2021 jyly qandastardyń basym bóligi qaı elderden keldi
«Jalpy 1991 jyldan beri respýblıkaǵa 1 mıllıon 87,8 myń etnıkalyq qazaq oraldy. 2021 jyly Qazaqstanǵa kelgen qandastardyń jartysynan astamy (76,2%) Ózbekstannan, 9,7% – QHR-dan, 6% – Túrikmenstannan, 2,6% – Mońǵolııadan jáne 5,7% – basqa elderden kelgen. Kelgen etnıkalyq qazaqtar negizinen Almaty (28,5%), Mańǵystaý (19%), Túrkistan (13%) jáne Jambyl (7,8%) oblystaryna, sondaı-aq Shymkent (10,5%) qalasyna qonystandy», - dep atalyp ótken QR Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi málimetinde.
Osy jylǵy 1 qańtardaǵy jaǵdaı boıynsha eńbekke qabiletti jastaǵy etnıkalyq qonys aýdarýshylar sany 55,2%-dy, eńbekke qabiletti jastan kishi 28%-dy jáne zeınetkerler 16,8%-dy quraıdy. Eńbekke qabiletti jastaǵy qandastardyń ishinen bilim deńgeıi boıynsha 11,1 paıyzynyń joǵary bilimi, 40,1 paıyzynyń orta kásibı bilimi, 45,6 paıyzynyń jalpy orta bilimi bar jáne 3,1 paıyzynyń bilimi joq.
Aıta keteıik, 2021 jyly stıpendııa baǵdarlamasy boıynsha 132 qandas elimizdiń joǵary oqý oryndaryna qabyldandy.
2019 jyly Ortalyq Azııa elderiniń sheteldik azamattaryna, onyń ishinde Qazaqstan Respýblıkasynyń azamattary bolyp tabylmaıtyn ulty qazaq adamdarǵa arnalǵan elimizdiń joǵary oqý oryndarynda bilim alýǵa stıpendııalyq baǵdarlama iske qosyldy.
Stıpendııalyq baǵdarlama boıynsha qandastar tek bakalavrıatqa ǵana emes, sonymen qatar joǵary oqý ornynan keıingi bilim berý baǵdarlamalaryna da áńgimelesý nátıjeleri boıynsha túsetigin atap ótken jón. 2021 jyly stıpendııalyq baǵdarlama boıynsha 132 qandas qabyldandy. Onyń ishinde bakalavrıatqa – 100, magıstratýraǵa – 22, doktorantýraǵa – 10. Sondaı-aq, úsh jyl ishinde akademııalyq utqyrlyq aıasynda Frantsııa, Lıtva, Reseı Federatsııasy, Qyrǵyzstannan 33 qandas qabyldandy.
Atap aıtqanda , qandastar elimizdiń joǵary oqý oryndaryna Ulttyq biryńǵaı test tapsyrmaı túse alady. Bul jaıynda QR Premer-Mınıstriniń orynbasary Eraly Toǵjanovtyń Májilis depýtattary saýalyna bergen jaýabynda aıtylǵan.
«Zańnamaǵa sáıkes bilim berý granttary Ulttyq biryńǵaı testileýdiń (budan ári – UBT) nátıjelerine sáıkes bilim berý baǵdarlamalarynyń naqty toptary boıynsha konkýrs negizinde beriledi. Búgingi kúni qandastar úshin memlekettik bilim berý tapsyrysynyń jalpy kóleminiń 4 paıyzyy (2265 grant) mólsherinde joǵary oqý oryndaryna túsý úshin qabyldaý kvotasy kózdelgen. Osy kvota aıasynda 2012 jyldan bastap 2021 jylǵa deıin 8 000-nan astam qandas qabyldandy. 2020 jyldan bastap joǵary bilimge qoljetimdilikti keńeıtý maqsatynda qandastar úshin UBT alǵash ret elektrondy formatta uıymdastyryldy. Ol testileýdi qashyqtan shetelde tapsyrýǵa múmkindik berdi», - dep atap ótedi vıtse-premer jaýabynda.
Onyń dereginshe, 2021 jyly onlaın testileýge 1 143 qandas qatysty, 796 qandas nemese UBT-ǵa qatysýshylardyń jalpy sanynyń 69 paıyzy bilim grantyn aldy. Ótken jyly bul kórsetkish 76 paıyz deńgeıinde boldy.
«2020 jyldan bastap SAT, AST jáne IB halyqaralyq standarttalǵan testileriniń baldaryn UBT baldaryna aýystyrý engizildi. Atalǵan sertıfıkattary bar adamdar UBT tapsyrýdan bosatylady. Tıisinshe, standarttalǵan test sertıfıkattary bolǵan jaǵdaıda qandastar JOO-ǵa UBT-syz túsýge múmkindigi bar», - dedi ol.
Eraly Toǵjanov 2020 jyldan bastap dıaspora ókilderi UBT tapsyrmaı JOO-ǵa daıyndyq bólimderine qabyldaýdyń bekitilgen qaǵıdalaryna sáıkes áńgimelesý nátıjeleri boıynsha qabyldanatyndyǵyn atap ótedi.
«Jyl saıyn joǵary oqý oryndarynyń daıyndyq bólimderine memlekettik stıpendııamen jáne jataqhanalardaǵy oryndarmen qamtamasyz ete otyryp, Qytaı, Ózbekstan, Mońǵolııa, Reseı, Tájikstan jáne Túrikmenstannan 1000-nan astam qandas qabyldanady. Daıyndyq bóliminiń baǵdarlamasy boıynsha qandastar qazaq tilin, jalpy bilim berý pánderin oqıdy, UBT-ǵa tolyqqandy daıyndyq kýrsynan ótedi», - dedi Úkimet basshysynyń orynbasary.
