2024 jyly shamamen 1,4 mln adam MÁSQ-tan áleýmettik tólem aldy
ASTANA. KAZINFORM – 2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha shamamen 1,4 mln qazaqstandyq jalpy somasy 958,3 mlrd teńgege bes áleýmettik táýekel boıynsha Memlekettik áleýmettik saqtandyrý qorynan áleýmettik tólem aldy.
Eńbekke qabilettiliginen aıyrylý jaǵdaıy boıynsha áleýmettik tólem mindetti áleýmettik saqtandyrý júıesine qatysýshylarǵa múgedektigi boıynsha memlekettik áleýmettik járdemaqyǵa qosymsha taǵaıyndalady, ol bıýdjet qarajaty esebinen tólenedi.
Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrliginiń málimetinshe, MÁSQ-dan tólem medıtsınalyq-áleýmettik saraptamada belgilengen dárejesi 30% - dan 100% - ǵa deıingi jalpy eńbekke qabilettiligin joǵaltý kezeńinde júzege asyrylady jáne ol eńbek qyzmetin jalǵastyrýǵa baılanysty emes.
2024 jyly eńbek etý qabiletinen aıyrylý jaǵdaıy boıynsha tólemdi 102 myńnan astam adam 46,6 mlrd teńge somasyna aldy, bul 2023 jylmen salystyrǵanda 20%-ǵa artyq. Belgilengen tólemniń aı saıynǵy ortasha mólsheri 60 407 teńge.
Asyraýshysynan aıyrylý jaǵdaıy boıynsha áleýmettik tólem bıýdjet qarajaty esebinen asyraýshysynan aıyrylý boıynsha memlekettik áleýmettik járdemaqyǵa qosymsha júıege qatysýshynyń asyraýynda bolǵan adamdarǵa taǵaıyndalady. MÁSQ-dan tólem asyraýyndaǵy adamdar 18 jasqa tolǵanǵa deıin, al kúndizgi oqý nysanynda oqyǵan jaǵdaıynda –23 jasqa deıin júzege asyrylady.
Esepti kezeńde kórsetilgen tólemdi asyraýshysynan aıyrylǵan 67,9 myń otbasy 33,8 mlrd teńge somasyna aldy, bul 2023 jylmen salystyrǵanda 26%-ǵa artyq. Belgilengen tólemniń aı saıynǵy ortasha mólsheri 64 772 teńge.
MÁSQ-dan jumysynan aıyrylý jaǵdaıy boıynsha áleýmettik tólem júıeniń qatysýshysyna onyń jumystan shyǵarylý sebebine qaramastan taǵaıyndalady. Taǵaıyndaýdyń basty sharty – jumyssyz retinde tirkelý. Júıege qatysý ótiline baılanysty tólem 1 aıdan 6 aıǵa deıin júzege asyrylady. Onyń mólsheri jumyssyz retinde tirkelgenge deıingi sońǵy 2 jyldaǵy MÁSQ-ǵa áleýmettik aýdarymdar júrgizilgen ortasha aılyq tabysqa jáne júıege qatysý ótiline baılanysty.
Ótken jyly atalǵan tólem 88,2 mlrd teńge somasyna júzege asyryldy, ony 293,6 myń adam aldy. Bul 2023 jylǵy alýshylar sanynan 31%-ǵa artyq. Belgilengen tólemniń aı saıynǵy ortasha mólsheri 81 500 teńge.
Júktilikke jáne bosanýǵa, jańa týǵan balany (balalardy) asyrap alýǵa baılanysty tabysynan aıyrylý jaǵdaıy boıynsha áleýmettik tólem júktilik jáne bosaný boıynsha demalystyń barlyq kúnderine taǵaıyndalady. Tólem mólsheri júktilikke jáne bosanýǵa baılanysty demalys kúnine deıingi sońǵy 12 aıda MÁSQ-ǵa áleýmettik aýdarymdar júrgizilgen ortasha aılyq tabysqa jáne eńbekke jaramsyzdyq kúnderiniń sanyna baılanysty.
2024 jyly atalǵan birjolǵy tólemdi 245,7 myń bolashaq ana jalpy somasy 385,6 mlrd teńgege aldy, bul 2023 jyly tólengen somadan 11%-ǵa artyq. Taǵaıyndalǵan tólemniń ortasha mólsheri 1 621 299 teńge.
Bir jarym jasqa deıingi bala kútimine baılanysty tabysynan aıyrylý jaǵdaıy boıynsha aı saıynǵy áleýmettik tólem júıege qatysýshyǵa bala týǵan kúnnen bastap taǵaıyndalady. Tólem mólsheri sońǵy 2 jylda MÁSQ-ǵa áleýmettik aýdarymdar júrgizilgen ortasha aılyq tabystyń 40%-yn quraıdy. Eki jáne odan da kóp bala týǵan kezde tólem árbir balaǵa jeke taǵaıyndalady.
2024 jyly bul tólem 276,8 myń adamǵa taǵaıyndaldy jáne aı saıynǵy ortasha tólem mólsheri 86 758 teńge boldy. 2024 jyly barlyq tólem alýshynyń sany 672,6 myń adam boldy. Al tólemder 404,1 mlrd teńgege jasaldy, bunyń ózi 2023 jylǵy somadan 1,4 ese kóp.
Osylaısha, jumys istemeıtin adamdarǵa qaraǵanda, jumys isteıtin azamattardy mindetti áleýmettik saqtandyrý júıesine qatysý arqyly áleýmettik qorǵaý áldeqaıda joǵary.
Zııandy eńbek jaǵdaıynda jumys isteıtin 8,7 myń adamǵa áleýmettik tólem jasalǵanyn jazǵan bolatynbyz.