21 sáýir. Jylnama
Kazinform oqyrman nazaryna 21 sáýirge arnalǵan ataýly kúnder men este qalar oqıǵalar kúntizbesin usynady.
ATAÝLY KÚNDER
Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik kúzet qyzmeti kúni
2014 jyldyń sáýirinde eki vedomstvo — Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Kúzet qyzmetiniń jáne Qazaqstan Respýblıkasy Respýblıkalyq ulanynyń qosylýy arqyly QR Memlekettik kúzet qyzmeti quryldy. QR Prezıdentiniń Kúzet qyzmeti 1992 jyly táýelsizdik jarııalanǵannan keıin kóp uzamaı quryldy. Al birneshe aıdan keıin Respýblıkalyq ulan jasaqtaldy. Eki vedomstvo da memleket qaýipsizdigin saqtaýda mańyzdy ról atqardy.
Dúnıejúzilik shyǵarmashylyq jáne ınnovatsııalyq qyzmet kúni
Birikken Ulttar Uıymynyń halyqaralyq kúnder júıesine kiredi. Alǵash ret 2002 jyly atap ótildi. BUU Bas assambleıasy bul kúndi 2017 jyly turaqty damý salasynda maqsatqa qol jetkizý jolynda shyǵarmashylyqtyń mańyzdylyǵyna mán berý úshin bekitken.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1925 jyly «Qazaq áıeli» jáne «Teńdik» gazetteri negizinde «Qazaqstan áıelderi» qoǵamdyq-saıası jýrnaly shyǵa bastady. Bastapqyda «Áıel teńdigi», «Stalın joly» dep ataldy. 1955 jyldan «Qazaqstan áıelderi» dep atalady.
1959 jyly Muhtar Áýezovke «Abaı joly» dılogııasy úshin Lenın syılyǵy taǵaıyndaldy. Ol V shaqyrylǵan KSR Qazaq Joǵarǵy Keńesiniń depýtaty bolyp saılandy.
1961 jyly Qazaqstannyń gaz júıesiniń negizin qalaǵan «Orta Azııa- Ortalyq» magıstraldik gaz qubyrynyń qurylysy bastaldy.
1992 jyly respýblıkada endi qurylyp jatqan alǵashqy dıplomatııalyq korpýs ókili — Qazaqstandaǵy Túrkııanyń Tótenshe jáne Ókiletti elshisi Argıýn Eznaem QR Prezıdenti Nursultan Nazarbaevqa tuńǵysh ret senim gramotasyn tabys etti.
1995 jyly Qazaqstan Respýblıkasy men Monǵolııa arasyndaǵy Erikti túrde qonys aýdarý jáne Qazaqstan Respýblıkasyna eńbek sharttary boıynsha kelgen adamdardyń azamattyǵy máselelerin retteý jónindegi Shart ratıfıkatsııalandy.
2006 jyly «Qazatomónerkásip» ulttyq atom kompanııasynyń senimdi basqarýyndaǵy Stepnogor ken-hımııa kombınatynyń gıdrometallýrgııa zaýyty aýmaǵynda molıbden baıytý fabrıkasy ashyldy. Mundaı fabrıka Qazaqstannyń taý-ken óndirisi men qaıta óńdeý ónerkásibinde alǵash ret iske qosylyp otyr. Molıbden kenin qaıta óńdeıtin baıytý fabrıkasy gıdrometallýrgııa zaýytynyń aýmaǵynda rekordtyq merzimde — 96 kúnde salyndy.
2011 jyly Qazaqstan aýmaǵynda «Ormandar» taqyrybynda «Eýropa» serııasynyń kórkem markasy poshta aınalymyna endi. Onyń nomınaly — 250 teńge, tırajy — 250 myń dana.
2014 jyly Almaty oblysy Sarqan qalasyndaǵy № 1 mektep-gımnazııanyń 10-synyp oqýshysy Evgenıı Stankevıch Shvetsııanyń ekologtary uıymdastyrǵan konkýrstyń jeńimpazy atandy. Marapattaý rásimi Stokgolmde ótti. Ekologııalyq jýrnalıstıka konkýrsyna Germanııa, Frantsııa, Kanada, Makedonııa, Malta, Rýmynııa, Slovakııa, Chernogorııa, Latvııa ókilderi qatysty.
2015 jyly QR Ulttyq banki QR Qorǵanys mınıstrligine «Uly Jeńiske 70 jyl» 4776 kúmis monetasyn qaıtarymsyz negizde tabys etti. Ony Ekinshi dúnıejúzilik soǵysqa qatysqan qazaqstandyq ardagerler aldy.
2016 jyly Almatyda «Túrki tildes álem mýzykasy» atty zertteý tobynyń V halyqaralyq sımpozıýmy ashyldy.
2018 jyly Nıý-Iorkte BUU janyndaǵy Qazaqstannyń Turaqty ókildiginde Islam áleminiń tarıhynda alǵash ret 2017 jyly qyrkúıekte Astanada ótken IYU-nyń Ǵylym jáne tehnologııalar jónindegi sammıtiniń qorytyndylaryna arnalǵan Islam yntymaqtastyq uıymyna múshe elder elshileriniń kezdesýi ótti.
2023 jyly Almaty qalasynyń 2040 jylǵa deıingi bas jospary bekitildi. Ońtústik astana turǵyndaryn ınjenerlik jelilerdi aýqymdy qaıta qurý kútip tur. 2040 jylǵa qaraı 427 mlrd teńgege 2,4 myń shaqyrym sý qubyry jelisin, 501 mlrd teńgege 1,1 myń shaqyrym sý burý jelisin, 479,2 mlrd teńgege 161 shaqyrym jylý jelisin salý josparlanyp otyr. Turǵyn úı-kommýnaldyq ınfraqurylymdy jańǵyrtýǵa jumsalatyn shyǵyn bıýdjettik ınvestıtsııalar jáne «ınvestıtsııaǵa aıyrbas tarıf» qaǵıdaty boıynsha jańa tarıftik saıasat esebinen júzege asyrylady.
2024 jyly Elena Rybakına Germanııada ótken WTA týrnıriniń fınalynda jeńiske jetti. Sheshýshi matchta Qazaqstannyń birinshi raketkasy ýkraınalyq Marta Kostıýkpen kezdesti. Rybakına birinshi setti 6-2 esebimen jeńdi. Ekinshisi de dál osylaı aıaqtaldy. Nátıjesinde Elena týrnır jeńimpazy atandy.
2024 jyly Bóketov ýnıversıtetiniń ǵalymdary úsh qabatty medıtsınalyq maskalar úshin turaqtandyrylǵan kúmis nanobólshekteri bar arnaıy mata materıalyn jasap shyǵardy.