20 maýsym. QAZAQPARAT KÚNTІZBESІ: ATAÝLY KÚNDER, OQIǴALAR, ESІMDER
20 maýsym, JUMA Búkilálemdik bosqyndar kúni. BUU-nyń 2000 jylǵy jeltoqsannyń 4-degi sheshimi boıynsha Afrıka bosqyndarynyń kúnimen qatar atap ótiledi. Argentınanyń memlekettik meıramy - Baıraq kúni. Argentına Ońtústik Amerıkanyń ońtústik-shyǵysynda ornalasqan memleket. Batysynda Chılımen, soltústiginde Bolıvııa, Paragvaımen, soltústik-shyǵysynda Brazılııa, Ýrýgvaımen shektesedi. Ákimshilik jaǵynan 22 provıntsııaǵa, 1 ulttyq terrıtorııaǵa jáne 1 federaldy astanalyq okrýgke bólinedi. Astanasy - Býenos-Aıres qalasy. Resmı tili - ıspan tili, sonymen qatar aǵylshyn jáne ıtalıan tilderi de keńinen qoldanylady. Aqsha birligi - arhentıno. Qazaqstan Respýblıkasy men Argentına arasyndaǵy dıplomatııalyq qarym-qatynas 1993 jylǵy maýsymnyń 25-de ornatyldy. ESTE QALAR OQIǴALAR 84 jyl buryn (1930) «Joǵarǵy Marıanna» kómir qabaty boıynsha birinshi Qaraǵandy shahtasynyń qurylysy bastaldy. 84 jyl buryn (1930) Qaraǵandyda Úgit jáne mádenı jumystar jónindegi jyljymaly teatr (qazirgi K.S.Stanıslavskıı atyndaǵy drama teatry) ashyldy. 22 jyl buryn (1992) Elbasy N.Nazarbaevtyń jáne mınıstrlikter men vedomstvolar ókilderiniń qatysýymen Qazaqstan kásipkerleriniń alǵashqy forýmy ótti. 23 jyl buryn (1992) Qazaqstan Respýblıkasy Túrki mádenıeti jáne óneri máseleleri jónindegi birikken komıtetke kirdi. 24 jyl buryn (1992) birinshi halyqaralyq temir jol qatynasy ashylyp, Almatydan Úrimjige alǵashqy jolaýshylar poezi attandy. 14 jyl buryn (2000) Máskeý úkimeti men Astana ákimshiligi ekonomıkalyq, ǵylymı-tehnıkalyq jáne mádenı sharalarǵa baılanysty kelisimge qol qoıdy. Kelisimde Astana qalasynda Máskeý saýda úıin ashý, jármeńkeler men kórmeler uıymdastyrý qarastyryldy. 9 jyl buryn (2005) Qurmanǵazy atyndaǵy Qazaq ulttyq konservatorııada «Qazaqstannyń án óneriniń ataqty sheberleri» atty ún taspanyń tusaýkeser rásimi ótti. Ún taspa «Asyl Mura» jobasy sheńberiniń aıasynda shyǵaryldy. «Asyl Mura» - qazaq mýzykasynyń «altyn» qoryn qalpyna keltirýge jáne saqtap qalýǵa baǵyttalǵan kommertsııalyq emes gýmanıtarlyq joba. Onyń maqsaty - Qazaqstannyń ulttyq murasyn kópshilikke taratý. 5 jyl buryn (2009) Aqtóbede Keńes Odaǵynyń eki dúrkin batyry Talǵat Bıgeldınovqa arnalǵan eskertkish ashyldy. Eskertkish - granıt postamentindegi qola músin Talǵat Bıgeldınov atyndaǵy Áskerı áýe qorǵanys kúshteri ınstıtýtynyń aýmaǵynda ornatylǵan. Eskertkishtiń avtory - Qazaqstan sýretshiler odaǵynyń múshesi Marat Ǵabdyrahmanov. 8 jyl buryn (2006) Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq ýnıversıtetiniń halyqaralyq qatynastar fakýltetinde NATO-nyń aqparattyq ortalyǵy ashyldy. Aqparattyq ortalyqtyń ashylýy Qazaqstan men NATO arasyndaǵy ózara túsinistik pen yntymaqtastyqty arttyrýǵa úlken septigin tıgizbek. Áskerı, saıası qatynastarmen qosa elderdegi ekologııalyq máselelerge basa nazar aýdaryp otyrǵan halyqaralyq uıym Qazaqstanmen tereń baılanystar ornatýǵa múddeli. Shara aıasynda stýdentter arasynda jarııalanǵan «Qazaqstan men NATO: baılanystardy nyǵaıtýǵa bola ma?» taqyrybyndaǵy baıqaýdyń qorytyndysy shyǵarylyp, fakýltettiń 3 stýdentine arnaıy syılyqtar men Brıýsselge joldama berildi. 8 jyl buryn (2006) Shymkentte Abaı atyndaǵy saıabaqta Turaǵul Qunanbaevqa eskertkish ashyldy. Turaǵulǵa eskertkish ashý ıdeıasyn jazýshy jáne dramatýrg Rollan Seısenbaev jetekshilik etetin «Abaı» halyqaralyq klýbynyń músheleri kótergen bolatyn. Turaǵuldyń týystary qatysqan saltanatty shara Abaı eskertkishine gúl shoqtaryn qoıýdan bastaldy. Odan keıin Turaǵul eskertkishine aqynnyń týǵan jáne jerlengen jeriniń topyraǵy salyndy. Turaǵul, Abaıdyń barlyq balalary sııaqty tamasha bilim alǵan. Ol arab, parsy, túrik jáne orys tilderin bilgen, dombyra men skrıpkada tamasha oınaǵan. Turaǵul Shyǵys jáne orys aqyn-jazýshylarynyń týyndylaryn aýdarǵan, ózi de óleń-proza jazǵan, mýzykalyq týyndylar dúnıege ákelgen tulǵa. Ol Qazaqstannyń qoǵamdyq tirshiligine belsendi atsalysqan, «Alash» partııasynyń negizin qalaýshylarmen jáne basqa da óz dáýiriniń aıtýly tulǵalarymen aralas-quralas bolǵan. Ótken ǵasyrdyń 20-shy jyldary Abaıdyń týǵan-týystary qýǵynǵa ushyraǵanyna qaramastan, Turaǵul Abaıdyń shyǵarmalaryn jınaýǵa jáne saqtaýǵa, ákesiniń ómirbaıanyn jazýǵa úlken úles qosty. Turaǵuldyń otbasy sottalyp, Syrdarııa okrýgine jer aýdarylsa, onyń balasy halyq jaýy delinip atylyp ketti. Al Turaǵuldyń ózi ómiriniń sońǵy 6 jylyn Shymkentte ótkizip, 59 jasynda qaıtys bolǵan. Aqyn jerlengen zırattyń ústine keńes dáýirinde hımııalyq zaýyt salynyp, zırat jermen-jeksen bolyp ketken. Sol zırat ornynan alynyp, eskertkish irgesine salynǵan topyraq osynaý uly tulǵa týraly estelik bolyp qalady. «Bul jer tek Shymkenttiń ǵana emes, búkil Qazaqstannyń rýhanı ortalyǵy bolady. Biz bul jerde «Abaı kúni» halyqaralyq festıvalin ótkizýdi josparlap otyrmyz. Pýshkınniń Qazaqstandaǵy jylyna arnalǵan is-shara da dál osy eskertkish janynda ótkiziledi. Turaǵulǵa eskertkish ornatý týraly bizdiń usynymyzǵa qoldaý bildirgen shymkenttikterge rızamyz. Adamı, rýhanı, mádenı eskertkish týraly sóz bolǵanda biz árqashan kómek qolyn sozýymyz kerek», - dep atap kórsetti eskertkishtiń ashylýynda sóz sóılegen Rollan Seısenbaev. ESІMDER 106 jyl buryn (1908-1974) tehnıka ǵylymynyń doktory, professor KALAChEV Nıkolaı Stepanovıch dúnıege keldi. Almaty oblysynda týǵan. Orta Azııa ırrıgatsııa ınjenerleri ınstıtýtyn bitirgen. 1944-1974 jyldary Qazaq energetıka ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń zerthana meńgerýshisi bolǵan. ǵalymnyń negizgi ǵylymı eńbekteri sý energetıkalyq kadastrlardy jasaý tásilderine arnalǵan. Birneshe ǵylymı eńbektiń avtory. «Qurmet belgisi» ordenimen, medaldarmen marapattalǵan. 76 jyl buryn (1938) jazýshy, aýdarmashy ÝÁLIEV Qadirbek dúnıege keldi. Jambyl oblysynyń Jambyl aýdanynda týǵan. Qazaq memlekettik ýnıversıtetiniń fılologııa fakýltetin bitirgen. Qazaq teledıdarynda, «Qazaq ádebıeti» gazetinde, «Óner» baspasynda, Mádenıet mınıstrliginiń teatr bólimi men repertýarlyq-redaktsııalyq alqasynda istegen. «Sahna meniń ómirim», «Kógildir shymyldyq túrilgen», «Tuǵyry bıik tulǵa» atty kitaptary jaryq kórgen. D.Mamın-Sıbırıaktiń «Aqboz at», Serafımovıchtiń «Orman tynysy» jáne «Úsh dos», A.Kononovtyń «Kópir ústinde», S.Alekseevtiń «Sýyq torǵaı», A.Tolstoıdyń «Emıgranttar», J.Koktonyń «Adam daýsynyń jańǵyryǵy», V.Gaveldiń «Jat tildiler», M.Ǵaparovtyń «Tuzdy shól», A.Stravıtskııdiń «Qasiretti jekpe-jek» kitaptaryn aýdarǵan. 100 jyl buryn (1914-1990) ekonomıka ǵylymynyń doktory, professor, Qazaqstannyń eńbek sińirgen ǵylym qaıratkeri, Qazaqstan Memlekettik syılyǵynyń laýreaty, Uly Otan soǵysynyń ardageri ABDÝLLIN Ýahıt Abdollauly dúnıege keldi. Qaraǵandy oblysynda týǵan. Máskeý qarjy-ekonomıka ınstıtýtyn bitirgen. Qazaq mal sharýashylyǵy ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń kishi, aǵa ǵylymı qyzmetkeri, bólim meńgerýshisi qyzmetterin atqarǵan. Ǵalymnyń ǵylymı jumystarynyń negizgi baǵyty qoı sharýashylyǵyn ındýstrııalyq negizge kóshirý jaǵdaıynda óndiristi, eńbekti jáne tehnologııany uıymdastyrýdyń ozyq formalaryn ǵylymı turǵyda negizdeýge arnalǵan. «Jaýyngerlik Qyzyl Tý», «Qyzyl Juldyz» ordenderimen marapattalǵan. 60 jyl buryn (1954) Atyraý bıznes jáne quqyq kolledjiniń dırektory, Іsker áıelder qaýymdastyǵy Atyraý fılıalynyń tóraıymy, geologııa-mıneralogııa ǵylymdarynyń kandıdaty, Qazaqstan Respýblıkasy Mıneraldyq resýrstar akademııasynyń akademıgi ÁITIEVA Nurly Telmanqyzy dúnıege keldi. Atyraý qalasynda týǵan. Qazaq polıtehnıkalyq ınstıtýtyn bitirgen. Qazaq geologııalyq barlaý ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń ınjeneri, aǵa ınjeneri, kishi, aǵa ǵylymı qyzmetkeri zerthana meńgerýshisi qyzmetterin atqarǵan. 1986-1993 jyldary - Qazaq polıtehnıkalyq ınstıtýty Atyraý fılıalynyń oqytýshysy, aǵa oqytýshysy, dırektordyń orynbasary. 1993-2002 jyldary - Atyraý munaı jáne gaz ınstıtýtynyń prorektory, munaı jáne gaz geologııasy kafedrasynyń meńgerýshisi. 1998-2003 jyldary - Qazaq ekonomıka jáne quqyq ınstıtýty Atyraý fılıalynyń dırektory. Qazirgi qyzmetinde 2003 jyldan bastap isteıdi. «Qurmet belgisi» ordenimen marapattalǵan. 109 jyl buryn (1905-1983) hırýrg-onkolog, medıtsına ǵylymdarynyń doktory, professor, Qazaq KSR-niń eńbek sińirgen dárigeri YDYRYSOV Aqyram Sálimuly dúnıege keldi. Uly Otan soǵysyna qatysqan. Atyraý oblysynyń Teńiz aýdanynda týǵan. Saratov medıtsınalyq ınstıtýtyn bitirgen. 1932-1957 jyldary Saratov oblysynda, Qyzylorda, Almaty qalalarynda dáriger bolǵan. 1957-1960 jyldary - Semeı medıtsına ınstıtýty jalpy hırýrgııa kafedrasynyń meńgerýshisi. 1960-1962 jyldary - I Respýblıkalyq aýrýhananyń bas dárigeri. 1962-1964 jyldary - Qazaq onkologııa jáne radıologııa ǵylymı-zertteý ınstıtýty hırýrgııa klınıkasynyń meńgerýshisi. 1964-1983 jyldary Almaty memlekettik dárigerlerdiń bilimin jetildirý ınstıtýty onkologııa kafedrasynyń dotsenti, meńgerýshisi bolǵan. Ysqaqov týberkýlez perıtonıti men alapes asqynýlaryn emdeý ádisterin usyndy. 2-shi dárejeli Otan soǵysy, Qyzyl Juldyz, «Qurmet belgisi» ordenderimen jáne medaldarmen marapattalǵan. 99 jyl buryn (1915-1986) akter, Qazaqstannyń halyq ártisi BAQIEV Maqpır Qurbanuly dúnıege keldi. Uly Otan soǵysyna qatysqan. Almaty qalasynda týǵan. Uıǵyr mýzykalyq drama teatrynyń (Uıǵyr mýzykalyq komedııa teatry) akteri bolǵan. Teatr sahnasynda Hamra (D.Asımov pen A.Sadyrovtyń «Anarhanynda»), Qozy (Ǵ.Músirepovtiń «Qozy Kórpesh - Baıan sulýynda») Ǵarıp (I.Sattarov pen V.I.Dıakovtiń «Ǵarıp pen Sánáminde»), Tahır (S.Abdýllanyń «Tahır men Zýhrasynda»), Polat (Sh.Sálıevtiń «Otanǵa degen mahabbatynda») rólderin somdaǵan. 1981 jyly Uıǵyr mýzykalyq komedııa teatry quramynda Máskeý qalasynda óner kórsetti. 2-dárejeli Otan soǵysy ordenimen jáne medaldarmen marapattalǵan. 58 jyl buryn (1956) Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty, Zańnama jáne sot-quqyqtyq reforma komıtetiniń tóraǵasy, zań ǵylymdarynyń kandıdaty, dotsent, Qazaqstan Respýblıkasy Іshki Іster mınıstrliginiń eńbek sińirgen qyzmetkeri MUQAShEV Rahmet Jeldibaıuly dúnıege keldi. Aqmola oblysynda týǵan. KSRO Іshki ister mınıstrliginiń Qaraǵandy joǵarǵy mektebin, KSRO Іshki ister mınıstrligi Akademııasyn bitirgen. 1977-1979 jyldary - Qaraǵandy qalasy Lenın aýdandyq ishki ister bóliminiń aǵa tergeýshisi. 1979-1982 jyldary - KSRO Іshki ister mınıstrligi Akademııasynyń adıýtanty. 1982-1986 jyldary - KSRO Іshki ister mınıstrligi Qaraǵandy joǵary mektebiniń aǵa oqytýshysy. 1986-1988 jyldary Qazaqstan Kompartııasynyń Qaraǵandy oblystyq komıteti ákimshilik organdar bóliminiń nusqaýshysy. 1988-1990 jyldary - KSRO Іshki ister mınıstrligi Qaraǵandy joǵary mektebiniń kafedra meńgerýshisi. 1990-1995 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasynyń HІІ jáne HІІІ shaqyrylǵan Joǵarǵy Keńesiniń depýtaty. 1995-1997 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Ákimshiliginiń bólim meńgerýshisiniń orynbasary, Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik tergeý komıteti Uıymdastyrý-kadrlyq departamentiniń bastyǵy. 1997-1999 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Іshki ister mınıstrliginiń Qazaqstan Respýblıkasynyń Parlamentindegi ókili. 1999-2004 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty, Zań shyǵarýshylyq jáne sot-quqyqtyq reforma jónindegi komıtetiniń múshesi, Qazaqstan Azamattyq partııasynyń Parlamenttegi fraktsııasynyń jetekshisi. 2004-2005 jyldary - Qazaqstan Azamattyq partııasy ortalyq komıtetiniń hatshysy. 2005-2006 jyldary - Ádilet mınıstriniń birinshi orynbasary, Zııatkerlik menshik quqyǵy komıtetiniń tóraǵasy. 2006-2007 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń Qazaqstan Respýblıkasy Parlamentindegi Ókildiginiń basshysy qyzmetterin atqarǵan. 2007 jyldan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty. 2009 jyldan Zań shyǵarýshylyq jáne sot-quqyqtyq reforma komıtetiniń tóraǵasy. 60-tan astam ǵylymı eńbekterdiń jáne oqý quraldyń avtory. «Qurmet» ordenimen jáne medaldarmen marapattalǵan. 62 jyl buryn (1952) V saılanǵan QR Parlamenti Májilisiniń depýtaty, Áleýmettik-mádenı damý komıtetiniń múshesi ÁLIEV Jumataı Álıuly dúnıege keldi. Jambyl oblysynda týǵan. Lenıngrad memlekettik ýnıversıtetin, Almaty halyq sharýashylyǵy ınstıtýtyn bitirgen, fılosof, ekonomıst. Fılosofııa ǵylymdarynyń doktory, professor, Qazaqstan Respýblıkasy ÁǴA akademıgi, HAA akademıgi. Ýnıversıtetti bitirgennen keıin Almaty memlekettik medıtsına ınstıtýtynda muǵalim bolyp eńbek etken. 1977-1982 jyldary QLKJO Almaty qalalyq komıtetiniń nusqaýshysy, QLKJO Frýnze aýdandyq komıtetiniń ekinshi hatshysy, QKP Alataý aýdandyq partııa komıtetiniń nusqaýshysy qyzmetterin atqarǵan. 1982-1983 jj. - Almaty qalalyq sút zaýytynda aǵa tehnolog- ınjener, bas ınjenerdiń orynbasary. 1983-1997 jj - Almaty sáýlet jáne qurylys ınstıtýtynda aǵa oqytýshy, Almaty mal dárigerlik ınstıtýtynyń áleýmettik-ekonomıka pánderi kafedrasynyń meńgerýshisi, QazMAÝ gýmanıtarlyq daıarlaý ortalyǵynyń basshysy. 1997-2001 jj. - Ortalyq Azııa ýnıversıtetiniń prezıdenti, rektory. 2001-2008 jj. - Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Ákimshiliginiń Qazaqstan halyqtary Assambleıasy hatshylyǵynyń meńgerýshisi, Qazaqstan halqy Assambleıasy tóraǵasynyń orynbasary. 2008-2012 jj. - Ortalyq Azııa ýnıversıtetiniń qamqorshy keńesiniń tóraǵasy, professor, «Turaqty Qazaqstan» qoǵamdyq qorynyń basshysy. 2012 jyldyń qańtarynan bastap - besinshi saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasynyń Parlamenti Májilisiniń depýtaty. Qazaqstan halqy Assambleıasynan saılanǵan. III, II dárejeli «Barys» ordenderimen marapattalǵan. Nemis, aǵylshyn, orys, qazaq tilderin biledi.
59 jyl buryn (1955) akter, Sh.Aımanov atyndaǵy «Qazaqfılm» kınostýdııasynyń qoıýshy-rejısseri QALYMBETOV Bolat Nurǵalıuly dúnıege keldi. Almaty oblysy Raıymbek aýdany Narynqol aýylynda týǵan, kınoakter, kınorejısser, Qazaqstannyń eńbek sińirgen artıst (1998). Almaty konservatorııasynyń (qazirgi Qazaq ulttyq konservatorııasy) akterlik bólimin (1977), Almaty teatr-kórqemsýret ınstıtýtynyń rejısserlik bólimin bitirgen (1989). Alǵashqy túsken kınosy rejıseri A.Qarsaqbaevtyń "Balalyq shaqqa saıahat fılmi" (1966). Qalymbetov 50- den astam kınoǵa ("Raýshan", "Meniń aǵam", "Daladaǵy qýǵyn", "Adamdy qabyldańdar", "Aýylym Alataýdyń baýraıynda", taǵy basqa) túsken. Ózi de qınofılmder ("Tamshy" 1989, "Aınalaıyn" (1990), "Sońǵy sýyq" (1993), taǵy basqa) túsirdi. "Daryn" jastar syılyǵynyń ıegeri (1990), Halyqaralyq kıno-festıvaldardyń júldegeri. QR ónerine eńbek sińirgen qyzmetkeri (1994). Qazaqstannyń ńńbek sińirgen qaıratkeri. «Qurmet» ordenimen marapattalǵan. 50 jyl buryn (1964) Shyǵys Qazaqstan oblysy ákiminiń orynbasary TEKEShOV Erlan Hasenuly dúnıege keldi. Shyǵys Qazaqstan oblysy Tarbaǵataı aýdany Aqjar aýylynda dúnıege kelgen. V.I. Lenın atyndaǵy Qazaq polıtehnıkalyq ınstıtýtynyń «Gıdrologııa jáne ınjenerlik geologııa» fakýlteti, taý-ken ınjener-gıdrogeolog (1993 j), S. Amanjolov atyndaǵy Shyǵys Qazaqstan memlekettik ýnıversıtetiniń zań fakýlteti (2003 j), zańger, D. Serikbaev atyndaǵy Shyǵys Qazaqstan tehnıkalyq ýnıversıteti (2008 j), qarjyger bitirgen. Eńbek jolyn 1982 jyly - ShQO «Selhozhımııa» Tarbaǵataı aýdandyq óndiristik birlestiginde ár túrli jumystan bastady. 1983-1985 jyldary - Sovettik armııa qatary qyzmetinde. ShQO shahmat-doıby klýbynyń nusqaýshysy. 1988-1996 jyldar aralyǵynda ShQO Beloýsovka geolog-óndiristik kásiporynnyń Ertis janyndaǵy geologııalyq ekspedıtsııanyń geohımııa jasaǵynyń geology. 1996-2002 jyldar aralyǵynda - ShQO saýda jáne qyzmet kórsetý Departamentinde - dırektordyń orynbasary. «Dáýlet» KMM dırektory. 2007-2008 jyldar aralyǵynda ShQO ákimi apparaty «Іsterdi basqarý» kommýnaldyq memlekettik qazynalyq mekemeniń bas dırektory. 2008 jylǵy qarashadan bastap Óskemen qalasy ákimi apparatynda turǵyn-úı kommýnaldyq sharýashylyq jolaýshylar kóligi jáne avtomobıl joldary bóliminiń bastyǵy, Óskemen q. qurylys bólimi bastyǵy. 2009 jylǵy qazannan ShQO Shemonaıha aýdanynyń ákimi. 2010 jylǵy tamyzdan 2011 jylǵy mamyr aralyǵynda ShQO qurylys basqarmasynyń bastyǵy. 2011 jylǵy 11 mamyrdan 2013 jylǵy 26 mamyr aralyǵynda ShQO Tarbaǵataı aýdanynyń ákimi. 2013 jylǵy 27 mamyrda Shyǵys Qazaqstan oblysy ákimi orynbasary bolyp taǵaıyndaldy 42 jyl buryn (1972) QR-nyń Shanhaı fyntymaqtastyq uıymy máseleleri boıynsha ulttyq úılestirýshisi, QR SІM erekshe tapsyrmalar jónindegi elshisi NURYShEV Shahrat Shákizatuly dúnıege keldi. Almaty qalasynda týǵan. Beıjiń lıngvıstıkalyq ýnıversıtetiniń qytaı fılologııasy fakýltetin, Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetiniń shyǵystaný fakýltetin bitirgen. 1996 jyldan - QR SІM Azııa basqarmasynyń referenti. 1997 jyldan - QR SІM Úrimshi qalasyndaǵy attashesi, Tólqujat-vıza qyzmetiniń úshinshi hatshysy. 1999 jyldan QR-nyń Qytaı Halyq Respýblıkasyndaǵy elshiliginiń ekinshi, birinshi hatshysy. 2004 jyldan - QR SІM Azııa jáne Afrıka departamentinde bólim bastyǵy, basqarma bastyǵy. 2005 jyldan - QR-nyń QHR-daǵy elshiliginde keńesshi, QR-nyń Shanhaı yntymaqtastyq uıymy hatshylyǵy janyndaǵy QR turaqty ókili. 2007 jyldan - QR -nyń QHR-daǵy elshiliginiń keńesshi-elshisi. 2009 jyldan - QR Úkimetiniń Aýǵanstan Islam Respýblıkasymen yntymaqtastyǵy máseleleri jónindegi arnaıy ókili. Dıplomatııalyq sheni - ІІ klasty keńesshi. 195 jyl buryn (1819-1880) nemis-frantsýz kompozıtory, operetta sheberi Jak OFFENBAH dúnıege keldi. 181 jyl buryn (1833-1922) frantsýz keskindemeshisi, kollektsıoner Leon BONNA (tolyq aty-jóni - Leon Jozef Floranten Bonna) dúnıege keldi. 82 jyl buryn (1932-1994) kórnekti keńestik aqyn Robert ROJDESTVENSKII dúnıege keldi.