2 qańtar. Týǵan kún ıeleri

ASTANA. QazAqparat - Búgin, ıaǵnı 2 qańtar kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? QazAqparat oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.
None
None

null
ESІMDER


120 jyl buryn (1899-1974) akter, ulttyq teatr óneriniń negizin qalaýshylardyń biri, KSRO jáne Qazaq KSR Memlekettik syılyqtarynyń laýreaty, Qazaqstannyń halyq ártisi Elýbaı ÓMІRZAQOV dúnıege keldi.

Qostanaı oblysynyń Taran aýdanynda týǵan. Bolashaq akterdiń talantyn erte tanyp, ónerge baýlyǵan ári ony oqýǵa úıretken sol kezderi aýyl ustazy, jazýshy-dramatýrg B.Maılın bolatyn. 1923-1925 jyldary Orynbor qalasyndaǵy Qazaqtyń halyq aǵartý ınstıtýtynda oqyǵan. 1924 jyly Orynborda qoıylǵan M.Áýezovtiń «Eńlik-Kebegi» men J.Erdanaevtyń «Malqambaıynda» ol Abyz ben Malqambaı rólderinde oınady. 1925 jyly Qyzylorda qalasynda Qazaq memlekettik drama teatry qurylǵanda A.Abdýllın, Q.Badyrov, S.Baıǵojın jáne S.Ospanovpen birge E.Ómirzaqov ta alǵashqy ult teatrynyń irgetasyn qalap, onyń órken jaıýyna mol úles qosty. 1927 jyly Máskeý qalasynda ótken etnografııalyq kontsertke qatysty. 1931 jyly teatrdyń bes jyldyq merekesine baılanysty E.Ómirzaqov respýblıkanyń tuńǵysh halyq ártisi ataǵyna ıe boldy. Ol qazirgi Qazaqtyń memlekettik akademııalyq opera jáne balet teatryn uıymdastyrýshylardyń biri, osy teatr sahnasynda qoıylǵan M.Áýezov pen I.Katsyktyń «Aıman-Sholpan» jáne B.Maılın men E.Brýsılovskııdiń «Jalbyr» sııaqty mýzykalyq spektaklderinde halyq ókili, tapqyr Jaras pen kúzetshi Qaıraqpaıdyń rólin oryndady. 1930-1940 jyldary drama teatrda oınaýmen ǵana shektelmeı, radıo men fılarmonııaǵa estradalyq kontsertter men kıno óneriniń damýyna da qyzý atsalysty, tabıǵı talantynyń ár qyrynan tanyldy. Halyq óneriniń qaınar kózinen nár alǵan akter áıgili halyq batyry Amangeldiniń, sondaı-aq Jaras pen Dárkembaıdyń beınesin sheberlikpen somdady. Ómirzaqov oınaǵan rólderiniń sany 150-den asady, akterlik sheberliginiń ereksheligi sózinen góri sahnalyq qımyl-qozǵalysy men mımıkasynda, ol árbir keıipkeriniń minezin, tabıǵatyn ishki sezim dúnıesine laıyqtap, óziniń búkil dene bitimin qubyltyp, qulpyrtyp oınaýǵa óte sheber sahna sýretkeri boldy. Ol halyq ánderin («Shápıbaıaý», «Kerbesti», «Naq-naq», «Qyzdar-aý», «Zýlatshy-aı», taǵy basqa) sheber oryndaýshy retinde de belgili. 1936 jáne 1956 jyldary Máskeý qalasynda ótken qazaq ádebıeti men óneriniń onkúndigine qatysty. 1976 jyly «Ustazdarym - dostarym» atty eńbegi jaryq kórdi. Almaty qalasyndaǵy Qabanbaı batyr kóshesindegi № 89 úıge memorıaldyq taqta ornatylyp, akter esimimen kóshe jáne Qostanaı oblystyq fılarmonııasy ataldy. Birneshe orden, medaldarmen marapattalǵan.


83 jyl buryn (1936) jazýshy, dramatýrg, aýdarmashy, Qazaqstan Respýblıkasy Jazýshylar odaǵynyń múshesi, Halyqaralyq aqparat akademııasynyń akademıgi, Dáýlet Serikbaev atyndaǵy Shyǵys Qazaqstan memlekettik tehnıkalyq ýnıversıtetiniń Qurmetti professory, Semeı qalasynyń, Baıanaýyl aýdanynyń Qurmetti azamaty Medeý Sapauly SÁRSEKE dúnıege keldi.

Shyǵys Qazaqstan oblysy Abaı aýdanynda týǵan. Almaty ken-metallýrgııa ınstıtýtyn (qazirgi Qanysh Sátbaev atyndaǵy Qazaq ulttyq tehnıkalyq ýnıversıteti) bitirgen.
Eńbek jolyn «Lenınshil jas» gazetinen bastap, biraz ýaqyt jumysshy jastar bólimin basqardy. 1959 jyly Semeı tsement zaýytyna aýysyp, qatardaǵy ınjenerden tehnıkalyq bólim bastyǵyna deıingi qyzmetterdi atqardy. 1963 jyly Óskemende «Sotsıalıstik Qazaqstan» (qazirgi Egemen Qazaqstan) gazetiniń menshikti tilshisi bolyp istedi. Al 1965 jyldan beri ádebı jumysqa birjola aýysyp, Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń Semeı oblysaralyq bólimshesiniń jaýapty hatshysy mindetin otyz jyldan astam ýaqyt atqardy. Eń alǵashqy ǵylymı fantastıkalyq povesi «Ǵajaıyp sáýle» degen atpen 1959 jyly jaryq kórgen. Sodan bergi ýaqyttarda jazǵan «Jetinshi tolqyn», «Ot jáne atom», «Aıshyqty mezet» povesteri men áńgimeleri, «Týǵan jerdiń asyly» novellalary, «Jańǵyryq», «Kómbe» romandary, orys tilinde «Vzryv» t.b. jınaqtary jaryq kórgen. A.Belıaevtiń «Qos mekendi adam» romanyn qazaq tiline aýdardy. Dramatýrgııa salasynda da jemisti eńbek etip, «Shyńǵys hıkaıasy», «Jarylys» jáne «Zańdy neke» dramalaryn jazdy. Qalamgerdiń esimin Odaqqa jáne shetel oqyrmanyna tanytqan kúrdeli de súbeli týyndysy - «Molodaıa gvardııa» baspasynyń «JZL» serııasy boıynsha 1980 jyly jaryq kórgen «Sátbaev» ǵumyrnamasy. Ult aspanyna jarqyrap shyqqan birtýar tulǵa akademık Qanysh Sátbaev ómiri men uly isin ulyqtaýǵa Medeý Sárseke qyryq jyldan astam ǵumyryn sarp etken. Osy jolda jazýshy Máskeý, Sankt-Peterbýrg, Tomsk, Tashkent qalalarynyń muraǵattaryn erinbeı aqtardy. Kitaptyń ana tilinde jazylǵan alǵashqy nusqasy 1975 jyly bıleýshi partııanyń Ortalyq komıteti tarapynan qııanatty tejeýge túsip, baspahanada toqtatylǵany - keshegi ámirshil júıeniń qoldan jasaǵan qyspaǵy boldy. Alaıda qaısar jazýshy alǵa ustaǵan betinen qaıtpady, kókeıkesti eńbegin áýeli Máskeýde, qazaqsha túpnusqasyn 1988 jyly Almatyda jarııalady. Sodan beri ol 9 márte qaıta basylyp shyqty. Kitaptyń taralymy 300 myńnan asty, onyń oryssha basylymy dúnıe júziniń 112 eline taraǵan. «Qurmet» ordenimen, «Eńbektegi erligi úshin» medalimen, «Kenshi dańqy», «Qurmetti ken barlaýshy» qurmetti tósbelgilerimen, Qazaq KSR Joǵarǵy Keńesiniń Qurmet gramotasymen marapattalǵan.


48 jyl
buryn (1970) Túrkistan oblysy, Saıram aýdanynyń ákimi Baqtııar Saparalyuly MAMAEV dúnıege kelgen.

Joǵary bilimdi, mamandyǵy - eńbek jáne jalpytehnıkalyq pánder oqytýshysy, zańger, kólik bakalavry.

Eńbek joly: Ońtústik Qazaqstan oblysy, Qazyǵurt aýdany Qyzylqııa aýyldyq keńesiniń hatshysy (1993-1997); Qazyǵurt aýdanynyń ákimi apparatynda jalpy bólimniń, tótenshe jaǵdaılar bóliminiń, óńirlik damý jáne kadrlarmen jumys bóliminiń jetekshi mamany; Qyzylqııa aýyldyq okrýginiń ákimi; «Qazyǵurt sý» mekemesiniń dırektory; «Taza sý» memlekettik kommýnaldyq kásipornynyń dırektory; Qazyǵurt aýdany turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq bóliminiń, jolaýshy kóligi jáne avtomobıl joldary bóliminiń basshysy (2012-2017).

Qazirgi qyzmetin 2017 jylǵy tamyzdan beri atqaryp keledi.

38 jyl buryn (1981) Qazaq qurylys jáne sáýlet ǵylymı-zertteý jáne jobalaý ınstıtýtynyń qurylystaǵy baǵalar ortalyǵynyń dırektory Qosym Dúısenáliuly AŃSATBAEV dúnıege kelgen.

Ol Túrikmen KSR-inde týǵan. «Zańger» Qazaq memlekettik zań ýnıversıtetin zańger mamandyǵymen (2002), «Bolashaq» ýnıversıtetin qurylysshy mamandyǵymen (2010) bitirgen.

Eńbek joly: Qyzylorda Qazaq gýmanıtarlyq-zań ýnıversıtetiniń oqytýshysy (2002-2004); Qyzylorda oblysy saýda jáne memlekettik satyp alý basqarmasynyń bas mamany (2004-2005); Qyzylorda oblysy sáýlet, qala qurylysy jáne qurylys departamentiniń bas mamany, bólim basshysy (2005-2006); Qyzylorda oblystyq memlekettik sáýlet-qurylysty baqylaý basqarmasynyń bólim basshysy, basqarma basshysynyń orynbasary (2006-2011); Qyzylorda oblysy memlekettik sáýlet-qurylysty baqylaý jáne lıtsenzııalaý departamenti dırektorynyń orynbasary, departament basshysy (2011-2015); Qyzylorda qalasy ákiminiń orynbasary (2015-2017); Qyzylorda qalasy «Memsaraptama» RMK dırektory (2017-2018).

Qazirgi laýazymyna 2018 jyldyń tamyz aıynda kiristi.

Сейчас читают