2012 jyldan beri Qazaqstanda aǵzalardy transplanttaý boıynsha 1 myńnan astam ota jasaldy
Onyń ishinde búırek - 793, baýyr - 170, júrek - 41, ókpe - 5, uıqy bezi - 2. Sonymen birge, balalardyń gemopoetıkalyq baǵanalyq tinderin 41 transplanttaý otasy jasaldy.
Jyl saıyn álemde 100 myńnan astam adam aǵzalaryn aýystyrý jáne 200 myńdaı jasýshalar men tinderdi transplanttaý jasalady. Onyń negizgi bóligi búırek, baýyr, júrek, uıqy bezi bolyp tabylady.
Qazaqstandaǵy transplanttaýdyń damý tarıhy 1979 jyldan bastalady. Alǵash ret Qazaq SSR-da Emhanalyq jáne tájirıbelik hırýrgııa ınstıtýtynda máıittik donordan búırekti transplanttaý otasy jasala bastaǵan bolatyn. Elimizdegi transplanttaýdy damytý alǵysharttary tuńǵysh ret júrek, baýyr, ókpeni transplanttaý jasala bastaǵan táýelsizdik jyldarynda bastaý aldy.
Aldyńǵy qatarly jabdyqtarmen qamtamasyz etilgen zamanaýı medıtsınalyq emhanalar salyndy. Aǵzalyq fýnktsııalardyń jetkiliksizdigi bar patsıentterge almastyrý terapııasynan bastap, aǵzany aýystyrý otasy men ońaltý sharalaryn kórsetý sııaqty medıtsınalyq kómektiń barlyq túrin kórsetetin joǵarǵy sanatty mamandar daıyndaldy.
Aıta ketý kerek, Qazaqstandaǵy transplanttaý tegin medıtsınalyq kómektiń kepildik berilgen kólemi aıasynda júrgiziledi. Qazirgi tańda aǵzalardy aýystyrý boıynsha otalar respýblıkanyń 10 medıtsınalyq uıymdarynda jasalady. Eger 2012 jyly aǵzalardy transplanttaýdyń 65 otasy jasalsa, 2014 jyldan bastap jyl saıyn 200-den astam ota jasalyp keledi.
Qaıtys bolǵannan keıingi aǵza donory men transplanttaýdy damytý maqsatynda 2012 jyly respýblıkada transplanttaýdy úılestirý júıesi quryldy. Búginde halyqty aǵzalardy donatsııalaýǵa ómirlik kelisim berý týraly habardarlyǵyn arttyrý; kadavrdan (máıittik donor) transplanttaýdy damytý; týys jáne týys emes donordan aǵzalardy jáne súıek kemigin transplanttaý jáne «donorlardy, retsepıentter men transplanttaýdy kútip júrgen adamdardy tirkeý» biregeı aqparattyq júıesin qurý boıynsha jumystar atqarylyp keledi.