Jyl basynan beri 19 myńnan astam etnıkalyq qazaq qandas mártebesin aldy
2023 jylǵy 1 jeltoqsandaǵy jaǵdaı boıynsha 19 476 etnıkalyq qazaq tarıhı Otanymen tabysyp, qandas mártebesin aldy. Jalpy 1991 jyldan beri respýblıkaǵa 1 mln 126,5 myń etnıkalyq qazaq oralǵan, dep habarlaıdy Kazinform.
Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi baspasóz qyzmetiniń málimetinshe, jyl basynan Qazaqstanǵa kelgen qandastardyń jartysy (51,9%) Ózbekstannan, 19,6% – Qytaıdan, 10,8% – Mońǵolııadan , 8,5% – Túrikmenstannan, 7,2% – Reseıden jáne 2% basqa elderden kelgen.
Osy jylǵy 1 jeltoqsandaǵy jaǵdaı boıynsha eńbekke qabiletti jastaǵy etnıkalyq qonys aýdarýshylar sany 60,5%, eńbekke qabiletti jastan kishi 30,9% jáne zeınetkerler 8,6% boldy.
Eńbekke qabiletti jastaǵy qandastardyń ishinen bilim deńgeıi boıynsha
15,3%-y joǵary bilimdi, 33,6%-y orta kásibı bilimdi, 42,8%-y jalpy orta bilimdi, jáne 8,3% bilim joq.
Qonys aýdarǵan etnıkalyq qazaqtar respýblıkanyń túrli óńirlerine qonystandy.
Sonymen birge, qandastardy qonystandyrý úshin kelesideı eńbek kúshi tapshy óńirler anyqtaldy: Aqmola, Abaı, Qostanaı, Pavlodar, Shyǵys jáne Soltústik Qazaqstan oblystary.
Qonystandyrý óńirlerinde 2023 jylǵa arnalǵan qandastardy qabyldaý kvotasy 2 337 adamdy quraıdy. 2023 jylǵy 1 jeltoqsandaǵy jaǵdaı boıynsha qonystandyrý óńirlerine 2 053 qandas qonys aýdardy.
Joǵaryda atalǵan óńirlerde qonystanǵan qandastarǵa kóshýge sýbsıdııa túrinde memlekettik qoldaý sharalary usynylady – bir mezgilde otaǵasyna jáne otbasynyń árbir múshesine 70 AEK (241,5 myń teńge) mólsherinde; turǵyn úı jaldaýǵa jáne kommýnaldyq qyzmetterge aqy tóleýge – bir jyl ishinde 15-ten 30 AEK (51,7-den 103,5 myń teńgege deıin) mólsherinde.
Jyl basynan beri 1630 qandasqa túrli qoldaý sharalary kórsetildi. Atap aıtqanda, 614 adam turaqty jumysqa ornalastyryldy, 1630 adam birjolǵy sýbsıdııa aldy, al 513 qandasqa turǵyn úı shyǵyndary sýbsıdııalandy.
Sonymen qatar erikti qonys aýdarýdyń tıimdiligin arttyrý maqsatynda azamattardy soltústik óńirlerge qonys aýdarýǵa qatysatyn jumys berýshilerdi qoldaý boıynsha ınstıtýtsıonaldyq sharalar qabyldandy. Turǵyn úı satyp alý, salý úshin nemese ıpotekalyq turǵyn úı qaryzdary boıynsha bastapqy jarnanyń bir bóligin jabý úshin ekonomıkalyq utqyrlyq sertıfıkaty turǵyn úı qunynyń 50%-y nemese bir otbasyna 4 mln teńgege deıin mólsherinde birjolǵy óteýsiz jáne qaıtarymsyz negizde engizildi.
Esterińizge sala keteıik, osy jyly pılottyq rejımde Qazaqstan elshilikteri arqyly «bir tereze» qaǵıdaty boıynsha qandas mártebesin berý tetigi iske asyryldy. Pılottyq joba sheńberinde elimizge barý, jumys orny, turǵyn úı berý múmkindikteri týraly máseleni sheshýge jáne respýblıka aýmaǵyna kirmeı-aq qandas mártebesin alýǵa bolady. Búgingi tańda respýblıkanyń shet elderdegi mekemeleri arqyly etnıkalyq qazaqtardan jańa formatta 2 058 ótinish (690 otbasy) qabyldandy.