Jumysshy mamandyqty tańdaǵan balaǵa jaqsy maman bolasyń dep ýáde bere alamyz — Baǵdashjan Moldasheva
AQTÓBE. KAZINFORM — Taý-ken kolledjiniń túlekteri jyl saıyn túgelge jýyq jumysqa ornalasady. Elimizdegi úlgili kolledj jumysyn byltyr Prezıdent te kórip, uıymdastyrý sheberligin kórsetken dırektory Baǵdashjan Moldashevany Aqordaǵa shaqyrdy. Búgin ol Qurmet ordenimen marapattaldy.
— Ózińiz týraly aıtyp berseńiz…
— Eki joǵary bilim aldym. Mamandyqtarym — tarıh pániniń muǵalimi, zańger-ekonomıst. Men bir salaǵa berilgen, sol salanyń búge-shigesine deıin zertteýge bilek sybana kirisken adammyn. 1986 jyly mektepte jumys istedim, keıin muǵalim, mektep dırektorynyń orynbasary qyzmetterinde 15 jyl boıy eńbek ettim. Al 2000 jyly Hromtaý kásiptik-tehnıkalyq ýchılışesine aýystym. Sodan beri kolledjde eńbek etip kelemin. 2003 jyly osy kolledjge dırektor etip taǵaıyndady. Arada 22 jyl ótken eken.
— Hromtaýdaǵy kolledj bútin bir óndiristi bilikti mamanmen qamtyp otyrǵan arnaýly oqý orny. Munyń syry nede?
— 2000-jyldardyń basynda munda 138 bilim alýshy boldy. Al ujymda 15 adam eńbek etti. Búginde kolledjge aınalyp, myńnan astam stýdent bilim alyp júr. Al ujymda 120 adam eńbek etedi. Hromtaý taý-ken tehnıkalyq joǵary kolledji aty aıtyp turǵandaı, taý-ken salasyna maman daıyndaıdy. Ózgeler jan-jaqty, túrli salany jıyp alsa, biz kásibı baǵytty ustanamyz. Taý-ken jáne tehnıkalyq mamandyq. Bizdiń jetistigimiz — áleýmettik seriktes kompanııamen aradaǵy tyǵyz qarym-qatynas. Dóń ken-baıytý kombınatyna jumysshy mamandardy daıyndap otyrmyz. Elimizdiń batys óńirindegi jalǵyz oqý ordasy dep aıtsaq ta bolady. Kombınatqa qandaı maman kerek, biz sony daıyndap beremiz. Áleýmettik seriktes syrttaı baqylap, qur tapsyryp otyrmaıdy, dýaldy júıe aıasynda teorııa men tájirıbe birikti. Qazirgi kezde túlekterdiń 95-97% jumysqa ornalasqan. 100% kórsetkishke jetý múmkin emes. Sebebi ásker qataryna alynady, qyzdar turmysqa shyǵady. Al ózgesiniń bári sol kombınatqa jumysqa barady. Kolledj memlekettik attestatsııa, ındýstrıaldyq akkredıtatsııadan múdirmeı ótti. 2024 jyly qazan aıynda halyqaralyq salalyq akkredıtatsııada da múdirmedik. Endi túlekter shetelde de jumys isteı alady. Biz sheteldik kompanııa ókilderinen «mamandar talapqa saı emes, bizge jaramaıdy» degendi estip, kórip júrmiz. Bul olqylyqtyń ornyn toltyrý úshin túlekter emtıhan tapsyrdy, sol synaqtan súripbeı ótti.
— Kásiptik-tehnıkalyq arnaýly orta oqý ornynyń bilim berý júresin damytý jolynda kóp is tyndyryldy. Aldaǵy ýaqytta taǵy ne ózgerýi múmkin?
— Kishkentaı kezimde muǵalim bolam dep armandadym. Tarıh pánin jaqsy kóremin. Qazirgi kezde basshy, menedjer bolǵan soń maǵan kadr daıyndaý jumysy qyzyq. Mektepterdiń 10-11 synybynda kim qalady? Árıne, jaqsy oqıtyn balalar. Olar joǵary oqý oryndaryna barady, shetelde oqıdy. Al ortasha oqyǵan balalar jumysshy mamandyqty meńgeredi. Mundaıda dánekerleýshi bolý úshin uly matematık bolýdyń qajet joq dep aıtamyz. Zerttep, zerdelep, ǵylymı jumystyń taqyrybyn da ýchılışe men kolledjderdegi bilim berý-tárıbe júıesin gýmmanızatsııalaý dep alyp, ár bala talantty ekenin dáleldedim. Ol jaqsy matematık, fızık bolmasa da jaqsy jumysshy, dánekerleýshi, elektrık bola alady. Ár balanyń qabiletin ashý — bizdiń mindetimiz. Jumysshy mamandyqty tańdaǵan balaǵa jaqsy maman bolasyń dep ýáde bere alamyz. Bala men ata-ana bizge senedi, biz senimnen shyǵý úshin jumys isteı beremiz.
— Osy eńbegińizdiń baǵasy bar ma?
— Qazirgi kezde pedagogıka ǵylymdarynyń kandıdatymyn, halyqaralyq aqparattar akademııasynyń tilshiler múshesi. Sonymen birge Y.Altynsarın atyndaǵy medalimen jáne «Eren eńbegi úshin» medalimen marapattaldym. «Bilim salasynyń úzdik menedjeri» oblystyq baıqaýdyń Gran-prı júldegerimin. Ári Eýropalyq joǵarǵy mektebiniń «Pedagogıkanyń qurmetti professory» ataǵynyń ıelendim. 2017 jyldan bastap Aqtóbe oblysynyń tehnıkalyq jáne kásiptik bilim berý oryndarynyń dırektorlary keńesiniń tóraǵasymyn.
— Siz Prezıdentpen ekinshi ret kezdestińiz… Alǵashqy kezdesýde ne aıtty?
— Prezıdent Hromtaýǵa saparynda «Bolashaq» shahtasynyń jumysymen tanysty. Shahtaǵa kim kadr daıyndaıdy? Árıne, kolledj. Sol sapary kezinde bizdiń de kolledjge kelip, aýdıtorııa, sheberhana, zerthanalardy qarap shyqty. Elimizdegi úzdik on kolledjdiń qataryna kiremiz ǵoı. Bárine kóńili toldy, rızashylyǵyn bildirdi. Sol kezdesýde «Sizdi mindetti túrde Aqordaǵa shaqyramyn» dep edi. Sol kún týdy.
Aıta keteıik búgin Baǵdashjan Moldasheva «Qurmet» ordenimen marapattalǵan edi.