10 qańtar. QazAqparat: ataýly kúnder, oqıǵalar, esimder
10 qańtar, SÁRSENBІ
BUU Bas Assambleıasynyń birinshi sessııasy ashylǵan kún. 1946 jyly 10 qańtarda Londonda ashyldy. Oǵan 51 memlekettiń ókilderi qatysty. Qazirgi kezde onyń quramyna 193 memleket kiredi.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1924 jyly «Tilshi» gazetinde І.Jansúgirovtiń «Keńsede jergilikti tildi júrgizý kerek» degen maqalasy jaryq kórdi. Onda kúni búginge deıin ózekti másele bolyp otyrǵan qazaq tiliniń taǵdyry sóz boldy. 1934 jyly qazaq ádebıeti men ónerine arnalǵan «Qazaq ádebıeti» aptalyq gazeti shyǵa bastady. Alǵashqy redaktory - B.Maılın. Gazet 1940-1954 jyldary toqtap, 1955 jyldyń qańtarynan qaıta shyǵa bastady. «Qazaq ádebıeti» ultymyzdyń rýhanı aınasy, elimizdiń ádebı hám mádenı ómirin jan-jaqty qamtıtyn basylym.
1992 jyly Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti N.Á.Nazarbaevtyń «Qazaqstan Respýblıkasynyń Іshki áskerleri týraly» Jarlyǵy shyqty.
1992 jyly Elbasynyń qatysýymen ótken Qaýipsizdik Keńesiniń májilisinde Respýblıkalyq gvardııany qurý týraly sheshim qabyldandy.
1995 jyly Polshanyń Qazaqstandaǵy Tótenshe jáne ókiletti elshisi Marek Gaventskıı Elbasy N.Á.Nazarbaevqa Senim gramotasyn tapsyrdy.
1997 jyly Qazaqstan Respýblıkasy Úkimeti Qaýlysyna sáıkes 1997 jylǵy 10 qańtarda Almaty energetıkalyq ınstıtýtynyń (AEI) negizinde Almaty energetıka jáne baılanys ınstıtýty (AEBI) quryldy. Bul ınstıtýt - Ortalyq Azııadaǵy energetıka jáne telekommýnıkatsııalar salasyndaǵy mamandandar daıyndaý boıynsha jalǵyz oqý orny.
1997 jyly Bishkek qalasynda N.Nazarbaev, A.Aqaev jáne I.Karımov Qazaqstan, Qyrǵyzstan jáne Ózbekstan memleketteri arasyndaǵy Máńgilik dostyq týraly shartqa qol qoıdy.
1999 jyly Qazaqstanda alǵash ret Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenttigine balama saılaý ótip, onda saılaýshylardyń 79,78 % daýysyn jınaǵan Nursultan Ábishuly Nazarbaev qaıta saılandy.
2003 jyly Óskemende «AVTOVAZ» AQ-nyń tehnıkalyq kómegimen qurylǵan «Azııa Avto» zaýytynyń ashylý saltanaty ótti. Jańa qurastyrýshy kásiporyn «Nıva» avtokólikterin óndirip shyǵarady.
2004 jyly «Qazaqtelekom» aktsıonerlik qoǵamy halyqqa táýlik boıy qyzmet kórsetetin aqyly «169» anyqtamalyq-aqparattyq qyzmetin ashty.
2006 jyly Jazýshy-dramatýrg, synshy-jýrnalıst Qoshke Kemeńgerulynyń týǵanyna 110 jyldyǵy qarsańynda Almatydaǵy «Alash» baspasynan qalamgerdiń shyǵarmalar jınaǵynyń alǵashqy tomy jaryq kórdi. Bul kitapqa jazýshynyń «Qazaq tarıhynan», «Burynǵy ezilgen ulttar» tarıhı zertteýleri, «Atylyp ólgen qazaq jigiti», «Qazaq jerine qolqa salýshylar», «El gazeti qandaı bolý kerek?» degen maqalalary jáne t.b. tanymdyq eńbekteri enip otyr. Jınaq Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq qaýipsizdik komıteti, Reseı federaldyq qaýipsizdik qyzmeti men Ózbekstan Memlekettik Ortalyq muraǵattarynan, sondaı-aq Qazaqstannyń Ulttyq, Máskeýdiń memlekettik jáne Omby oblystyq kitaphanalarynan alynǵan qoljazbalardyń negizinde daıarlandy.
2007 jyly Almatyda óner ustazdary men oqytýshylarynyń alǵashqy halyqaralyq kórmesi ótti. Ekspozıtsııaǵa qazaqstandyq, reseılik jáne qytaılyq sheberlerdiń 50-den astam týyndysy qoıyldy. Týyndylar túrli janrllar boıynsha oryndalǵan. Basym bóliginde tabıǵat kórinisteri beınelengen.
2008 jyly sol kezdegi Premer-Mınıstr Kárim Másimov Qaraǵandydaǵy «Santehónerkásip» JShS-da quryshty jylý radıatorlar óndiretin jelini iske qosty. «Santehónerkásip» jaýapkershiligi shekteýli seriktestigi TMD aýmaǵynda sanıtarlyq-tehnıkalyq mańyzdaǵy ónimderdi óndiretin iri zaýyttardyń biri. Zaýyttyń barlyq ónimderi Germanııanyń Mıýller jáne Lapple joǵary tehnologııalyq jabdyqtarymen daıyndalady. Al ónimder Qazaqstannyń óńirlerine, sondaı-aq TMD elderine jetkiziledi. Emal ónimderiniń assortımentinde vannalar, as úıdegi ydys jýǵyshtar bar.
2001 jyly dańqty qazaq rejısseri Sháken Aımanov fılmderi DVD-dıskileriniń kollektsııalyq shyǵarylymy kórermenge jol tartty. Kollektsııa quramyna talantty rejısserdiń ýaqyt synynan súrinbeı ótken «Aldar Kóse», «Taqııaly perishte», «Bizdiń súıikti dáriger», «Atamannyń aqyry» sııaqty kóptegen fılmderi engizildi. Kollektsııalyq shyǵarylymdy Qazaqstan, Reseı, Qyrǵyzstan, Ózbekstan elderiniń aýmaǵynan alýǵa bolady. Bir shyǵarylymnyń tırajy - 10 myń dana.
2011 jyly Qazaqstan delegatsııasy 7-shi qysqy Azııa oıyndary alaýyn tutandyrý rásimi ótken Kýveıtke attandy. Olımpıada alaýy tutandyrylatyn el retinde Kýveıttiń tańdalýy tegin emes. Azııa Olımpıada Keńesiniń, (aǵyl. Olympic Council of Asia, OCA) shtab-páteri osy jerde ornalasqan.
2011 jyly Ózbekstanda mánerlep syrǵanaý men frıstaılǵa arnalǵan «7-shi qysqy Azııa oıyndary. Astana-Almaty» atty eki arnaıy poshta markasy aınalymǵa shyǵaryldy. Mánerlep syrǵanaýǵa arnalǵan markanyń betine muzdaǵy kórkem bıdiń úzindisi, Astana men Almatyda ótken 7-shi qysqy Azııa oıyndarynyń resmı emblemasy, jáne óbek tilindegi «7-Qishki osiyo o'yinlari (Astana-Alma-Ata)» degen jazý túsirilgen. Ekinshi «Frıstaıl» arnaıy markasynda osy sport túriniń úzindisi, emblema jáne «7-Qishki osiyo o'yinlari (Astana-Alma-Ata)» jazýy beınelengen.
2012 jyly Qyzylorda oblysynda «Altyn qamba» saýda-logıstıkalyq ortalyǵy men kókónis saqtaýǵa arnalǵan qoıma ashyldy. 747, 152 mln teńgeniń jobasy óńirdegi azyq-túlik baǵasyn turaqtandyrý jáne azyq-túlik qaýipsizdigin qamtamasyz etý maqsatynda júzege asyryldy.
2012 jyly Úlbi metallýrgııa zaýyty China Guangdong Nuclear Power Corporation - Uranium Resources Company, China Nuclear Fuel South Company, China Nuclear Energy Industry Corporation kompanııalarymen Qytaıǵa tabletka túrindegi otyn jetkizip berý týraly uzaq merzimdi kelisimshartqa qol qoıdy. Qujat aıasynda zaýyt shyǵaratyn otyn túrindegi tabletkalar CGNSC zaýytynda otyn óndirýge qoldanylady.
2013 jyly «Astana» telearnasy otandyq «Taǵdyr» teleserıalyn kórsetýdi bastady.
2013 jyly qazaqstandyq jıhankez Sapar Ysqaqov Astanada ótetin EKSPO-2017 halyqaralyq mamandandyrylǵan kórmesiniń týyn saparǵa alyp shyqty. Ekspedıtsııa Saýtgempton (Anglııa) portynan bastaldy. Jýrnalıst teleoperatordy qosqanda, 4 adamnan turatyn jıhankezder 20-dan astam elge bardy. Qazaqstandyqtar «QUEENELIZABETH 6*» laınerinde Jer sharyn aralady. Sapar barysynda Sapar Ysqaqov halyqaralyq uıym ókilderimen kezdesip, Qazaqstan jaıly, Ekspo kórmesi jaıly aıtty.
2014 jyly Qazaqstanda kúsh qoldanýǵa qarsy Ulttyq aldyn alý tetiginiń úılestirýshi keńesi quryldy. Atallmysh qurylymnyń jumysyn qamtamasyz etý Adam quqyqtary jónindegi ýákilge júkteldi.
2014 jyly Aqtóbe oblysy Alǵy aýdanynyń Bestamaq aýylynda ornalasqan Eset batyr eskertkish kesheninde mýzeı men qonaqúı ashyldy.
2017 jyly Qazaqstan Respýblıkasynyń turaqty ókili Qaırat Omarov BUU Bas hatshysyna senim gramotalaryn tapsyrdy. Saltanatty rásimnen keıin ótken suhbatta Q. Omarov pen A. Gýterrısh Qazaqstan men BUU arasyndaǵy áriptestikti odan ári nyǵaıtýǵa senim bildirdi.
2017 jyly Qazaqstan alǵash ret BUU Qaýipsizdik Keńesiniń turaqty emes múshesi retinde «Shıelenisterdiń aldyn alý jáne beıbitshilikti saqtaý» taqyrybyndaǵy ashyq pikirtalastarǵa qatysty. Nıý-Iork qalasynda ótken shara aıasynda Qazaqstannyń Syrtqy ister mınıstri Qaırat Ábdirahmanov Prezıdent Nursultan Nazarbaevtyń «Qaýipsiz, ádil jáne gúldengen álem qurý úshin jahandyq áriptestikti nyǵaıtýǵa qazaqstandyq tujyrymdamalyq kózqaras» atty saıası joldaýyn tanystyrdy.
ESІMDER
103 jyl buryn (1915-1983) qazaqtyń talantty jazýshysy, áıgili «Kóshpendiler» trılogııasynyń avtory Іlııas Esenberlın dúnıege kelgen.
Ol Aqmola oblysynda týǵan. Qazaq taý-ken ınstıtýtyn bitirgen, ınjener (1940). Eńbek joly: Jezqazǵan rýdnıkterinde ınjener, Ekinshi dúnıejúzilik soǵys qatysýshysy; 1942-1947 jyldar aralyǵynda Qazaqstan KP OK-niń nusqaýshysy; 1951 jyldary Qazaq memlekettik fılarmonııasynyń dırektory; 1953-1954 jyldary QR Geologııa mınıstrliginde aǵa ınspektor; 1954-1955 jyldary Bersúgir shahta basqarmasynyń (Aqtóbe oblysy) bastyǵy; 1955-1957 jyldary Qazaq memlekettik kórkem ádebıet baspasynyń aǵa redaktory; 1958-1967 jyldary «Qazaqfılm» kınostýdııasynyń aǵa redaktory, stsenarıı redkollegııasynyń múshesi; 1967-1971 jyldary «Jazýshy» baspasynyń dırektory; 1971-1975 jyldary Qazaqstan Jazýshylar odaǵy basqarmasynyń 2-hatshysy bolyp qyzmet atqarady. Alǵashynda aqyn retinde tanylǵan onyń shyǵarmalary 1940 jyldan bastap jaryq kóre bastaıdy. 1945 jyly «Sultan», «Aısha» dastandary, "Adamgershilik týraly jyr" óleńder jınaǵy (1949), "Birjan sal tragedııasy" (1959) dastandary jarııalandy. 1960 jyldary proza janryna qalam tarta bastady. "Ózen jaǵasynda" (1960), "Tolqıdy Esil" (1965), orys tilinde jazylǵan "Adam týraly án" (1957) atty povesteri jaryq kórdi. "Aıqas" (1966), "Qaterli ótkel" (1967), "Ǵashyqtar" (1968), "Qahar" (1969), "Almas qylysh" (1971), "Altyn qus" (1972), "Jantalas" (1973), tyń týraly "Kóleńkeńmen qorǵaı júr" (1974) romandary, "Kóshpendiler" trılogııasy (1976), Altyn Orda trılogııasy (1982-1983), "Mahabbat meıramy", "Alystaǵy araldar" (1983), Aqqý qustyń qýanyshy" (1984) romandary, shyǵarmalarynyń on tomdyq jınaǵy (1984-1990) jarııalandy.
Atbasar qalasyndaǵy mektepke, Almatydaǵy bir kóshege І. Esenberlın esimi berilgen.
102 jyl buryn (1916-1994) aqyn ShALABAEVA Ámına dúnıege keldi.
Soltústik Qazaqstan oblysynyń Býlaev aýdanynda týǵan. Almaty pedagogıka ýchılışesin, Almaty memlekettik qyzdar pedagogıkalyq ınstıtýtyn bitirgen. 1949-1956 jyldary «Qazaq eli» (Jańa ómir) jýrnalynda, 1956-1973 jyldary «Jazýshy» baspasynda qyzmet istegen. Alǵashqy bir top óleńi jas aqyndardyń «Jas qanat» jınaǵynda jarııalanǵan. Tuńǵysh jınaǵy 1962 jyly «Meniń qarlyǵashym» degen atpen shyqqan.
100 jyl buryn (1918-1979) pıanıst, kontsertmeıster, Qazaqstannyń halyq ártisi KOGAN Sımha Bentsıonovıch dúnıege keldi.
Moldova Respýblıkasynyń Kıshınev qalasynda týǵan. Kıshınev konservatorııasyn bitirgen. 1942 jyly Almatyǵa kelip, Qazaq fılarmonııasynyń solıst-kontsertmeısteri qyzmetin atqarǵan. Ol kásibı pıanıst retinde Qazaqstannyń mýzyka mádenıetiniń damýyna atsalysqan. «Qurmet belgisi» ordenimen marapattalǵan.
97 jyl buryn (1921-1944) Keńes Odaǵynyń Batyry BERESTOV Fedor Sergeevıch dúnıege keldi.
Shyǵys Qazaqstan oblysy Glýbokoe aýdanynda týǵan. Ekinshi dúnıejúzilik soǵysta 1944 jyly maýsymnyń 23-inde jaý qorǵanysyna endeı kirip, granatamen pýlemet dzotynyń kózin joıǵan. 1944 jyly qazannyń 27-i kúni Latvııanyń Perekýl qalasyn azat etý barysynda erlikpen qaza tapty.
Lenın, Qyzyl Juldyz, 2-shi dárejeli Otan soǵysy ordenderimen marapattalǵan. Glýbokoe aýdanynyń bir kóshesine Batyr aty berilgen jáne eskertkish taqta ornatylǵan.
90 jyl buryn (1928-2010) dırıjer, Qazaqstannyń, Reseıdiń jáne Tatarstannyń halyq ártisi, Tatarstan Memlekettik syılyǵynyń laýreaty MANSUROV Fýat Shákiruly dúnıege keldi.
Almaty qalasynda týǵan. Almaty, Máskeý konservatorııalaryn bitirgen. Qazaq akademııalyq opera jáne balet teatrynyń, Qazaq radıosy sımfonııalyq orkestriniń dırıjeri bolǵan. 1958 jyldan Qazaq sımfonııalyq orkestriniń, Qazaq akademııalyq opera jáne balet teatrynyń bas dırıjeri bolyp, P.Chaıkovskııdiń «Evgenıı Onegın», M.Tólebaevtyń «Birjan - Sara», A.Jubanov pen S.Muhamedjanovtyń «Aısulý», t.b. operalyq spektaklderge jetekshilik etken. 1968 jyldan Tatardyń opera jáne balet teatrynda, Máskeýdegi Úlken teatrda, Qazan fılarmonııasy memlekettik sımfonııalyq orkestrinde bas dırıjer ári kórkemdik jetekshi qyzmetin atqarǵan.
«Dostyq», «Qurmet belgisi» ordenderimen marapattalǵan.
89 jyl buryn (1929-1999) aqyn BAıAZITOV Baıǵoja dúnıege keldi.
Ońtústik Qazaqstan oblysynda týǵan. Abaı atyndaǵy Qazaq ulttyq pedagogıkalyq ýnıversıtetin bitirgen. Aqynnyń «Maqta dalam», «Dostar qalasy», «Ómir nury» jınaqtary jaryq kórgen. Qalamger ómiriniń sońyna deıin Myrzashól óńiriniń gúldenýine óziniń jyrlarymen laıyqty úles qosty. Kazir Myrzashól óńirinde Baıǵoja Baıazıtov atyndaǵy túrli óner baıqaýlary turaqty ótip keledi.
82 jyl buryn (1936) aqyn, Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń múshesi, Qazaqstan Respýblıkasynyń Mádenıet qaıratkeri BALABIEV Raqym Bazargeldiuly dúnıege keldi.
Ońtústik Qazaqstan oblysy Sozaq aýdanynda týǵan. Kentaý taý-qurylys tehnıkýmyn, Máskeý polıtehnıkalyq ınstıtýtyn bitirgen. 1961-1978 jyldary - Kentaý qalalyq júk tasymaldaý mekemesiniń júrgizýshisi, avtokolonna bastyǵy, bas ınjeneri. 1978-1984 jyldary - Túlkibas júk tasymaldaý mekemesiniń dırektory. 1984-1988 jyldary - Kentaý qalalyq júk tasymaldaý mekemesiniń bas ınjeneri. 1988-2001 jyldary - Kentaý qalalyq júk tasymaldaý mekemesiniń dırektory qyzmetterin atqarǵan. Respýblıkalyq, oblystyq, aýdandyq jyr músháıralarynyń júldegeri, Onyń óleńderi tórt ujymdyq jınaqqa engen. «Jan syry», «Tóskeısaz», «Júrekterge jol izdeý», «Jel qaıyq», «Sańǵyldar», «Aspandaǵy juldyzdar», «Jyrymdy saǵan arnadym», Eki dúnıe nury» atty kitaptary jaryq kórgen. Kentaý qalasynyń Qurmetti azamaty.
Kóptegen medaldarmen marapattalǵan.
79 jyl buryn (1939) jazýshy, Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń múshesi QUMARBEKOV Músilim dúnıege keldi.
Shyǵys Qazaqstan oblysynyń Ulan aýdanynda týǵan. Qazaq memlekettik ýnıversıtetin bitirgen. Shyǵys Qazaqstan oblystyq «Kommýnızm týy» (qazirgi «Dıdar») gazetinde uzaq jyldar boıy qyzmet istegen. «Aq Ertis» - «Irtysh» atty qazaqsha-oryssha shyǵatyn ádebı, mádenı jýrnalda redaktordyń orynbasary qyzmetin atqarǵan. Qazir «Dıdar» oblystyq gazeti redaktorynyń orynbasary qyzmetin atqarady. Jazýshynyń «Altaıdyń ardageri», «Qyz kúlkisi», «Asaý Ertis», «Shynar», «Altaıym - altyn besigim», «Jastyq jaǵalaýy» atty kitaptary bar. 2003 jyl «Folıant» baspasynan «Jar jaǵasyndaǵy úı» povester jınaǵy, «Bazalt» baspahanasynan «Taýqymet» atty romany jaryq kórdi.
79 jyl buryn (1939) tehnıka ǵylymynyń doktory, professor, Qazaqstan Respýblıkasy Injenerlik akademııasynyń akademıgi, Halyqaralyq ınjenerlik akademııanyń korrespondent múshesi, Qazaqstan Respýblıkasy ǵylym men tehnıka salasyndaǵy memlekettik syılyǵynyń laýreaty MOLDABEKOV Shaıahmet dúnıege keldi.
Ońtústik Qazaqstan oblysynda týǵan. Máskeý hımııa-mashına jasaý ınstıtýtyn bitirgen. 1968-2005 jyldary Qazaq hımııa-tehnologııa ınstıtýtynda (M.Áýezov atyndaǵy Ońtústik Qazaqstan memlekettik ýnıversıteti) ǵylymı-pedagogıkalyq qyzmetpen aınalysqan. 2005 jyldan Q.ıAssaýı atyndaǵy Halyqaralyq qazaq-túrik ýnıversıteti janyndaǵy Shymkent ınstıtýtynyń professory qyzmetin atqarǵan. 2012 jyldan - qazirgi qyzmetinde. Negizgi ǵylymı-zertteý eńbekteri ıntensıvti massa almastyrý apparatýrasyn qurýǵa arnalǵan. Ǵalymnyń 300-den astam ǵylymı eńbegi jáne 80-ge jýyq avtorlyq kýáligi men patenti bar. «Mońǵol Halyq Respýblıkasynyń medalimen, «Y.Altynsarın» belgisimen, Suıyqtyq pen gaz mehanıkasy salasyndaǵy ashylymy úshin «Ǵylymı ashylym avtory» atty akademııa medalimen, «Ońtústik Qazaqstanǵa sińirgen eńbegi úshin» medalimen marapattalǵan.
70 jyl buryn (1948-2002) sýretshi, músinshi, Qazaqstan Respýblıkasynyń eńbek sińirgen óner qaıratkeri, 2001 jyldyń úzdik sýretshisi TURSYNOV Amangeldi dúnıege keldi.
Ońtústik Qazaqstan oblysynda týǵan. Tashkent teatr-kórkemsýret ınstıtýtyn bitirgen. Á.Qasteev atyndaǵy Shymkent kórkemsýret kolledjinde dáris oqyp, Halyqaralyq qazaq-túrik ýnıversıtetinde eńbek etken. Onyń «Sýshy», «Dala toıy», «Toı», «Maqtashy», «Qyzdar», «Kókpar», «Aýdaryspaq», t.b. keskindeme salasyndaǵy shyǵarmalary bar. Músindeme salasynda «Aqpan batyr», «Qajymuqan», «Qapal batyr», «Tóle bı» atty monýmentti eskertkishterdi turǵyzǵan. Medaldarmen marapattalǵan.
63 jyl buryn (1955) ǵalym, aýyl sharýashylyǵy ǵylymdarynyń doktory, professor ÁLІBAEV Nuradın Nájimedınuly dúnıege keldi.
Túrikmenstanda týǵan. Máskeýdegi K.Skrıabın atyndaǵy maldárigerlik akademııasyn bitirgen.
1977-2003 jyldary kazirgi Ońtústik-Batys aýyl sharýashylyǵy ǵylymı-óndiris ortalyǵynyń kishi, jetekshi ǵylymı qyzmetkeri, zerthana meńgerýshisi qyzmetterin atqarǵan. 2003 jyldan osy mekeme dırektorynyń ǵylym jónindegi orynbasary. Qarakól qoıyn selektsııalaýdyń jańa ádisterin taýyp óndiriske engizgen jáne qarakól qoılary embrıondaryn transplantatsııalaýdyń ǵylymı negizin salyp, praktıkalyq ádistemesin oılap tapty. 35-ten asa ǵylymı eńbekterdiń avtory, onyń ishinde 11 avtorlyq kýálik pen 5 usynys bar. Qazaqstan komsomoly syılyǵynyń jáne Qazaqstan Memlekettik syılyǵynyń ıegeri.
63 jyl buryn (1955) Semeı oblysynda belgili jýrnalıst, fılolog ǵalym, qoǵam qaıratkeri QAIYRBEKOV Ádilǵasy Jaqsylyquly dúnıege kelgen. 
59 jyl buryn (1959) jattyqtyrýshy, bokstan sport sheberi, respýblıkanyń úsh dúrkin chempıony, Qazaqstannyń eńbek sińirgen jattyqtyrýshysy, Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri EDІLOV Tursynǵalı Nurjaqypuly dúnıege keldi.
Almaty oblysynyń Uıǵyr aýdanynda týǵan. Edilovtiń jetekshiligimen qazaqstandyqtar kóptegen halyqaralyq jarystardyń chempıony atandy, júldeli oryndar aldy. Mysaly, Qazaqstan boksshylary Hıýstonda (AQSh) 1999 jyly ótken Álem chempıonatynda 1 altyn, 1 kúmis, 1 qola medal alsa, Sıdneıde (Avstralııa) 2000 jyly ótken 27-shi Olımpııalyq oıyndarda 2 altyn, 2 kúmis medal ıelendi. Edilov olımpıadalyq oıyndardyń chempıony E.Ybraıymovty 1990 jyldan jattyqtyrdy.
«Qurmet» ordenimen marapattalǵan.
59 jyl buryn (1959-2002) aqyn ASQAROV Erik dúnıege keldi. Soltústik Qazaqstan oblysynyń Býlaev aýdanynda týǵan. Almaty teatr ınstıtýtyn bitirip, rejısser mamandyǵyn alǵan. Respýblıkalyq Qazaq televızııasynyń rejısseri, bas redaktory, «Jazýshy» baspasynyń redaktory, Qazaqstan Jazýshylar odaǵy ádebı qorynyń dırektory qyzmetterin atqarǵan. Onyń «Qarlyǵash», «Jetigen», «Aqqýdyń kógildiri» atty jyr jınaqtary, «Birjan sal», «Petropavlovsk - qyzyldardyń qalasy» atty pesalary bar. Sondaı-aq ol aıtysker aqyn retinde kóptegen aıtystarǵa qatysyp, júldeger atanǵan.
48 jyl buryn (1970) «Forbes Kazakhstan» jýrnalynyń baspageri BAITASOV Armanjan Merekeuly dúnıege keldi.
Almaty qalasynda týǵan. 1987 jyly Qazaq memlekettik ýnıversıtetiniń jýrnalıstıka fakýltetin qyzyl dıplommen bitirgen. Fılosofııa ǵylymdarynyń kandıdaty. 1989 jyldan bastap «Azııa daýysy» festıvaldar men baıqaýlar bóliminiń bas redaktory, 1991-1992 jj. - «Murager» shyǵarmashylyq birlestigi bas redaktorynyń orynbasary. 1990-1991 jj. - Qazaq teledıdary jastar redaktsııasynyń redaktory. 1992 jyldan bastap - «31 arna» Medıaholdınginiń Prezıdenti. 2000-2003 jj. - Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq teleradıohabarlar assotsıatsııasynyń prezıdenti. 2001 jyldan bastap Qazaqstannyń Jýrnalıstıka Akademııasynyń múshesi. 2007-2008 jj. - «Tań Medıa» dırektorlar keńesiniń tóraǵasy. 2008-2009 jj. - «Nur-Medıa» holdıngisiniń bas dırektory. 2009 jylǵy naýryzdan -
"Raýan Medıa Grýpp" dırektorlar keńesiniń tóraǵasy. 2010 jyldan - "TAŃ" TRK dırektorlar keńesiniń tóraǵasy, «Icon» JShS prezıdenti. 2011 jylǵy qyrkúıekten - «UMG», kompanııasynyń basshysy, «Forbes Kazakhstan» basylymynap lıtsenzııa aldy. Qazirgi qyzmetinde - 2011 jyldan beri.
41 jyl buryn (1977) «QazTransGaz» AQ bas dırektorynyń ekonomıka jáne qarjy jónindegi orynbasary KÓShEROV Daıyr Ádilbekuly dúnıege keldi. Shevchenko qalasynda týǵan. Indıana Ýnıversıtetin (Blýmıngton qalasy, AQSh), Qazaq memlekettik basqarý akademııasyn bitirgen, «Sertıfıkattalǵan qarjy taldamashysy» baǵdarlamasynan ótken. 1998-2000 jyldary - «Aq nıet» kásiporny bas býhgalteriniń orynbasary, ishki aýdıt departamentiniń dırektory. 2000-2005 jyldary «ABN AMRO Asset Management» JAQ bas býhgalteriniń orynbasary, táýekeldik menedjeri, bólim bastyǵy, portfeldik menedjer, bas portfeldik menedjer. 2005-2006 jyldary - «Intergaz Ortalyq Azııa» AQ korporatıvtik qarjylandyrý departamenti dırektorynyń orynbasary, dırektory. 2006-2008 jyldary - «QazTransGaz» AQ korporatıvtik qarjylandyrý departamentiniń dırektory. 2008 jylǵy naýryz-qyrkúıek aılarynda - «QazTransGaz» AQ qarjy dırektory. 2008-2012 jyldary - «QazTransGaz» AQ ekonomıka jáne qarjy jónindegi basqarýshy dırektory. Qazirgi qyzmetinde - 2012 jylǵy maýsymnan beri.
38 jyl buryn (1980) Astana qalasyndaǵy Beıbitshilik jáne kelisim saraıynyń bas dırektory ARYN Ádil Seıilhanuly dúnıege kelgen.
Ol Qyzylorda qalasynda týǵan. Y. Altynsarın atyndaǵy Arqalyq memlekettik pedagogıkalyq ınstıtýtyn (2001); «Qaınar» ýnıversıtetin (2004); Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti janyndaǵy Memlekettik basqarý akademııasyn (2008) bitirgen.
105 jyl buryn (1913-1991) Chehoslovakııa Sotsıalıstik Respýblıkasynyń prezıdenti, Chehoslovakııa KP Ortalyq Komıtetiniń bas hatshysy GÝSAK Gýstav dúnıege keldi.