Keler jyldan bastap medıtsınalyq kómek paketteri qalaı ózgeredi

ASTANA. KAZINFORM — 2026 jylǵy 1 qańtardan bastap medıtsınalyq kómek paketterine jáne ony kórsetý tártibine qatysty birqatar ózgerister kúshine enedi. Bul týraly Astana qalasynyń ákimdigi málim etti.

Áleýmettik mańyzy bar aýrýlar boıynsha dıagnostıka, baqylaý jáne emdeý TMKKK aıasynda kórsetiledi. Al sozylmaly aýrýlary bar azamattarǵa medıtsınalyq kómek MÁMS júıesi sheńberinde kórsetiledi.

Áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrý qorynda bul ózgerister týraly tolyǵyraq túsindirdi, dep habarlaıdy elorda ákimdiginiń resmı saıty.

Memleket basshysynyń 2024 jylǵy Joldaýyndaǵy tapsyrmalardyń biri – bıýdjet múmkindikterimen teńgerilgen jáne azamattarǵa qajetti medıtsınalyq qyzmetterdiń qoljetimdiligin qamtamasyz etetin Biryńǵaı bazalyq memlekettik medıtsınalyq kómek paketin qurý boldy. Osy baǵyttaǵy jumystar bir jyl boıy júrgizildi. Al 2025 jyldyń shilde aıynda Prezıdent MÁMS jáne medıtsınalyq qyzmetter kórsetýne qatysty ózgerister men tolyqtyrýlardy kózdeıtin Zańǵa qol qoıdy.

Jańashyldyqtardyń bir bóligi bıyl kúshine ense, áleýmettik mańyzy bar jáne sozylmaly aýrýlar tizbesine qatysty normalar 2026 jylǵy 1 qańtardan bastap qoldanysqa engiziledi.

Osyǵan baılanysty patsıentterdi birqatar suraq mazalaıdy: bul ózgerister olarǵa naqty qalaı áser etedi, olar medıtsınalyq kómeksiz qalmaı ma, sondaı-aq saqtandyrý mártebesi kerek pe?

Eń mańyzdy ózgeristerdiń biri – áleýmettik mańyzy bar aýrýǵa kúdik bolǵan jaǵdaıda (bekitilgen tizbe boıynsha) qajetti tekserýler saqtandyrý mártebesine qaramastan taǵaıyndalady.

Buryn ol tek týberkýlez nemese AITV ınfektsııasyna kúdik bolǵan kezde ǵana múmkin edi.

Al qaterli isik nemese baýyr tsırrozy qaýpi anyqtalǵan jaǵdaıda tekserýler tek saqtandyrylǵan azamattarǵa ǵana kórsetildi. Sebebi bul qyzmetter MÁMS paketine kirdi.

2026 jyldan bastap TMKKK aıasynda tekserý jáne emdeý kelesi áleýmettik mańyzy bar aýrýlar boıynsha kórsetiledi:

• týberkýlez;
• AITV ınfektsııasy;
• qaterli isikter;
• sozylmaly vırýstyq gepatıtter jáne baýyr tsırrozy;
• psıhıkalyq jáne minez-qulyqtyq buzylystar;
• orfandyq aýrýlar;
• júıke júıesiniń degeneratıvti aýrýlary;
• ortalyq júıke júıesiniń demıelınızatsııalaýshy aýrýlary;
• epılepsııa;
• jedel mıokard ınfarkti (alǵashqy 6 aı ishinde);
• ınsýlt (bir jyl ishinde).

Áleýmettik mańyzy bar jáne keń taralǵan aýrýlardy erte anyqtaý maqsatynda skrınıngtik tekserýler, onyń ishinde qaterli isikke arnalǵan skrınıngter de saqtandyrý mártebesine qaramastan TMKKK aıasynda júrgiziledi.

Mindetti áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrý paketine dıspanserlik esepte turǵan azamattardyń birqatar sozylmaly aýrýy boıynsha baqylaý men emdeý engiziledi.

Bul tizimge kelesi aýrý túrleri kirdi:

- qant dıabeti;
- balalardyń tserebraldy sal aýrýy;
- dáneker tinniń júıeli aýrýlary;
- revmatızm;
- arterııalyq gıpertonııa;
- júrektiń ıshemııalyq aýrýy jáne ózge de júrek aýrýlary
(júrek jetkiliksizdigi, júrek yrǵaǵynyń buzylystary);
- tómengi tynys joldarynyń sozylmaly aýrýlary;
- Búırek aýrýlary, onyń ishinde glomerýlıarlyq aýrýlar, sozylmaly búırek aýrýy;
- as qorytý júıesiniń aýrýlary;
- súıek-bulshyqet júıesi men dáneker tin aýrýlary.

Bul dıagnozdary bar adamdarǵa ambýlatorııalyq jáne statsıonarlyq jaǵdaılarda, sonyń ishinde dári-dármekpen qamtamasyz etýdi, qymbat dári-dármekterdi qosa alǵanda, barlyq qajetti em túrlerin alýǵa múmkindik beredi.

Mysaly, Qazaqstanda 1,5 mıllıon adam arterıaldy gıpertenzııa boıynsha esepte tur.

Atalǵan aýrý túri alǵashqy medıtsınalyq-sanıtarlyq kómek deńgeıinde basqarylatyn aýrýlarǵa jatady jáne dınamıkalyq baqylaýdy durys uıymdastyrǵan jaǵdaıda tolyq baqylaýda bolady.

Mundaı patsıentterge kardıologqa ýaqytyly qaralý, jaǵdaıyn baǵalaý jáne dárilik terapııany taǵaıyndaý úshin qajetti tekserýlerdi ótý qajet.

Mysaly, elektrokardıografııa, Holterlik monıtorıng, táýlik boıy arterıaldy qysymdy baqylaý. Densaýlyq saqtaý salasynyń zańǵa engizilgen ózgerister boıynsha jumys jasaǵan mamandarynyń aıtýynsha, sozylmaly aýrýlar jıi asqynýlar týdyrady, sebebi patsıentter óz tarapynan dárigerdiń tamaqtaný, uıqy rejımi, dári-dármek qabyldaý, aralyq qabyldaýlarǵa kelý sııaqty usynystaryn jetkilikti deńgeıde saqtamaıdy.

Sonymen qatar, jyl saıyn mıdyń qan aınalymy men júrek bulshyqetiniń buzylýynyń (ınsýlt, ınfarkt) 50 myńǵa deıingi jaǵdaıy tirkeledi.

Atalǵan aýrýlardy emdeý quny zamanaýı joǵary tıimdi tehnologııalardy qoldanýǵa baılanysty 7 mıllıon teńgeni quraıdy, bul kóptegen azamattar úshin kútpegen shyǵyn bolary sózsiz.

Ambýlatorııalyq dıalız alatyn bir patsıenttiń ortasha shyǵyny jylyna shamamen 5 mıllıon teńgeni quraıdy.

MÁMS júıesiniń negizgi mindetteriniń biri – medıtsınalyq kómek alý barysynda azamattardy kenetten týyndaıtyn joǵary shyǵyndardan qorǵaý. Olar júıege 51 000 teńge kóleminde jarna tólep, barlyq medıtsınalyq qyzmetterdiń tolyq tizimine qol jetkizedi.

Osylaısha kútpegen joǵary shyǵyndardan ózińizdi qorǵap, densaýlyǵyńyzdyń jaı-kúıin baqylaýda ustaý úshin MÁMS júıesinde mártebeńizdi der kezinde rásimdep, keıin jarnalardy turaqty túrde tóleý mańyzdy.

Aıta ketý kerek, atalmysh dıagnozdary bar azamattardyń kópshiligi jeńildik sanattaryna kiredi jáne memleket esebinen saqtandyrylǵan. Taǵy bir bóligi D jáne E sanattaryna jatady, olar kelesi jyldan bastap jergilikti atqarýshy organdardyń jarnalary esebinen saqtandyrylmaq.

Sondaı-aq, ekonomıkalyq turǵydan belsendi azamattar óz densaýlyǵy úshin jaýapkershilikti bólisýge qabiletti.

Jalpy, engizilgen túzetýler densaýlyq saqtaý júıesiniń qarjylandyrý modelin saqtandyrýǵa negizdelgen júıege jaqyndatýǵa múmkindik beredi, bul modeldi ázirleý kezinde bastapqyda josparlanǵan baǵytqa sáıkes keledi.

Aıta keteıik, 2026 jyldan bastap barlyq azamat onkoskrınıngten tegin óte alady.