15 qazan. QazAqparat kúntizbesi
15 qazan. DÚISENBІ
Búkilálemdik aýyl áıelderi kúni
Atalmysh kúndi atap ótý ıdeıasy 1995 jyly Beıjińde ótken Birikken Ulttar Uıymynyń 4- áıelder konferentsııasynda usynyldy jáne sol jyldan bastap atap ótiledi.
Aýyl áıelderi jer shary turǵyndarynyń 25 paıyzdan astamyn quraıdy jáne azyq-túlik ónimderin óndirýde, sondaı-aq aýyldyq jerlerdiń damýyna, turaqtylyǵyna kóp septigin tıgizedi. Degenmen, olar ómirlik mańyzy zor bilim, nesıe sııaqty qyzmet túrlerin alýǵa múmkindikteri az. álemde 500 mıllıon aýyl áıeli kedeılik sheginde ómir súredi.
Búkilálemdik qol jýý kúni
Birikken Ulttar Uıymy, sonyń ishinde BUU Balalar qory (ıÝNISEF), 15 qazandy Búkilálemdik qol jýý kúni dep jarııalady.
Qoldy sabynmen jýý - jyl saıyn 3,5 mıllıon balalar ómirin qııatyn túrli aýrýlardyń aldyn alýdaǵy eń tıimdi jáne únemdi daýalardyń biri.
Búkilálemdik qol jýý kúni sanıtarlyq tazalyq pen gıgıenalyq daǵdylarǵa shaqyrady.
Bala ólimi jáne túsik qurbandaryn eske alý kúni
Bul kún túsikten, jańa týǵan sábıler arasyndaǵy kenetten ólý sındromynan jáne basqa da sebeptermen kóz jumǵan sharanalardy eske alýǵa arnalǵan.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1961 jyly Tselınograd qalasynda (qazirgi Astana) Tyń ıgerýshiler saraıynyń qurylysy bastalyp, 1963 jyly aıaqtaldy.
1999 jyly Soltústik Qazaqstan oblysynyń Aıyrtaý aýdanynda qazaq batyrlary Qarasaı men Aǵybaıǵa memorıaldyq keshen ornatyldy.
1999 jyly Ońtústik Qazaqstan oblysy Túlkibas aýdanyndaǵy Turar Rysqulov atyndaǵy aýylda Muhammed Qaıdar Dýlatıǵa eskertkish ornatyldy.
2003 jyly Memleket basshysy Nursultan Nazarbaevtyń bastamasymen Qazaqstanda alǵash ret bılik, úkimettik emes uıymdar jáne bıznestiń ózara yntymaqtastyǵyna shaqyrǵan І Azamattyq forým ótti.
2005 jyly Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq banki BUU-nyń 60 jyldyǵyna oraı 100 teńgelik merekelik aqshany aınalymǵa shyǵardy. Ol Qazaqstan teńge saraıynda jasalǵan. 100 teńgelik merekelik kúmis aqshanyń dıametri - 24,5 mm, qalyńdyǵy - 1,9 mm. Al, salmaǵy - 6,45 gramdy quraıdy. Qazaqstan Birikken Ulttar Uıymyna 1992 jyly 2 naýryzda 46-sessııada múshe bolyp qabyldanǵan bolatyn. Birikken Ulttar Uıymy kúni jyl saıyn 24 qazanda resmı túrde atalyp ótedi.
2009 jyly Parıjde ıÝNESKO-nyń Bas konferentsııasynyń 35-sesııasynda Qazaqstan ıÝNESKO-nyń Atqarýshy keńesi; Kommýnıkatsııany damytýdyń Halyqaralyq baǵdarlamasynyń Úkimetaralyq keńesi; «Adam jáne Bıosfera» baǵdarlamasynyń halyqaralyq úılestirý keńesi; Halyqaralyq úkimettik emes uıymdar jónindegi komıtet, sondaı-aq, ıÝNESKO-nyń shtab-páteri boıynsha Komıtet bıýrosynyń quramyna 4 jylǵa saılandy.
2014 jyly Shyǵys Qazaqstan oblystyq etnografııalyq murajaı-qoryǵynyń kórme zalynda Dinmuhamed Qonaev murajaıynyń «Er jigittiń qarýy» biregeı kórmesi ashyldy. Ekspozıtsııada D.Qonaevqa álemniń belgili memleket qaıratkerleri syılaǵan kezdikter, qanjarlar, qylyshtar, ań aýlaıtyn karabınder, myltyqtar tanystyryldy. Kórmege qarýdan basqa D.Qonaevtyń ata-anasy men otbasynyń fotosýretteri qoıyldy. Ekspozıtsııada D.Qonaevqa ár jyldary basqa elderdiń basshylary, áriptesteri men dostary syıǵa tartqan qarýlardyń sırek kezdesetin túrleri de boldy. Olardyń arasynda Fıdel Kastronyń, Leonıd Brejnevtiń, Iosıp Broz Tıtonyń, Erıh Honekkerdiń syılyqtary da qamtylǵan. Tipti, kollektsııada 1982 jyly QR Prezıdenti N.Nazarbaev qaıratkerge syıǵa tartqan qarý da qoıyldy.
2014 jyly Almatyda «iOS» jáne «Android» operatsııalyq júıelerine arnalǵan Colors of Great Steppe («Uly Dala boıaýlary») mobıldi qosymshasynyń tusaýkeseri ótti. Mundaǵy basty maqsat - otandyq jáne sheteldik aýdıtorııaǵa Qazaqstannyń mádenıetin, turmysyn, ózindik ereksheligin, tarıhyn, tabıǵatyn zamanaýı fotoóner týyndylary arqyly tanystyrý.
«Uly Dala boıaýlary» mobıldi qosymshasyna tabıǵat, tarıh, etnografııa sekildi baǵyttar boıynsha 1000-nan astam fotosýretter engizildi. Olarda Qazaqstannyń tórt aımaǵy kórsetilgen.
2014 jyly Ulttyq medıtsınalyq holdıngtiń bazasynda onkologııalyq jáne júrek-qantamyr aýrýlarynyń aldyn alý boıynsha jumys bastalatyn Metabolızm sındromyn emdeý ortalyǵy ashyldy.
2016 jyly Nıý-Iorkte «Astana» halyqaralyq qarjy ortalyǵy (AHQO) delegatsııasynyń AQSh-qa sapary aıasynda AHQO basqarýshysy Qaırat Kelimbetov pen Nasdaq, Inc prezıdenti Adena Frıdman ózara túsinistik pen yntymaqtastyq týraly memorandýmǵa qol qoıdy.
1570 jyly Soltústik Koreıanyń qazirgi astanasy Phenıan qalasynyń negizi qalandy.
1581 jyly frantsýz korolevasy Ekaterına Medıchıdiń ótinishimen Parıjde alǵash ret balet qoıyldy.
1582 jyly papa Grıgorıı XIII jańa kúntizbe engizdi, ol «grıgorıandyq» degen ataýǵa ıe boldy.
1666 jyly aǵylshyn koroli Charlz II ústine jılet kıip, jańa sán úlgisin shyǵardy.
1962 jyly Kýbaǵa ornalasqan keńestik ıadrolyq zymyrandardan AQSh pen KSRO arasynda kelispeýshikter týyndady. Janjal búkilálemdik ıadrolyq soǵys qaýpin týdyrdy (shıelenis 13 kúnnen soń sheshildi).