1 jeltoqsannan bastap qandaı ózgerister kúshine enedi
ASTANA. KAZINFORM – Búginnen bastap el azamattary jeńil avtokólikti lızıng arqyly satyp ala alady. Al kóligine qysqy dóńgelek salmaǵandar aıyppul arqalaıdy. Munan bólek, jańa áýe reısteri men temirjol baǵyttary iske qosylady.
Sonymen elimizde jeke tulǵalarǵa kólikti lızıng arqyly berý tetigi iske qosyldy. Lızıng degenimiz — uzaq merzimge avtokólikti, jabdyqty nemese tehnıkany jalǵa berý túri. Lızıng kompanııasy belgili bir múlikti satyp alyp, ony adamdarǵa ózara kelisken merzimge paıdalanýǵa beredi. Jalǵa alýshy sol múlikti aı saıyn nemese kelisim boıynsha tólemder jasap paıdalana alady.
Merzim aıaqtalǵan soń úsh túrli tańdaý beriledi:
- Múlikti tolyq satyp alý – barlyq tólemder jasalǵannan keıin kólik menshigińizge ótedi.
- Múlikti qaıtarý – merzim bitken soń kólikti lızıng kompanııasyna qaıtarasyz.
- Jańa múlikke aýystyrý – eski kólikti qaıtaryp, jańasyn lızıng arqyly alasyz.
– Lızıng – avtomobıldi uzaq merzimge jalǵa alyp, merzimi aıaqtalǵan soń ony tolyq satyp alýǵa múmkindik beretin qural. Avtonesıeden basty aıyrmashylyǵy – satyp alýshy kólikti paıdalaný kezeńindegi amortızatsııasyna tóleıdi, sondyqtan jarnasy men aı saıynǵy tólemi arzanyraq shyǵady. AQSh-ta adamdar eki-úsh jyl lızıngke alǵan kóligin paıdalanyp, keıin jańa kólikke aýystyrady. Eń basty qaýip – lızıngke kólik bergen kásiporyn bankrotqa ushyrasa, adam kólikten aıyrylyp qalýy múmkin, – dedi Májilis depýtaty Oljas Quspekov.
El zańnamasyna sáıkes, búginnen bastap aqpannyń sońyna deıin qysqa arnalǵan dóńgelekpen jabdyqtalmaǵan kólik quralyn paıdalanýǵa tyıym salynady. Jazǵy dóńgelekpen júrgen júrgizýshilerge aıyppul salynady. Birinshi ret polıtsııa quryǵyna ilikkender 5 AEK, ıaǵnı 19 660 teńge aıyppul tóleıdi. Al qaıtalanǵan jaǵdaıda aıyppul kólemi 39 320 teńgege jetedi.
Aıta keterligi, 2026 jyldyń 1 qańtarynan elimizde AEK 4 325 teńge bolady. Demek aıyppul kólemi de arta túsedi.
FlyArystan áýekompanııasy 1 jeltoqsannan bastap qysqy maýsymda Astana – Úrimshi – Astana baǵyty boıynsha tikeleı reısterdi jalǵastyrady. Reıster 2026 jylǵy 23 naýryzǵa deıin aptasyna eki ret: Astanadan Úrimshige dúısenbi jáne senbi kúnderi, keri baǵyttaǵy reıster seısenbi jáne jeksenbi kúnderi oryndalady.
Astana – Úrimshi baǵyty boıynsha alǵashqy reıs 2023 jylǵy 21 qyrkúıekte oryndalyp, FlyArystan áýekompanııasynyń Qytaıǵa alǵashqy áýe qatynasynyń bastaýy boldy. Bul baǵyt jolaýshylar arasynda turaqty suranysqa ıe, al Qazaqstan men Qytaı arasyndaǵy qoldanystaǵy vızasyz rejım týrıstik jáne iskerlik saparlardyń ósýine yqpal etedi.
Taılandtyń Thai Air Asia X kompanııasy búginnen bastap aptasyna tórt reıspen Airbus A330 ushaǵyn paıdalana otyryp, Almaty men Bangkok arasyndaǵy áýe qatynasyn ashady. Sonymen qatar, Thai Air Asia X Almatydan Eýropanyń Berlın (Germanııa) jáne Manchester (Ulybrıtanııa) qalalaryna Qazaqstannyń «ashyq aspan» rejıminde «áýe erkindiginiń» 5-shi dárejesimen reısterdi oryndaýǵa qyzyǵýshylyq tanytyp otyr.
Jańa reıs Qazaqstan men Taıland arasyndaǵy týrızm almasýyn damytýǵa úlken múmkindik beredi. Ońtústik-Shyǵys Azııa elderinen keletin saıahatshylar úshin Almatyǵa joldy jeńildetip, qalanyń Ortalyq Azııadaǵy týrıstik ortalyq retindegi bedelin arttyrady.
14 jeltoqsannan bastap «Almaty — Tashkent» halyqaralyq baǵyty boıynsha Talgo poıyzynyń qozǵalys kestesi kúndelikti rejımge aýysady. Bul sheshim táýligine 400-den astam jolaýshyny turaqty túrde tasymaldaýǵa múmkindik beredi. Baǵytqa joǵary jaılylyq deńgeıine ıe Talgo quramdary shyǵarylady.
Bıletterdi bilet.railways.kz resmı saıtynan jáne temirjol vokzaldarynyń bılet kassalarynan satyp alýǵa bolady. Qosymsha aqparatty 1433 tegin nómiri arqyly bilýge bolady. Poıyzdardyń naqty kelý jáne jóneltý ýaqyty týraly aqparat tablo-railways.kz onlaın-tablosynda qoljetimdi.
15 jeltoqsanynan bastap Talgo №105/106 «Almaty – Petropavl» poıyzynyń qozǵalys kestesi jańartylady. Endi atalǵan baǵyt boıynsha poıyz kúnara qatynaıdy. Buǵan deıin marshrýt tórt kúnde bir ret júretin. Jıiliktiń artýy ońtústik pen soltústik óńirler arasyndaǵy kólik qoljetimdiligin kúsheıtip, qysqy maýsymda jolaýshylar úshin jol júrýdi edáýir qolaıly etedi.
Bul baǵyt boıynsha zamanaýı Talgo vagondary paıdalanylady. Olar sapardyń qaýipsizdigin jáne jol ústindegi jaılylyqty tolyq qamtamasyz etedi. Múmkindigi shekteýli jandar úshin arnaıy beıimdelgen oryndar bólingen, bılet qunyna 50 paıyzǵa deıin jeńildik qarastyrylǵan.
Bir saparda Talgo poıyzymen 600-den astam jolaýshyny tasymaldaý múmkindigi bar.
24 qarashada TJM Órtke qarsy qyzmet komıteti men ІІM Ákimshilik polıtsııa komıteti jappaı jańa jyldyq merekeler kezeńinde tótenshe jaǵdaılardyń týyndaý qaýpin barynsha azaıtýǵa baǵyttalǵan aldyn alý is-sharalarynyń birlesken josparyna qol qoıdy. Soǵan sáıkes 1 jeltoqsannan bastap TJM men ІІM qaýipsizdik deńgeıin arttyrýǵa baǵyttalǵan aýqymdy profılaktıkalyq naýqandy - «Gazballon», «Qaýipsiz Jańa jyl» jáne «Pırotehnıka» aktsııalaryn bastaıdy.
«Gazballon» aktsııasy gazballon jabdyǵyn paıdalanýmen baılanysty buzýshylyqtardyń aldyn alýǵa baǵyttalǵan. Aktsııa aıasynda avtojoldar men parkıngilerde reıdter júrgizý, úı basqarýshy uıymdardyń basshylarymen jáne turǵyn alaptardyń turǵyndarymen kezdesýler uıymdastyrý, gaz quıý stantsııalarynyń qyzmetkerlerimen profılaktıkalyq áńgimeler ótkizý kózdelgen.
«Qaýipsiz Jańa jyl» aktsııasy jappaı jańa jyldyq merekelerde qaýipsizdikti qamtamasyz etýdi maqsat tutady. Evakýatsııalyq shyǵýlardy, órt dabyly júıelerin tekserýdi jáne órt qaýipsizdigi normalaryn saqtaýdy, sondaı-aq kásipkerlermen jáne merekelik keshterdi uıymdastyrýshylarmen kezdesýlerdi qosa alǵanda, jappaı jańa jyldyq is-sharalar ótkiziletin oryndarda profılaktıkalyq jumys júrgiziledi.
«Pırotehnıka» aktsııasy pırotehnıkalyq buıymdardy paıdalaný kezinde órt pen jaraqattanýdyń aldyn alýǵa baǵyttalǵan. Pırotehnıkany saqtaý jáne ótkizý oryndary boıynsha birlesken reıdter josparlanǵan.
1 jeltoqsannan bastap Majarstanda Stipendium Hungaricum baǵdarlamasy boıynsha oqýǵa qujattardy qabyldaý bastalady.
Qazaqstan Ǵylym jáne joǵary bilim mınıstrligi men Majarstan Syrtqy ekonomıkalyq baılanystar jáne syrtqy ister mınıstrligi arasyndaǵy Stipendium Hungaricum baǵdarlamasy aıasyndaǵy yntymaqtastyq boıynsha ózara túsinistik týraly memorandým aıasynda 2026-2027 oqý jylyna myna baǵdarlamalar boıynsha 250 oqý granty bólindi:
- bakalavrıat baǵdarlamasy boıynsha 110 oryn;
- magıstratýra baǵdarlamasy boıynsha 90 oryn;
- bakalavrıat+magıstratýra baǵdarlamasy boıynsha 30 oryn;
- doktorantýra baǵdarlamasy boıynsha 20 oryn.
Grant kelesi shyǵyndardy óteıdi:
- tegin oqý;
- aı saıynǵy stıpendııa;
- jataqhanada turý (nemese jaldamaly páterdiń aqysy aıyna 40 000 HUF shamasynda);
- medıtsınalyq saqtandyrý.
Qalǵan shyǵyndardy grant ıegeri óz qarajatynan óteıdi.