15 tamyz: Týǵan kún ıeleri
93 jyl buryn (1925-1990) rejısser QOSYBAEV Murat Joldybaıuly dúnıege keldi.
Oral qalasynda týǵan. Almatydaǵy kınoakterler mektebin, Tashkent teatr ınstıtýtyn bitirgen.
Qazaq akademııalyq balalar men jasóspirimder teatrynda, Qaraǵandy oblystyq drama teatrynda bas rejısser qyzmetterin atqarǵan.
Ol atalmysh teatr sahnalarynda «Esirtken erke» (Sh.Qusaıynov), «Ápende» (N.Hıkmet), «Ybyraı Altynsarın» (M.Aqynjanov), «Búlinshilik» (D.A.Fýrmanovtyń romany boıynsha), «Úılený» (N.V.Gogol), «Qara qypshaq Qobylandy» (M.Áýezov), «Beý, qyzdar-aı!» (Q.Shańǵytbaev pen Q.Baıseıitov), «Qudaǵı kelipti» (Q.Muhamedjanov), «Aqan seri - Aqtoty» (Ǵ.Músirepov), t.b. spektaklderdi sahnalady.
90 jyl buryn (1928-1994) aqyn, Qazaqstannyń halyq jazýshysy, Qazaq KSR Memlekettik syılyǵynyń ıegeri QAIYRBEKOV Ǵafý dúnıege keldi.
Qostanaı oblysynyń Torǵaı qalasynda týǵan. Abaı atyndaǵy Qazaq pedagogıkalyq ınstıtýtyn bitirgen. Qazaq memlekettik baspasy poezııa redaktsııasynyń basshysy, «Qazaq ádebıeti» gazeti bas redaktorynyń orynbasary, «Jazýshy» baspasy poezııa redaktsııasynyń meńgerýshisi qyzmetterin atqarǵan. 1968-1973 jyldary - Qazaqstan Jazýshylar odaǵy poezııa sektsııasynyń jetekshisi. 1973-1989 jyldary - «Juldyz» jýrnaly bas redaktorynyń orynbasary. Qazaqstan Jazýshylar odaǵy Aqyndar qaýymdastyǵynyń prezıdenti bolǵan. Aqynnyń «Qurdastar», «Dala qońyraýy», «Jer astyndaǵy juldyzdar», «Qanatty jyldar», «Belasar», «Juldyzdy taǵdyrlar», «Eltinjal», «Aq jelken», «Úsh qııan», «Balyqshy Ivan», «Qosbasar», «Taýlar sóıleıdi», «Aral áýenderi», «Balqýraı», «Kún balasy», «Bolshevık aýyly», «Altyn besik», «Kósemniń nurly atymen», «Dala sazdary», «Torǵaı tolqyny», «Asý alda», «Jelqaıyq», «Bir kemeniń ústinde», «Mańǵystaý mańǵazdary», «Kúnteńesken» poemalar, povester, óleńder, ocherkter, kóptegen ánderdiń óleńderi men 40-tan asa kitaptyń avtory. Kórkem aýdarma salasynda Rýdakıdiń, Baıronnyń, Pýshkınniń, Lermontovtyń, Nekrasovtyń, Shevchenkonyń, Maqtymqulynyń, Tolstoıdyń, Kýprınniń, Korolenkonyń, Býnınniń, Esenınniń, Ǵamzatovtyń shyǵarmalaryn qazaq tiline tárjimalaǵan.
«Halyqtar dostyǵy» ordenimen, «Eńbektegi erligi úshin» medalimen marapattalǵan.
88 jyl buryn (1930-1992) kompozıtor, Qazaqstannyń halyq ártisi, Qazaqstannyń qazirgi ánuranynyń avtory QALDAıAQOV Shámshi dúnıege keldi.
Ońtústik Qazaqstan oblysynyń Otyrar aýdanynda týǵan. Saryaǵashtaǵy Qapylanbek maldárigerlik tehnıkýmyn, Tashkenttegi mýzyka ýchılışesin, Almaty memlekettik konservatorııasyn bitirgen.
1950 jyldan bastap shyǵarmashylyq qyzmetpen aınalysqan. Ol ulttyq mýzyka óneriniń án janryna asa aıqyn, sońǵy lep ala kelgen sazger retinde tanyldy. Onyń ánderi qulaqqa jaǵymdy, júrekke jyly qabyldanyp, jurtshylyqtyń súıispenshiligine bólendi. Kompozıtor shyǵarmalarynyń taqyryptyq, mazmundyq aýqymy asa keń. Elge, jerge, Otanǵa, ata-anaǵa, jarǵa, dos-jaranǵa degen súıispenshilik Shámshi shyǵarmalarynyń basty taqyryby. Onyń azamattyq lırıkaǵa tunǵan, respýblıkamyzdyń keń baıtaq jerin jyrǵa qosatyn «Aq erke - Aq Jaıyq», «Arys jaǵasynda», «Syr sulýy», «Teriskeı», «Qarqaraly», «Ómir ózen», t.b. týyndylaryn jurtshylyq erekshe yqylaspen qabyldady. Kompozıtordyń marsh ekpindi, jigerli, shattyqpen shyrqalatyn «Meniń Qazaqstanym», «Baqyt qushaǵynda», «Bárinen de sen sulý» sııaqty ánderi halyq arasyna keńinen tarady.
1992 jyldan bastap sazgerler men ánshiler úshin Qaldaıaqov atyndaǵy halyqaralyq baıqaý-festıval dástúrli túrde ótkizilip turady.
Shymkent qalasynda oblystyq fılarmonııa, bir kóshe, Almaty qalasynda bir kóshe, kompozıtor týǵan ólke - Sháýildir aýylyndaǵy mýzyka mektebi - Qaldaıaqov esimimen atalady. Shymkent fılarmonııasynyń aldyna Qaldaıaqov eskertkishi ornatylǵan 1991 jyly ol jaıly ǵumyrnamalyq «Jyldarym meniń, jyrlarym meniń» (rejısseri T.Ahmetov) degen derekti telefılm túsirilip, «Shámshiǵumyr» estelikter men maqalalar jınaǵy jaryq kórdi.
80 jyl buryn (1938) aktrısa, Qazaqstannyń halyq ártisi TASYBEKOVA Torǵyn dúnıege keldi.
Almaty oblysynyń Іle aýdanynda týǵan. Qurmanǵazy atyndaǵy Almaty memlekettik konservatorııasyn bitirgen. Qazaq drama teatrynda Marsela (Lope de Vega «Shóp qoryǵan ıt»), Aıbala (Á.Tájibaev «Toı bolady»), Jansulý (Q.Shańǵytbaev, Q.Baıseıitov «Beý, qyzdar-aı»), Baıan (Ǵ.Músirepov «Qozy Kórpesh - Baıan sulý»), Qurtqa (M.Áýezov «Qobylandy») rólderin oınaǵan. Radıo-teleqoıylymdarǵa, kınofılmderge qatysqan. «Qazaqfılm» kınostýdııasy túsirgen «Án qanatynda» atty kórkem fılmde oınaǵan Sábıra beınesi otandyq kınoónerdiń altyn qoryndaǵy akterlik sheberliktiń aıshyqty úlgisi retinde baǵalanǵan.
63 jyl buryn (1955) QR Joǵarǵy sotynyń sýdıasy NURALIN Dáýlen Dáýletuly dúnıege keldi.
Kókshetaý oblysynda týǵan. S.M.Kırov atyndaǵy Qazaq memlekettik ýnıversıtetin bitirgeen. 1972-1973 jyldary - Almaty qalasy Lenın aýdanynyń notarıaldyq keńsesiniń hatshysy, 1973-1978 jyldary - Kókshetaý qalasy prokýratýrasynda taǵlymdamadan ótýshi. 1979-1981 jyldary - Kókshetaý qalasy prokýratýrasynyń aǵa tergeýshisi. 1981-1990 jyldary - Kókshetaý oblystyq sotynyń múshesi. 1990-1997 jyldary - Kókshetaý oblystyq soty tóraǵasynyń orynbasary. 1997 jylǵy qańtar-1997 jylǵy mamyr aılarynda - Kókshetaý oblystyq sotynyń qylmystyq ister boıynsha alqasynyń tóraǵasy. 1997-1999 jyldary - Soltústik Qazaqstan oblystyq sotynyń sýdıasy. Qazirgi qyzmetinde - 1999 jyldan beri.
«Qazaqstan Konstıtýtsııasyna 10 jyl» (2005), «Astananyń 10 jyldyǵy» (2008) medaldarymen; QR Sottar odaǵynyń «Úsh bı» qurmet belgisimen marapattalǵan.
55 jyl buryn (1963-2000) halyqaralyq dárejedegi sport sheberi, Qazaqstannyń eńbek sińirgen sport sheberi, sambodan álem chempıony, álem kýbogynyń ıegeri, KSRO chempıony ShAIHIEV Asqar Tastaıuly dúnıege keldi.
51 jyl buryn (1967) QR Parlamenti Májilisiniń depýtaty (VI shaqyrylym), agrarlyq máseleler komıtetiniń múshesi BARLYBAEV Erlan Haılanuly dúnıege keldi.
Shyǵys Qazaqstan oblysynda týǵan.
1990 jyly Almaty halyq sharýashylyǵy ınstıtýty, mamandyǵy - «Tekserý jáne baqylaý». 2011-2014 jyldary - Reseı Federatsııasy Prezıdenti janyndaǵy memlekettik qyzmet jáne halyq sharýashylyǵy akademııasy, biliktiligi - iskerlik ákimshilik doktory (Doctor of Business Administration (DBA)
Jumys tájirıbesi: 1990 - 1992 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasynyń Energetıka mınıstrligi sýmen jabdyqtaý jumys basqarmasy bas býhgalterdiń orynbasary, 1992 - 2002 jyldary - «BAER» kompanııasynyń prezıdenti, 2002 - 2008 jyldary - «SÚT» AQ (Pavlodar qalasy) basqarma tóraǵasy, 2008 - 2016 jyldary - «Mal ónimderi» AQ dırektorlar keńesiniń múshesi, 2009-2010 jyldary - «GorElektroSet» AQ (Ekibastúz qalasy) basqarma tóraǵasynyń ekonomıka jáne qarjy boıynsha orynbasary, 2010-2016 jyldary - «GorElektroSet» AQ (Ekibastuz qalasy) Dırektorlar keńesiniń tóraǵasy, 2010 -2011 jyldary - "Atameken" QUEP basqarma tóraǵasynyń halyqaralyq máseleler boıynsha orynbasary, 2011 j. - «Ak jol» demokratııalyq partııasy tóraǵasynyń orynbasary (ekonomıkalyq saıasat jáne kásipkerlikti qoldaý), 2016 jylǵy naýryzdan - VI saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty.
2013 jyly "Qurmet" ordenimen nagradtalǵan.
45 jyl buryn (1973) Túrkistan oblysy Shardara aýdanynyń ákimi QYSTAÝOV Bolatbek Dúısenbekuly dúnıege kelgen.
Eńbek joly: «Kúıik» asyl tuqymdy mal sharýashylyǵy zaýytynyń asyl tuqymdy qoı sharýashylyǵy bóliminiń esepshisi (1990-1995); Ońtústik Qazaqstan oblystyq ekonomıka basqarmasynyń jetekshi mamany, OQO qarjy basqarmasynyń bólim bastyǵy (1995-1996); OQO Tóle bı aýdanynyń qarjy bóliminiń meńgerýshisi (2002-2004); Qazyǵurt aýdany qarjy bóliminiń meńgerýshisi (2004-2009); OQO Qazyǵurt aýdany ákiminiń orynbasary (2009-2012); Ońtústik Qazaqstan oblysy Qazyǵurt aýdanynyń ákimi (2012-2016); «Nur Otan» partııasynyń Ońtústik Qazaqstan oblystyq fılıaly tóraǵasynyń birinshi orynbasary (2016 jyly).
Qazirgi laýazymyn 2016 jylǵy jeltoqsannan beri atqaryp keledi.
249 jyl buryn (1769-1821) uly frantsýz ımperatory NAPOLEON I (Bonapart) dúnıege keldi.
16 jasynda artıllerııa kishi leıtenanty sheninde áskerı qyzmetin bastady. 1799 jyly memlekettik tóńkeris jasap, birte-birte bılikti óz qolyna alyp, 5 jyldan keıin ımperator boldy. Ol kóptegen joryqtar uıymdastyryp, ımperııa aýmaǵyn meılinshe ulǵaıtty. Alaıda 1812 jylǵy Reseımen soǵysy onyń «Uly armııasyn» kúıretip qana qoıǵan joq, sonymen birge Eýropada Napoleon ezgisine qarsy ult-azattyq kúrestiń bastalýyna uıytqy boldy. 1814 jyly naýryzda Parıjge engen odaqtastar áskeri ony ornynan túsýine májbúr etti. Ol 1815 jyly Elba aralynan Frantsııaǵa qaıta oralyp, ekinshi ret «júz kún» bılik qurdy. 1815 jyly 2 maýsymda Vaterloo túbinde Reseı, Anglııa, Germanııa áskerlerinen jeńilip, 6 jyldan keıin Qasıetti Elena aralynda qaıtys boldy.