Jyl basynan beri elordada enterovırýstyq ınfektsııanyń 600-ge jýyq jaǵdaıy tirkeldi
100 myń turǵynǵa shaqqandaǵy syrqattanýshylyq kórsetkishi – 42,4, ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda syrqattanýshylyq 1,8 ese nemese 46%-ǵa joǵary (2022 jyly – 283 jaǵdaı, kórsetkish – 22,9).
Eń kóp syrqattanýshylyq 1 jastan 4 jasqa deıingi balalar arasynda – 67,4% (116 jaǵdaı) jáne 1 jasqa deıingi balalar – 21,2% (116 jaǵdaı), 5 jastan 14 jasqa deıingi balalardyń úlesi – 8,7% (49 jaǵdaı ), al 14 jastan asqandar -2,7 % (15 jaǵdaı).
Kásibı quramy boıynsha uıymdastyrylmaǵan balalardyń úles salmaǵy basym – 66% (375 jaǵdaı), uıymdasqan balalar – 20,3% (116 jaǵdaı), oqýshylar – 4,7% (27 jaǵdaı).
Juqpaly aýrýlardyń aldyn alý maqsatynda sanepıdbaqylaý departamenti aýyz sýdyń sapasyn baqylaýdy qamtamasyz etedi jáne ashyq sý aıdyndarynda, fontandarda qorshaǵan ortaǵa monıtorıng júrgizedi. Zerthanalyq zertteýlerdiń nátıjeleri boıynsha oń nátıjeler tabylǵan joq.
Enterovırýs adam aǵzasyna as qorytý joldary men joǵarǵy tynys joldarynyń shyryshty qabaty arqyly enetin ishek ınfektsııalaryn týdyratyn aýrý tobyna jatady. Qanǵa engen kezde enterovırýs ártúrli múshelerge áser etýi múmkin. Aýrý temperatýranyń kóterilýimen, qoldar men aıaqtardyń terisinde, alaqandarda, aıaqtarda bórtpelerdiń paıda bolýymen, aıaq-qoldardyń isinýimen, aýyz qýysynda jaralardyń paıda bolýymen sıpattalady, kóptegen jaǵdaılarda qyzba, bas aýrýy, ish aımaǵyndaǵy aýyrsyný, júrek aıný jáne qusý bolady. Infektsııa menıngıt, entsefalıt, ókpe isinýi jáne paralıch sııaqty asqynýlardy týdyrýy múmkin. Aýyr túrinde enterovırýs ólimge ákelýi yqtımal.
Vırýs sý, kókónister, jemister, tamaq ónimderi, las qoldar arqyly taralady. Infektsııa kóbinese sý qoımalarynda jáne basseınderde shomylý, qaınatylmaǵan sapasyz sýdy paıdalaný kezinde paıda bolady. Keıbir jaǵdaılarda adamdar kóp jınalǵan kezde aýa tamshylary arqyly da berilýi múmkin.
Qazirgi ýaqytta enterovırýstyq ınfektsııalarǵa qarsy aıtarlyqtaı em-sharalar joq, emdeý sımptomatıkalyq bolyp tabylady. Aldyn alýdyń negizgi joldary qarapaıym, biraq óte tıimdi:
- tamaq isher aldynda, dárethanaǵa barǵannan keıin, úıge oralǵannan keıin (qonaqúıge jáne t.b.), balalarmen oınaýdy jáne olarǵa kútim jasaýdy bastamas buryn qoldy sabynmen jýý
- tek sapaly taǵamdardy qoldanyńyz, óıtkeni bakterııalar men vırýstar kóptegen taǵamdarda qabiletti ómirsheń bolyp qana qoımaı, belsendi túrde kóbeıedi. Qoldanar aldynda termııalyq óńdeýden ótpeıtin ónimder senimsiz.
- Esińizde bolsyn, kezdeısoq sý kózderinen sý ishý nemese lastanǵan jáne osy maqsattarǵa arnalmaǵan toǵandarda shomylý Sizdiń densaýlyǵyńyz úshin qaýipti. Sýdyń sapasyzdyǵyna kishkene kúdik týyndasa, onda tek qaınatylǵan nemese bótelkedegi sýda tutynyńyz.