Jyl qorytyndysy: medıtsınada sapany jaqsartý jáne jańa nysandardyń qurylysy
Bıyl otandyq densaýlyq saqtaý úshin mańyzdy jyl boldy: «Aýyldyq densaýlyq saqtaýdy jańǵyrtý» ulttyq jobasyn iske asyrý bastaldy, Astanada biregeı jabdyqtarmen jaraqtandyrylatyn Ulttyq ǵylymı onkologııalyq ortalyqtyń qurylysy aıaqtalýda, azamattar úshin medıtsınalyq skrınıngter keńeıtildi jáne taǵy basqasy. Primeminister.kz atalǵan salada 2023 jyly atqarylǵan jumystarǵa sholý usyndy, dep habarlaıdy Kazinform.
Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev halyqqa Joldaýynda Úkimetke densaýlyq saqtaý men jalpy áleýmettik salany qarjylandyrý tásilderin qaıta qaraýdy tapsyrdy.
«Medıtsınalyq ınfraqurylymdy keshendi túrde jaqsartýǵa basa nazar aýdarý kerek. Memleket pen jekemenshiktiń seriktestigin tıimdi paıdalanǵan jón. Medıtsına – ınvestıtsııa salýǵa qolaıly sala. Tek oǵan durys jaǵdaı jasaý qajet», — dedi QR Prezıdenti.
Bıyl Qazaqstannyń densaýlyq saqtaý salasynda qol jetkizilgen jetistikter:
- Respýblıka óńirlerinde 90 jańa densaýlyq saqtaý nysany salyndy, onyń ishinde 59-y «Aýyldyq densaýlyq saqtaýdy jańǵyrtý» ulttyq jobasy sheńberinde iske qosyldy. Sonymen qatar 80 medıtsınalyq mekeme jóndelip, 4 kópsalaly ortalyq aýdandyq aýrýhanany kúrdeli jóndeý jumystary bastaldy.
- Statsıonarlarda 3 mln-ǵa jýyq adam kómek aldy, alǵashqy medıtsınalyq-sanıtarııalyq kómek jelisi 90 ml-nan astam adamdy qabyldady, 360 myńnan astam jańa týǵan náreste dúnıege keldi (11 aıdyń qorytyndysy boıynsha), jedel medıtsınalyq járdem kúshterimen 8 mln shaqyrtý boıynsha kómek kórsetildi.
- Ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 10 aı ishinde halyqtyń jalpy ólim-jitiminiń kórsetkishi 5,7%, qan aınalymy júıesi aýrýlarynan ólim-jitim – 6,9%, qaterli isikterden – 0,6%, tynys alý organdary aýrýlarynan – 4,7%, týberkýlezden 22,1% tómendedi. 11 aıda náreste ólimi 9,6%, ana ólimi 24,4% tómendedi.
- Osy jyly densaýlyq saqtaý júıesin qarjylandyrý 2,5 trln teńge boldy. Ambýlatorııalyq deńgeıdegi shyǵyndar ulǵaıtylyp, jalpy kólemniń 56% qurady. Bul rette medıtsınalyq ońaltýdy qarjylandyrý 13 esege – 2019 jylǵy 6 mlrd teńgeden 2023 jyly 78,1 mlrd teńgege deıin ulǵaıdy. Jalpy Qazaqstan 2027 jylǵa qaraı medıtsınaǵa jumsalatyn shyǵystardyń úlesin JІÓ-niń 5% deıin jetkizý jónindegi maqsatqa jetý úshin senimdi túrde qadam basyp keledi.
- Ambýlatorııalyq dári-dármekpen qamtamasyz etý kólemi 2019 jylmen salystyrǵanda 2 eseden astam ulǵaıdy jáne 237 mlrd teńgeni, onyń ishinde orfandyq aýrýlardy emdeý 51,8 mlrd teńgeni qurady. Barlyǵy 3,9 mln patsıent dári-dármekpen qamtamasyz etildi.
- Respýblıkanyń 20 medıtsınalyq uıymynda dárilik zattardyń patsıentke deıin (tańbalaý, kodtaý) jetýin qadaǵalaýǵa múmkindik beretin dárilik zattardy bólýdiń tolyq tsıkli iske qosyldy.
- QR medıtsınalyq mekemeleri úshin 58,8 mlrd teńgege 514 birlik medıtsınalyq tehnıka satyp alyndy. Medıtsınalyq uıymdardyń medıtsınalyq jabdyqtarmen jaraqtandyrylýy 2023 jyly 2022 jylmen salystyrǵanda 2,5% ulǵaıyp, 84,15% deıin jetti.
- 2023 jyly kórsetilgen konsýltatsııalyq-dıagnostıkalyq qyzmetterdiń sany 2,5 esege artyp, 324 mln-nan asty. Bıyl 1,1 mln adam qymbat dıagnostıkalyq qyzmet túrlerin (KT/MRT) aldy.
- Farmatsevtıkalyq jáne medıtsınalyq ónerkásipti damytý sheńberinde mynadaı jumystar júrgizildi:
– Almaty oblysynda Ońtústik Koreıanyń SGP fırmasymen birlesip shprıtster óndirý jobasy iske asyryldy;
– Almatyda Ońtústik Koreıanyń Samsung Madison kompanııasynyń joǵary jáne saraptamalyq klastarynyń ýltradybystyq statsıonarlyq dıagnostıkalyq júıelerin shyǵarý jolǵa qoıylǵan;
– Mańǵystaý oblysynda estý apparattarynyń óndirisi iske qosyldy;
– Soltústik Qazaqstan oblysynda sáýlelendirgishter men bakterıtsıdtik aýa retsırkýlıatorlarynyń óndirisi iske qosyldy;
– Shymkentte súzgish jartylaı maskalar óndirisi iske qosyldy;
– Qaraǵandyda klapany bar KN95 medıtsınalyq respırator maskalaryn óndirý jelisi tolyǵymen daıyndaldy;
– Jambyl oblysynda qýattylyǵy jylyna 270 mln birlikke deıin bir ret qoldanylatyn sterıldi shprıtster óndirisi iske qosyldy.
- Bıyl 48 ambýlatorııalyq-emhanalyq kómek uıymdarynda úzdik tájirıbeler ortalyqtary ashylyp, 160-tan astam maman oqytyldy.
- QR-da eresekter úshin 8 aýrý túrin (arterııalyq gıpertonııa, júrektiń ıshemııalyq aýrýy, qant dıabeti, glaýkoma, sút bezi obyry, jatyr moıny obyry, kolorektaldy obyr, vırýstyq gepatıt) erte anyqtaýǵa arnalǵan skrınıngtik baǵdarlama iske asyrylýda. 2023 jyly skrınıngtik tekserýlermen qamtý 2022 jylmen salystyrǵanda 19,7% artyp, 8,5 mln adamdy qurady.
- Aýyl turǵyndary úshin búırek, asqazan-ishek joldary, tynys alý organdary jáne qýyqasty bez obyry aýrýlaryn erte anyqtaýǵa arnalǵan skrınıng keńeıtildi. Jalpy profılaktıkalyq tekserýlermen shamamen 2,6 mln aýyl turǵyny qamtyldy. Sondaı-aq shalǵaı aýyldardyń 50 myńnan astam turǵyny medıtsınalyq poıyzdardyń qyzmetimen qamtyldy, bul 2022 jylǵy qamtýdan 58% artyq.
- Bıyl 688 myń qashyqtyqtan medıtsınalyq qyzmet kórsetildi, bul 2022 jylmen salystyrǵanda 6,7 ese kóp.
- Memleket basshysynyń tapsyrmalaryn iske asyrý sheńberinde QR-da 2023-2027 jyldarǵa arnalǵan onkologııalyq aýrýlarmen kúres jónindegi keshendi jospar bekitildi.
- Elimizde transplantologııa, kardıohırýrgııa, onkologııa, ınnovatsııalyq jasýshalyq tehnologııalar salasynda 80 jańa tehnologııa engizildi, olar boıynsha 20 myńǵa jýyq adam emdeldi.
Ortalyq júıke júıesiniń aýrýlaryn radıohırýrgııalyq emdeý júzege asyrylatyn Astana qalasyndaǵy Ulttyq neırohırýrgııa ortalyǵynyń «Gamma-noj» ortalyǵynda 233 operatsııa jasaldy. 2021 jyly ashylǵannan beri barlyǵy 1037 operatsııa jasaldy.
- Semeı qalasyndaǵy ıAdrolyq medıtsına ortalyǵy radıonýkleıdtik terapııanyń 776 kýrsyn ótkizdi.
- Dárigerlerge, onyń ishinde asa tapshy mamandyqtar boıynsha qajettilikti qamtamasyz etý úshin 2023 jyly respýblıkalyq bıýdjet esebinen 6 myńǵa jýyq bilim berý granty bólindi.
- Jergilikti bıýdjet qarajaty esebinen 16,5 myń maman biliktiligin arttyrýmen qamtyldy.
- 2023 jyly QR medıtsınalyq joǵary oqý oryndaryn 7 myńǵa jýyq dáriger bitirip shyqty. 23 myńnan astam orta medıtsınalyq qyzmetker daıyndaldy.
