18 shilde: QazAqparat kúntizbesi
18 shilde, SÁRSENBІ
AQSh-ta hot-dog kúni
Bul merekeni 1957 jyly AQSh Saýda palatasy resmı bekitken bolatyn. 1994 jyly ónim sapasy, dámi jáne jarnamasymen aınalysatyn Ulttyq hot-dog jáne sosıska keńesi quryldy. Keńestiń dástúrli músheleri hot-dogpen sosıskany unatatyndarǵa arnalǵan jarys ótkizip turady. Jarystyń 4 negizgi erejesi bar: 18 jasqa tolmaǵandarǵa hot-dogqa ketchýp jaǵýǵa bolmaıdy; hot-dogty tárelkege salmaı tek qana qolmen jeý kerek; qolǵa juqqan dámdeýishti jýýǵa bolmaıdy, saýsaqtaryńdy jalap tazalaýyń qajet; eshqashan da hot-dogty qytaı ydysyna salýǵa bolmaıdy, sebebi «hot-dog - amerıkandyqtardyń ulttyq tamaǵy» degen túsinik bar.
Nelson Mandelanyń halyqaralyq kúni
Ońtústik-Afrıka Respýblıkasynyń burynǵy prezıdentiniń beıbitshilik pen bostandyq isine qosqan úlesin moıyndaý belgisi retinde BUU Bas Assambleıasy 2009 jyly bekitken.
Ýrýgvaıda konstıtýtsııa kúni
Shyǵys Ýrýgvaı Respýblıkasynyń negizi qalanǵannan keıin eki jyl ótken soń, 1830 jyly eldiń Konstıtýtsııasy qabyldanýyna oraı belgilendi.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1907 jyly Shyǵys Qazaqstanda erekshe qurylys - shegesiz, aǵashtan jasalǵan meshit salyndy.
1995 jyly Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti N.Á.Nazarbaev Patenttik-tehnologııalyq aqparat jáne aldyńǵy qatarly tehnologııalyq qozǵalys jolyndaǵy barlyq tosqaýyldardy alyp tastaýǵa múmkindik bergen Eýrazııalyq patenttik konventsııany bekitý týraly Jarlyqqa qol qoıdy.
2001 jyly Oral qalasynda Balalar men jasóspirimderdiń velosıped sporty mektebi ashyldy.
2005 jyly Oralda M.Ótemisov atyndaǵy Batys Qazaqstan memlekettik ýnıversıtetiniń janynan kolledj ashyldy. Matematıka, fızıka, aqparattyq júıe, stanok grafıkasy, sándik-qoldanbaly óner jáne halyq óneri mamandyqtary boıynsha oqytatyn bilim ordasynyń qurylý maqsaty -pedagogıka mamandaryna sapaly bilim berý. Kolledjdi bitirgen túlekter oqýyn ýnıversıtette jalǵastyra alady.
2006 jyly Qazaqstan Respýblıkasynyń Dýbaıdaǵy Bas konsýldyǵy Qazaqstannyń álemdegi básekege barynsha qabiletti 50 eldiń qataryna kirý strategııasyn arab tilinde jaryqqa shyǵardy. Bul basylym jetekshi arab elderiniń resmı, ǵylymı jáne isker toptaryn Elbasy Joldaýynyń negizgi baǵyttarymen, atap aıtqanda, Prezıdent Nursultan Nazarbaevtyń Qazaqstannyń halyqaralyq deńgeıdegi mádenıetaralyq jáne konfessııaaralyq dıalog ortalyqtarynyń biri retinde qyzmet atqarýǵa ázir ekenin qýattaǵan sózimen qeńinen tanystyrýǵa septigin tıgizdi.
2009 jyly Memleket basshysy Nursultan Nazarbaev «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine jeke kásipkerlik máseleleri boıynsha ózgertýler men tolyqtyrýlar engizý týraly» jeke kásipkerlikti damytýǵa járdemdesetin qosymsha sharalar alýǵa, kásipkerliktiń memleketpen jáne qoǵammen ózara is-qımylyn nyǵaıtýǵa, sonyń ishinde memlekettik organdar tarapynan tekserýler júrgizýdi tártipke keltirýge baǵyttalǵan Qazaqstan Respýblıkasynyń Zańyna qol qoıdy.
2010 jyly Astanada QR Prezıdenti N. Nazarbaev pen GFR Federaldyq kantsleri Angela Merkeldiń qatysýymen qazaqstandyq-germandyq forým aıasynda boljaldy 500 mln eýroǵa deıin jıyntyq somada «Qazaqstan damý banki» AQ men Deutsche Bank AG arasyndaǵy Negizgi kelisimge qol qoıyldy.
2012 jyly Astanada «Qoljetimdi baspana» baǵdarlamasy boıynsha aqparat alýǵa múmkindik beretin Qazaqstannyń Turǵyn úı qurylys jınaq bankiniń Halyqqa qyzmet kórsetý ortalyǵy ashyldy.
2013 jyly Astanada «Eýrokopter Qazaqstan ınjınırıng» kompanııasynyń «ES 645 T2» jaýyngerlik tikushaǵynyń tanystyrylymy ótti.
Budan buryn bul úlgi álemniń úsh elinde ǵana jurtshylyqqa kórsetilgen. Qazaqstan - Germanııa, Frantsııa, AQSh-tan keıingi tanystyrylym ótken 4-shi el.
«ES 645-T2» - Eýropa áskerı ǵalymdarynyń sońǵy ázirlemesi. Ortasha sanattaǵy mýltıfýnktsıonaldyq tikushaq. Bıik taýlarda, ystyq klımattarǵa paıdalanýǵa yńǵaıly.
2013 jyly Galats qalasynda (Rýmynııa) Qazaqstan Respýblıkasynyń qurmetti elshiliginiń resmı ashylý saltanaty ótti.
2014 jyly Astanada elordalyq Sot tóreligi saraıy jańa ǵımaratynyń ashylý saltanaty ótti.
2014 jyly Astanada Nazarbaev Ýnıversıteti bazasynda Tehnologııalyq park ashyldy. Tehnoparktiń jalpy aýmaǵy 2 myń sharshy metrden asady.
2016 jyly ońtústikqazaqstandyq Karına Nájimeddınova Italııada ótken «Sun of Italy» halyqaralyq konkýrs-festıvaliniń bas júldesin jeńip aldy.
2016 jyly «1941. Brest qamaly. Qazaqstan» kitabynda alǵash ret Brest qamalynyń qorǵaǵan qazaqstandyqtardyń tizimi jarııalandy. Kitaptyń avtory - tarıh ǵylymdarynyń doktory, Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ ıÝNESKO, halyqaralyq jýrnalıstıka jáne qoǵamdaǵy medıa kafedrasynyń professory Láılá Ahmetova.
2016 jyly Ystanbulda ıÝNESKO Búkilálemdik muralar komıtetiniń otyrysynda Tıan-Shan (Qazaqstan, Qyrǵyzstan, Ózbekstan) Búkilálemdik muralar tizimine kirgizildi.
2016 jyly Almatydaǵy fızıka-matematıka mektepteriniń birinde oqıtyn 16 jastaǵy Dinmuhamed Maılybaı AQSh-tyń Hıýston qalasyndaǵy NASA janyndaǵy bolashaq astronavtar bilim alatyn United Space School jazǵy mektebinde oqýǵa joldama beriletin baıqaýda jeńiske jetti. 23 elden 55 qatysýshy iriktep alyndy. Qatysýshylardyń barlyǵy ushýǵa daıyndyqtan bastap Marsqa qonýǵa deıingi túrli sektsııalarda jumys isteıdi. Qazaqstandyq oqýshy ushýlar ázirlemesi jáne Marsty zertteý jónindegi toptyń quramyna kirdi.
1872 jyly Ulybrıtanııada alǵash ret jasyryn daýys berý protsedýrasy ótkizildi.
1897 jyly reseılik kásiporyndarda jumys kúni 11,5 saǵatqa deıin qysqartyldy. Jeksenbi demalys kúni bolyp jarııalandy.
1898 jyly Per men Marııa Kıýrı Parıj akademııasyna ýrannan basqa da radıoaktıvti elementterdiń barlyǵy týraly aıtylǵan baıandamany usyndy.
1916 jyly aǵylshyn kásipodaqtary soǵys kezinde merekelerden bas tartýǵa kelisim berdi.
1921 jyly Frantsııada dárigerler Alber Kalmet pen Kamıl Geren balaǵa týberkýlezge qarsy alǵashqy ekpeni - BTsJ-ny (Kalmett-Geren Batsıllasy) jasady.
1925 jyly AQSh-ta áıelder erlerden kem emes avtomobıl júrgizýshisi bola alatyndyǵy týraly resmı túrde málim etildi.
1974 jyly Polshanyń Kostantınov qalasynda álemdegi eń bıik qurylys - Varshava radıosynyń 646 metrlik machtasy turǵyzylyp bitti. ıAn Polıak konstrýktsııasy boıynsha boı kótergen, salmaǵy 550 tonnalyq bul munara 1991 jyly jóndeý jumysy kezinde qulap túsken.
1994 jyly 63 jastaǵy áıel rekord jasap, dúnıege sábı ákeldi. Onyń bul rekordy 2005 jylǵa deıin saqtalyp keldi.