17 tamyz. Týǵan kún ıeleri

NUR-SULTAN. QazAqparat - Búgin, ıaǵnı 17 tamyz kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? QazAqparat oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.

ESІMDER

97 jyl buryn (1924-2020) fılologııa ǵylymynyń doktory, professor, Qazaqstannyń eńbek sińirgen ǵylym qaıratkeri, Qazaqstan Ulttyq ǵylym akademııasynyń akademıgi Rabıǵa Sátiǵalıqyzy SYZDYQ dúnıege keldi.

Aqtóbe oblysynyń Oıyl aýdanynda týǵan. Aqtóbe muǵalimder ınstıtýtyn, Abaı atyndaǵy Qazaq pedagogıkalyq ınstıtýtyn jáne aspırantýrasyn bitirgen.

1951-1957 jyldary - Qazaq memlekettik kórkem ádebıet baspasynyń aǵa redaktory, redaktsııa meńgerýshisi. 1957-1961 jyldary - Qazaq SSR Ǵylym akademııasy Til bilimi ınstıtýtynyń kishi ǵylymı qyzmetkeri. 1961-1981 jyldary Qazaq SSR Ǵylym akademııasy Til bilimi ınstıtýtynyń aǵa ǵylymı qyzmetkeri, til mádenıeti bóliminiń meńgerýshisi qyzmetterin atqarǵan. 1981 jyldan Qazaqstan Ǵylym akademııasy Til jáne ádebıet ınstıtýtynyń bas ǵylymı qyzmetkeri, mádenıet jáne qazaq tili bóliminiń meńgerýshisi qyzmetterin atqardy.

Ǵalymnyń negizgi ǵylymı eńbekteri qazaq tili tarıhy men grammatıkasy, til mádenıeti máselelerine arnalǵan. Qazaq jazba ádebıetiniń negizin salýda Abaı shyǵarmalarynyń zor mańyz atqarǵanyn dáleldedi. «Qazaq tiliniń túsindirme sózdigi», «Qazaq tiliniń orfografııalyq sózdigi», «Abaı tiliniń sózdigi», taǵy basqa eńbekterdi jazýǵa qatysty. 15-19 ǵasyrlardaǵy qazaq ádebı tiliniń tarıhyn, Q.Jalaıyrdyń «Jamı-at-taýarıh» atty shejiresi tilin, qazaq til mádenıetiniń máselelerin zerttedi. Onyń «Abaı shyǵarmalarynyń tili», «Abaı óleńderiniń sıntaksıstik qurylysy», «Sózder sóıleıdi», «Sóz sazy», «Qazaq tili ádisteriniń negizgi máseleleri», taǵy basqa eńbekteri jaryq kórdi. R.Syzdyqtyń 130-dan astam ǵylymı eńbegi, onyń ishinde 9 monografııasy, oqýlyǵy, oqý quraly bar. Esimi Qazaqstan Respýblıkasynyń Altyn kitabyna engizilgen.
«Parasat», «Qurmet belgisi» ordenderimen, medaldarmen marapattalǵan. QR Memlekettik syılyǵynyń, Sh.Ýálıhanov atyndaǵy syılyqtyń laýreaty.

58 jyl buryn (1963) QR Joǵary sotynyń tóraǵasy Jaqyp Qajmanuly ASANOV dúnıege keldi.

Qyzylorda qalasynda týǵan. Kırov atyndaǵy Qazaq Memlekettik ýnıversıtetin bitirgen. Zań ǵylymdarynyń kandıdaty. Ýnıversıtetti bitirgennen keıin Qyzylorda oblystyq advokattar alqasynda taǵylymdamadan ótti. 1985-1986 jyldary Qyzylorda oblysynyń prokýratýra organdarynda oblys prokýrorynyń kómekshisi, aǵa kómekshisi jáne oblystyq prokýratýrada bólim bastyǵy qyzmetterin atqardy. 1993-1994 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Bas prokýratýrasynyń Jalpy qadaǵalaý basqarmasynyń aǵa prokýrory, Qazaqstan Respýblıkasy Bas prokýratýrasynyń Jalpy qadaǵalaý basqarmasynyń Bankter, qarjy-nesıe qatynastary týraly jáne tekserý organdaryndaǵy zańnamanyń saqtalýyn qadaǵalaý bóliminiń bastyǵy. 1994-1996 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Ákimshiliginiń Zańdylyq, quqyqtyq tártip jáne sot reformasyn qamtamasyz etý bóliminiń konsýltanty, sektor meńgerýshisi. 1996-1997 jyldary - Ońtústik Qazaqstan oblysy boıynsha Salyq polıtsııasy basqarmasy bastyǵynyń birinshi orynbasary. 1997-2001 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Bas Prokýrorynyń aǵa kómekshisi - Áleýmettik-ekonomıkalyq saladaǵy zańdylyqty qadaǵalaý basqarmasy bastyǵynyń orynbasary, osy Basqarmanyń bastyǵy, Qazaqstan Respýblıkasy Bas prokýratýrasynyń Memlekettik organdar qyzmetindegi zańdylyqty qadaǵalaý departamentiniń bastyǵy. 2001-2002 jyldary - Almaty qalasy prokýrorynyń birinshi orynbasary. 2002-2003 jyldary - Pavlodar oblysynyń prokýrory. 2003-2005 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasynyń Ádilet vıtse-mınıstri. 2005-2007 jyldary - «Atameken» Qazaqstan kásipkerleri men jumys berýshileriniń jalpyulttyq odaǵy atqarýshy dırektorynyń orynbasary, «Qazaqstan kommýnaldyq júıeleri» AQ dırektorlar keńesiniń tóraǵasy. 2006-2007 jyldary - «Ordabasy» korporatsııasy» AQ prezıdenti jáne dırektorlar keńesiniń múshesi. 2007-2011 jyldary - IV saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty («Nur Otan» HDP partııalyq tizimi boıynsha). 2012 jyly qańtar- qyrkúıek - V saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty («Nur Otan» HDP partııalyq tizimi boıynsha). 2012 - 2016 jyldary QR Bas prokýrorynyń orynbasary. Qazaqstan Respýblıkasynyń Bas prokýrory (2016-2017).

Qazirgi laýazymyn 2017 jyldyń jeltoqsanynan beri atqaryp keledi.

«Qurmet» ordenimen; «Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdigine 10 jyl» medalimen; «Qazaqstan Respýblıkasy prokýratýrasynyń qurmetti qyzmetkeri» tósbelgisimen marapattalǵan.

50 jyl buryn (1971) Prezıdent kómekshisi – Qazaqstan Respýblıkasy Qaýipsizdik Keńesiniń hatshysy Áset Órentaıuly ISEKEShEV dúnıege keldi.

Qaraǵandy qalasynda týǵan. 1994 jyly Ál-Farabı atyndaǵy QazMÝ-diń zań fakýltetin, 1998 jyly Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti janyndaǵy Joǵary memlekettik basqarý mektebin aıaqtady. 1995-1997 jyldary Medeý aýdany prokýrorynyń taǵylymdamadan ótýshisi, kómekshisi, aǵa kómekshisi; UJMBM tyńdaýshysy (1997-1998 jyldary). 1998-1999 jyldary Qazaqstan Respýblıkasynyń Strategııalyq josparlaý jáne reformalar agenttiginiń bas mamany, 1999-2000 jyldary Qazaqstan Respýblıkasy Ádilet mınıstrligi Ortalyq jáne jergilikti organdardyń normatıvtik quqyqtyq aktilerin tirkeý jáne baqylaý departamentiniń dırektory bolyp jumys istedi. 2000-2001 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Ádilet mınıstrligi janyndaǵy «Ulttyq zań qyzmeti» JAQ prezıdenti, 2002 jylǵa deıin jeke sektorda jumys istedi. 2002 jylǵy qarasha - 2003 jylǵy maýsym - Qazaqstan Respýblıkasy Ekonomıka jáne bıýdjettik josparlaý mınıstriniń keńesshisi. 2003 jyldan bastap, Qazaqstan Respýblıkasy Indýstrııa jáne saýda vıtse-mınıstri. 2006 jyldan bastap - «Qazyna» Ornyqty damý qory» AQ Basqarmasy tóraǵasynyń orynbasary. 2007 jyldan 2008 jylǵa deıin - «Credit Swiss (Qazaqstan)» JShS qarjylyq jobalaý marketıngi boıynsha dırektory. 2008 jylǵy naýryz-mamyr - Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń kómekshisi. 2009 jylǵy mamyrdan bastap - Qazaqstan Respýblıkasy Indýstrııa jáne saýda mınıstri. 2010 jyldyń naýryzynan - QR Premer-Mınıstriniń orynbasary - Indýstrııa jáne jańa tehnologııalar mınıstri. 2012 jyldyń qańtar aıynan bastap - Indýstrııa jáne jańa tehnologııalar mınıstri. 2012 jyldyń qyrkúıeginen 2014 jyldyń 6 tamyzyna deıin QR Premer-Mınıstriniń orynbasary - Indýstrııa jáne jańa tehnologııalar mınıstri. 6 tamyzdan bastap, Qazaqstan Respýblıkasynyń Investıtsııalar jáne damý mınıstri. 2016-2018 jyldary Astana qalasynyń ákimi. 2018-2019 jyldary QR Prezıdenti Ákimshiliginiń basshysy. 2019-2020 jyldary Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy qorynyń atqarýshy dırektory.

Qazirgi qyzmetinde – 2020 jyldyń qańtarynan.
«Qurmet» ordenimen, «Astanaǵa 10 jyl» medalimen marapattalǵan.

46 jyl buryn (1975) QR Tsıfrlyq damý, ınnovatsııalar jáne aeroǵarysh ónerkásibi mınıstrliginiń Aqparattyq qaýipsizdik komıtetiniń tóraǵasy Rýslan Kenjebekuly ÁBDІQALYQOV dúnıege keldi.

Qyzylorda qalasynda dúnıege kelgen. 1996 jyly Qorqyt ata atyndaǵy Qyzylorda pedagogıkalyq ınstıtýtyn «matematıka jáne fızıka muǵalimi» mamandyǵy boıynsha, 2014 jyly — Qaraǵandy memlekettik tehnıkalyq ýnıversıtetin «aqparattyq júıeler bakalavry» mamandyǵy boıynsha támamdaǵan.

2005 jyly «Ulttyq aqparattyq tehnologııalar» AQ Aqparattyq júıelerge servıstik júıelik-tehnıkalyq qyzmet kórsetý departamentiniń bas mamany bolyp jumys istedi. 2005-2011 jyldary — QR Ortalyq saılaý komıssııasynyń «Injenerlik-tehnıkalyq ortalyǵy» RMK dırektory orynbasarynyń mindetin atqarýshy, bólim basshysy. 2011-2014 jyldary Telekommýnıkatsııa salasyndaǵy tehnıkalyq súıemeldeý jáne taldaý ortalyǵynyń zerthanalyq synaqtar departamentiniń dırektory boldy. 2014 jyly QR Baılanys jáne aqparat agenttiginiń departamenti dırektorynyń mindetin atqarýshy, dırektory qyzmetin atqardy. 2014-2016 jyldary QR Investıtsııalar jáne damý mınıstrliginiń Baılanys, aqparattandyrý jáne aqparat komıtetiniń baılanys jáne aqparat salasyndaǵy baqylaý basqarmasynyń basshysy qyzmetin atqardy. 2016 jyly — QR Aqparat jáne kommýnıkatsııalar mınıstrliginiń Baılanys, aqparattandyrý jáne BAQ salasyndaǵy memlekettik baqylaý komıteti tóraǵasynyń orynbasary. 2016-2017 jyldary — QR Qorǵanys jáne aeroǵarysh ónerkásibi mınıstrliginiń Aqparattyq qaýipsizdik komıteti tóraǵasynyń mindetin atqarýshy. 2017-2019 jyldary — QR Qorǵanys jáne aeroǵarysh ónerkásibi mınıstrliginiń Aqparattyq qaýipsizdik komıteti tóraǵasynyń orynbasary. 2019 jyly Tsıfrlyq damý, qorǵanys jáne aeroǵarysh ónerkásibi mınıstrliginiń Aqparattyq qaýipsizdik komıteti tóraǵasynyń orynbasary bolyp jumys istedi. 2019 jyldan bastap Tsıfrlyq damý, ınnovatsııalar jáne aeroǵarysh ónerkásibi mınıstrliginiń Aqparattyq qaýipsizdik komıteti tóraǵasynyń orynbasary qyzmetin atqardy.

Qazirgi qyzmetinde – 2020 jyldyń maýsymynan.

40 jyl buryn (1981) Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti is basqarýshysynyń orynbasary Qanat Beıbituly ShÓKENOV dúnıege kelgen.

Qazirgi Nur-Sultan qalasynda týǵan. Qazaq Eńbek jáne áleýmettik qatynastar akademııasynyń Aqmola fılıalyn zańger mamandyǵymen, Turan-Astana ýnıversıtetin bitirip, qarjy bakalavri dárejesin alǵan. M.V. Lomonosov atyndaǵy Máskeý memlekettik ýnıversıtetiniń magıstranty.

Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Іs basqarmasy júıesinde 2004-2008 jyldary qyzmet atqarǵan. 2008-2013 jyldary Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Іs basqarmasy sektor meńgerýshisi, resmı is-sharalar men syrtqy baılanys bólimi meńgerýshisiniń orynbasary bolǵan. 2013-2017 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Іs basqarmasy resmı is-sharalar men syrtqy baılanys bólimi meńgerýshisi. 2017-2018 jyldary Aqmola oblysy ákimi apparatynyń basshysy boldy.

Qazirgi laýazymyn atqarýǵa 2018 jyldyń shildesinde kiristi.

29 jyl buryn (1992) qazaqstandyq aýyr atlet, Álem jáne Azııa chempıony Olımpıada oıyndarynyń qola júldegeri Aleksandr Sergeevıch ZAIChIKOV dúnıege keldi.

Belarýs eliniń týmasy. Sportpen Qyzylordada aınalysa bastady.

Qyzylordadaǵy Qorqyt ata atyndaǵy ýnıversıtette «Dene tárbıesi» mamandyǵy boıynsha bilim alǵan.

2015 jylǵy Azııa chempıony, 2015 jylǵy Álem chempıony, Rıo-de-Janeırodaǵy XXXI jazǵy Olımpıada oıyndarynyń qola júldegeri.