2018 jyly qazaqstandyqtar neshe kún demalady
«Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy merekeler týraly» Qazaqstan Respýblıkasynyń 2001 jylǵy 13 jeltoqsandaǵy № 267 Zańyna (budan ári - Zań) sáıkes Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy ulttyq jáne memlekettik merekeler atap ótiletin kúnder Qazaqstan Respýblıkasynyń eńbek zańnamasyna sáıkes mereke kúnderi dep tanylady. Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy mereke kúnderi jumys kúnderine kirmeıdi. Demalys jáne mereke kúnderi sáıkes kelgen jaǵdaıda merekeden keıingi jumys kúni demalys kúni bolyp tabylady.
Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy atap ótiletin mereke kúnderine toqtalatyn bolsaq, ulttyq mereke: 16-17 - jeltoqsan - Táýelsizdik kúni; memlekettik merekeler: 1-2 qańtar - Jańa jyl; 8 naýryz - Halyqaralyq áıelder kúni; 21-23 naýryz - Naýryz meıramy; 1 mamyr - Qazaqstan halqynyń birligi merekesi; 7 mamyr - Otan qorǵaýshy kúni; 9 mamyr - Jeńis kúni; 6 shilde - Astana kúni; 30 tamyz - Qazaqstan Respýblıkasynyń Konstıtýtsııasy kúni; 1 jeltoqsan - Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti kúni.
Osyǵan oraı, 2018 jylǵy jumys ýaqytynyń balansyn qurý kezinde Zańnyń normalaryn esepke ala otyryp, demalys kúnderine (senbi, jeksenbi) sáıkes keletin mereke kúnderi merekeden keıingi jumys kúnine aýystyryldy. Bul turǵyda bes kúndikte: 1 qańtardan 3 qańtarǵa; 16 jeltoqsannan 18 jeltoqsanǵa. Al alty kúndikte: 16 jeltoqsannan 18 jeltoqsanǵa.
Atap aıtqanda, musylman kúntizbesi boıynsha atap ótiletin Qurban aıttyń birinshi kúni, 7 qańtar - pravoslavıelik Rojdestvo demalys kúnderi bolyp tabylady. 2018 jyly Qurban aıttyń birinshi kúni 21 tamyzǵa týra keledi.
Kodekstiń 84-babyna sáıkes bes kúndik jáne alty kúndik jumys aptasynda jeksenbi jalpy demalys kúni bolyp tabylady. Bes kúndik jumys aptasyndaǵy ekinshi demalys kúni ujymdyq shartta nemese eńbek tártiptemesi qaǵıdalarynda belgilenedi.
2015 jylǵy 23 qarashadaǵy Qazaqstan Respýblıkasy Eńbek kodeksiniń 68- babynda jumys ýaqytynyń qalypty uzaqtyǵy aptasyna 40 saǵattan aspaýǵa tıis dep kózdelgen. Eńbek shartynda jumys ýaqytynyń qalypty uzaqtyǵy úshin tólenetindeı tólemaqymen uzaqtyǵy azyraq jumys ýaqyty kózdelýi múmkin.
Sondaı-aq Kodekste qyzmetkerlerdiń jekelegen sanattary úshin jumys ýaqytynyń qysqartylǵan uzaqtyǵyn belgileý kózdelgen: on tórt jastan on alty jasqa deıingi qyzmetkerler úshin - aptasyna 24 saǵattan aspaıtyn; on alty jastan on segiz jasqa deıingi qyzmetkerler úshin - aptasyna 36 saǵattan aspaıtyn (Kodekstiń 69-baby); aýyr jumystarda, eńbek jaǵdaılary zııandy (erekshe zııandy) jáne (nemese) qaýipti jumystarda isteıtin qyzmetkerler úshin aptasyna 36 saǵattan aspaıtyn; birinshi jáne ekinshi toptaǵy múgedek qyzmetkerlerge aptasyna 36 saǵattan aspaıdy.
Kodekstiń 79-babyna sáıkes, uıymdarda qyzmetkerdiń naqty jumys istegen qyzmet ýaqytyn esepke alý júzege asyrylýǵa tıis.
Bes kúndik jumys aptasy kezinde kúndelikti jumystyń (jumys aýysymynyń) uzaqtyǵy aptalyq norma 40 saǵat bolǵanda - 8 saǵattan, aptalyq norma 36 saǵat bolǵanda - 7 saǵat 12 mınýttan aspaýǵa tıis; alty kúndik jumys aptasy kezinde kúndelikti jumystyń (jumys aýysymynyń) uzaqtyǵy aptalyq norma 40 saǵatqa teń bolǵanda - 7 saǵattan, aptalyq norma 36 saǵat bolǵanda - 6 saǵattan aspaýǵa tıis jáne t.b.
Osyǵan baılanysty jumys ýaqytynyń uzaqtyǵy tómendegini quraıdy: 40 saǵattyq jumys aptasynda: bes kúndik jumys aptasy kezinde - 8 saǵattan bes jumys kúni; alty kúndik jumys aptasy kezinde - 7 saǵattan bes jumys kúni jáne uzaqtyǵy 5 saǵat bolatyn bir jumys kúni. 36 saǵattyq jumys aptasynda: bes kúndik jumys aptasy kezinde - 7 saǵat 12 mınýt bolatyn (7,2 saǵat) bes jumys kúni; alty kúndik jumys aptasy kezinde - 6 saǵattan alty jumys kúni.
Óndiristik kúntizbede aı, toqsan jáne 2018 jyldyń tutastaı jumys kúnderi (saǵattary) boıynsha jumys ýaqytynyń normasy keltirilgen. Ol 40 saǵattyq jáne 36 saǵattyq jumys aptasynda segiz, jeti jáne alty saǵattyq jumys kúniniń negizinde bes kúndik jáne alty kúndik jumys aptasynyń kúntizbesi boıynsha eseptelgen.
2018 jyly jumys ýaqytynyń normasyna toqtalsaq, 40 saǵattyq jumys aptasynda: bes kúndik - 1 968 saǵatty (246 kún * 8,00 saǵat); alty kúndik - 1 984 saǵatty (247 kún * 7,00 saǵat+ 51 kún * 5,00 saǵat).
36 saǵattyq jumys aptasynda: bes kúndik - 1 771,2 saǵatty (246 kún * 7,20 saǵat); alty kúndik - 1 788 saǵatty (298 kún * 6,00 saǵat) quraıdy.
2018 jylǵa arnalǵan jumys kúnderiniń ortasha aılyq sany: bes kúndik jumys aptasynda - 20,5 kúndi; alty kúndik jumys aptasynda - 24,83 kúndi qamtıdy.
2018 jylǵa arnalǵan kúntizbelik kúnderdiń ortasha aılyq sany (Qazaqstan Respýblıkasynyń zańnamasynda belgilengen mereke kúnderin qospaǵanda) 29,25-ti quraıdy.
