18 maýsym. Tulǵalar týǵan kún

ASTANA. QazAqparat - Búgin, 18 maýsymda tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? QazAqparat oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.

ESІMDER

102 jyl buryn (1921-2001) Qazaqstannyń ǵylymyna eńbek sińirgen qaıratker, fılologııa ǵylymdarynyń dok­tory, professor Ǵubaıdolla AIDAROV dúnıege keldi.

Qazirgi Mańǵystaý oblysy Mańǵystaý aýdany Saıyn Shapaǵatov aýylynyń mańyndaǵy Emir-Torty jerinde týǵan. 30-jyldardaǵy túbekti jaılaǵan jut pen asharshylyq kezinde otbasymen Jańǵaqtyń oıyna, Shaǵadam shaharyna qonys aýdarǵan. Keıinnen Besqalanyń biri Tashaýyz qalasyna kelgen bette N.Aıtaqovtyń tikeleı nusqaýymen balalar úıine qabyldanyp, bilim alady.

1934-1935 jyldary Túrikmen KSR-iniń Tashaýyz qalasy pedagogıkalyq ýchılışesiniń daıyndyq bóliminde bilim alady. 1935-1937 jyldary Krasnovodsk qalasyndaǵy Baýman atyndaǵy tehnıkýmynda oqydy. 1937-1938 jyldary Mary qalasyndaǵy pedagogıkalyq ýchılışede oqydy. Eńbek jolyn aýyldaǵy jetijyldyq mektepte muǵalim retinde bastaıdy. 1940 jyly ásker qataryna alynyp, 1944 jylǵa deıin Uly otan soǵysyna qatysty. Soǵystan keıin barlyq qajyr-qaıratyn bilim berý salasyna arnady. Qatardaǵy muǵalimdikten dırektorlyq qyzmetke deıin kóteriledi.

1948 jyly Shymkent oqytýshylar ınstıtýtyn, 1952 jyly QazPI-di (qazirgi QazUPÝ) bitiredi. Instıtýttyń aspırantýrasynda oqyp júrgende kóne túrki jazýlaryna den qoıady. 1959 jyldan Qazaqstan Ǵylymdar Akademııasynyń Til bilimi ınstıtýtynda kishi, aǵa ǵylymı qyzmetkeri bolady.

Ǵalym 250-den astam ǵylymı eńbek, onyń ishinde 10 monografııa men joǵary oqý oryndaryna arnalǵan oqýlyqtyń avtory. Ǵylymı eńbekteri negizinen túrki jazba eskertkishterin zertteýge arnalǵan, ǵylymı eńbekterinde kóne túrki eskertkishteriniń mátinderin qazirgi grafıka boıynsha transkrıptsııalap, olardyń tilin lıngvıst turǵydan jan-jaqty taldaǵan, eskertkishter tiliniń qazirgi qazaq tiline jaqyndyǵyn zerttep, dáleldegen.

54 jyl buryn (1969) QR Ortalyq saılaý komıssııasy tóraǵasynyń orynbasary PETROV Konstantın Vıktorovıch dúnıege keldi.

1991 jyly Q. Jubanov atyndaǵy Aqtóbe pedagogıkalyq ınstıtýtyn bitirdi. Eńbek joly: 1991-2004 jyldary - Aqtóbe q. № 3 orta mektebiniń hımııa jáne bıologııa muǵalimi, uıymdastyrý jáne kadr jumysy bólimi meńgerýshisiniń orynbasary, Aqtóbe qalasy ákiminiń kómekshisi, Aqtóbe ferroqorytpa zaýytynyń ákimshilik-sharýashylyq qyzmeti jáne abattandyrý tsehy bastyǵynyń orynbasary; 08.2004-04.2008 jyldary - Aqtóbe oblysy ákiminiń kómekshisi; 04.2008-01.2009 jyldary - Aqtóbe oblysy ishki saıasat basqarmasynyń bastyǵy; 01.2009-24.08.2015 jyldary - Aqtóbe oblysy ákimi apparatynyń basshysy; 24.08.2015 - 09.2016 jyldary - QR Prezıdenti Ákimshiliginiń memlekettik baqylaý jáne uıymdastyrý-aýmaqtyq jumysy bóliminiń memlekettik ınspektory; Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń 2016-2017 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Ortalyq saılaý komıssııasynyń múshesi.

Qazirgi qyzmetinde 2017 jylǵy tamyzdan beri.

52 jyl buryn (1971) Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Senatynyń depýtaty Bekbol Tileýmuratuly ORYNBASAROV dúnıege keldi.

Mańǵystaý oblysynda týǵan. Bilimi: 1993 jyly ál-Farabı atyndaǵy Qazaq memlekettik ulttyq ýnıversıtetin bitirdi. 1998 jyly – Sh.Esenov atyndaǵy Aqtaý ýnıversıtetinde, 2011 jyly E. Bóketov atyndaǵy Qaraǵandy memlekettik ýnıversıtetinde bilim alǵan. Eńbek joly: 1993-1996 jj. - eńbek jolyn Mańǵystaý oblysynyń keden basqarmasynyń «Baýtıno» keden postynyń ınspektory qyzmetinen bastaǵan. 1996-1998 jj. - bank, salyq, qarjy sektorynda túrli qyzmetterdi atqarǵan. 1999-2005 jj. - Aqtaý qalasy ákimdiginiń múlikti basqarý bóliminiń bas mamany. 2005 j. – Aqtaý qalasy ákimdiginde ártúrli qyzmet atqarǵan. 2005 j. - Aqtaý qalasy ákiminiń orynbasary. 2006-2019 jj. - Ekonomıka jáne bıýdjettik josparlaý mınıstrligi Іshki ákimshilik departamenti býhgalterlik esep jáne adam resýrstary, uıymdastyrýshylyq-tehnıkalyq qamtamasyz etý bóliminiń bastyǵy. 2019-2021 jj. - «Aqtaý teńiz porty arnaıy ekonomıkalyq aımaǵy» AQ basqarma tóraǵasy. 2021-2022 jyldary Mańǵystaý oblysy ákiminiń orynbasary. 2022-2023 jyldary Mańǵystaý oblysy ákiminiń birinshi orynbasary.

Qazirgi qyzmetinde – 2023 jyldyń qańtarynan.

51 jyl buryn (1972) tanymal jýrnalıst, telejúrgizýshi Dana Ómirbaıqyzy NURJІGІT dúnıege keldi.

1995 jyly Qurmanǵazy atyndaǵy Qazaq ulttyq konservatorııasyn bitirgen. Eńbek jolyn 1994 jyly Abaı atyndaǵy Almaty memlekettik ýnıversıtetinde kontsertmeıstor qyzmetinen bastaǵan. 1996 jyly K.Baıseıitova atyndaǵy Respýblıkalyq kolledjde kontsertmeıstor. 1997-2002 jyldary «Habar» AQ jańalyqtar baǵdarlamasynyń júrgizýshisi. 2002 jyly «Habar» AQ prodıýser. 2002 -2013 jyldar aralyǵynda «Habar» AQ redaktor, jańalyqtar jáne ózgede baǵdarlamalardyń júrgizýshisi, prodıýser. 2013 jyly «TV Fresh» JShS redaktor. 2015-2019 jyly «Qazaqstan» RTRK» AQ telejúrgizýshi. 2019-2023 jyldary VI-shaqyrylymdaǵy QR Parlamenti Senatynyń depýtaty. Medıa salasynda vedomstvolyq jáne ózgede marapattary bar.

43 jyl buryn (1980) Qazaqstan Respýblıkasy Parlament Senatynyń apparat jetekshisi Álııa Ǵalymjanqyzy RAQYShEVA dúnıege keldi.

Almaty qalasynda týǵan. 2001 jyly Qazaq memlekettik zań akademııasyn bitirgen.

2001-2002 jyldary – Qazaqstan Respýblıkasy Ádilet mınıstrliginiń Halyqaralyq quqyq jáne protokol departamenti, Halyqaralyq quqyq jáne memlekettik múliktik quqyqtardy qorǵaý departamenti, Zańnamalyq departamentiniń jetekshi mamany. 2002-2005 jyldary – Qazaqstan Respýblıkasy Ádilet mınıstrliginiń Zańnamalyq departamenti zań jobalaryn saraptaý jáne daıyndaý basqarmasynyń bólim bastyǵy, Zań jobalary qyzmetin úılestirý, zańnamany júıege keltirý departamentiniń bólim bastyǵy, Zańnamalyq departamentiniń bólim bastyǵy, odan keıin basqarma bastyǵy. 2005-2007 jyldary – Qazaqstan Respýblıkasy Ortalyq saılaý komıssııasy apparaty zań bóliminiń konsýltanty, meńgerýshisi. 2007-2013 jyldary – Qazaqstan Respýblıkasy Ortalyq saılaý komıssııasy ákimshilik basqarmasynyń bastyǵy – apparat basshysy. 2013-2018 jyldary – Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Ákimshiliginiń Memlekettik quqyq bóliminiń meńgerýshisi. 2018 jylǵy sáýir - 2019 jylǵy qazan aralyǵynda – Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń Ákimshiligi Basshysynyń orynbasary. 2019 jylǵy qazan – 2020 jylǵy mamyr aralyǵynda – Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń Keńesshisi. 2020 jylǵy 6 mamyrdan bastap – Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Senaty Apparatynyń Basshysy.

«Parasat» (2020), «Qurmet» (2014) ordenderimen, «Eren eńbegi úshin» (2008) medalimen marapattalǵan.

36 jyl buryn (1987) Qazaqstan Respýblıkasy Strategııalyq josparlaý jáne reformalar agenttiginiń tóraǵasy Áset Armanuly IRǴALIEV dúnıege keldi.

Qostanaı qalasynda týǵan. Qazaqstan menedjment, ekonomıka jáne boljaý ınstıtýtyn (2008) bitirdi; Halyqaralyq bıznes mektebi (Shvetsııa) (2008); Iork ýnıversıteti (2009 j.); Nottıngem ýnıversıteti, ekonomıst (2010).

Eńbek joly: Londondaǵy Eýropalyq qaıta qurý jáne damý bankiniń Shyǵys Eýropa jáne Kavkaz ekonomıkalyq departamentine arnalǵan aımaqtyq ekonomıkalyq saıasat taldaýshysy (2010-2011); Londondaǵy Eýropalyq Qaıta qurý jáne Damý Banki Ekonomıka departamentiniń aǵa sarapshysy (2011-2012 jj.); Aımaqtyq ekonomıst, Ekonomıkalyq bank, Eýropa qaıta qurý jáne damý banki, London (2011); «Ekonomıkalyq zertteýler ınstıtýty» AQ Basqarma tóraǵasynyń orynbasary, Basqarma tóraǵasynyń orynbasary, Basqarma tóraǵasynyń birinshi orynbasary (2013-2016 jj.); «Ekonomıkalyq zertteýler ınstıtýty» AQ Basqarmasynyń tóraǵasy (02.2016-10.2016); «Báıterek NMH» AQ Basqarma Tóraǵasynyń keńesshisi (10.2016-12-2016); Qazaqstan Respýblıkasy Premer-Mınıstriniń keńesshisi (2016-2018 jj.); Qazaqstan Respýblıkasy Premer-Mınıstri Keńsesi Jobasyn basqarý ortalyǵynyń bastyǵy (07.2018-09.2018); Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq ekonomıka vıtse-mınıstri (2018-2019). QR Prezıdenti janyndaǵy ekonomıkalyq ósýdi qalpyna keltirý jónindegi memlekettik komıssııanyń múshesi (2020 jyldan beri). 2019-2021 jyldary QR Ulttyq ekonomıka mınıstri qyzmetin atqarǵan.

2022 jyldyń qańtar aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.