18 maýsym. Tulǵalar týǵan kún
Búgin, 18 maýsym kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? Kazinform oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.
ESІMDER
54 jyl buryn (1971) Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Senatynyń depýtaty Bekbol Tileýmuratuly ORYNBASAROV dúnıege keldi.
Mańǵystaý oblysynda týǵan. 1993 jyly ál-Farabı atyndaǵy Qazaq memlekettik ulttyq ýnıversıtetinde, 1998 jyly Sh.Esenov atyndaǵy Aqtaý ýnıversıtetinde, 2011 jyly E.Bóketov atyndaǵy Qaraǵandy memlekettik ýnıversıtetinde bilim alǵan.
Eńbek joly: 1993-1996 jyldary Mańǵystaý oblysynyń keden basqarmasynyń «Baýtıno» keden postynyń ınspektory, 1996-1998 jyldary bank, salyq, qarjy sektorynda túrli qyzmetterdi atqarǵan. 1999-2005 jyldary Aqtaý qalasy ákimdiginiń múlikti basqarý bóliminiń bas mamany, 2005 jyly Aqtaý qalasy ákimdiginde ártúrli qyzmet atqarǵan. 2005 jyly Aqtaý qalasy ákiminiń orynbasary, 2006-2019 jyldary Ekonomıka jáne bıýdjettik josparlaý mınıstrligi Іshki ákimshilik departamenti býhgalterlik esep jáne adam resýrstary, uıymdastyrýshylyq-tehnıkalyq qamtamasyz etý bóliminiń bastyǵy, 2019-2021 jyldary «Aqtaý teńiz porty arnaıy ekonomıkalyq aımaǵy» AQ basqarma tóraǵasy, 2021-2022 jyldary Mańǵystaý oblysy ákiminiń orynbasary, 2022-2023 jyldary Mańǵystaý oblysy ákiminiń birinshi orynbasary laýazymyn atqardy.
Qazirgi qyzmetinde – 2023 jyldyń qańtarynan.
50 jyl buryn (1975) Shyǵys Qazaqstan oblysy boıynsha Memlekettik kirister departamentiniń basshysy Saıat Saılaýbekuly BIMAǴAMBETOV dúnıege keldi.
1997 jyly Aqmola agrarlyq ýnıversıtetin bitirgen.
Eńbek joly: 1997-1999 jyldary kommertsııalyq qurylymdarda menedjer, dırektor boldy. 2001-2002 jyldary QR MKM Aktsızdelinetin ónimderdiń óndirisin jáne aınalymyn baqylaý komıtetiniń Ortalyq aýmaqtyq basqarmasynyń baqylaý bóliminiń bas mamany, 2002-2003 jyldary Astana qalasy boıynsha Salyq komıtetiniń aktsızderdi óndirip alý ákimshilendirý boıynsha basqarmasynyń etıl spırtinen jáne alkogoldik ónimderiniń óndirisinen jáne aınalymynan aktsızderdi óndirip alý ákimshilendirý bóliminiń bas mamany, 2003 jyly Astana qalasy boıynsha Salyq komıtetiniń aktsızder bóliminiń bas mamany, 2003-2005 jyldary Astana qalasy boıynsha Salyq komıtetiniń aktsızdelinetin ónimderdiń óndirisin jáne aınalymyn baqylaý jáne aktsızder ákimshilendirý bóliminiń bas mamany, 2005-2008 jyldary Saryarqa aýdany boıynsha Salyq komıtetiniń aktsızder bóliminiń bastyǵy, 2008-2012 jyldary Astana qalasy boıynsha Salyq departamentiniń Saryarqa aýdany boıynsha Salyq basqarmasy Aktsızderdi ákimshilendirý bóliminiń bastyǵy bolyp qyzmet atqarǵan. 2012-2013 jyldary Astana qalasy boıynsha Salyq departamenti Aktsızdelinetin ónimderdi ákimshilendirý basqarmasynyń bastyǵy, 2013-2014 jyldary Astana qalasy boıynsha Salyq departamenti Aktsızdelinetin ónimdi ákimshilendirý basqarmasynyń basshysy, 2014-2015 jyldary Astana qalasy boıynsha Memlekettik kirister departamenti Janama salyqtardy ákimshilendirý basqarmasynyń basshysy, 2015-2019 jyldary Astana qalasy boıynsha Memlekettik kirister departamenti "Astana – Jańa qala" Memlekettik kirister basqarmasynyń basshysy laýazymyn atqarǵan.
Qazirgi qyzmetin 2019 jyldyń shilde aıynan beri atqaryp keledi.
«Qazaqstan Respýblıkasynyń Táýelsizdigine 25 jyl» mereıtoı medalimen marapattalǵan. Qarjy qyzmetiniń úzdigi.
38 jyl buryn (1987) Qazaqstan Respýblıkasy Strategııalyq josparlaý jáne reformalar jónindei agenttiginiń tóraǵasy Áset Armanuly IRǴALIEV dúnıege keldi.
Qostanaı qalasynda týǵan. 2008 jyly Qazaqstan menedjment, ekonomıka jáne boljaý ınstıtýtyn, 2008 jyly Halyqaralyq bıznes mektebin (Shvetsııa), 2009 jyly Iork ýnıversıtetin, 2010 jyly Nottıngem ýnıversıtetin bitirdi.
Eńbek joly: 2010-2011 jyldary Londondaǵy Eýropalyq qaıta qurý jáne damý bankiniń Shyǵys Eýropa jáne Kavkaz ekonomıkalyq departamentine arnalǵan aımaqtyq ekonomıkalyq saıasat taldaýshysy, 2011-2012 jyldary Londondaǵy Eýropalyq Qaıta qurý jáne Damý Banki Ekonomıka departamentiniń aǵa sarapshysy, 2011 jyly Londondaǵy Eýropalyq qaıta qurý jáne damý banki Ekonomıka departamentiniń aımaqtyq bank ekonomısi, 2013-2016 jyldary «Ekonomıkalyq zertteýler ınstıtýty» AQ dırektory, vıtse-prezıdentiǵ Basqarma tóraǵasynyǵ orynbasary, Basqarma tóraǵasynyń birinshi orynbasary qyzmetinde boldy. 2016 jyly «Ekonomıkalyq zertteýler ınstıtýty» AQ Basqarmasynyń tóraǵasy, 2016 jyly «Báıterek UBH» AQ Basqarma Tóraǵasynyń keńesshisi, 2016-2018 jyldary QR Premer-Mınıstriniń keńesshisi, 2018 jyly QR Premer-Mınıstri Keńsesi Jobasyn basqarý ortalyǵynyń bastyǵy, 2018-2019 jyldary QR Ulttyq ekonomıka vıtse-mınıstri, 2019 jyly QR Premer-mınıstri keńsesi basshysynyń orynbasary laýazymynda boldy. 2020 jyldan beri QR Prezıdenti janyndaǵy ekonomıkalyq ósýdi qalpyna keltirý jónindegi memlekettik komıssııanyń múshesi. 2019-2021 jyldary QR Ulttyq ekonomıka birinshi vıtse-mınıstri, 2021-2022 jyldary QR Ulttyq ekonomıka mınıstri, 2022-2023 jyldary QR Strategııalyq josparlaý jáne reformalar agenttiginiń tóraǵasy, 2023-2024 jyldary QR Prezıdentiniń ekonomıkalyq máseleler jónindegi kómekshisi qyzmetin atqardy. 2024-2025 jyldary Qazaqstan Respýblıkasynyń Dúnıejúzilik saýda uıymy jáne halyqaralyq ekonomıkalyq uıymdar janyndaǵy turaqty ókili boldy.
Qazirgi laýazymynda – 2025 jyldyń aqpan aıynan bastap.
104 jyl buryn (1921-2001) Qazaqstannyń ǵylymyna eńbek sińirgen qaıratker, fılologııa ǵylymdarynyń doktory, professor Ǵubaıdolla AIDAROV dúnıege keldi.
Qazirgi Mańǵystaý oblysy Mańǵystaý aýdany Saıyn Shapaǵatov aýylynyń mańyndaǵy Emir-Torty jerinde týǵan. 30-jyldardaǵy túbekti jaılaǵan jut pen asharshylyq kezinde otbasymen Jańǵaqtyń oıyna, Shaǵadam shaharyna qonys aýdarǵan. Keıinnen Besqalanyń biri Tashaýyz qalasyna kelgen bette N.Aıtaqovtyń tikeleı nusqaýymen balalar úıine qabyldanyp, bilim alady.
1934-1935 jyldary Túrikmen KSR-iniń Tashaýyz qalasy pedagogıkalyq ýchılışesiniń daıyndyq bóliminde bilim alady. 1935-1937 jyldary Krasnovodsk qalasyndaǵy Baýman atyndaǵy tehnıkýmynda oqydy. 1937-1938 jyldary Mary qalasyndaǵy pedagogıkalyq ýchılışede oqydy. Eńbek jolyn aýyldaǵy jetijyldyq mektepte muǵalim retinde bastaıdy. 1940 jyly ásker qataryna alynyp, 1944 jylǵa deıin Uly otan soǵysyna qatysty. Soǵystan keıin barlyq qajyr-qaıratyn bilim berý salasyna arnady. Qatardaǵy muǵalimdikten dırektorlyq qyzmetke deıin kóteriledi.
1948 jyly Shymkent oqytýshylar ınstıtýtyn, 1952 jyly QazPI-di (qazirgi QazUPÝ) bitiredi. Instıtýttyń aspırantýrasynda oqyp júrgende kóne túrki jazýlaryna den qoıady. 1959 jyldan Qazaqstan Ǵylymdar Akademııasynyń Til bilimi ınstıtýtynda kishi, aǵa ǵylymı qyzmetkeri bolady.
Ǵalym 250-den astam ǵylymı eńbek, onyń ishinde 10 monografııa men joǵary oqý oryndaryna arnalǵan oqýlyqtyń avtory. Ǵylymı eńbekteri negizinen túrki jazba eskertkishterin zertteýge arnalǵan, ǵylymı eńbekterinde kóne túrki eskertkishteriniń mátinderin qazirgi grafıka boıynsha transkrıptsııalap, olardyń tilin lıngvıst turǵydan jan-jaqty taldaǵan, eskertkishter tiliniń qazirgi qazaq tiline jaqyndyǵyn zerttep, dáleldegen.