18 jasqa deıin ár balanyń quqyǵyn qorǵaý kerek - Arýjan Saın
«Memleket basshysynyń bul usynysyn durys dep sanaımyn. Bul - balalarymyzdyń bolashaǵyna úlken qoldaý jáne kepildik. Men qazaqstandyqtardy balalarymyzdyń jarqyn keleshegi úshin jasalyp jatqan reformalardy júzege asyrý úshin qoldan kelgenniń bárin jasaýǵa shaqyrǵym keledi. Jınalǵan aqshany paıdalaný quqyǵy kelmeı turyp, 18 jasqa tolǵanǵa deıin deni saý, bilimdi, ádepti tulǵa tárbıeleýimiz kerek. Sonymen qatar, balalardy olardyń quqyqtaryn buzatyn nárselerden qorǵaýǵa tıispiz»,- dedi Arýjan Saın.
Sonymen qatar, ol mekteptegi tegin ystyq tamaqqa da toqtaldy.
«Jańa oqý jyly bastaldy – men taǵy da mekteptegi tegin ystyq tamaq pen jeńildetilgen mektep formasy máselesin kóteremin. Óıtkeni, olar júzege assa, balalardyń ıgiligine, olardyń densaýlyǵyna, adamdardyń memleketke degen kózqarasyn jaqsy jaqqa ózgertýge óz septigin tıgizedi. Sonymen qatar, birden úsh alyp salany – óndiristi damytýǵa, aýyl sharýashylyǵy ónimderin óńdeýge jáne qoǵamdyq tamaqtandyrý jáne jeńil ónerkásiptiń (maqta jáne tigin ónerkásibiniń) jandanýyna yqpal etedi. Bul jańa jumys oryndary ashylady, salyq túsimderi artady degendi bildiredi. Dál osyny Qazaqstan halqyna Joldaýynda Qasym-Jomart Kemeluly aıtty: «Mektep formasyn barlyq oqýshyǵa barynsha qoljetimdi etý asa mańyzdy. Áleýmettik turǵydan álsiz sanalatyn keıbir toptaǵy balalarǵa ony bıýdjet esebinen berý qajet dep sanaımyn», dedi. Mektep formasyn satyp alýǵa beriletin nysanaly memlekettik tapsyrystar otandyq jeńil ónerkásipti damytýǵa baǵyttalýy kerek «,- deıdi spıker.
Elimizdegi balalar quqyqtary jónindegi ýákil Arýjan Saınnyń aıtýynsha, joǵary kásibı pedagogtar men muǵalimderdi daıarlaý júıesi bolmasa, olardyń eńbekaqysy «muǵalim» degen sózge sáıkes kelmese, búkil júıeniń sapasyn arttyrý múmkin emes.
Sonymen qatar, ol bala kútimine qatysty tólem 1,5 jasqa deıin uzartylýy, balalar úıindegi sábılerdiń sanyn aıtarlyqtaı azaıtatynyn tilge tıek etti.
«2023 jyldyń 1 qańtardan bastap bala kútimi úshin tólemaqy tóleý merzimi sábı bir jarym jasqa tolǵanǵa deıin uzartylady. Bul, eń aldymen ata-ana úshin úlken qoldaý. Menińshe, bul balalar úıi men sábıler úıindegi balalardyń sanyn aıtarlyqtaı azaıtady. Óıtkeni, kóptegen ata-ana men analar qarjylyq qıyndyqtarǵa tóze almaǵandyqtan, sábılerin sol jaqqa jiberedi»,- deıdi Arýjan Saın.
Spıkerdiń sózinshe, Qazaqstanda kásibı otbasylar týraly zań qabyldanýy kerek.
«Bıyl kásibı otbasylar týraly zań qabyldanyp, ol úshin barlyq qajetti normatıvtik quqyqtyq aktiler ázirlenedi dep senemin. Tek osylaı ǵana biz ınternattyq mekemelerden (balalar úıleri, sábıler úıi, múmkindigi shekteýli balalarǵa arnalǵan medıtsınalyq-áleýmettik mekemeler) bas tarta alamyz»,- dedi ol.
