2023 jyly Aqmola oblysynda qandaı mańyzdy oqıǵalar men jobalar júzege asyrylady
Mereıtoılar men ataýly datalar
Qazaq halqynyń áıgili ánshi-kompozıtory, aqyn, Aqan seri Qoramsaulynyń (1843 jyly týǵan) 180 jyldyǵyn atap ótý josparlanǵan.
Sonymen birge, qazaq halyq mýzykanty, sazger, dombyrashy, kúıshi Qurmanǵazy Saǵyrbaıulynyń týǵanyna 205 jyl (1818 j.) tolady.
Qazaq halqynyń mádenıetin, salt-dástúrleri men is-áreketin zerttegen tarıhshy, jazýshy jáne etnograf Alekseı Levshınniń 225 jyldyǵy (1798 j.).
Qolbasshy batyr, bı, sheshen, kishi júz rýlarynyń orys otarshylaryna qarsy ult-azattyq kóterilisiniń jetekshisi Syrym Datulynyń (1753 j.) 300 jyldyǵy.
Qazaq aqyny jyraý Buqar jyraý Qalqamanulynyń týǵanyna 330 jyl (1863 j.)
Joshy áýletiniń qazaq sultany, Qasym patshalyǵynyń hany Sultan Oraz-Muhammedtiń 450 jyldyǵy (1573 j.).
Bahrıt áýletinen shyqqan Egıpet pen Sırııanyń mamlıýk bıleýshisi Sultan Beıbarystyń 800 jyldyǵy (bılik etken jyldary - 1260-1277).
17 qańtar – Býrabaı aýdanynyń qurylǵanyna 95 jyl.
28 qańtar – Sandyqtaý aýdanynyń qurylǵanyna 95 jyl.
13 sáýir – Keńes Odaǵynyń Batyry Nıkıta Andreevıch Mıtchenkonyń týǵanyna 110 jyl.
Sáýir aıynda 1916 jylǵy qazaq halqynyń ult-azattyq kóterilisin uıymdastyrýshy Amangeldi Imanovtyń 150 jyldyǵy (1873 j.).
Sáýir aıynda qazaq aqyny, ımprovızator Shal aqynnyń 275 jyldyǵy (1748 j.).
5 mamyr – Sotsıalıstik Eńbek Eri Andreı Ivanovıch Kıreevtiń týǵanyna 100 jyl (1923).
25 mamyr – Keńes Odaǵynyń Batyry Nıkolaı Dmıtrevıch Sergıenkonyń týǵanyna 100 jyl (1923).
25 maýsym – aqyn, pýblıtsıst, pedagog, jańa qazaq ádebıetiniń negizin qalaýshylardyń biri Maǵjan Jumabaevtyń 130 jyldyǵy (25.06.1893 j.).
Maýsym aıynda halyq kompozıtory, aqyn Imanjúsip Qutpanulynyń týǵanyna 160 jyl (1863 j.).
15 shilde – Keńes Odaǵynyń Batyry Aqan Qurmanovtyń týǵanyna - 105 jyl (1918 j.).
16 shilde – agronom-ǵalym, aýyl sharýashylyǵy ǵylymdarynyń doktory, professor, Qazaq KSR-nyń Eńbek sińirgen ǵylym qaıratkeri Aleksandr Ivanovıch Baraevtyń týǵanyna 115 jyl (16.07.1908 j.).
28 qyrkúıek – qazaq jazýshysy Oralhan Bókeıdiń týǵanyna 80 jyl (28.09.1943 j.)
25 qazan – jazýshy Amantaı Rahymjanuly Sataevtyń týǵanyna 90 jyl (25.10.1933 j.)
29 qazan – qazaq aqyny jáne aýdarmashysy, ádebıettanýshy, balalar jazýshysy, Qazaq KSR-nyń Memlekettik syılyǵynyń laýreaty, Qazaq KSR-nyń Eńbek sińirgen mádenıet qyzmetkeri, Qazaqstannyń Halyq jazýshysy Ekinshi dúnıejúzilik soǵystyń qatysýshy Mýzafar Álimbaevtyń 100 jyldyǵy (29.10.1923 j.)
29 qazan – qazaq aqyny Sultanmahmut Toraıǵyrovtyń týǵanyna 130 jyl (29.10.1893 j.).
13 jeltoqsan – Uly Otan soǵysynyń ardageri, jýrnalıst, aqyn, jazýshy Ásken Nábıevtiń 100 jyldyǵy (13.12.1923 j.).
Úsh jel elektr stantsııasy salynady
Keler jyly oblysta birqatar jańa iri jobalardy iske qosý josparlanǵan. Sonyń biri, Arshaly aýdanyndaǵy Boreı Energo jel elektr stantsııasynyń qurylysy. Bul jobanyń ınvestıtsııalyq quny 73,8 mıllıard teńgege baǵalanyp otyr. Al elektr stantsııasynyń qýaty 206 MVt quraıdy.
Sonymen birge, Ereımentaý aýdanynda Ereımentaý Vınd Paýer jel elektr stantsııasynyń qurylysy qolǵa alynady. Bul jobanyń ınvestıtsııa kólemi 24,2 mıllıard teńgeni qurasa, stantsııanyń qýaty 50 Mvt shamasynda.
Osyndaı jel elektr santsııasy Zerendi aýdanynda da salynady. Bul ETALON PAÝER jel elektr stantsııasynyń qýaty 18 MVt. Jobanyń ınvestıtsııa quny 11 mıllıard teńgeni quraıdy.
Kirpish zaýyty men qaıta óńdeý fabrıkasynyń qurylysy
Bıyl Arshaly aýdany aýmaǵynda jylyna 120 mıllıon dana kirpish shyǵaratyn «SG Brick» jaýapkershiligi shekteýli seriktestigi kásipornynyń qurylysy bastalǵan bolatyn. Jobanyń alǵashqy kezeńi boıynsha 27 mıllıard teńge ınvestıtsııa bólinip, shilde aıynda iske qosylǵan edi. Keler 2023 jyly jobanyń ekinshi kezeńi júzege asyralatyn bolatyn. Ol úshin 10 mıllıard teńge ınvestıtsııa qarastyrylǵan.
Stepnogor qalasynda qýaty jylyna 350 myń tonna quramynda altyn bar rýdany qaıta óńdeıtin fabrıkanyń qurylysy bastalady. Bul jobanyń ınvestıtsııalyq quny 4,5 mıllıard teńgeni quraıdy.
Jańa jıyrma mekteptiń qurylysy qolǵa alynady
Keler jyly respýblıkada «Jaıly mektep» pılottyq ulttyq jobasy qolǵa alynady. Osy jobany iske asyrý aıasynda Aqmola oblysynda 20 jańa mekteptiń qurylysy bastalady.
Mektepterdiń barlyq úı-jaılary men jıhazdary yńǵaıly, qaýipsiz jáne tıimdi oqytý úrdisin uıymdastyrý úshin bilim alýshylar men pedagogterdiń oqý-tárbıe qajettilikterine jaýap beretin talaptarǵa sáıkes jabdyqtalatyn bolady.
Jańa mektepter Kókshetaý, Qosshy, Şýche qalalary men Arshaly, Tselınograd jáne Shortandy aýdandarynda salynady.
Oblys boıynsha jańa biryńǵaı standartqa saı salynatyn mektepterdiń jalpy syıymdylyǵy 20,5 myń oqýshyny qamtıtyn bolady.
On tórt aýdanda jańa densaýlyq saqtaý nysandary salynady
Aldaǵy eki jylda Aqmola oblysynyń 14 aýdanynda 38 jańa densaýlyq saqtaý nysanyn salý josparlanǵan. Sonymen qatar, Atbasar jáne Bulandy aýdandarynyń ortalyq aýrýhanalary jetildiriletin bolady.
Jańa nysandardyń iske qosylýy aýyl halqynyń normatıvke saı medıtsınalyq kómekpen qamtamasyz etilý deńgeıin edáýir arttyra túsedi jáne ólim-jitim men aýrý-syrqaý kórsetkishterin aıtarlyqtaı tómendetedi.
Bundaı shara Qazaqstan Respýblıkasynyń Úkimeti bekitken «Aýyldyq densaýlyq saqtaýdy jańǵyrtý» ulttyq jobasy aıasynda qolǵa alynyp otyr.
Osy rette, aıta ketsek, densaýlyq saqtaýdyń jańa 38 nysany oblys boıynsha shamamen 95 eldi mekendi qamtıtyn bolady.
