13 naýryz. Jylnama
Kazinform oqyrman nazaryna 13 naýryzǵa arnalǵan ataýly kúnder men este qalar oqıǵalar kúntizbesin usynady.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1981 jyly Jambyl oblysynyń Qordaı aýdanyndaǵy Kenen aýylynda halyq aqyny, ánshi, kompozıtor Kenen Ázirbaevtyń ádebı-memorıaldyq murajaıy ashyldy. Murajaı zalyna aqynnyń shyǵarmashylyǵyn, ómir jolyn sıpattaıtyn 961 eksponat qoıylǵan. Aqyn 13 jasta bolǵan kezde jasalǵan dombyra, Jambyl Jabaev syıǵa tartqan kúmis beldik — murajaıdyń qundy eksponattary.
1992 jyly Qazaqstan Respýblıkasy men Lıvııa Uly Sotsıalıstik Halyq Arab Djamahırııasy arasynda dıplomatııalyq qarym-qatynastar ornatyldy.
2001 jyly Almatydaǵy Qazaq sáýlet-qurylys akademııasynyń stýdentter jataqhanasynda Halyq qaharmany Qaırat Rysqulbekovke eskertkish taqta ornatyldy.
Qaırat Noǵaıbaıuly Rysqulbekov (1966-1988) Jambyl oblysynyń Moıynqum aýdany Birlik aýylynda dúnıege kelgen. 1986 jyldyń kúzinde joldamamen Almaty sáýlet-qurylys ınstıtýtyna (ASQI) oqýǵa túsedi. ASQI-diń birinshi jataqhanasynda turǵan Qaırat birinshi kýrs stýdenti bolǵanyna qaramastan ınstıtýttyń qoǵamdyq ómirine belsene aralasyp ketedi.
Sol kezde-aq jas komsomoldar jasaǵynyń komandıri, stýdenttik kásiptik bıýrosynyń (profbıýro) múshesi boldy. 1986 jyly 17-18 jeltoqsanda Brejnev alańyndaǵy beıbit sherýge qatysty. Sol úshin Qaırat sherýge shyqqan dostarymen birge tutqyndalyp, «18 jeltoqsanda Mır (qazirgi Dostyq dańǵyly) jáne Qanysh Sátbaev kósheleriniń qıylysynda soıqandyq jasap, Savıtskııdi óltirdi, Vedeldi aýyr jaraqattady» degen aıyp taǵyldy, dostarymen birge sotty bolady.
Tergeý jumystary alty aıǵa sozylyp, sońynda Qaıratpen birge bolǵandar 4-15 jylǵa deıin bas bostandyqtarynan aıyrylady. Al Qaırat alǵashynda atý jazasyna kesildi. Keıinnen sheteldik uıymdar men qoǵam qaıratkerleriniń qarsylyqtarynan keıin KSRO Joǵarǵy Keńesi Prezıdıýmynyń 1988 jylǵy 28 sáýirdegi jarlyǵymen oǵan keshirim jasalyp, sot úkimi 20 jyl bas bostandyǵynan aıyrý jazasyna aýystyryldy.
2003 jyly «Qazaqstan Respýblıkasynyń qorǵanys-ónerkásiptik kesheniniń keıbir máseleleri týraly» № 244 QR Úkimetiniń qaýlysy jaryqqa shyqty. Qaýlynyń negizinde «Qazaqstan ınjınırıng» UK» AQ quryldy. Kompanııaǵa 19 mashına jasaý kásiporny men salalyq ınstıtýttar kiredi.
Olardyń qatarynda «Petropavl aýyr mashına jasaý zaýyty» AQ, «S. M. Kırov atyndaǵy Petropavl zaýyty» AQ, «Munaımash» AQ, «Tynys» AQ, «Semeı mashına jasaý zaýyty» AQ, «QR radıoelektronıka jáne baılanys jónindegi ulttyq ortalyǵy» AQ, «Metallıst» AQ, «Brondy tank jóndeý zaýyty» kásiporyndary bar.
2015 jyly qazaq-túrik lıtseıiniń tárbıelenýshisi Janar Ábdirahman Ońtústik Koreıada ótken «Jas ǵalym» halyqaralyq ǵylymı baıqaýynda altyn medalǵa ıe boldy.
Halyqaralyq baıqaýda júlde úshin Qazaqstan men Ońtústik Koreıanyń 10-11 synyptaryndaǵy 200-den astam oqýshysy talasqan edi.
2017 jyly Qudys Qojamjarov atyndaǵy memlekettik respýblıkalyq uıǵyr mýzykalyq komedııa teatryna, Memlekettik respýblıkalyq koreı mýzykalyq komedııa teatryna, Respýblıkalyq nemis drama teatryna «akademııalyq» mártebesi berildi.
2018 jyly Ózbekstan Prezıdenti qazaqtyń uly aqyny jáne oıshyly Abaı Qunanbaevtyń shyǵarmashylyq murasyn nasıhattaý týraly jarlyqqa qol qoıdy.
2019 jyly Rýmynııa astanasyndaǵy «Galateka» galereıasynda qazaqstandyq sýretshi, qoǵamdyq qaıratker men galereıashy Leıla Mahattyń «Men mundamyn» atty jeke kórmesi ashyldy.
Kóp jyldar boıy onyń shyǵarmashylyǵy túrli elderdiń úzdik zaldaryna qoıylyp, kartınalary Qazaqstan, Avstrııa, Belgııa, Ulybrıtanııa, Germanııa, Úndistan, Qytaı, Moldova, Reseı, Rýmynııa, AQSh, Túrkııa, Chehııa jáne Japonııa elderinde kollektsııada tur.
2022 jyly Qazaqstannyń 14 jasqa deıin tennısshileri arasyndaǵy birinshi raketkasy Zańǵar Nurlanuly Slovakııada ótken Tennis Europe serııaly Baseline Open U14 2022 ekinshi dárejeli jarysynda absolıýt chempıon atandy. Jekeleı synda 13 jasar qazaqstandyq sportshy fınalda úsh settik tartysty matchta Slovenııanyń osy jastaǵylar arasyndaǵy birinshi raketkasy Zıgo Sheshkony 3:6, 6:2, 7:6 (7:1) esebimen utty. Match eki jarym saǵatqa sozyldy.
2023 jyly Saýda jáne ıntegratsııa mınıstrginiń buıryǵymen «Qazaqstanda jasalǵan» jalpyulttyq jobasyn iske qosý boıynsha 2023-2024 jyldarǵa arnalǵan Jol kartasy bekitildi.