2050 jylǵa arnalǵan temperatýra boljamdary 2025 jyly-aq oryndala bastady
ASTANA. KAZINFORM — Álemniń kóptegen elinde tirkelip jatqan temperatýranyń kóterilýi qala ishindegi «jylý araldary» sekildi faktorlardyń áserinen odan ári kúsheıip otyr. Keler jyldarǵa arnalǵan boljamdar merziminen buryn oryndalyp jatyr, dep habarlaıdy Anadoly.
Bul týraly Bogazıchı ýnıversıteti janyndaǵy Klımattyń ózgerýi jáne saıasatty zertteý ortalyǵy basqarmasynyń múshesi, professor Murat Tıýrkesh málimdedi.
Eýroodaqtyń Copernicus klımattyń ózgerýi qyzmetiniń málimetinshe, 2025 jylǵy maýsym adamzat tarıhyndaǵy eń ystyq besinshi maýsym bolyp tirkeldi. Copernicus derekterine sáıkes, Eýropada 2025 jylǵy maýsymdaǵy ortasha temperatýra 18,46°C-ty qurady. Bul — 1991–2020 jyldar aralyǵyndaǵy maýsym aıynyń ortasha máninen 1,10°C joǵary.
Osylaısha, 2015 jyly jarııalanǵan Dúnıejúzilik meteorologııalyq uıymnyń (DMU) 2050 jylǵa arnalǵan temperatýra boljamdary 2025 jyly-aq oryndala bastaǵany baıqalady.
Meteorologııalyq uıymnyń 2050 jylǵy 10 tamyzǵa arnalǵan boljamy boıynsha, Ispanııanyń Ýelva qalasynda aýa temperatýrasy 43°C bolýy tıis edi. Alaıda, 2025 jylǵy 28 maýsymda Ýelvada temperatýra 46°C-qa jetken.
2050 jyldyń 18 tamyzyna arnalǵan boljamda Frantsııanyń Ajen jáne Strasbýrg qalalarynda 41°C, Parıjde — 40°C, Lıonda — 42°C, al Nım qalasynda — 43°C bolatyny kórsetilgen.
Frantsııanyń ulttyq meteorologııalyq qyzmeti Meteo France habarlaǵandaı, 19 maýsymnan bastap el aýmaǵynda anomaldy ystyq ornap, kúndizgi ortasha temperatýra 40°C-tan asqan, al túnde 20°C-tan tómen túspegen.
Týlýza, Avınon, Perpınıan jáne Kolmar qalalarynda aýa temperatýrasy 35°C-tan joǵary bolǵan. Ekstremaldy ystyqtyń saldarynan eki adam kóz jumdy.
1 shilde kúni Frantsııanyń meteorologııalyq qyzmeti Parıjdi qosa alǵanda 16 aımaqta eń joǵary — qyzyl qaýip deńgeıin, al 68 aımaqta — qyzǵylt sary qaýip deńgeıin jarııalady. 2 shildede 4 provıntsııada qyzyl, al 55 provıntsııada qyzǵylt sary deńgeı saqtalǵan.
Agenttikke suhbat bergen mamannyń aıtýynsha, jahandyq jylyný saldarynan sońǵy jyldary qurlyq pen teńiz beti temperatýrasy turaqty túrde artyp keledi.
Onyń pikirinshe, jahandyq deńgeıde uzaqqa sozylǵan joǵary temperatýra tolqyndardyń paıda bolýyna alyp kelip, birqatar el men aımaqtarda anomaldy aýa raıy tirkelgen.
Buǵan deıin Ispanııada aptap ystyq sońǵy eki aıda 1180 adamnyń ómirin jalmaǵanyn jazǵanbyz.