joly: 1945-1974 jyldary «Ońtústik Qazaqstan» gazetinde jaýapty hatshy, «Lenınshil jas» (qazirgi «Jas alash») gazetinde bólim meńgerýshisi, KSRO jáne Qazaqstan Jazýshylar odaǵynda ádebı keńesshi bolǵan.
Shyǵarmalary 1945 jyldan jarııalana bastaǵan. Alǵashqy óleńder jınaǵy «Sapar» degen atpen 1950 jyly jaryq kórgen. Qalamgerdiń «Jazǵy jańbyr», «Qarataý órnekteri» óleńder men poemalary, «Seıtek saryny», «Týǵan aýylda», «Kúreń ózen», «Kertolǵaý», «Shejireli sahara», «Kókek aıy» áńgimeler men povester jınaǵy, «Aqboz at», «Tulpardyń taǵdyry», «El men jer», «Zamana ekpini» romandary shyqqan. Abaı Qunanbaev týraly «Jumbaq jan» zertteý eńbegin jaryqqa shyǵarǵan. Kórkem aýdarma salasynda M. Lermontovtyń «Izmaıl beı» poemasyn, P. Pavlenkonyń «Baqyt», G. Nıkolaevanyń «Oraq ústinde» romandaryn, E.Sent-Ekzıýperıdiń «Kishkentaı shahzada» ertegisin, sondaı-aq A.Pýshkınniń, V. Maıakovskııdiń, Nızamıdiń óleńderin qazaq tiline tárjimalaǵan.
«Halyqtar dostyǵy» ordenimen marapattalǵan.