11 qarasha. QAZAQPARAT KÚNTІZBESІ: ATAÝLY KÚNDER, OQIǴALAR, ESІMDER
11 qarasha, SÁRSENBІ
Halyqaralyq energııa únemdeý kúni . Bul mereke 2008 jylǵy sáýirde Qazaqstanda SPARE halyqaralyq úılestirýshiler májilisinde qabyldandy. 2008 jylǵy qarashada álem halqy alǵashqy Energııa únemdeý kúnin atap ótti.
Polsha Respýblıkasynyń ulttyq meıramy - Táýelsizdik kúni. Polsha - Ortalyq Eýropadaǵy, Vısla men Odra ózenderiniń aýmaǵyndaǵy memleket. Soltústigin Baltyq teńizi shaıyp jatsa, batysynda Germanııamen shektesedi, ońtústik-batysynda Chehııamen, ońtústiginde Slovakııamen, ońtústik-shyǵysynda Ýkraınamen, shyǵysynda Belarýspen, soltústik-shyǵysynda Lıtvamen jáne Reseımen shektesedi. Astanasy - Varshava. Memleket basshysy - prezıdent. Zań shyǵarýshy organ - eki palataly parlament (Seım men Senat). Ákimshilik bólinisi - 16 voevodstvo, povıattar, gmınder. Resmı tili - polıak tili. Aqshalaı birligi - zlotyı.
Birinshi dúnıejúzilik soǵystyń aıaqtalǵan kúnin eske alý kúni . 11 qarasha kóptegen elderde - adamzat tarıhyndaǵy eń keń aýqymdy qarýly qaqtyǵystardyń biri sanalatyn birinshi dúnıejúzilik soǵysta qaza tapqandardy eske alý kúni (1914 jylǵy 28 shilde - 1918 jylǵy 11 qarasha). Bul soǵys tórt ımperııany joıdy: Reseı, German, Avstro-Vengrııa jáne Osman.
Angola Respýblıkasynyń Ulttyq meıramy - Táýelsizdik kúni (1975). Angola - Afrıkanyń ońtústik-batysynda ornalasqan memleket. Soltústiginde jáne shyǵysynda Kongo Demokratııalyq Respýblıkasymen, shyǵysynda Zambııamen, ońtústiginde Namıbııamen, batysynda Atlant muhıtymen shektesedi. Astanasy - Lýanda qalasy. Memlekettik tili - portýgal tili. Aqsha birligi - jańa kvanza.
Belgııanyń memlekettik meıramy - Tatýlastyq kúni (1918). 1918 jyldyń 11 qarashasyndaǵy Antanta men Germanııa arasyndaǵy tatýlastyq kelisimine qol qoıylýynyń kezekti jyldyǵyna oraı atalyp ótedi jáne qaza tapqan barlyq frantsýzdyq jáne belgııalyq soldattardy eske alý kúni bolyp esepteledi.
Latvııanyń memlekettik meıramy - Lachplesıs kúni (1919). 1919 jylǵy osy kúni Bermont áskerleriniń Rıgaǵa shabýyldaryn jas latvııalyq áskerı qurylymdary qaıtarǵan. Osy oqıǵaǵa baılanysty 1919 jyldyń 11 qarashasynda Lachplesıs jaýynger ordeni bekitilgen. 1920 jylǵy 18 qarashada ordenniń jarǵysy jáne onyń «Latvııa úshin» urany qabyldandy.
Kanadada Eske alý kúni. Jyl saıyn 11-inshi aıdyń 11-i kúni saǵat 11-de búkil Kanada qalypty yrǵaǵyn toqtatyp, eki mınýt únsiz qalady. Osy eki mınýt tynyshtyqtarynda kanadalyqtar óz ómirlerin ulttyń jarqyn bolashaǵy úshin qıǵan otandastaryn eske alýǵa arnaıdy. Bul dástúr 1919 jyldan, Birinshi Dúnıejúzilik soǵystyń aıaqtalýyna bir jyl tolýyna oraı, Korol V Georg «Imperııanyń barlyq halyqtaryna» ómir súrý quqyǵy men otandastarynyń bostandyǵy úshin ómirlerin qurban etkenderdi máńgi este qaldyrýǵa shaqyrǵan úndeý arnaýymen bastalǵan edi.
Kolýmbııada Kartahena táýelsizdigi kúni . Kartahena - Bolıvar departamentiniń ákimshilik ortalyǵy jáne Kolýmbııanyń kólemi boıynsha besinshi qalasy, Ispanııadan bólinip, óz táýelsizdigin jarııalaýy - 1811 jyly táýelsizdik úshin ıspanııa kolonııasymen kúreste mańyzdy kezeń boldy.
Qytaıda boıdaqtar kúni . Bul kún 1 sany jalǵyzdyqty bildiretin bolǵan soń tańdaldy, 11 qarashada bul san tórt ret qaıtalanady (11.11)! Boıdaqtar kúni alǵash ret 1993 jyly Nankın ýnıversıtetinde atap ótildi.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1 9 jyl buryn (1996) QR Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń R.B.Súleımenov atyndaǵy Shyǵystaný ınstıtýty quryldy.
17 jyl buryn (1998) Astanadaǵy Perınataldyq ortalyq janynan Respýblıkalyq ana men bala densaýlyǵyn qorǵaý ǵylymı-zertteý ortalyǵy ashyldy. 1 1 jyl buryn (2004) Astanada Halyqaralyq «Qazaq tili» qoǵamynyń IV Quryltaıy ótti. Bul sharaǵa barlyq oblystardan delegattar, qazaq qoǵamdastyǵynyń shet elderdegi ókilderi de qatysty. Memlekettik tildiń qoldanylýy men damýy, onyń mártebesin arttyrý, sondaı-aq respýblıkadaǵy ultaralyq kelisim men saıası turaqtylyqty nyǵaıtý máseleleri talqylandy.
11 jyl buryn (2004) 11-13 qarashada Almatydaǵy Jambyl atyndaǵy Qazaq memlekettik fılarmonııasynda N.Tilendıev atyndaǵy I Respýblıkalyq dırıjerler konkýrsy ótti. Ony ataqty kompozıtordyń óz atyndaǵy Akademııalyq folklorlyq-etnografııalyq orkestr ashty.
11 jyl buryn (2004) Almatyda «Taza alaý jaǵamyz» dep atalǵan «Kúmis kitap» serııasynyń tuńǵysh tomy jaryq kórdi. Kitap ádebı janrlardyń - tarıhı zertteý, saıası esse jáne tipti shytyrman oqıǵaly áńgimeleý tárizdi sıntezden quralǵan. Basylymnyń negizgi arqaýynyń biri - sondaı termın qalyptaspaı turyp-aq, keńbaıtaq Dalada óz betinshe-aq áleýmettik-ekonomıkalyq qubylys bolyp qalyptasqan Evrazııa uǵymynyń kóne bastaýlaryn ashyp kórsetý.
9 jyl buryn (2006) Pavlodar oblysynyń Baıanaýyl aýdanynda kórnekti entsıklopedııashy-ǵalym, aǵartýshy jáne ádebıetshi Máshhúr Júsip Kópeev kesenesiniń ashylýy boldy. Keshendi kesene sary altyn tústi kirpishpen turǵyzylǵan, keseneniń ózine 73 baspaldaqpen kóteriledi - Máshhúr Júsip osynsha jyl ómir súrgen. Ǵımarattyń ishinde musylman dinı ustanymdary negizinde eki bólme - zırathana men gýrhana bar. Birinshisi namaz oqyp, kelýshilerdiń erkin áńgimelesýine arnalsa, gýrhanada sandyqtas ornalasqan. Ol qordaılyq granıtten kóne túrkilik úlgide, adam ómiriniń kezeńderine sáıkes, úsh deńgeıde oryndalǵan. Altynmen aptalǵan kireberis esikti kórkem órnektep, ásem áshekeılegen eń úzdik qazaqstandyq zergerlerdiń biri - Qyrym Altynbekov. 14 metrlik eki kúmbezge Allanyń 99 aty jazylǵan. Kórikti keshenniń avtorlary - Bek Ybyraev pen Sádýaqas Aǵytaev.
5 jyl buryn (2010) Astanada Eýropadaǵy Qaýipsizdik jáne yntymaqtastyq uıymynyń aıasynda turmystyq zorlyq-zombylyq pen adam saýdasy qurbandaryn reabılıtatsııalaý jónindegi áleýmettik qyzmetterdi damytý máselelerine arnalǵan «dóńgelek ústel» jumysyn bastady.
5 jyl buryn (2010) Týrızm jáne sport mınıstrliginde VII Azııa oıyndaryn ótkizý qarsańynda arnaıy estelik monetalardyń tanystyrylymy ótti.
5 jyl buryn (2010) Nıý-Iorkte AQSh-taǵy Qazaqstannyń saýda-ónerkásip palatasy ókildiginiń tanystyrylymy ótti.
4 jyl buryn (2011) Almatyda qaıta jańartylǵan «Tsezar» kınoteatrynda «StrahOFF!» ekinshi qazaqstandyq kınofestıval ótti. Joba avtory - Qýanysh Dáýitov.
4 jyl buryn (2011) Almatyda QR Tuńǵysh Prezıdenti saıabaǵynda «Qazaqstan» monýmentaldyq-skýlptýralyq kompozıtsııa ashyldy. Onyń dál ortalyǵyna Elbasy Nursultan Nazarbaevtiń músini ornatylǵan. El jetistigin beıneleıtin kompozıtsııa qola, granıt, mármár tastarynan qyran qustyń qanaty sulbasynda jasalǵan. Monýmenttiń avtory - músinshi Shoqan Tólesh.
4 jyl buryn (2011) Mınskide Qazaqstanda jınalǵan HD-78 modeldi júk kólikterin jetkizý boıynsha shartqa qol qoıyldy.
4 jyl buryn (2011) Astanada agroónerkásip kesheni qyzmetkerleriniń respýblıkalyq forýmy ótti.
2 jyl buryn (2013) QR jáne RF arasyndaǵy 10-shy mereıtoılyq óńiraralyq yntymaqtastyq forýmynyń qorytyndysy boıynsha eki eldiń prezıdentteri Nursultan Nazarbaev pen Vladımır Pýtın Qazaqstan men Reseı arasyndaǵy XXI ǵasyrdaǵy tatý kórshilik pen odaqtastyq týraly shartqa qol qoıyldy.
2 jyl buryn (2013) «Bilim» jáne «Mádenıet» telearnasy biriktirildi.
2 jyl buryn (2013) Qazaqstannyń halyq ártisi Nurjamal Úsenbaeva kórkemóner jáne mádenıet salasyndaǵy Eýropalyq óner odaǵy beretin «Golden Europea» («Altyn Eýropa») - joǵary nagradasyn aldy.
2 jyl buryn (2013) Ánýar Nurpeıisov Gennadıı Golovkın týraly «Gena GGG!!!» ánin jazdy.
1 jyl buryn (2014) Elbasy Nursultan Nazarbaev «Nur Otan» partııasynyń keńesinde «Nurly jol - bolashaqqa bastar jol» atty Qazaqstan halqyna arnalǵan joldaýyn tanystyrdy.
1 jyl buryn (2014) Almatydaǵy metronyń «Baıqońyr» stansasynda Ańsaǵan Mustafanyń «Sóıle, sýret» áleýmettik sýretteriniń kórmesi ótti.
1 jyl buryn (2014) Qazaqstan, Reseı jáne Ýkraına birlesip túsirgen qazaqtyń batyr uly Qasym Qaısenov jaıly 4 serııaly kórkem fılm halyqaralyq deńgeıdegi asa zor marapatqa ıe boldyTýyndydaǵy basty róldi somdaǵan Q.Qýanyshbaev atyndaǵy Memlekettik akademııalyq qazaq mýzykalyq drama teatrynyń aktery Qýandyq Qystyqbaev Reseıdiń bas nagradalarynyń biri - «Pochetnyı orden Kýzbassa» ordenimen marapattaldy.
17 8 jyl buryn (1837) Reseıde Peterbýrg-Tsarskoe Seloda arasynda alǵashqy jolaýshylar temir joly ashyldy.
172 jyl buryn (1843) alǵash ret dattyq jazýshy Gans Hrıstıan Andersenniń «Sumpaıy úırek» atty ataqty ertegisi jaryqqa shyqty.
8 5 jyl buryn (1930) Eınshteınniń tońazytqyshy patentteldi - ony Albert Eınshteın Leo Sılardpen birge ázirlegen. Tońazytqysh spırtti otynmen jumys istedi, ol sol kezde qoldanysta bolǵan úlgilerden barynsha qaýipsiz boldy. Alaıda ol óndiriske shyǵarylmady.
7 9 jyl buryn (1936) Alǵash ret álemde teledıdardan aýa raıy boljamy kórsetildi. Bul jańalyq Anglııada boldy.
2 8 jyl buryn (1987) Van Goganyń «Irısy» kartınasy rekordtyq soma - 53,6 mln. dollarǵa satyldy.
ESІMDER
11 2 jyl buryn (1903-1987) akter jáne rejısser, Qazaqstannyń eńbek sińirgen ártisi DЬıAKOV Vıktor Ivanovıch dúnıege keldi. Harkov qalasynda týǵan. Lenıngradtyń (qazirgi Sankt-Peterbýrg) sahna óneri tehnıkýmynda oqyǵan. 1937 jyldan rejıssýramen aınalysyp, Qazaqstandaǵy Uıǵyr mýzykalyq drama teatrynda, Qazaq jáne Orys drama teatrynda qyzmet etken. 1953-1963 jyldary Qazaq telestýdııasynyń bas rejısseri bolǵan. 1934-1941 jyldary Qazaq akademııalyq drama teatry stýdııasynda jáne Almaty teatr ýchılışesinde pedagogıkalyq qyzmetpen shuǵyldanǵan. Ol teatr sahnasynda Ǵ.Músirepovtyń «Qozy Kórpesh - Baıan sulý», Sh.Sálıevtiń «Otandy súıý», Á.Ábishevtiń «Bir semıa», M.Áýezov pen L.Sobolevtiń «Abaı» pesalaryn qoıǵan. «Qyzyl Juldyz», 1-shi dárejeli «Otan soǵysy» ordenderimen jáne medaldarmen marapattalǵan.
9 1 jyl buryn (1924-1985) aqyn, jazýshy AMANShIN Berqaıyr Sálimuly dúnıege keldi.
Batys Qazaqstan oblysynda týǵan. Qazaq pedagogıkalyq ınstıtýtyn (Abaı atyndaǵy Qazaq ulttyq pedagogıkalyq ýnıversıtet) bitirgen. Atyraý, Jambyl oblystarynda ár túrli jaýapty qyzmetter atqarǵan. 1952-1953 jyldary - Qazaqstan Kompartııasy OK-niń nusqaýshysy. Respýblıkalyq gazet-jýrnaldar men baspa oryndarynda jumys istedi. Alǵashqy «Óleńder» jınaǵy 1954 jyly jaryq kórdi. «Jylqyly aýylda» (1956), «Butaqtaǵy bulbuldar», «Jetisý - Jaıyq», «Aqbota», «Meniń ómirbaıanym», «Mańǵystaýym meniń», «Aq júrekter», «Jaıyq jeli», «Qutty meken» atty óleńder men poemalar jınaqtarynyń, «Jar muńy», «Kókjar», «Gúl kótergen» áńgimeler men povesterdiń, «Mahambettiń taǵdyry» romanynyń avtory.
«Isataıdyń semseri», «Tanystyq kerek», «Jylama, Dámesh» (M.Gershpen birge), «Mańǵystaý oqıǵasy» pesalary respýblıkalyq, oblystyq teatr sahnalarynda qoıylǵan. Mahambet, ЬІ.Shórekov shyǵarmalaryn jınastyryp, júıelep bastyrýǵa eleýli eńbek sińirdi. L.N.Tolstoı, A.S.Pýshkın, S.ıÝlaev, t.b. shyǵarmalaryn, kóne orys ádebıeti eskertkishi - «Igor joryǵy týraly jyrdy» qazaq tiline aýdarǵan.
81 jyl buryn (1934) dáriger-otorınolarıngolog, medıtsına ǵylymynyń doktory, professor ShAIYQOV Zadash Shaıyquly dúnıege keldi. Qaraǵandy oblysy Qarqaraly aýdanynda týǵan. Qaraǵandy memlekettik medıtsınalyq ınstıtýtyn (qazirgi Qaraǵandy memlekettik medıtsınalyq akademııa), KSRO Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń Ortalyq dárigerler bilimin jetildirý ınstıtýtynyń aspırantýrasyn bitirgen. Qaraǵandy memlekettik medıtsınalyq ınstıtýty kafedrasynyń assıstenti, meńgerýshisi, professory, Tselınograd medıtsınalyq ınstıtýtynyń (qazirgi Aqmola memlekettik medıtsınalyq akademııasy) kafedra meńgerýshisi, ǵylymı jumystar jónindegi prorektory qyzmetterin atqarǵan. Negizgi ǵylymı eńbekteri otorınolarıngologııa máselelerine - kómeı isik aýrýlarynyń klınıkasy men emi, qulaq mıkrohırýrgııasy, tanaý, keńirdek aýrýlaryna arnalǵan.
72 jyl buryn (1943) fılologııa ǵylymdarynyń doktory, professor, Qazaqstan Respýblıkasy Joǵary mektep ǵylym akademııasynyń, Halyqaralyq joǵary mektep ǵylym akademııasynyń akademıgi QUNANBAEVA Sálıma Saǵıqyzy dúnıege keldi.
Almaty oblysynda týǵan. Almaty shet tilderi pedagogıkalyq ınstıtýtyn jáne aspırantýrasyn bitirgen. 1972-1992 jyldary - Almaty shet tilderi pedagogıkalyq ınstıtýtynyń oqytýshysy, aǵa oqytýshysy, kafedra meńgerýshisi, dotsenti, prorektory. 1992-1998 jyldary - Qazaq memlekettik álem tilderi ınstıtýtynyń birinshi prorektory, oqý isi jónindegi prorektory. 1998-1999 jyldary - Abylaı han atyndaǵy Halyqaralyq qatynastar jáne álem tilderi ýnıversıtetiniń rektory, birinshi prorektory, oqý isi jónindegi prorektory. 50-den astam ǵylymı eńbektiń, onyń ishinde 3 monorgafııanyń avtory.
70 jyl buryn (1945) - Shanhaı yntymaqtastyq uıymynyń (ShYU) Óńirlik lańkestikke qarsy qurylymynyń atqarýshy komıtetiniń basshysy JUMANBEKOV Jeńisbek dúnıege keldi.
Ár jyldary ol Qazaq SRO Aqtóbe oblysy boıynsha MQK basqarmasy bastyǵynyń orynbasary; QR UQK Jambyl oblysy boıynsha basqarma bastyǵy; QR UQK tóraǵasynyń birinshi orynbasary; 1995-1997 jyldary - QR UQK tóraǵasy; 1997 jyldan bastap - QR «Barlaý» qyzmeti dırektorynyń orynbasary, sodan keıin QR UQK Ózbekstan Respýblıkasyndaǵy resmı ókili; QR UQK Reseı Federatsııasyndaǵy resmı ókili qyzmetterin atqardy. Atqaryp otyrǵan laýazymda - 2010 jylǵy qańtardan bastap jumys istep keledi. 2-shi dárejeli «Dańq» ordenimen, jeti medalmen marapattalyp, QR UQK qurmetti qyzmetkeri atandy.
67 jyl buryn (1948-2013) Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty, Halyqaralyq ister, qorǵanys jáne qaýipsizdik komıtetiniń múshesi MUHAMEDJANOV Oral Baıǵonysuly dúnıege keldi. Qostanaı qalasynda týǵan. Novosibir kooperatıvtik saýda ınstıtýtyn, Almaty joǵary partııa mektebin bitirgen. 1971-1974 jyldary Qostanaı qalasynda oblystyq tutynýshylar odaǵynda, máýiti-shuǵa kombınatynda, oblystyq komsomol komıtetinde jumys istegen. 1974-1992 jyldar aralyǵynda komsomol jáne partııa organdarynda ártúrli laýazymdarda, halyq depýtattary Torǵaı oblysy oblystyq keńesinde eńbek etti. 1992-1994 jyldary Torǵaı oblysy Amangeldi aýdandyq ákimshiliginiń basshysy bolyp jumys istedi. 1994 jyly - HІІІ saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Joǵarǵy Keńesiniń depýtaty, Ekonomıkalyq reforma komıteti tóraǵasynyń orynbasary. 1995-1997 jyldary - Prezıdent Ákimshiliginiń memlekettik ınspektory, Qazaqstan Respýblıkasy Úkimeti Apparatynyń Áleýmettik-mádenı damý bóliminiń meńgerýshisi. 1997-2004 jyldar aralyǵynda - Prezıdent Ákimshiliginiń memlekettik ınspektory, Uıymdastyrý-baqylaý jumysy bólimi meńgerýshisiniń orynbasary, birinshi orynbasary, meńgerýshisi bolyp jumys istedi. 2004 jylǵy qyrkúıekten bastap ІІІ saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty bolyp saılandy. 2004 jylǵy qarasha - 2007 jylǵy maýsym aralyǵynda ІІІ saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń Tóraǵasy. 2007 jylǵy qyrkúıekte tórtinshi saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty bolyp qaıta saılandy. Agrarlyq máseleler komıtetiniń múshesi. 2008 jylǵy aqpannan bastap «Nur Otan» Halyqtyq-Demokratııalyq partııasynyń Májilistegi fraktsııasynyń basshysy. 2008 jylǵy qazanda ІV saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń tóraǵasy bolyp saılandy. Bir mezgilde «Nur Otan» Halyqtyq-Demokratııalyq partııasynyń Májilistegi fraktsııasynyń basshysy. 2012 jylǵy qańtarda Nur Otan» Halyqtyq Demokratııalyq partııasynyń tizimi boıynsha V saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty bolyp saılandy. Halyqaralyq ister, qorǵanys jáne qaýipsizdik komıtetiniń múshesi boldy.
«Qurmet», «Parasat» ordenderimen, Dostyq Ordenimen (Reseı Federatsııasy), «Eren eńbegi úshin» medaldarymen marapattalǵan.
67 jyl buryn (1948) M.Áýezov atyndaǵy Qazaq memlekettik akademııalyq drama teatrynyń bas sýretshisi, «Keń sahna» JShS dırektory TUıAQOV Esengeldi Jumaqululy dúnıege keldi.
Qaraǵandy qalasynda týǵan. N.V.Gogol atyndaǵy Almaty kórkemsýret ýchılışesiniń dekoratsııa (bezóndirý) fakýltetin (1972) dekorator-sýretshi mamandyǵy boıynsha; M.Gorkıı atyndaǵy Máskeý kórkemóner akademııalyq teatry janyndaǵy Nemırovıch-Danchenko atyndaǵy Mektep-stýdııasynyń qoıýshy sýretshilik fakýltetin (1977) sahna sýretshisi-tehnology mamandyǵy boıynsha bitirgen. Qysqa termınologııalyq sózdiktiń avtory. 1969-1971 jyldary - Keńes Áskeriniń qatarynda qyzmette. 1977 jyldan - K.Stanıslavskıı atyndaǵy Qaraǵandy oblystyq drama teatrynyń qoıýshy sýretshisi. 1978 jyldan - Almaty memlekettik teatr jáne kórkemóner ınstıtýtynyń oqytýshysy. 1978 jyldan beri - M.Áýezov atyndaǵy Qazaq memlekettik akademııalyq drama teatrynyń bas sýretshisi - «Keń sahna» JShS dırektory. 200-ge jýyq kórkemdik-qoıýshylyq jumystarynyń avtory: M.Áýezovtiń «Qaragóz», «Abaı», «Aıman-Sholpan»; Sh.Aıtmatovtyń «Aq keme»; Ǵ. Músrepovtiń «Qozy Kórpesh-Baıan sulý», «Mahabbat áni»; N.V.Gogoldiń «Revızor»; G.Gaýptmannyń «Ymyrttaǵy mahabbat»; B.Mýqaıdyń «Boıdaqtar»; Ý.Shekspırdiń «Gamlet»; G.Gorınniń «Gerostratty Umytý», Á.Kekilbaevtiń «Abylaı han», K.Balnurdyń «Qalqaman-Mamyr», Ǵ.Jubanovanyń «Qurmanǵazy» qoıylymdary. Q.Qýanyshbaev atyndaǵy Qazaq mýzykalyq drama teatrynyń (Astana qalasy), S.Seıfýllın atyndaǵy Qazaq drama teatrynyń t.b. sahnalyq alańdaryn bezendirgen. Ortalyq Azııa oıyndarynyń bas sýretshisi (1996). Astana qalasynyń ashylýyna arnalǵan sharalardyń, saltanatty kontsertterdiń, Astana qalasynyń jáne QR basqa qalalarynyń kontserttik zaldary men sahnalarynyń qoıýshy-sýretshisi. Chehoslovakııa, Grekııa, Mońǵolııa, Reseı, Ózbekstan elderindegi halyqaralyq, odaqtyq jáne respýblıkalyq sahna bezendirý kórmeleriniń qatysýshysy. QR Sýretshiler odaǵynyń múshesi. Qazaqstan Teatr qaıratkerleri odaǵy tóralqasynyń múshesi. QR Sýretshiler odaǵy basqarmasynyń hatshysy. «Qurmet» ordenimen (2009), KSRO HShJK sahnasýretteý salasyndaǵy kúmis medalimen marapattalǵan. QR eńbek sińirgen óner qaıratkeri (1991). Mońǵolııa eńbek sińirgen qaıratkeri.
272 jyl buryn (1743-1828) shved ǵalymy-natýralısi Karl Peter TÝNBERG dúnıege keldi.
194 jyl buryn (1821-1881) uly orys jazýshysy DOSTOEVSKII Fedor Mıhaılovıch dúnıege keldi.
4 1 jyl buryn (1974) amerıkandyq akter Leonardo DI KAPRIO dúnıege keldi.