Jyl basynan beri qaıtyrylýy tıis 2 mln gektar jerdiń 460,6 myńy qaıtaryldy - AShM
ASTANA. KAZINFORM – Bul týraly Premer-mınıstrdiń orynbasary – ulttyq ekonomıka mınıstri Serik Jumanǵarınniń tóraǵalyǵymen ótken respýblıkalyq jer komıssııasynyń otyrysynda málim boldy, dep habarlaıdy Úkimettiń baspasóz qyzmeti.
QR AShM Jer resýrstaryn basqarý komıtetiniń málimetinshe, sońǵy úsh jyl ishinde memlekettik menshikke qaıtarylǵan 12,2 mln gektar jerdiń 5,3 mln gektary qaıta bólindi. Onyń 2 mln gektary birinshi kezekte ortaq paıdalanýǵa, qoǵamdyq jaıylymdarǵa, jergilikti halyqqa mal jaıý úshin berildi.
Buǵan deıin berilgen nusqamalar boıynsha bıyldyń ózinde 64,4 myń gektar aýyl sharýashylyǵy jerin ıgerý bastaldy, 64,8 myń gektar jerdi májbúrlep qaıtaryp alý boıynsha sot protsesteri júrip jatyr. Jalpy jyl basynan beri qaıtaryp alý josparlanǵan aýyl sharýashylyǵyna arnalǵan 2 mln gektar jerdiń 460,6 myń gektary memleket menshigine qaıtaryldy.
Sonymen qatar jaıylymǵa arnalǵan jerdiń tozý máselesi áli de ózekti.
Aýyl sharýashylyǵy vıtse-mınıstri Azat Sultanovtyń aıtýynsha, aýyl sharýashylyǵy alqaptarynyń shamamen 14%-y, ıaǵnı 29,9 mln gektary erozııaǵa ushyraǵan. Topyraqtyń tuzdanýy da aýyl sharýashylyǵy jerleriniń tozýyna ákeletin faktorlardyń biri.
«Bul protsester bir-birimen tyǵyz baılanysty jáne júıeli sheshimdi talap etedi. Negizgi baǵyt – topyraqtyń qunaryn arttyrý jáne agrotehnologııalardy turaqty túrde engizý», — dep atap ótti aýyl sharýashylyǵy vıtse-mınıstri.
Byltyr osy maqsatta Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi 2024–2030 jyldarǵa arnalǵan topyraqtyń qunaryn qalpyna keltirý jáne agrotehnologııalardy engizý jónindegi sharalardy qamtıtyn jol kartasyn ázirledi. Ár óńirdiń erekshelikterin eskere otyryp, osyndaı qujattar elimizdiń barlyq derlik óńirinde jasaldy. Jol kartasynda kózdelgen sharalardy qarjylandyrý máselesin sheshý úshin jańa Bıýdjet kodeksinde jaıylymdardy qalpyna keltirý men saqtaýǵa aýdandyq bıýdjetten qarajat bólý týraly normalar bekitildi. Bul topyraqtyń qunaryn qalpyna keltirýge júıeli túrde qarjy bólýge quqyqtyq negiz qalyptastyrady.
Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi agrarlyq óndiris salasyndaǵy ozyq turaqty tehnologııalardy, sonyń ishinde kómirtekti (karbondyq) eginshilikti zerttep, osy tájirıbeni elimizde qoldanýdy josparlap otyr. Bul aýyl sharýashylyǵy jerleriniń tozýymen kúresýde tıimdi qural bolady. Qazirgi ýaqytta Mınıstrlikke aýyl sharýashylyǵy jerlerindegi parnıkti gazdardyń shyǵarylýy men sińirilýin retteý jónindegi ókilettikterdi bekitý úshin zańnamaǵa ózgerister engizý jumystary júrgizilip jatyr.
Budan bólek, Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi Ulttyq agrarlyq ǵylymı-bilim berý ortalyǵymen (UAǴBO) birlesip, jaıylymǵa arnalǵan jerlerge mal azyǵy daqyldaryn qaıta egý josparyn ázirleýde. Joba aıasynda paıdalanylmaı jatqan jerler ǵylymı taldaýdan keıin aýyl sharýashylyǵy aınalymyna engiziledi nemese jergilikti halyqtyń ortaq paıdalanýyna beriledi.
Sondaı-aq jer komıssııasynyń otyrysynda jerdi paıdalanýshylardy baǵalaý krıterıılerin aıqyndaý boıynsha usynystar ázirleý máselesi talqylandy.
Otyrystyń qorytyndysy boıynsha vıtse-premer Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligine jaıylymdyq jerlerge mal azyǵyn qaıta egý josparyn jedel túrde ázirlep, qaraýǵa usynýdy, al óńirlerge – paıdalanylmaı jatqan jerlerdi qaıtaryp alý jónindegi tapsyrmalardy qatań oryndaýdy mindettedi.
Aıta keteıik, Serik Jumanǵarınniń tóraǵalyǵymen ótken respýblıkalyq jer komıssııasynyń otyrysynda jerdiń qaıtarylýy men ıgerilýin baqylaý, qoldanystaǵy jerdi paıdalanýshylardyń quqyǵyn qorǵaý jáne topyraqtyń tozýyna qarsy kúresý sharalary talqylandy.
Osyǵan deıin elordada tárkilengen 10 mlrd teńgeniń jerine ne salynatynyn jazdyq.