1 qazannan qazaqstandyqtardy qandaı ózgerister kútip tur
ASTANA. KAZINFORM – Búginnen bastap elimizde keler jylǵy kóktemgi egis jumystaryn qarjylandyrýǵa ótinim qabyldaý erte bastalyp, «Otbasy bank» baspanany jalǵa alý jáne ıpoteka tólemderin onlaın qabyldaýdy shektemek.

«Keń dala 2» baǵdarlamasyna ótinim qabyldaý bastaldy
Este bolsa, Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Úkimet pen qarjy ınstıtýttarynyń aldyna kóktemgi egis jumystaryn ýaqytynda qolǵa alý týraly mindet qoıǵan bolatyn. Osy tapsyrmany júzege asyrý jáne qoldaý sharalaryn jetildirý boıynsha júıeli jumystar aıasynda bıyl «Keń dala 2» baǵdarlamasyna ótinim qabyldaý 2025 jylǵy 1 qazannan bastalady.
Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi málimetinshe, basty maqsat – aýyl sharýashylyǵy ókilderin aldyn ala qarjylandyrý. Bul jańa aýyl sharýashylyǵy maýsymyna tııanaqty daıyndalýǵa, janar-jaǵarmaıdy qolaıly baǵamen satyp alýǵa, tyńaıtqysh alýǵa, tehnıkany jóndeýden ótkizýge jáne qajetti tuqym qoryn qalyptastyrýǵa jol ashady.
Dál osy kezeńdegi qarjylaı qoldaý egis naýqanyn tabysty ótkizý úshin sheshýshi faktor sanalady. Erte qarjylandyrý tetigi 2024 jyldyń qarasha aıynyń sońynda iske qosylyp, birden joǵary suranysqa ıe boldy.
Baǵdarlama sheńberinde jyldyq 5% jeńildetilgen syıaqy mólsherlemesi usynylady. Osy oraıda, kepil múlik máselelesin sheshýdiń de tıimdi joly qarastyrylǵan, ıaǵnı qajet bolǵan jaǵdaıda, qaryz somasynyń 85%-yna deıin «Damý» qorynyń kepildigimen qamtylýy múmkin.
Qarjylandyrý respýblıka boıynsha «Agrarlyq nesıe korporatsııasy» AQ-nyń aýqymdy fılıaldyq jelisi jáne seriktes qarjy ınstıtýttary arqyly júzege asyrylady. Júıeli jumys qoldaý kóleminiń turaqty ósýin qamtamasyz etip otyr.
Eger 2022 jyly «Keń dala» baǵdarlamasyna 140 mlrd teńge bólingen bolsa, bıyl 700 mlrd teńge josparlanǵan. Onyń 500 mlrd teńgeden astamy qazirdiń ózinde ıgerildi. Bul agrarlyq salany qoldaýdyń júıeli qadamdary jyl saıyn artyp kele jatqanyn kórsetedi.
«Keń dala 2» baǵdarlamasyna qatysýǵa ótinim berý úshin sala ókilderi «Agrarlyq nesıe korporatsııasy» AQ-nyń aımaqtyq fılıaldaryna júgine alady. Tolyq aqparatty agrocredit.kz saıtynan jáne Call-ortalyqtyń baılanys nómirleri boıynsha alýǵa bolady.

«Otbasy bank» keı qyzmetin oflaın kórsetedi
Bank turǵyn úı tólemderin turǵyn úıdi jalǵa berýge jáne basqa ekinshi deńgeıdegi bankterdegi ıpotekalyq qaryzdardy óteýge aýdarý operatsııalary boıynsha protsesti ońtaılandyryp jatyr. Osyǵan oraı búginnen bastap bul operatsııalar mobıldi qosymshada qoljetimsiz bolady. Ony bank bólimshelerinde jáne Baspana market (otbasybank.kz) portalyndaǵy jeke kabınet arqyly tıisti qujattar toptamasyn usyna otyryp júzege asyrýǵa bolady. Baspana market portalyndaǵy jeke kabınette operatsııalar júrgizý kezinde derekterdi óńdeý merzimi - 3 jumys kúni.
Bul rette turǵyn úıdi jalǵa alý úshin jalǵa berýshiniń derektemeleri kórsetilgen jaldaý sharty qajet.
Al ekinshi deńgeıli bankterdegi ıpotekalyq qaryzdy óteý úshin mynadaı qujattar qajet:
- jyljymaıtyn múlikti satyp alý-satý sharty (qaryz shartynda/nesıe shartynda jyljymaıtyn múlik ıesi týraly málimetter bolmaǵan kezde usynylady);
- banktik qaryz shartynyń / Qarjy uıymymen qaryz shartynyń túpnusqasy;
- qaryz boıynsha tólemder kestesi;
- EDB/qarjy uıymynyń nemese ózge qaryz berýshiniń (zańdy tulǵanyń) qaryz alýshynyń beresheginiń bolýy men jaı-kúıi týraly anyqtamasy.

Elordada tumaýǵa qarsy kúres bastaldy
Búginnen bastap elordada maýsymdyq tumaýǵa qarsy ımmýndaý úshin Reseıde óndirilgen «Grıppol+» vaktsınasyn egý bastaldy. Qala mundaı vaktsınany 145 myń dozasyn satyp alýǵa jergilikti bıýdjetten qarjy bólindi. El Úkimetiniń 2020 jylǵy 24 qyrkúıektegi №612 qaýlysyna sáıkes, vaktsınatsııa táýekel tobyndaǵy azamattarǵa tegin júrgiziledi. Atap aıtqanda, ekpe myna sanattarǵa salynady: medıtsına qyzmetkerlerine, dıspanserlik eseptegi balalarǵa, balalar úıleri men sábıler úıiniń tárbıelenýshilerine, qarttar úıindegi adamdarǵa, júktiliktiń ekinshi jáne úshinshi trımestrindegi áıelderge, júrek-qan tamyrlary jáne tynys alý júıesiniń sozylmaly aýrýlary bar azamattarǵa, mektep oqýshylaryna, sondaı-aq epıdemıologııalyq kórsetkishter boıynsha jabyq mekemelerdiń kontıngentine jáne ózge de sanattarǵa.
Jeke tulǵalardyń múlik salyǵyn tóleý merzimi aıaqtaldy
Salyq kodeksine sáıkes, jeke tulǵalardyń 2024 jylǵa arnalǵan múlik salyǵyn tóleý merzimi – 2025 jylǵy 1 qazanǵa deıin. Jeke tulǵalardyń múlik salyǵy «Azamattarǵa arnalǵan úkimet» memlekettik korporatsııasymen anyqtalǵan múlik obektileriniń quny men menshik quqyǵyndaǵy ıelený merzimi negizinde esepteledi. Salyq avtomatty túrde eseptelip, 2025 jylǵy maýsym aıynda menshik ıelerine habarlanǵan. Aqparat ekinshi deńgeıdegi bankterdiń mobıldi qosymshalary, e-Salyq Azamat, eGov mobile arqyly push-habarlamalar retinde jiberildi.
2025 jylǵy 2 qazannan bastap salyqtyq mindettemesin ýaqytyly oryndamaǵan jeke tulǵalarǵa salyq bereshegi týraly habarlama jiberiledi. Eger bereshek somasy 1 AEK-ten asatyn bolsa, habarlama tabystalǵan kúnnen bastap 30 jumys kúninen keıin májbúrlep óndirip alý týraly buıryq shyǵarylady jáne ol 5 jumys kúni ishinde jeke sot oryndaýshylaryna joldanady.
Múlik salyǵyn ýaqyty tólemeýdiń mynadaı saldary bar:
- bereshek somasynyń 25 paıyzyna deıingi májbúrlep óndirip alý alymy;
- bank shottaryna tyıym salý;
- elden shyǵýǵa shekteý qoıý.