22 qańtar. Jylnama
Kazinform oqyrman nazaryna 22 qańtarǵa arnalǵan ataýly kúnder men este qalar oqıǵalar kúntizbesin usynady.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1992 jyly Almatyda Qazaqstan Respýblıkasy men Mońǵolııa arasynda dıplomatııalyq qarym-qatynas ornatý týraly hattamaǵa qol qoıyldy.
1993 jyly Prezıdent Jarlyǵymen Qazaqstan Ǵylym akademııasynyń ataýy Ulttyq ǵylym akademııasy bolyp ózgertilip, respýblıkalyq joǵary ǵylymı mekeme mártebesi berildi.
2010 jyly Almatyda Qazaq ulttyq ónerin órkendetý jolynda eren eńbegimen tanylǵan qylqobyzshy-pedagog, Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń Qurmetti qyzmetkeri Ábdimanap Jumabekulynyń úsh tomdyq «Qylqobyzǵa arnalǵan hrestomatııalar» jınaǵynyń birinshi tomynyń tanystyrylymy boldy.
2011 jyly Dúnıejúzilik dopıngke qarsy agenttik Almatydaǵy dopıng-synama júrgizetin jańa zerthananyń akkredıtatsııasyn maquldady. Zerthana protsedýradan tabysty ótip, 2011 jyldan bastap jumys istep keledi.
2013 jyly «Batys Eýropa-Batys Qytaı» kólik dálizin salý barysynda júrgizilgen qazba nátıjesinde bizdiń dáýirge deıin ekinshi myńjyldyqqa jatatyn kómbeler tabyldy (altyn, qoladan buıymdar, aǵash astaý, keramıkalyq ydystar jáne basqa). Tabylǵan jádigerler QR Mádenıet jáne aqparat mınıstrligine berildi.
2013 jyly Shymbulaq kýrortynda eń bıik taýly arqandy park retinde Gınnestiń rekordtar kitabyna enýdi josparlap otyrǵan «Kazakh alpine park» birinshi kásibı arqandy parktiń ashylýy ótti. Búkil álemde teńiz deńgeıinen 2 250 metr bıiktikte mundaı qurylysty eshkim jasaǵan joq.
2014 jyly Almatyda halyq jazýshysy, aqyn Qadyr Myrza Álige arnalǵan memorıaldyq taqta ornatyldy. Qadyr Myrza Áli 50-den astam óleńder jınaǵynyń, ádebı, synı jáne balalar kitaptarynyń, sonymen qatar 200-den astam án mátinderiniń avtory. Onyń kóptegen óleńderi orys, aǵylshyn, frantsýz, fın, lıtva, qyrǵyz, tatar jáne álemniń basqa tilderine aýdarylǵan.
2015 jyly Shyńjań-Uıǵyr avtonomııalyq ólkesiniń Altaı okrýginde qazaq halyq medıtsınasy men ulttyq at sporty oıyndary memlekettik sanattaǵy materıaldyq emes mádenı muranyń keńeıtilgen ókildi tizimine resmı engizildi.
2016 jyly Qazaqstan Respýblıkasynda birtutas sot praktıkasyn qalyptastyrýǵa múmkindik beretin sot isiniń biryńǵaı jikteýishi quryldy, bul óz kezeginde zań ústemdigin qamtamasyz etýdiń mańyzdy sharty sanalady.
2019 jyly Italııanyń iri astyq egetin kompanııalary qatty bıdaıdyń jańa sorttaryn shyǵarýǵa respýblıkalyq aýqymda daýsyz kóshbasshy bolyp tabylatyn A.I. Baraev atyndaǵy Astyq sharýashylyǵy ǵylymı-óndiristik ortalyǵyna tapsyrys berdi. 2018 jyly kásiporyndaǵy jazdyq bıdaıdyń ónimdiligi – 22,5 ts/ga. Dálme-dál eginshilik polıgondary boıynsha ortasha ónimdilik 25,9 ts/ga bolsa, dástúrli eginshilik tehnologııasymen egilgen eginniń ónimdiligi 18,7 ts/ga qurady. Aýdan men oblys boıynsha ortasha ónimdilik sáıkesinshe 12,2 jáne 12,7 ts/ga boldy.
2020 jyly «Astana Operada» Abaıdyń 175 jyldyq mereıtoıynyń resmı ashylýy zor jetistikpen ótti. Teatrdyń uly aqyn, fılosof, aǵartýshyǵa arnaǵan is-sharalarynyń alǵashqysy Ahmet Jubanov, Latıf Hamıdıdiń áıgili «Abaı» operasy boldy.
2023 jyly qazaqstandyq tennısshi Elena Rybakına áıelder arasyndaǵy álemdik reıtıngte 16-shy orynǵa kóterilip, 1945 upaı jınap, Áıelder tennısi qaýymdastyǵynyń Live Ranking reıtınginiń alǵashqy «jıyrmalyǵyna» endi. Elena Aýstralııa ashyq chempıonatynyń 1/8 fınalynda planetanyń eń úzdik tennısshisi Iga Shventekti jeńgennen keıin ósimge qol jetkizdi.
2024 jyly Qazaqstan Respýblıkasynyń Ádilet mınıstrligi Memlekettik qyzmet isteri jónindegi respýblıkalyq palatamen birlesip, Taraz qalasynda ońaılatylǵan atqarýshylyq is júrgizýdi engizý boıynsha pılottyq jobany iske qosty. Buryn azamattar salynǵan aıyppuldy ýaqtyly tólemegen jaǵdaıda aıyppul somasynyń 25 paıyzyna deıin CHSI-ǵa tóleýi kerek bolsa, endi bul fýnktsııany robot tegin oryndaıdy.
2024 jyly EUÝ IT mamandary adam esiminiń, geografııalyq nysandardyń, janýarlar men qustardyń maǵynasy men shyǵý tegin bilýge múmkindik beretin qazaq tilinde «Qyzyqty onomastıka» mobıldi qosymshasyn ázirledi. Jańa tsıfrlyq ónim 800-den astam naqty ataýlardy biriktiredi. Olar 100-den astam semantıkalyq erekshelikterine qaraı toptastyrylǵan, bul baǵdarlamanyń basty artyqshylyǵy. Mobıldi qosymshany paıdalanýshylarǵa balasyna esim tańdaý nemese onyń esiminiń maǵynasyn bilý múmkindigi beriledi.
2024 jyly QR Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń tóraǵalyǵymen Іshki ister mınıstrliginiń keńeıtilgen alqa otyrysy ótti. Sharaǵa Prezıdent Ákimshiligi men birqatar memlekettik organdardyń basshylyǵy, oblys ákimderi, Іshki ister mınıstrliginiń alqa músheleri, ortalyq apparat basshylyǵy men aýmaqtyq polıtsııa departamentteriniń basshylary qatysty. Memleket basshysy atap ótkendeı, elimizde «Quqyqtyq tártip» qaǵıdatyn ornyqtyrýda polıtsııanyń róli zor. «Qylmysqa qarsy kúres jáne qoǵamdyq tártipti saqtaý – úlken jaýapkershilikti talap etetin ómirlik mańyzdy mindet. Árbir azamat ózin qaýipsiz sezinýi kerek. Buǵan qol jetkizý úshin quqyq qorǵaý júıesi birqalypty jáne tıimdi jumys isteýi kerek. Elimizde eń aldymen zań talaptary qatań saqtalýy kerek. Zańdy buzǵan adam jazalanýy kerek», - dedi Prezıdent.
2024 jyly kórnekti mádenıet qaıratkeri Temirbek Júrgenovtiń 125 jyldyǵyn merekeleý aıasynda Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq akademııalyq kitaphanasynda jazýshy Beıbit Qoıshybaevtyń «Komıssar Júrgenov» jáne Almajan Óteǵalıevanyń «Temirbek Júrgenov: Trıýmf pen tragedııa» kitaptarynyń tusaýkeseri ótti. Sharaǵa memleket jáne qoǵam qaıratkerleri, Qazaqstan Respýblıkasy Parlamentiniń depýtattary, QR Prezıdenti janyndaǵy Ulttyq Quryltaı músheleri, aqyn-jazýshylar, zııaly qaýym ókilderi, oqyrmandar qatysty. Jazýshy Beıbit Qoıshybaevtyń «Komıssar Júrgenov» kitaby túrik tiline aýdarylsa, Almajan Óteǵalıevanyń «Temirbek Júrgenov: trıýmf pen tragedııa» shyǵarmasy orys tilinde jaryq kórdi. «Komıssar Júrgenov» romanynda memleket qaıratkeriniń ómir joly sýrettelse, «Temirbek Júrgenov: trıýmf pen tragedııa» monografııalyq eńbeginde shynaıy muraǵat derekterine súıene otyryp, Aǵartý halyq komıssarynyń memlekettik jáne qoǵamdyq-saıası qyzmeti jan-jaqty ashylady.