21 qyrkúıek. QAZAQPARAT KÚNTІZBESІ: ATAÝLY KÚNDER, OQIǴALAR, ESІMDER
21 qyrkúıek, JEKSENBІ
Armenııa Respýblıkasynyń Memlekettik meıramy - Táýelsizdik kúni. 1991 jylǵy qyrkúıektiń 21-inde bolǵan búkilhalyqtyq referendýmda kópshilik táýelsiz memleket qurýdy qoldady.
Qazaqstan Respýblıkasy men Armenııa arasyndaǵy dıplomatııalyq qarym-qatynas 1992 jylǵy tamyzdyń 27-inde ornatyldy. Belızdiń Ulttyq meıramy - Táýelsizdik kúni (1981). Belız - Ortalyq Amerıkadaǵy ıÝkatan túbeginde ornalasqan memleket. Soltústigi men soltústik-batysy Meksıkamen, batysy men ońtústigi Gvatemalamen, shyǵysy Karıb teńizimen shektesedi. Astanasy - Belmopan qalasy. Memlekettik tili - aǵylshyn jáne ıspan tilderi. Aqsha birligi - belız dollary.
Malta Respýblıkasynyń Ulttyq meıramy - Táýelsizdik kúni (1964). Malta - Jerorta teńizindegi Malta, Gotso, Komıno, Kemýnet, Fılfla araldarynda ornalasqan memleket. Astanasy - Valletta qalasy. Memlekettik tili - malta jáne aǵylshyn tilderi. Aqsha birligi - malta lırasy.
Halyqaralyq beıbitshilik kúni. Jyl saıyn 21 qyrkúıekte atap ótiletin Halyqaralyq beıbitshilik kúni soǵys otyn toqtatý men zorlyq-zombylyqtan bas tartýǵa jappaı shaqyrýymen erekshelenedi.
Halyqaralyq beıbitshilik kúnin BUU-nyń Bas Assambleıasy 1981 jyly bekitken. 2002 jylǵy 21 qyrkúıekte atap ótiledi. Halyqaralyq beıbitshilik kúnin 21 qyrkúıeginde merekeleý týraly sheshim BUU Bas Assambleıasynyń 55 sessııasynda (2001 jylǵy 28 qyrkúıegindegi №A/RES/55/282 arnaıy qarary) qabyldandy.
Bas Assambleıa bul kún búkil álemde zorlyq-zombylyqtan bas tartý jáne soǵys otyn toqtatý kúni bolsyn dep jarııalady. Barlyq elderge osy kúni áskerı áreketter ótkizýden tartyný usynyldy.
Jyl saıyn 21 qyrkúıeginde BUU-da, dástúrge saı Beıbitshilik qońyraýy janyndaǵy saltanatpen bastalatyn, túrli sharalar ótkiziledi. Saltanat rásimi BUU Bas hatshysynyń arnaý sózimen bastalyp, sosyn ol qońyraýdy urady. Sonan soń bir mınýt únsizdik jaılap, BUU Qaýipsizdik keńesiniń tóraǵasy sóz arnaıdy.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1 9 jyl buryn (1995) Ýkraına astanasy Kıevte Abaıdyń 150 jyldyǵyna arnalǵan mereke bolyp ótti.
Sonymen qatar 2006 jyly Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti N.Nazarbaev pen Reseı Federatsııasynyń Prezıdenti Vladımır Pýtın Máskeýdegi Chıstoprýdnyı býlvarynda qazaqtyń oıshyl aqyny Abaı Qunanbaevtyń eskertkishin ashqan.
1 3 jyl buryn (2001) Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Nursultan Nazarbaev Qazaqstan-Vatıkan qarym-qatynastaryn damytýǵa qosqan eleýli úlesi, eki memleket arasyndaǵy san tarapty baılanystardy ornatýǵa tıgizgen yqpaly úshin Vatıkannyń Memlekettik hatshysy Andjelo Sodanony І-shi dárejeli «Dostyq» ordenimen marapattaý týraly Jarlyqqa qol qoıdy.
9 jyl buryn (2005) Qazaqstan Respýblıkasy Qarjy mınıstrliginiń Qazyna komıteti aqparattyq tehnologııalar salasyndaǵy erekshe ıntegraldy aqparattyq júıeni engizgen úshin «Memlekettik jáne kommertsııalyq uıymdar emes» kategorııasynyń The Computerworld Honors halyqaralyq baǵdarlamalar sertıfıkaty - álemniń eń joǵary syılyǵymen marapattaldy.
9 jyl buryn (2005) Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy Ulttyq túrik mádenıet ortalyǵynyń ókili Zııatdın Qasanov kóp ultty elde ultaralyq birlik pen kelisimdi nyǵaıtqany úshin, ıÝNESKO-nyń osy saladaǵy strategııalaryna belsendi qoldaý kórsetkeni úshin ıÝNESKO bekitken «Altyn qyran» qurmet belgisimen marapattaldy.
Syılyqty ortalyq jetekshisine Eýropalyq komıssııanyń múshesi Kım Sen tapsyrdy. Sonymen qosa «Azııa - odna semıa» halyqaralyq qaıyrymdylyq qaýymdastyǵynyń jáne Eýropalyq ýnıversıtetiniń Qurmetti ǵylym doktorynyń dıplomy tapsyryldy.
9 jyl buryn (2005) Almatyda, Ortalyq kórme zalynda «Vozvraşenıe dınozavrov» atty kórme ashyldy.
Kórmege dınozavrlardyń tabylǵan súıekterinen ǵylymı taldaý negizinde jasalǵan robottandyrylǵan maketter qoıylǵan. Zamanaýı kompıýterlik baǵdarlamalardyń kómegimen paleontologııalyq zertteýlerdiń qorytyndysy negizinde dınazavrlardyń syrtqy kelbeti, terisi qalpyna keltirildi.
Kórmeniń negizgi ereksheliginiń biri - 400 mıllıon jyl burynnan qazirgi kúnge deıingi jer betindegi tirshiliktiń kezeńderi kórsetilgen.
5 jyl buryn (2009) Atyraýda Eýropalyq Qaýipsizdik boıynsha Yntymaqtastyq Uıymynyń Kaspıı aımaqtyq Orhýs ortalyǵyn qurý jónindegi memorandýmǵa qol qoıyldy.
Bul qujatqa Qazaqstan Respýblıkasy Qorshaǵan ortany qorǵaý mınıstrliginiń, oblys ákimdiginiń, EQYU-nyń Astanadaǵy ortalyǵynyń jáne respýblıkanyń úkimettik emes uıymdary ekologııalyq forýmynyń ókilderi qol qoıdy. Bul respýblıkamyzdaǵy aımaqta qurylǵan alǵashqy Orhýs ortalyǵy.
81 jyl buryn (1933) Reıhstagtyń órtenýine baılanysty Leıptsıg sot protsesi bastaldy. Jalǵan qujatpen Bolgarııa azamattary - Dımıtrov, Popov jáne Tanevtarǵa Reıhstagty órtedi degen aıyp taǵyldy. Іs barysynda Dımıtrov ózin-ózi qorǵap, sheshendigimen kózge tústi. Onyń sheshendigi arqasynda sot fashızmdi qaralaý protsesine aınalyp ketti. Al Reıhstagty órteý elde tótenshe jaǵdaı qalyptastyrý úshin jasaǵan fashısterdiń arandatýy dep sheshildi.
ESІMDER
111 jyl buryn Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri, kınorejısser, dramatýrg STROEVA Vera Pavlovna (1903-1944) dúnıege keldi.
Kıevtiń N.Lysenko atyndaǵy teatr óneri ınstıtýtyn bitirgen. Ol F.Dostaevskııdiń, F.Panferovtyń shyǵarmalaryn, sonymen qatar M.Mýsorgskııdiń «Borıs Godýnov», «Hovanşına» operasyn ekrandaǵan. Uly Otan soǵysy jyldary Almatyda bolyp, «Alyp týraly án», «Jaýynger uly» fılmderin qoıýǵa qatysqan.
«Qurmet belgisi» ordenimen, medaldarmen marapattalǵan.
1 10 jyl buryn (1904-1998) akter jáne qoıýshy-rejısser, Qazaqstannyń halyq ártisi qazaq teatrynyń negizin qalaýshylardyń biri BADYROV Qapan Oraluly dúnıege keldi.
Qazirgi Qostanaı oblysy Qarabalyq aýdany Tabyn aýylynda týǵan. Qazaq teatrynyń irgesin qalasqan ónersańlaqtarynyń biri. 1-basqyshty aýyl mektebin bitirgennen keıin, 1922-25 jyly Qazaq halyq aǵartý ınstıtýtynynda (Orynbor) oqyǵan. Sondaǵy kórkemónerpazdar úıirmesine belsene qatysyp, 1922 jyly B. Maılınniń "Betim-aý, qudaǵı" atalatyn shaǵyn pesasynda Aıqyn kelinshektiń rólin oınap shyqqan. 1925 jyly jańadan uıymdastyrylyp jatqan Qazaq drama teatryna shaqyrylady. 1926 jyly Qazaq drama teatry gastrolge ketkende, Badyrov joldamamen Almaty maldárigerlik tehnıkýmyna oqýǵa jiberiledi. Onda oǵan jastar teatrynyń kórkemdik jaǵyn basqarý isi tapsyrylyp, M. Áýezovtiń "Qaragóz", "Eńlik-Kebek", Ó. Ospanovtyń "Zarlyq", Á. Sultanovtyń "Darıǵa-Qaıdar", tatar Jazýshysy Fahtı Býrnashtyń "ıAsh ıýrıaklar" spektaklderin qoıyp, ózi de rólderde oınady. 1931 jyly Qazaq drama teatryna qaıta oralady. Alǵashqy kórnekti róli - M. Trıgerdiń "Súńgýir qaıyǵyndaǵy " Igor Olenın. Sonan keıin Erkebulan (S. Seıfýllınniń "Qyzyl suńqarlarynda"), Jetekshi (N. Pogodınniń "Meniń dosymynda"), Mıhaılov (V. Kırshonnyń "Astyǵynda"), Naýan haziret, Amangeldi (Ǵ. Músirepovtiń "Aqan seri - Aqtoqty" men "Amangeldisinde"), Telǵara (Á. Tájibaevtyń "Jalǵyz aǵash orman emesinde"), Jomart (Ǵ. Mustafınniń "Mıllıonerinde"), professor Mamlıýk (F. Volftiń "Professor Mamlıýginde"), Arqalyq (J. Shanınniń "Arqalyq batyrynda"), Bekbolat (B. Maılınniń "maıdanynda"), Shyńǵys sultan, Álıhan Bókeıhanov (S. Muqanovtyń "Shoqan Ýálıhanovy" men "Sáken Seıfýllıninde"), Tóle bı (T. Ahtanovtyń "Antynda"), M. ıArovoı (K. Trenevtiń "Lıýbov ıArovaıasynda"), Otello (Ý. Shekspırdiń "Otellosynda"), Ýázir (N. Hıkmettiń "Farhad-Shyrynynda"), t.b. rólderdi oınap, Qazaqsahnasynda kóptegen kesek obrazdar jasady. Ásirese, Naýan haziret pen Otello beıneleri - Badyrovtyń Qazaqsahna ónerin damytýǵa qosqan eleýli úlesi. Keıinirek Ý. Shekspırdiń "Asaýǵa-tusaýyndaǵy" Baptısta, M. Áýezovtiń "Eńlik-Kebegindegi" Abyz beıneleri sııaqty qarama-qaıshy harakterlerdi sahnalaýy onyń jan-jaqty darynyn tanytty. M. Áýezov dramatýrgııasy Badyrov shyǵarmashylyǵynan erekshe oryn alyp, Jazýshynyń 21 pesasynda oınady. Olardyń arasynda Kembaı, Kóbeı, Qaramende, Espembet ("Eńlik - Kebekte"), Kerim ("Abaıda"), Sapa, maıqan bolys ("Túngi sarynda"), Demeýjan ("Báıbishe-toqalda"), Maman ("Aıman - Sholpanda"), Qoblandy ("Qaraqypshaq Qoblandyda"), Káriboz batyr ("Han kenede"), Bóribasar (Á. Tájibaevpen birigip jazǵan "Aq qaıyńda"), B. Momyshuly, Stalın (Á. Ábishevpen birigip jazǵan "Namys gvardııasynda") sııaqty obrazdar bar. M. Áýezovtiń "Abaı" romanynyń ınstsenırovkasyndaǵy Abaı róli úshin KSRO memlekettik syılyǵynyń berilgen (1952). B. 1940-1941 jyly rejıssýramen de aınalysyp, Á. Ábishevtiń "Joldastaryn" sahnaǵa shyǵardy. Kınoda Qarataı ("Amangeldide"), Aıdar, Syrttan ("Abaı áninde"), Kóregen ("Alyp týraly ańyzda"), Sársen ("Ómir jolynda") rólderin oınaǵan. Babyrovtyń "Ótkender men ótkelder" (1974), "Esten ketpes esimder" (1981), "Teatr, moıa sýdba" (1987) degen estelik kitaptary, kóptegen maqalalary jaryq kórdi. Eki ret Eńbek Qyzyl Tý, "Halyqtar dostyǵy" ordenderimen marapattalǵan.
9 9 jyl buryn (1915-1981) aqyn KALAShNIKOV Ivan dúnıege keldi.
Reseıdiń Chelıabi oblysy Bredınsk aýdanynda týǵan. Qazaq memlekettik ýnıversıtetiniń (ál-Farabı atyndaǵy qazaq ulttyq ýnıversıteti) jýrnalıstıka fakýltetin bitirgen.
Qazaqstan Jazýshylar odaǵy orys ádebıeti sektsııasynyń keńesshisi, «Qazaqstan bolshevıgi» jýrnaly redaktsııasynyń jaýapty hatshysy, Qazaq memlekettik baspasynyń redaktory, Qazaq radıosynyń redaktory bolyp qyzmet atqarǵan.
Alǵashqy óleńderi 1934 jyly jarııalanǵan. «Molodost», «Vozvraşenıe», «Levıtan» (poemalar), «Myshka-Mıshka», «Ilııskaıa step», «Zımnıaıa skazka», «Vorobeıka-Vorobeı» án jınaqtarynyń avtory.
8 9 jyl buryn (1925-1977) Keńes Odaǵynyń Batyry BEKBOSYNOV Serikqazy Bekbosynuly dúnıege keldi.
Shyǵys Qazaqstan oblysy Abaı aýdanynda týǵan.
1943 jyly Keńes armııasy qataryna alynyp, Uly Otan soǵysyna qatysqan. 300-shi gvardııashy atqyshtar polkiniń atqyshy, qatardaǵy jaýyngeri bolǵan. Svır ózeninen ótý kezindegi kórsetken erligi úshin aǵa serjant Serikqazy Bekbosynovqa 1944 jylǵy 21 shildede Keńes Odaǵynyń Batyry ataǵy berildi. Soǵystan keıin týǵan jerine oralyp, keńsharda jumys istegen.
Qyzyl Juldyz, Lenın ordenderimen jáne medaldarmen marapattalǵan. Óziniń týǵan aýylynda batyrǵa eskertkish ornatylyp, Abaı aýdanynda bir mekteptiń aty berilgen.
6 9 jyl buryn (1945) «Qazaqstan temir joly» Ulttyq kompanııasy» prezıdentiniń keńesshisi DOSMANBETOV Baqbergen Sársenuly dúnıege keldi.
Qyzylorda oblysynda týǵan. S.Ordjonıkıdze atyndaǵy Máskeý ınjenerlik-ekonomıkalyq ınstıtýtyn, Máskeý basqarý ınstıtýtynyń aspırantýrasyn bitirgen. 1960-1971 jyldary - «Rıssovhozstroı» trestiniń aǵa ınjeneri. 1971-1973 jyldary - Qyzylorda pedagogıkalyq ınsıtýtynyń (Qorqyt ata atyndaǵy Qyzylorda memlekettik ýnıversıteti) oqytýshysy, komsomol komıtetiniń hatshysy. 1973-1976 jyldary - Máskeý basqarý ınstıtýtynyń aspıranty.
1976-1996 jyldary - Qyzylorda pedagogıkalyq ınsıtýtynyń (Qorqyt ata atyndaǵy Qyzylorda memlekettik ýnıversıteti) aǵa oqytýshysy, kafedra meńgerýshisi, prorektory, rektory. 1996-1999 jyldary - Qyzylorda gýmanıtarlyq ýnıversıtetiniń rektory, Qyzylorda qalasynyń ákimi, Arnaıy ekonomıkalyq aımaqtyń Ákimshilik Keńesiniń tóraǵasy qyzmetterin atqarǵan. 1999 jyly Qyzylorda oblysynan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamentiniń ekinshi shaqyrylymynda Senat depýtaty bolyp saılanǵan. 2007-2011 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Parlamentiniń ekinshi shaqyrylymynda Senat depýtaty - Senattyń Ekonomıka, qarjy jáne bıýdjet komıtetiniń hatshysy.
Qazirgi qyzmetinde 2011 jylǵy qyrkúıekten beri.
100-den asa ǵylymı eńbekterdiń avtory, olardyń arasynda «Qazaqstan halqynyń damýy», «Qazaqstan halqynyń statıstıkasy», «Rynok trýda v Kazahstane», «Naselenıe Kazahstana» sııaqty ǵylymı eńbekteri bar.
«Qurmet» ordenimen, medaldarmen, Qazaq KSR Joǵarǵy Keńesiniń Qurmet Gramotasymen marapattalǵan.
6 3 jyl buryn (1951) QR Parlamenti Májilisiniń depýtaty TASBOLATOV Abaı Bólekbaıuly dúnıege keldi.
Soltústik Qazaqstan oblysynda týǵan. Almatynyń Joǵary jalpy áskerı basqarý ýchılışesin, Máskeýdiń Frýnze atyndaǵy Áskerı akademııasyn bitirgen. 1969 jyldan beri Qarýly Kúshter qatarynda qyzmet etip keledi. 1973-1997 jyldary Almatynyń joǵary jalpy áskerı basqarý ýchılışesinde kýrsanttar vzvodynyń komandırinen ýchılışe bastyǵyna deıingi joldan ótip, Memlekettik qorǵanys komıtetiniń bólim bastyǵy boldy. 1997-2002 jyldary Respýblıka Qarýly Kúshteri Áskerı akademııasynyń bastyǵy qyzmetin atqardy. 2002-2006 jyldary Qazaqstan Respýblıkasy Qorǵanys mınıstriniń orynbasary boldy. 2006-2011 jyldary - QR Respýblıkalyq ulanynyń qolbasshysy. Qazirgi qyzmetinde 2012 ylǵy qańtardan beri.
«Dańq» ordenimen, medaldarmen marapattalǵan.
61 jyl buryn (1953) QR Parlamenti Senatynyń depýtaty, Tabıǵatty paıdalaný jáne aýyldyq aýmaqtardy damytý komıtetiniń múshesi BAIMAHANOV Qojahmet Mádibaıuly dúnıege keldi.
Qyzylorda oblysynan saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Senatynyń depýtaty. Qyzylorda oblysynyń Jalaǵash aýdanynda týǵan. Tomsk ınjenerlik-qurylys ınstıtýtyn bitirgen. Injener-qurylysshy. Eńbek jolyn Qyzylorda oblysynyń qurylys uıymdarynda bastap, beton quıýshy, ınjener, qurylys ýchaskesiniń bastyǵy, jyljymaly mehanıkalandarylǵan kolonna bastyǵy boldy. 1989 jyldan - Qyzylora oblysy Jalaǵash aýdany M.KKalının atyndaǵy keńshar dırektory. 1994 jyldan - QR Joǵarǵy Keńesi qarjy jáne bıýdjet komıtetiniń halyq sharýashylyǵy bıýdjetin jumsaý kishi komııtetiniń múshesi, tóraǵasy. 1995 jyl «Arna» AQ №17 JMK bastyǵynyń mindetin atqarýshy, bastyǵy. 1996 jyldan -Qyzylorda oblysy ákimdiginiń quryys, turǵyn úı jáne aýmaqtardy salý basqarmasynyń bastyǵy. 1997 jyldan - Qyzylorda oblysy Jalaǵash aýdanynyń ákimi. 1999 jyldan Qyzylorda qalasnyń ákimi. 2005 jyldan «Asar-Holdıng LTD» JShS qurylys kompanııasynyń bas dırektory bolyp qyzmet atqarǵan.
Qazirgi qyzmetinde - 2008 jylǵy qazannan beri. «Qurmet» ordenimen, úsh medalmen marapattalǵan. Respýblıkanyń eńbek sińirgen qurylysshysy
5 7 jyl buryn (1957) QR Parlamenti QR Prezıdenti ókildiginiń basshysy NURPEIІSOV Qaırat Aıtmuhambetuly dúnıege keldi.
1957 jyly Pavlodar oblysynyń Sharbaqty aýdanyndaǵy Galkıno aýylynda týǵan. Pavlodar pedagogıkalyq ınstıtýty men Almaty Halyq sharýashylyǵy ınstıtýttaryn matematık jáne ekonomıst mamandyqtary boıynsha bitirgen. Eńbek jolyn Pavlodar stansasynyń lokomotıv deposynda slesar bolýdan bastaǵan. 1982-88 jj. Pavlodar oblysynyń qarjy jáne salyq organdarynda jumys istep, bas ekonomısten Pavlodar oblysynyń salyq komıtetiniń tóraǵasyna deıin kóterildi. 1998-2002 jj. Qazaqstan Respýblıkasy Energetıka, ındýstrııa jáne saýda vıtse-mınıstri, QR Memlekettik Kiris vıtse-mınıstri qyzmetterin atqardy. Sońǵy ýaqytta Pavlodar qalasynyń ákimi boldy. 2003 j. maýsymynan Pavlodar oblysynyń ákimi. 2008 j. qazanynan Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń Ákimshiligi Basshysynyń orynbasary.2009 jyldyń tamyzynan QR Memlekettik qyzmet isteri agenttiginiń tóraǵasy. "Qurmet" ordeniniń jáne birneshe QR medalderiniń ıegeri.
5 6 jyl buryn (1958) QR Bas prokýrorynyń birinshi orynbasary MERKELЬ Iogan Davıdovıch dúnıege keldi
Kókshetaý oblysy (qazirgi Aqmola oblysy) Eńbekshilder aýdany Kazgorodok aýylynda dúnıege kelgen. Sverdlovsk zań ınstıtýtyn «Quqyqtaný» mamandyǵy boıynsha bitirgen. 1984-1991 jyldary - Kókshetaý oblysy Chkalov aýdany prokýratýrasynyń tergeýshisi, Kókshetaý oblysy prokýratýrasynyń asa mańyzdy ister boıynsha tergeýshisi, Chıstopolsk aýdanynyń prokýrory. 1991-1995 jyldary - Qaraǵandy oblysy Saran qalasynyń prokýrory, Qaraǵandy oblysy prokýrorynyń orynbasary, birinshi orynbasary. 1995-1997 jyldary Torǵaı oblysynyń prokýrory, 1997-1999 jyldary Almaty qalasy prokýrorynyń birinshi orynbasary. 1999-2000 jyldary - Jemqorlyqqa qarsy kúres boıynsha Qazaqstan Respýblıkasy Memlekettik komıssııasynyń múshesi. 2000-2003 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Ákimshiliginiń Memlekettik-quqyqtyq bóliminiń memlekettik ınspektory, bólim meńgerýshisiniń orynbasary. 2003-2005 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Ádilet birinshi vıtse-mınıstri, Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Ákimshiliginiń quqyq qorǵaý jáne sot júıesi bólimi meńgerýshisiniń orynbasary. 2005-2008 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Senatynyń depýtaty. 2008 jyldyń aqpan aıynan bastap - Qazaqstan Respýblıkasy Bas Prokýrorynyń birinshi orynbasary. Synyptyq sheni - 3-shi dárejeli memlekettik ádilet keńesshisi. Qazaqstan Respýblıkasy prokýratýrasynyń qurmetti qyzmetkeri.
«Qurmet», «Dańq» ordenderimen, «Qazaqstan Respýblıkasy Táýelsizdigine 10 jyl», «Qazaqstan Respýblıkasy Parlamentine 10 jyl», «Astananyń 10 jyldyǵy», «Qazaqstan Respýblıkasynyń Táýelsizdigine 20 jyl», «Qazaqstan Respýblıkasynyń prokýratýrasyna 20 jyl» mereıtoılyq medaldarymen, «Quqyq tártibin qamtamasyz etýge qosqan úlesi úshin» medalimen marapattalǵan.
21 3 jyl buryn (1801-1874) nemis jáne orys fızıgi, Imperatorlyq Sankt-Peterbor ǵylym akademııasynyń akademıgi Borıs Semenovıch ıAKOBI (Morıts German fon ıAkobı) dúnıege keldi.
10 5 jyl buryn (1909-1972) gana fılosofy, táýelsiz Gananyń tuńǵysh premer-mınıstri (1957-1960) jáne tuńǵysh prezıdenti (1960-1966) Frensıs Nvıa Kofı Kvame Nkrýma dúnıege keldi.
10 3 jyl buryn (1911-1969) orys ánshisi, kıno akteri, RSFS halyq ártisi Mark BERNES dúnıege keldi.
6 7 jyl buryn (1947) amerıkan jazýshysy, shytyrman, fantastıkalyq, dramalyq shyǵarmalardyń avtory Stıven KING dúnıege keldi.