18 qarasha. QAZAQPARAT KÚNTІZBESІ: ATAÝLY KÚNDER, OQIǴALAR, ESІMDER
18 qarasha. SÁRSENBІ
Latvııa Respýblıkasynyń memlekettik meıramy - Respýblıkanyń qurylǵan kúni (1918). Latvııa Respýblıkasy úkimetiniń birinshi basshysy bolyp Karlıs Ýlmanıs saılandy. Ol kezde Latvııa aımaǵynda qyzyq jaǵdaı qalyptasqan edi. Bul memleketti shyn máninde nemister basqaryp turdy, jyl sońynda Latvııa aılaqtaryna aǵylshynnyń áskerı kemeleri kelip kire bastady, sonymen birge onyń úlken bóliginde Keńes ókimeti ornaǵan bolatyn.
Qazaqstan Respýblıkasy men Latvııa Respýblıkasy arasyndaǵy dıplomatııalyq qarym-qatynas 1992 jylǵy jeltoqsannyń 10-ynda ornatyldy. Búkilálemdik ókpeniń sozylmaly aýrýyna qarsy kúni.
Dúnıejúzindegi osy aýrýmen aýyratyn adamdarǵa málimet berý kerek jáne de jasalatyn kómektiń kólemin keńeıtý maqsatymen ókpeniń sozylmaly obstrýktıvtik aýrýyna qarsy kúres Jahandyq bastamamen uıymdastyrylǵan Búkilálemdik ókpeniń sozylmaly obstrýktıvtik aýrýyna qarsy kúni jyl saıyn atap ótiletin oqıǵa bolyp tabylady. DDU ókpeniń sozylmaly obstrýktıvtik aýrýyna dúnıejúzilik qoǵamnyń nazaryn aýdaratyn osy bastamany qoldaıdy. Ókpeniń sozylmaly obstrýktıvtik aýrýy búkil álemde adam ólimine ákeletin mańyzy boıynsha tórtinshi sebep bolyp tabylady. Omannyń Ulttyq merekesi - Kabýsa ben Saıd Albýsaıdtyń týǵan kúni Marokkonyń táýelsizdik kúni
Geografııalyq aqparattyq júıeler kúni
Jyl saıyn qyzmeti geografııalyq aqparattyq júıelerdi ázirleýge jáne qoldaýǵa baılanysty birqatar iri amerıkalyq kompanııalar men uıymdarynyń bastamasy boıynsha atap ótiledi. mereke ádette sársenbide qarashanyń úshinshi aptasynda atap ótiledi. Alǵash ret 1999 jyly resmı merekelendi.
ESTE QALAR OQIǴALAR 18 jyl buryn (1997) Vashıngtonda QR Prezıdenti N.Nazarbaevtyń sapary barysynda «Qarashyǵanaq» munaı-gaz kenishi jónindegi kelisimge qol qoıyldy. Paıdadaǵy 80% úlesi Qazaqstanǵa tıesili boldy. 16 jyl buryn (1999) Astana qalasy kósheleriniń birine jazýshy Qoshke Kemeńgerulynyń esimi berildi. 16 jyl buryn (1999) Qaraǵandy oblysynyń Ýlıanov eldi mekeninde Buqar jyraý Qalqamanulyna eskertkish ornatyldy. 1 1 jyl buryn (2004) Almatyda Qazaqstanda tuńǵysh ret Ipotekalyq brokerler mektebi ashyldy. Bastamashy ári uıymdastyrýshylary - «BTA-Ipoteka» kompanııasy men Kommertsııalyq jyljymaıtyn múlik ortalyǵy (KJMO). Mekteptiń basty mindeti - bankter men rıeltorlyq kompanııalar arasyndaǵy shyńyraýdy tolyqtaı jabý. Ipotekalyq nesıelendirý boıynsha árbir banktiń jeke ózindik jaǵdaılary bar ekeni jasyryn emes. Sondyqtan, qolaıly júıe tańdap alý úshin halyqqa qolaıly dep tapqan bankteriniń árqaısysynan jeke-jeke keńes alýyna týra keledi. Endi Ipotekalyq brokerler mektebiniń attestaty negizinde jumys isteıtin kásibı deldaldardyń qyzmetine júginseńiz boldy. 1 1 jyl buryn (2004) Almatyda Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetiniń fılosofııa jáne saıasattaný fakýltetinde Búkilálemdik fılosofııa kúnine oraılastyrylǵan «HHІ ǵasyrdaǵy fılosofııalyq mádenıetter ún qatysýy» taqyrybynda «dóńgelek ústel» ótti. Bul sharadan basqa kórnekti ǵalymdardyń, oqytýshylardyń jáne stýdentterdiń qatysýymen ádebı-shyǵarmashylyq «Danalyq kózben» vernısajy, «Aqyl-oı men sezimder órnegi» mıýzıkl qoıylymdar marafony, fılosofııa bólimshesiniń úzdik emblemasy men logotıpi saıysy, stýdentter men oqytýshylar arasyndaǵy KTK básekesi jáne de basqa sharalar uıymdastyryldy. 1 1 jyl buryn (2004) Qazaqstannyń Italııadaǵy Elshisi Italııa Prezıdentine senim gramotalaryn tabys etti. 1 1 jyl buryn (2004) 18-19 qarashada Mınskide (Belarýs) TMD elderiniń Orman ónerkásibi kesheni men orman sharýashylyǵy jónindegi Úkimetaralyq keńesiniń májilisi ótti. Oǵan Belarýs, Reseı, Ýkraına, Moldova, Armenııa, Qazaqstan, Qyrǵyzstan, Tájikstan, men Grýzııadan salalyq mınıstrlikterdiń basshylary qatysty. Keńes májilisi barysynda Keńes týraly Erejeniń jańa redaktsııasy jáne is júzindegi qımyldar baǵdary qaraldy. 10 jyl buryn (2005) Almatyda Qazaq memlekettik Qyzdar pedagagogıka ınstıtýtynda jazýshy, ǵalym Nemat Kelimbetovtiń «Ejelgi dáýir ádebıeti» jáne «Úmit úzgim kelmeıdi» degen kitaptarynyń tanystyrylymy boldy. «Atamura» baspasynan shyqqan kitap qazaq ádebıetiniń ejelgi dáýir kezeńi boıynsha joǵary oqý oryndarynyń fılologııa fakýltetiniń stýdentteri úshin oqýlyqqa jarııalaǵan baıqaýynda І-oryndy jeńip alǵan N. Kelimbetovtyń qoljazbasyn «Ejelgi dáýir ádebıeti» degen atpen bastyryp shyǵarǵandaryn aıtyp ótti. Kitaptyń taralymy 2 myń dana. Kitaptyń qundylyǵy saqtar men ǵundar dáýirinde ómirge kelgen qaharmandyq dastandardan bastap qazaq handyǵy qurylǵan kezeńge deıingi ejelgi túrki ádebı jádigerlikterine taldaý jasalǵan. N. Kelimbetovtiń «Úmit úzgim kelmeıdi» povesinde aýyr naýqasqa shaldyǵyp, jyldar boıy tósek tartyp jatqan múgedek jannyń ómirge degen qushtarlyǵy, qaısarlyǵy sóz bolady. Bul kitap «Rarıtet» baspasynan 2 myń danamen shyqty. 9 jyl buryn (2006) Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti N.Nazarbaev «Qazaqstan Respýblıkasynyń múlikti resmılendirýge baılanysty keshirim jasaý máseleleri jónindegi keıbir zań aktilerine ózgerister men qosymshalar engizý týraly» Zańǵa qol qoıdy. 6 jyl buryn (2009) Qazaqstan Respýblıkasynyń Bas prokýratýrasy men AQSh Ádilet mınıstrliginiń Federaldyq Tergeý Bıýrosy arasyndaǵy ózara túsinistik týraly memorandýmǵa qol qoıyldy. Qujat taraptardyń qylmystyq quqyq salasyndaǵy quqyqtyq qatynastardyń ózekti máselelerin sheshýdegi eki jaqty yntymaqtastyq múddesin tereńdetýge yqpal etedi, uıymdasqan qylmyspen jáne qylmystyq is-áreketterden túsken kiristerdi zańdastyrýmen kúres tóńireginde ózara quqyqtyq kómek kórsetýdi kózdeıdi. Memorandýmda prokýrorlardy daıyndaý men olardyń kásibı biliktiligin arttyrý salasynda jumys tájirıbesimen, sondaı-aq ulttyq zańnama, zań shyǵarýshylyq qyzmet, sot tóreligi, tergeýdiń ozyq ádisteri boıynsha aqparat almasý qarastyrylǵan. 5 jyl buryn (2010) Shanhaı yntymaqtastyq uıymyna múshe memleketterdiń densaýlyq saqtaý salasyndaǵy yntymaqtastyǵy týraly dep atalatyn kelisimshartyna qol qoıyldy. 5 jyl buryn (2010) L.Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıtetinde etnıkaaralyq taqyrypta belsendi qalam tartqan BAQ redaktsııalaryna granttar tapsyrý rásimi ótti. Atalǵan granttarǵa «Habar», «Qazaqstan», «Mır» telearnalary, «Kazahstanskaıa pravda», «Egemen Qazaqstan», «Ana tili», «Qazaq ádebıeti» gazetteri, «QazAqparat» ulttyq aqparat agenttigi jáne taǵy da birqatar BAQ ıe boldy. Sondaı-aq BAQ ókilderi Qazaqstan halqy Assambleıasynyń alǵys hattarymen de marapattaldy. Syılyqtardy tabys etý Qazaqstan halqy Assambleıasy janyndaǵy etnıkaaralyq qatynastar máseleleri jónindegi sarapshylar men Jetekshi jýrnalıster klýbynyń otyrysy aıasynda ótti.
5 jyl buryn (2010) Qazaqstan halqy Assambleıasy L. Gýmılev atyndaǵy qurmet dıplomyn taǵaıyndady. Alǵashqy dıplom Eýrazııa ulttyq ýnıversıtetine tapsyryldy.
5 jyl buryn (2010) Qazaqstan halqy assambleıasy L.N. Gýmılev atyndaǵy qurmetti dıplom shyǵardy. Birinshi dıplom Eýrazııalyq ulttyq ýnıversıtetke beriletin bolyp sheshildi.
4 jyl buryn (2011) QR Memlekettik syılyǵynyń laýreaty, Qazaqstan Ǵalymdar odaǵynyń prezıdenti, ekonomıka ǵylymynyń doktory, akademık Orazaly Sábdenniń 21 tomdyq «Ekonomıka» tańdamaly jınaǵy jaryqqa shyqty. Ol Táýelsizdiktiń 20 jyldyǵyna oraılastyryldy.
Jınaqqa ǵalymnyń ár jyldary jaryq kórgen irgeli monografııalary, oqýlyqtary, maqalalary men Elbasyna, Qazaqstan Úkimetine jáne Parlamentine jazylǵan hattary toptastyrylǵan.
4 jyl buryn (2011) Máskeýde Qazaqstan Prezıdenti Nursultan Nazarbaev, Reseı Prezıdenti Dmıtrıı Medvedev jáne Belarýs Prezıdenti Aleksandr Lýkashenko Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaq qurýǵa baǵyttalǵan birqatar qujattarǵa qol qoıdy. Memleket basshylary Eýrazııalyq ekonomıkalyq yqpaldastyq týraly deklaratsııa men Eýrazııalyq ekonomıkalyq komıssııa týraly kelisimshartty bekitti. Úsh eldiń prezıdentteri Joǵary ekonomıkalyq keńestiń músheleri retinde Eýrazııalyq ekonomıkalyq komıssııa jumysynyń Reglamenti týraly Sheshimge qol qoıdy. 4 jyl buryn (2011) Jambyl oblysynda óńirdegi «7 keremetti» anyqtaý boıynsha aýqymdy halyqtyq baıqaý ótti. 2 jyl buryn (2013) Jańaqalada Tastóbe shaıqasynyń 176 jyldyǵyna oraı sharalar ótkizildi. Isataı Taımanov pen Mahambet Ótemisov bastaǵan ult-azattyq kóterilisi tarıhyndaǵy orny erekshe. Azattyq úshin jan alyp, jan berisken aıqas Jańaqala aýdany aýmaǵynda bolǵany belgili.Osyǵan oraı sońǵy jyldary Tastóbe shaıqasy bolǵan jer anyqtalyp, aýdan ortalyǵynda eskertkish-belgi ornatý jumystary qolǵa alyndy. Tastóbe shaıqasyn tárbıe quralyna aınaldyryp, jas urpaqty otanshyldyqqa tárbıeleý maqsatynda Tastóbe eskertkishi mańynda ádebı-sazdy kesh ótkizilgen. Muzdaı qarýlanǵan soldattarǵa arystansha atylyp, jalań qylyshpen qarsy shyqqan kórinisti jastar kórsete bildi. Isataı-Mahambet bastaǵan kóterilistiń sharyqtaý shegi 1837 jyl ekeni anyq. Isataı batyrdyń qoly Han ordasyn qorshaǵan kezde Jáńgir han odan on kún mursat surap alady. Sony paıdalanyp, Orynbordan ásker shaqyrtady. Qolyn taratyp, Isataı bastaǵan kóterilisshiler ózderi Beketaı qumyna kelip bekinedi. Orynbordan jetken, qanquıly polkovnık Gekke bastaǵan 2 myń jazalaýshy, oǵan qosa han áskeri Tastóbede 500-deı sarbazben ǵana qalǵan Isataı-Mahambetpen kezdesedi. Bul urysta patsha zeńbiregi eleýli ról oınaıdy. Kóterilisshiler qansha batyr bolǵanymen, zeńbirek dúrkin-dúrkin atqan «dopqa» amal qyla almaıdy. Sońǵy jyldary tarıhshylardyń izdestirýimen Tastóbe shaıqasyna qatysqan 113 sarbazdyń esimi anyqtaldy. 2 jyl buryn (2013) Túrkııanyń Antalııa qalasynda ótken mektep oqýshylary men kolledj stýdentterine arnalǵan V Halyqaralyq bilim olımpıadasyna qatysqan Aqtaý qalasy N. Marabaev atyndaǵy №7 fızıka-matematıkalyq lıtseı oqýshylary 50 medaldi ıelendi. Mańǵystaý komandasy jalpy esepte alty elden qatysqan 26 komanda arasynda medaldar sany boıynsha, jalpykomandalyq pándik esep boıynsha birinshi orynnan kórindi. Komanda bıologııa, geografııa jáne matematıka boıynsha birinshi satyny ıelenip, úsh kýbok alyp keldi. Qatysýshylar barlyǵy ár túrli pánder boıynsha IV oryn úshin 21 medal, 14 qola, 7 kúmis jáne 8 altyn medal alyp keldi.
2 1 jyl buryn (2013) QR Syrtqy ister mınıstri Erlan Ydyrysov Qazaqstan men Vengrııa arasyndaǵy dıplomatııalyq qarym-qatynasta alǵash ret Býdapeshke at basyn burdy. Mınıstr saparynyń qorytyndysynda Qazaqstan men Vengrııa arasyndaǵy birqatar mańyzdy kelisimderge qol qoıyldy.
2 jyl buryn (2013) Qostanaılyq ardager sportshy Aleksandr Chebanyı Arhangelskte (Reseı) ótken gir kóterý sporty boıynsha chempıonatta álemdik rekord ornatty.
ESІMDER
70 jyl buryn (1945) ánshi, Qazaqstannyń halyq ártisi, professor, Qazaq ulttyq óneri ýnıversıtetiniń oqytýshysy QALILAMBEKOVA Qorlan Yqsanqyzy dúnıege keldi. Qaraǵandy oblysy Balqash qalasynda týǵan. Qaraǵandy mýzyka ýchılışesin, Almaty memlekettik konservatorııasynyń vokaldyq fakýltetin bitirgen. Eńbek jolyn Qazaqtyń opera jáne balet teatrynda ánshi bolyp bastaǵan. 1972-1999 jyldary - Abaı atyndaǵy Qazaqtyń opera jáne balet teatrynyń ánshisi bolǵan. 1977-1978 jyldary Bolgarııa astanasy Sofııanyń memlekettik halyqtyq opera teatrynda taǵlymdamadan ótip, ánshilik ónerin shyńdaǵan. 1999 jyldan Kúlásh Báıseıitova atyndaǵy Ulttyq opera jáne balet teatrynyń ánshisi. Ol negizinen qazaq kompozıtorlary men shet el klassıkteriniń operalarynda basty arııalardy oryndady. E.Rahmadıevtiń «Qamar sulý», «Alpamys» operalaryndaǵy Qamar men Qarakózdiń, Ǵ.Jubanovanyń «Eńlik - Kebek» operasynda Eńliktiń, S.Muhamedjanovtyń «Aqan seri - Aqtoqty» operasynda Aqtoqtynyń, t.b. beınelerin somdady. Ol sondaı-aq shet el jáne orys kompozıtorlarynyń qazaq sahnasynda qoıylǵan operalarynyń arııalaryn oryndady. 1975-1980 jyldary Chehoslavakııa, Polsha, Rýmynııa, Portýgalııa, Fınlıandııa, Úndistanda óner kórsetti. Qazirgi ýaqytta Qazaq ulttyq óneri ýnıversıtetinde sabaq beredi. «Qurmet» ordenimen, «Astanaǵa 10 jyl», Ybyraı Altynsarın atyndaǵy medaldarmen marapattalǵan. 6 6 jyl buryn (1949) ǵalym, fılologııa ǵylymynyń doktory, professor TEBEGENOV Temirhan Saqauly dúnıege keldi. Qyzylorda oblysy Qarmaqshy aýdanynda týǵan. Qyzylorda pedagogıkalyq ınstıtýtyn (Qorqyt Ata atyndaǵy Qyzylorda memlekettik ýnıversıteti) bitirgen. 1972-1974 jyldary Qarmaqshy aýdany Qýańdarııa keńsharynda №186 orta mekteptiń, 1974-1981 jyldary Qyzylorda qalasynyń №10 Ybyraı Altynsarın atyndaǵy orta mekteptiń muǵalimi, tárbıe jumystary jónindegi meńgerýshisi qyzmetterin atqarǵan. 1981-1991 jyldary - Qorqyt Ata atyndaǵy Qyzylorda memlekettik ýnıversıtetiniń oqytýshysy. 1991-2005 jyldary - Abaı atyndaǵy Qazaq ulttyq pedagogıkalyq ýnıversıtetiniń professory. Ǵalymnyń óleńderi, maqalalary respýblıkalyq gazet-jýrnaldarda, ǵylymı jınaqtarda jarııalanǵan. Kóptegen eńbekteri Qytaı, Reseı, Tatarstan, Túrkııa, Qaraqalpaqstan elderinde jarııalanǵan. 300-ge jýyq maqalalardyń jáne 9 kitaptyń avtory. 6 4 jyl buryn (1951) Astana qalasy máslıhatynyń hatshysy E SІLOV Sansyzbaı Seıitjanuly dúnıege keldi. Aqmola oblysy Astrahan aýdanynda dúnıege kelgen, bilimi joǵary. 1973 jyly Tselınograd temirjol kóligi tehnıkýmyn, 1979 jyly Tselınograd ınjenerlik-qurylys ınstıtýtyn, 1988 jyly Almaty Joǵarǵy partııa mektebin bitirgen. Ekonomıka ǵylymynyń kandıdaty. Eńbek jolyn Qazaq temir jolynyń Aqmola oblysy Jaltyr stantsııasynda monter, tehnık, aǵa master, 7-jol dıstantsııasynyń ınjeneri qyzmetinen bastaǵan. 1975 jyldan bastap Qazaqstan KP Astrahan aýdandyq komıtetiniń uıymdastyrý bóliminiń ınstrýktory, Qazaqstan KP Teńiz aýdandyq komıtetiniń uıymdastyrý bóliminiń meńgerýshisi, Qazaqstan KP Teńiz aýdandyq komıtetiniń hatshysy bolyp qyzmet etti. Qazaqstan Kompartııasy OK janyndaǵy Almaty Joǵarǵy partııa mektebin bitirgennen keıin, Qazaqstan Kompartııasy Tselınograd oblystyq komıtetiniń uıymdastyrý-partııalyq jumystary bólimi meńgerýshisiniń orynbasary boldy. 1991 jyldan 1997 jylǵa deıin Aqmola aýmaqtyq memlekettik múlik komıteti tóraǵasynyń orynbasary, tóraǵasy, oblystyq ákimshilik basshysynyń orynbasary - Aqmola aýmaqtyq memlekettik múlik komıtetiniń tóraǵasy, Aqmola aýmaqtyq memlekettik múlikti jáne aktıvterdi basqarý komıtetiniń tóraǵasy. 1997 jyldan 2007 jylǵa deıin Astana qalasy ákiminiń orynbasary, birinshi orynbasary qyzmetterin atqardy. 2007 jyly tamyzda ІV shaqyrylym Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty, Qarjy jáne bıýdjet komıtetiniń hatshysy bolyp saılandy. «Qurmet» ordeni /2001/, «ІІ dárejeli dostyq» ordeni /2008/, «Astana» eskertkish medali /1998/, «10 jyl Astana» mereıtoılyq medali /2008/, «Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdigine 20 jyl» mereıtoılyq medali /2011/, TMD PAA Keńesiniń qurmet gramotasy /2010/ memlekettik nagradalarynyń ıegeri. 2012 jyldyń qańtarynda besinshi shaqyrylym Astana qalasy máslıhatynyń depýtaty bolyp saılandy. Besinshi shaqyrylym Astana qalasy máslıhatynyń hatshysy.
5 6 jyl buryn (1959) Sh.Esenov atyndaǵy Kaspıı memlekettik tehnologııalar jáne ınjınırıng ýnıversıtetiniń rektory BOTABEKOV Ádilbek Qojabekuly dúnıege keldi.
Almaty qalasynda týǵan. 1982 jyly V.V.Kýıbyshev atyndaǵy Máskeý ınjenerlik-qurylys ınstıtýtyn «Ónerkásiptik jáne azamattyq qurylys» mamandyǵy boıynsha bitirgen. Eńbek jolyn Almaty sáýlet-qurylys ınstıtýtynyń oqytýshysy qyzmetinen bastaǵan. Máskeýdegi V.A.Kýcherenko atyndaǵy Qurylys konstrýktsııalary ortalyq ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń aspıranty. Qazaq bas sáýlet-qurylys akademııasynyń oqytýshysy, dotsenti, professory, fakýltet dekany, prorektory, vıtse-prezıdenti qyzmetine deıin kóterilgen. 2008 jyldan beri M. Tynyshbaev atyndaǵy Qazaq kólik jáne kommýnıkatsııalar akademııasynyń prezıdent-rektory qyzmetin atqarǵan. Sondaı-aq, ol «Qurmet» ordenimen jáne de bilim mınıstrligi men Elbasynyń birneshe márte Qurmet gramotalarymen marapattalǵan.
5 5 jyl buryn (1960) depýtat,BQO máslıhatynyń hatshysy QULShAR Málik Imanqululy dúnıege keldi. Batys Qazaqstan oblysynda týǵan. S.M. Kırov atyndaǵy Qazaq memlekettik ýnıversıtetin támamdaǵan, matematık. Eńbek ótili: Jánibek aýdany Jánibek aýylyndaǵy Abaı atyndaǵy mektep-ınternatynyń matematıka pániniń muǵalimi (1983); aýdandyq partııa komıtetinde nusqaýshy, atqarýshy bılik organdarynda jaýapty laýazymdy qyzmetterde bolǵan. «Baldyrǵan» balalar qorynyń oblystyq fılıalynyń atqarýshy dırektory; BQO ákiminiń orynbasary, BQO bilim basqarma bastyǵynyń orynbasary, BQO Qaztalov aýdanynyń ákimi bolǵan. 2007 jyldan qazirgi qyzmette. «Parasat» ordenimen marapattalǵan (2009). 4 7 jyl buryn (1968) «Órken qala» JShS dırektory JAZIN Qaharman Amanjoluly dúnıege keldi.
Tselınograd oblysynda týǵan. E.A. Bóketov atyndaǵy Qaraǵandy memlekettik ýnıversıtetin támamdaǵan, hımık (1992). 1999 jyldan «Qazaqstan temir jol» respýblıkalyq memlekettik kásiporny bóliminiń bastyǵy, «Kedentransservıs» JAQ qarjy basqarmasy bastyǵynyń orynbasary, «Taraz» AAQ vıtse-prezıdenti, QR qarjy mınıstrliginiń «qarjylyq qaryzdarmen jumys boıynsha ortalyǵy» JAQ basqarma tóraǵasy, «Spetsdorstroı» JShS kommertsııalyq dırektory, «Stroıko» JShS atqarýshy dırektory, «Kazakhastan Engineering» AQ basqarýshy dırektory qyzmetterin atqarǵan. 2013-2014 jyldary - Halyqaralyq «EHRO-2017» mamandandyrylǵan kórmesine ázirlik jáne ótkizý jónindegi dırektsııa» JShS basshysy. 2014 jyldan - qazirgi qyzmetinde. 5 2 jyl buryn (1963) palýan, grek-rım kúresinen eńbek sińirgen sport sheberi, Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri, Qazaqstan jáne Qyrǵyzstan Respýblıkalarynyń eńbek sińirgen jattyqtyrýshysy TURLYHANOV Dáýlet Bolatuly dúnıege keldi. Shyǵys Qazaqstan oblysynyń Jarma aýdanynda týǵan. Týrızm jáne sport akademııasyn, ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetin bitirgen. Ol Qazaqstannyń jáne halyqaralyq týrnırlerdiń jeńimpazy, KSRO-nyń jeti dúrkin chempıony, KSRO halyqtary spartakıadasynyń kúmis júldegeri, jáne jeńimpazy, Eýropa chempıony, Álem chempıony jáne kúmis júldegeri, qola júldegeri, Álem kýbogynyń eki márte jeńimpazy, 12-shi Azııa oıyndarynyń jeńimpazy, Azııanyń eki dúrkin chempıony, 24-25-shi Olımpıadalyq oıyndarynyń kúmis, qola júldegeri bolǵan. 1995-1999 jyldary eki márte Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty bolyp saılanǵan. 2000-2006 jyldary Týrızm jáne sport agenttiginiń tóraǵasy, Mádenıet, aqparat jáne sport mınıstrligi Sport komıtetiniń tóraǵasy qyzmetterin atqarǵan. Qyǵyzstan olımpıadalyq qozǵalysyn damytýǵa sińirgen eńbegi úshin Olımpıadalyq ordenmen, FILA, QR Ultyq olımpıadalyq komıtetiniń altyn medaldarmen, І dárejeli Uly petr ordenimen, kóptegen medaldarmen marapattalǵan. Qazaqstannyń Eńbek sińirgen qaıratkeri (2000). ShQO Úrjar aýdanynyń qurmetti azamaty. 5 1 jyl buryn (1964) sport sheberi, shabýylshy TURMAǴAMBETOV Tileýhan dúnıege keldi. Qyzylorda qalasynda týǵan. Qyzylordanyń «Melıorator», «Qaısar», Almatynyń «Qaırat», Shymkenttiń «Jiger», Tarazdyń «Taraz» fýtbol komandalarynda oınaǵan. KSRO chempıonatynyń 2-lıgasynda 76, Qazaqstan chempıonatynda 47 dop soqqan. 228 jyl buryn (1786-1826) nemis kompozıtory, nemis romantıkalyq operasynyń negizin qalaýshy Karl Marııa fon VEBER dúnıege keldi. 8 8 jyl buryn (1927) keńestik jáne reseı kınorejısseri, Reseı halyq ártisi Eldar RıAZANOV dúnıege keldi.