17 MAMYR. QAZAQPARAT KÚNTІZBESІ: ATAÝLY KÚNDER, OQIǴALAR, ESІMDER
ATAÝLY KÚNDER
Dúnıejúzilik elektr baılanysy jáne aqparattyq qoǵam kúni. Bul kúnniń maqsaty qoǵamdar men elderdiń ınternet pen aqparattyq-kommýnıkatsııalyq tehnologııalardy (AKT) paıdalanýy, sondaı-aq «sandyq alshaqtyqtan» arylýdyń joldary týraly múmkindikteri jaıyndaǵy habardar etý deńgeıin kóterýge jaǵdaı jasaýynda.
Dúnıejúzilik elektr baılanysy jáne aqparattyq qoǵam kúni buryn atalyp ótip kelgen Halyqaralyq telekommýnıkatsııalar kúnin jáne «Dúnıejúzilik aqparattyq qoǵam kúnin» aýystyrdy. 2006-nshy jylǵy qarashada Halyqaralyq Elektr baılanysy Odaǵynyń (HEO) Antalııadaǵy (Túrkııa) Ýákiletti konferentsııasynda bul eki shara da 17-nshi mamyrda Dúnıejúzilik elektr baılanysy jáne aqparattyq qoǵam kúni retinde atalyp ótedi degen sheshim qabyldandy.
Bul kún - barlyq programmısterdiń, júıelik ákimshilerdiń, ınternet-provaıderlerdiń, veb-dızaınerlerdiń, ınternet-basylymdar redaktorlarynyń basqa da aqparattyq tehnologııalar salasynda jumys isteıtin adamdardyń kásibı meıramy.
Halyqaralyq elektr baılanysy kúni (Halyqaralyq telekommýnıkatsııa kúni). 1865 jyly negizi qalanǵan Halyqaralyq elektr baılanysy odaǵynyń ákimshilik keńesi sessııasynyń sheshimimen 1969 jyldan bastap atap ótiledi.
Norvegııa Koroldiginiń Ulttyq meıramy - Konstıtýtsııa kúni (1814). Eıdsvollda ótken quryltaı jınalysynda Dat bıliginen azattyq alǵan Norvegııa Konstıtýtsııasy qabyldandy. 2-i ǵasyrǵa jýyq buryn qabyldanǵan Konstıtýtsııa kúni búginge deıin óz kúshin joıǵan joq. Norvegııa Eýropanyń soltústiginde ornalasqan. Batysyn jáne qıyr soltústigin Skandınavııa túbegi alyp jatyr. Soltústigi Barents teńizimen, batysy Norvegııa, Soltústik teńizderimen, ońtústigi Skagerrak buǵazymen, al qurlyqta Shvetsııamen, qıyr shyǵysynda Fınlıandııamen, Reseımen shektesedi. Norvegııaǵa Shpıtsbergen arhıpelagy, Medvejıı araly, Atlant muhıtynyń soltústik bóligindegi ıAn-Maıen, Býve araldary qaraıdy. Ákimshilik jaǵynan 18 fıýlkege (oblys) bólinedi. Astanasy - Oslo qalasy. Memlekettik tili - norveg tili. Aqsha birligi - krona. Memleket basshysy - Korol. Joǵary zań shyǵarýshy organy bir palataly parlament - Stortıng.
Qazaqstan Respýblıkasy men Norvegııa Koroldigi arasyndaǵy dıplomatııalyq qarym-qatynas 1992 jylǵy maýsymnyń 6-synda ornatyldy.
ESTE QALAR OQIǴALAR
2 3 jyl buryn (1992) Qazaqstan Respýblıkasy Mınıstrler Kabıneti janyndaǵy QR Joǵary attestatsııalyq komıssııasy quryldy.
2 3 jyl buryn (1992) Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń Túrik Respýblıkasynda Qazaqstannyń Elshiligin ashý týraly Jarlyǵy jaryq kórdi.
2 3 jyl buryn (1992) Prezıdent Jarlyǵymen músinshi Erkin Mergenovke «Qazaqstannyń Halyq sýretshisi» qurmetti ataǵy berildi.
8 jyl buryn (2007) Almatyda BUU-nyń Azııa jáne Tynyq muhıty óńirine arnalǵan Ekonomıkalyq jáne áleýmettik komıssııasynyń qurylǵanyna 60 jyl tolýyna oraı shyǵarylǵan estelik poshta markasyn saltanatty tanystyrý rásimi ótti.
Qazaqstan poshtalyq ákimshiligi shyǵarǵan kórkem markada ulttyq órnekter men ESKATO-nyń 60-jyldyǵyn bildiretin arnaıy belgi basylǵan. Birlik nomınaly 25 teńgeni quraıtyn bul markanyń jalpy taralymy 50 myń dana.
8 jyl buryn (2007) Taldyqorǵanda «Basalt LTD» JShS-nyń jylýdy oqshaýlaıtyn materıaldar óndiretin zaýyt iske qosyldy.
Jylýdy oqshaýlaıtyn materıaldar bazalttan jáne sıntetıkalyq baılanystyrǵyshtan daıyndalady. Olar qurylys qurylymdarynda jáne ǵımarattardaǵy ishki jáne syrtqy turba jelilerindegi jylýdy oqshaýlaýǵa arnalǵan. Ony órtke qarsy jáne dybys shyǵarmaıtyn materıal retinde paıdalanýǵa bolady.
ESІMDER
62 jyl buryn (1953) QR Parlamenti Senatynyń Tóraǵasy Qasym-Jomart Toqaev dúnıege keldi.
Almaty qalasynda týǵan. Máskeý memlekettik halyqaralyq qatynastar ınstıtýtyn, RF Syrtqy ister mınıstrliginiń Dıplomatııalyq akademııasyn bitirgen. Beıjiń Til ınstıtýtynda bir jyldyq lıngıstıkalyq ınstıtýtte taǵlymdamadan ótti.
Instıtýtty bitirgennen keıin mamandyǵy boıynsha KSRO Syrtqy ister mınıstrliginiń ortalyq apparatynda, sheteldik ókildikterde qyzmet istegen. 1984 jyldan KSRO Syrtqy ister mınıstirliginiń ortalyq apparatynda, Sıngapýr Respýblıkasyndaǵy KSRO elshiliginde, KSRO-nyń Qytaıdaǵy elshiliginde qyzmet etti. 1991 jyly KSRO Syrtqy ister mınıstrliginiń Dıplomatııalyq akademııasynyń tyńdaýshysy boldy. 1992 jyly naýryzda - Qazaqstan Respýblıkasy Syrtqy ister Mınıstriniń orynbasary, Mınıstrdiń birinshi orynbasary.
1994 jyly qazannan bastap Qazaqstan Respýblıkasynyń Syrtqy ister Mınıstri. 1999 jyly naýryzdan bastap Qazaqstan Respýblıkasy Premer-Mınıstriniń orynbasary - Syrtqy ister Mınıstri. 1999 jyly qazan - 2002 j. qańtar aralyǵynda Qazaqstan Respýblıkasynyń Premer-Mınıstri. 2002 jyly qańtar - 2003 j. maýsym aralyǵynda Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik hatshysy - Syrtqy ister Mınıstri. 2003 jyly maýsymnan Qazaqstan Respýblıkasynyń Syrtqy ister mınıstri. 2007 jyly qańtar aıynan - Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti jarlyǵy boıynsha Parlament Senattyń depýtaty. 2007 jyly qańtardyń 11 Parlament Senattyń tóraǵasy bolyp saılandy.
2011 jylǵy 12 naýryzda BUU Bas hatshysy Pan Gı Mýn Qasym-Jomart Toqaevty BUU Bas hatshysynyń orynbasary, BUU-nyń Jenevadaǵy bólimshesiniń bas dırektory qyzmetine taǵaıyndaǵany týraly sheshimin jarııalady. Atqaratyn qyzmetine sáıkes Q.-J. Toqaev BUU-nyń qarýsyzdaný jónindegi Jenevadaǵy bas hatshysy boldy. Ol BUU-nyń Jenevadaǵy bólimshesinń bas dırektory qyzmetine taǵaıyndalǵan Azııadan shyqqan alǵashqy ókil boldy.
Dıplomatııalyq dárejesi - Tótenshe jáne Ókiletti Elshi. Toqaev táýelsiz Qazaqstannyń syrtqy saıasatynyń baǵyty men júzege asyrylýyna tikeleı qatysty. Aǵylshyn, qytaı, frantsýz tilderin meńgergen.
«Parasat», «Qazaqstan Respýblıkasynyń Tunǵysh Prezıdenti Nursultan Nazarbaev» ordenderimen, «Astana», «Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdigine 10 jyl», «Qazaqstan Respýblıkasynyń Parlamentine 10 jyl» mereıtoılyq medaldarymen marapattalǵan.
Qazirgi qyzmetinde 2013 jyldyń qazanynan.
72 jyl buryn (1943-2006) memleket qaıratkeri ESENJANOV Amangeldi dúnıege keldi.
Almaty oblysynyń Jambyl aýdanynda týǵan. Qazaq memlekettik ýnıversıtetin bitirgen. 1973-1974 jyldary - Almaty oblystyq advokattar alqasynyń advokaty. 1974-1978 jyldary - Áýezov aýdandyq sotynyń halyq sýdıasy. 1978-1983 jyldary - Almaty oblystyq soty tóraǵasynyń birinshi orynbasary. 1983-1985 jyldary - Almaty qalalyq atqarý komıteti ádilet bóliminiń bastyǵy. 1985-1987 jyldary - Almaty qalalyq sotynyń tóraǵasy. 1987-1990 jyldary - Sovet aýdandyq sotynyń halyq sýdıasy. 1990-1999 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Apparatynyń, Ákimshiliginiń azamattyq jáne raqymshylyq jasaý jónindegi bólimi meńgerýshisiniń orynbasary. 1999-2005 jyldary Qazaqstan Respýblıkasy Konstıtýtsııalyq keńesiniń múshesi bolǵan. Qazaqstan Respýblıkasy Konstıtýtsııalyq keńesiniń apparat jetekshisi qyzmetin atqarǵan. Zań salasyndaǵy birqatar ǵylymı eńbektiń avtory.
«Parasat» ordenimen, eki medalmen marapattalǵan.
9 6 jyl buryn (1919-1942) Keńes Odaǵynyń Batyry, áskerı ushqysh ÁBDІROV Núrken dúnıege keldi.
Qaraǵandy oblysynyń Qarqaraly aýdanynda týǵan. Jeti jyldyq mektepti bitirgennen keıin Qaraǵandydaǵy №1 shahtada jumys isteı júrip, aeroklýbta oqyǵan. Orynbor áskerı avıatsııalyq ýchılışesin, Tashkenttegi áýe atqyshtary mektebin, Sibir qalalarynyń birindegi ushqyshtar ýchılışesin bitirgen. N.Ábdirov 1942 jyly Ońtústik-batys maıdannyń 17-shi armııasy quramyndaǵy 167-shi avıatsııalyq dıvızııanyń 808-shi polkine qabyldandy. Alǵashqy áýe shaıqasyna qazannyń 23-inde qatysyp, eki aıǵa jeter jetpes ýaqyt ishinde 16 ret jaýyngerlik áýe joryǵyna aralasty. Osy ýaqyt aralyǵynda jaýdyń 16 tankisin, 28 avtomashınasyn jáne tehnıkasyn, 50-ge tarta soldaty men ofıtserin joıdy. 1942 jyly jeltoqsannyń 16-ynda 17-shi ret jaýyngerlik tapsyrmany oryndaýǵa ushyp shyqty. N.Ábdirov jaýdyń birneshe dzotyn, zenıtti artıllerııasynyń 2 uıasyn, 6 tankisin joıdy. Biraq gıtlerlik zenıtshiler Núrkenniń ushaǵyna oq darytyp, ushaq jana bastady. Ushaqtan sekirýge bolatyn edi, biraq N.Ábdirov bul oıdan aýlaq boldy. Ol kapıtan Gastello sııaqty óziniń janǵan ushaǵan nemis tehnıkasynyń shoǵyrlanǵan jerine qaraı baǵyttady. Núrken lapyldaǵan jalyn qushaǵyna engen ushaǵymenmen jaý tankileriniń qalyń ortasyna súńgip ketti. Kúli kókke ushqan nemis tehnıkasymen birge ondaǵan fashıst soldattary men ofıtserleri de joıyldy. Ol osylaı erlikpen qaza tapty. Stalıngrad aspanynda kapıtan Gastellonyń erligin qaıtalaǵan qaraǵandylyq ushqysh Núrken Ábdirovtyń erligi máńgi este saqtalmaq.
N.Ábdirovke áskerı mindetin atqarý kezinde kórsetken eren erligi úshin 1943 jyly naýryzdyń 31-inde Keńes Odaǵynyń Batyry ataǵy berildi. 1944 jyly Qaraǵandy shahterleriniń óz erikterimen jıǵan qarjysyna jasalǵan N.Ábdirov atyndaǵy ushaq jaýǵa qarsy urysqa kirdi. Qaraǵandy qalasynda, batyrdyń týǵan jeri - Qarqaraly aýdanynyń Núrken Ábdirov atyndaǵy aýylynda eskertkish ornatyldy. Sondaı-aq Qazaqstan qalalarynda Ábdirov atyndaǵy mektepter, kósheler jáne eskertkishter bar.
81 jyl buryn (1934) aýyl sharýashylyǵy ǵylymnyń doktory, Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti men Qazaqstan Ulttyq ǵylym akademııasynyń Geografııa ınstıtýty janyndaǵy biriktirilgen doktorlyq dıssertatsııa qorǵaý keńesiniń múshesi JAMALBEK Esbol dúnıege keldi.
Ońtústik Qazaqstan oblysynyń Túlkibas aýdanynda týǵan. Qazaq memlekettik ýnıversıtetin, Qazaqstan Ǵylym akademııasy Topyraqtaný ınstıtýtynyń aspırantýrasyn bitirgen. Negizgi ǵylymı jumysy ońtústiktegi shól dalada alǵashqy bolyp uıymdastyrylǵan Maqtaaral aýdanynyń topyraq-melıoratıvtik jaǵdaıyn zerttep, ony ekinshi sorlandyrýdan qutqarý joldaryn qarastyrýǵa arnalǵan. Topyraqtaný ınstıtýtyna túsken óndiristik tapsyrys boıynsha E.Jamalbek Mańǵystaý túbeginiń topyraq-melıoratıvtik jaǵdaılaryn zerttep, halyqqa qajet azyq-túlikpen qamtamasyz etý jáne eldi mekenderdi kógaldandyrý máselelerimen aınalysty. 1973 jyldan bastap ǵylymı-zertteý jumystaryn Almaty, Ońtústik Qazaqstan, Batys Qazaqstan, Shyǵys Qazaqstan oblystarynda júrgizdi. Ǵalym «Jalpy topyraqtaný jáne topyraq geografııasy», «Bıogeografııa jáne ekologııa negizderi», «Melıoratıvtik geografııa», «Jer kadastry», «Jer resýrstaryn ekologııalyq-ekonomıkalyq turǵydan baqylaý» pánderinen sabaq berdi. «Topyraqtaný jáne topyraq geografııasy men ekologııasy» atty oqý quralyn shyǵardy. Osy oqý quraly 2003 jyly elektorondyq oqý júıesine engizildi. 2001-2003 jyldary «Jer kadastry» oqý quraly qazaq jáne orys tilderinde basylyp shyqty. Onyń 10 monografııasy, 8 oqý quraly, 8 kitapshasy jáne kóptegen ǵylymı eńbekter jaryq kórgen.
«Eren eńbegi úshin», KSRO-nyń Halyq sharýashylyǵy jetistikteri kórmesiniń qola jáne «Eńbek ardageri» medaldarymen marapattalǵan.
50 jyl buryn (1965) QR Prezıdenti , QR Prezıdenti Ákimshiliginiń Memlekettik baqylaý jáne aýmaqtyq- uıymdastyrý jumysy bóliminiń memlekettik ınspektory JAIYMBETOV Marhabat Jaıymbetuly dúnıege keldi.
Qyzylorda oblysy Qazaly aýdanynyń Arandy aýyldyq keńesinde týǵan. Qyzylorda polıtehnıkýmynyń aýyl sharýashylyǵyn elektrlendirý fakýltetin (1984) tehnık-elektrık mamandyǵy boıynsha; Volgograd aýylsharýashylyq ınstıtýtynyń aýyl sharýashylyq elektrıfıkatsııasy fakýltetin (1989) ınjener-elektrık mamandyǵy boıynsha; Qorqyt ata atyndaǵy Qyzylorda memlekettik ýnıversıtetiniń kásiporyndaǵy ekonomıka jáne basqarý fakýltetin (2004) ınjener-ekonomıst mamandyǵy boıynsha; QR Prezıdenti janyndaǵy Memlekettik basqarý akademııasynyń biliktilik arttyrý kýrstaryn (2006) bitirgen; «Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy memlekettik basqarý» baǵdarlamasyn tyńdaǵan, Arızona shtatyndaǵy Iork ýnıversıtetiniń ekonomıka jáne menedjment boıynsha PhD doktory dıplom-sertıfıkatyn ıelengen (AQSh, 2009); Qazaq, orys jáne aǵylshyn (sózdikpen) tilderin biledi; «Nur Otan» HDP múshesi (2007 jyldan); 1989 jyldan - «Basagrojóndeýmash» jóndeý-mehanıkalyq zaýytynyń №2 tseh energetıgi; 1992 jyldan - energııa-mehanıkalyq ýchaske bastyǵy (Qyzylorda q.); 1993 jyldan - «ıÝjneftegaz» MAQ Qumkel tereń burǵylaý paıdalaný ekspedıtsııasynyń (QTPBE) ınjener-energetıgi; 1995 jyldan - elektr jabdyqtaý jáne elektr jabdyǵy tsehynyń bastyǵy; 1997 jyldan - «Harrıkeın Qumkól Munaı» AAQ QTPBE bas energetıgi; 1998 jyldan - burǵylaý nysandary jáne kúrdeli jer asty jóndeýi jónindegi bólim bastyǵynyń orynbasary; 2000 jyldan - «Petro Qazaqstan Qúmkól Resorsız» AAQ energetıka bólimi men óndiristi avtomattandyrý tsehynyń bastyǵy. 1997-2005 jyldary - «Qyzylorda Agroremmash» AQ dırektorlar keńesiniń tóraǵasy; 2000-2005 jyldary - «RMZ-Shapaǵat» JAQ dırektorlar keńesiniń tóraǵasy; 2005 jyldan - Qyzylorda oblysy boıynsha TJ jónindegi departament bastyǵy; 2008 jyldan - Qyzylorda oblysy ákiminiń orynbasary; 2010 jyldan - Qyzylorda qalasynyń ákimi; 2013 jyldyń 14 aqpanynan bastap Aral aýdany ákimi.
Qazirgi qyzmetine - 1914 jyldyń maýsymynan.
2010 jyldyń maýsymynan beri - Qyzylorda qalasynyń ákimi.
«Qurmet» ordenimen (2007); «Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdigine 10 jyl» (2001), «Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdigine 20 jyl» (2011) medaldarymen marapattalǵan
76 jyl buryn (1939) aýyl sharýashylyǵy ǵylymynyń doktory MAMYShEV Marat dúnıege keldi.
Almaty oblysynyń Balqash aýdanynda týǵan. Qazaq memlekettik aýyl sharýashylyǵy ınstıtýtyn jáne aspırantýrasyn bitirgen. Balqash aýdanynda, Qazaq memlekettik aýyl sharýashylyǵy ınstıtýtynda, Qazaq kortop jáne kókónis ǵylymı-zertteý ınstıtýtynda, Búkilodaqtyq agrohımııalyq qyzmet kórsetý ınstıtýtynda jaýapty qyzmetter atqardy. 1991-1995 jyldary Qazaq memlekettik aýyl sharýashylyǵy ınstıtýtynyń kafedra meńgerýshisi, professory boldy.
Ǵalym tuńǵysh ret elimizde agroekologııa mamandyǵynyń negizin qalap, arnaýly oqýlyqtar jazdy. Ǵylymı zerteý jumystary topyraqtyń qunarlyǵyn anyqtap, ony agrohımııalyq tásildermen kóterý, kartop, kókónis, taǵy basqa aýyl sharýashylyǵy daqyldarynyń sapasyn arttyrý máselelerine arnalǵan. 140-tan asa ǵylymı jarııalanymnyń, sonyń ishinde bir monografııanyń avtory.
6 6 jyl buryn (1949-1990) kınoakter, Qazaq KSR-niń eńbek sińirgen ártisi QUDAIBERGENOV Jambyl Tólekuly dúnıege keldi.
Máskeý memlekettik kınematografııa ınstıtýtynyń akterlik fakýltetin bitirgen. 1974 jyldan «Qazaqfılm» stýdııasynda kınoakter retinde qyzmet atqarǵan. Ol Temir («Mahabbat támsili»), Erkebulan («Kezdespeı ketken bir beıne»), Poıgın («Aq baqsy»), Jaýynger («Qus joly»), Egıpet sultanynyń sybaılasy («Beıbarys sultan»), Sofı-zade («Otqa oranǵan Túrkistan»), Kenje batyr («Jaýshy batyr»), taǵy basqa kóptegen rólderdi oınaǵan.
6 5 jyl buryn (1950) Qazaqstan Respýblıkasy Konstıtýtsııalyq Keńesiniń tóraǵasy, zań ǵylymdarynyń doktory, professor, Qazaqstan Respýblıkasynyń eńbek sińirgen qaıratkeri ROGOV Igor Ivanovıch dúnıege keldi.
Baký qalasynda týǵan. S.M.Kırov atyndaǵy Qazaq memlekettik ýnıversıtetin (ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti) bitirgen.
Almaty qalasynyń Áýezov aýdandyq ishki ister bóliminde tergeýshi bolǵan. 15 jyldaı oqytýshylyqpen aınalysqan. Prezıdent Apparaty jáne Mınıstrler kabıneti sektorynda aǵa referent, konsýltant, meńgerýshi, Konstıtýtsııalyq sot tóraǵasynyń orynbasary, Memleket Basshysynyń keńesshisi, kómekshisi, Joǵarǵy Sot Keńesiniń tóraǵasy, ádilet mınıstri, Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Ákimshiligi basshysynyń orynbasary - memlekettik-quqyq basqarmasy bastyǵy qyzmetterin atqarǵan. Qazirgi qyzmetinde - 2004 jyldyń 15 maýsymynan.
Zańtanýǵa qatysty birneshe ǵylymı eńbektiń avtory.
4 5 jyl buryn (1970) «Nur Otan» HDP hatshysy SATYBALDY Qaırat Satybaldyuly dúnıege keldi.
Almaty oblysynyń Qaskeleń aýylynda týǵan. I.S.Konev atyndaǵy Almaty joǵary jalpyáskerı komandalyq ýchılışesin, Abaı atyndaǵy Almaty memlekettik ýnıversıtetin, Atyraý munaı jáne gaz ınstıtýtyn bitirgen.
1990-1991 jyldary - Túrkistan áskerı okrýginde vzvod, rota komandıri. 1991-1998 jyldary - ulttyq qaýipsizdik organdarynda qyzmet etti. 1998-2000 jyldary - Almaty qalasy ákiminiń orynbasary. 2000-2002 jyldary - «Qazaqoıl» UMK» JAQ vıtse-prezıdenti. 2000 jyldan bastap Ulttyq sport túrleri qaýymdastyǵynyń prezıdenti. 2002-2003 jyldary - «QazMunaıGaz» UK» JAQ basqarýshy dırektory. 2003-2005 jyldary - QR UQK kadrlar qyzmetiniń bastyǵy. 2005-2006 jyldary - «Qazaqstan temir joldary» UK» AQ birinshi vıtse-prezıdenti. 2005 jyldan bastap - «Aq Orda» respýblıkalyq qozǵalysy» qoǵamdyq birlestiginiń tóraǵasy. 2005 jyldan - «Qaırat» halyqaralyq qaıyrymdylyq qorynyń prezıdenti. 2010 jyldyń mamyrynan - «Nur Otan» HDP hatshysy. Zań ǵylymdarynyń kandıdaty. Quqyqtyq máselelerge arnalǵan kitaptardyń avtory.
8 9 jyl buryn (1926-1998) QR UQK ardageri, general-maıor VEREŞAEV Nıkolaı Fedorovıch dúnıege keldi.
Aqmola oblysynyń Esil aýdanynda týǵan. KSRO Memlekettik qaýipsizdik halyq komısarıaty Ólkearalyq mektebin, Tashkent pedagogıka ınstıtýtyn bitirgen. Soltústik Qazaqstan jáne Kókshetaý oblystarynyń memlekettik qaýipsizdik organdarynda qyzmet istegen. 1963-1978 jyldary - Qostanaı oblysy boıynsha memlekettik qaýipsizdik komıteti basqarmasynyń ýákili, Rýdnensk qalalyq memlekettik qaýipsizdik komıteti basqarmasynyń bólim bastyǵy. 1978-1988 jyldary - Qostanaı oblystyq memlekettik qaýipsizdik komıteti basqarmasynyń bastyǵy. 1988 jyldan zeınet demalysyna shyqqannan keıin Qostanaı oblystyq Ulttyq qaýipsizdik komıteti departamenti Ardagerler keńesiniń tóraǵasy boldy.
«Qurmet belgisi» ordenimen, medaldarmen marapattalǵan.
8 9 jyl buryn (1926-1993) qyrǵyz bıshisi, qyrǵyz horeografııasynyń negizin qalaýshylardyń biri, Qyrǵyzstannyń halyq ártisi, KSRO halyq ártisi, Qyrǵyzstan Memlekettik syılyǵynyń laýreaty BEIShENÁLIEVA Búbisara dúnıege keldi.
Qyrǵyzstan Respýblıkasynyń Alamúdin aýdanynda týǵan. Lenıngrad horeografııa ýchılışesin bitirgen. 1941 jyldan Qyrǵyz memlekettik opera jáne balet teatrynyń bıshisi, 1946 jyldan bas bıshisi bolǵan. Qyrǵyz ulttyq baletiniń qalyptasýy men damýy onyń esimimen tikeleı baılanysty. Búbisaranyń bı óneri joǵary deńgeıdegi mádenıetimen, ulttyq ereksheligimen daralanady. Ol qatysqan «Sholpan» balet-fılmi 60-tan astam elderde qoıylǵan. Qyrǵyz óner ınstıtýtyna Búbisara esimi berilgen.
«Qurmet belgisi» ordenimen marapattalǵan.
6 9 jyl buryn (1946) aýyl sharýashylyǵy ǵylymynyń doktory, professor, QR UǴA-nyń akademıgi MEIІRMAN Ǵalıolla Tólendiuly dúnıege keldi.
Almaty oblysynyń Qaratal aýdanynda týǵan. Qazaq aýyl sharýashylyǵy ınstıtýtyn (qazirgi Qazaq ulttyq agrarlyq ýnıversıteti) bitirgen. Qazaq mal azyǵyn óndirý jáne jaıylym ǵylymı-zertteý ınstıtýtynda, Qazaq aýyl sharýashylyǵy ǵylym akademııasynda, Aral óńiri agroekologııa jáne aýyl sharýashylyǵy ǵylymı-zertteý ınstıtýtynda, Qazaq eginshilik ǵylymı-zertteý ınstıtýtynda, Qazaq ulttyq agrarlyq ýnıversıtetinde ǵylymı-zertteý jumystarymen aınalysyp, basshylyq qyzmetter atqarǵan. 2004 jyldan bastap Eginshilik jáne ósimdik sharýashylyǵy ǵylymı-óndiristik ortalyǵynda qyzmet etedi. Negizgi ǵylymı eńbekteri, jońyshqa men maıly daqyldardyń selektsııasyn jáne tuqym sharýashylyǵyn zertteýge baǵyttalǵan. Jońyshqa daqyly selektsııasynyń teorııalyq negizderin jasap, osy daqyldyń jańa suryptary - Qapshaǵaı-80, Darhan-90, Jaınaq, túıe jońyshqanyń Arkas, Saraıshyq jáne kúrishtiń Arýjan suryptaryn shyǵarǵan. 90-nan astam ǵylymı eńbekteri bar.
6 9 jyl buryn (1946-1998) reseılik saıası jáne memleket qaıratkeri, quqyq qorǵaýshy STAROVOITOVA Galına Vasılevna dúnıege keldi.
6 5 jyl buryn (1950-2008) ıýgoslav jáne slovenııa saıasatkeri, Solvenııany ekinshi prezıdenti (2002-2007), Slovenııa premer-mınıstri (1992-2000, 2000-2002), ıÝgoslavııa Prezıdıýmynyń tóraǵasy (1989-1990) ıAnez DRNOVShEK dúnıege keldi.
4 8 jyl buryn (1967) Maldıv Respýblıkasynyń birinshi temokratııalyq jolmen saılanǵan prezıdenti, Maldıv Parlamentiniń burynǵy múshesi, Maldıv demokratııalyq partııasynyń negizin qalaýshy jáne osy partııadan prezıdenttikke úmitker Mohamed NAShID dúnıege keldi.