Zeınetaqy aktıvteri qalaı basqarylyp jatyr- Danııar Aqyshev jaýaby
«Shyn máninde, 2014 jylǵy qazanda Ulttyq bank BJZQ zeınetaqy aktıvterin 250 mln dollar somasynda Ázerbaıjan halyqaralyq bankiniń oblıgatsııalaryna óz betinshe (ıaǵnı syrtqy basqarýshyny tartpastan) ınvestıtsııalaǵan bolatyn. Shyǵarylym ofshorlyq kompanııa (Emerald Capital Limited) arqyly bir ınvestor úshin ǵana jabyq tásilmen uıymdastyryldy, sondyqtan atalǵan quraldyń naryqtyq belgilengen baǵasy men ádil naryqtyq quny bolmady. 2016 jyldan bastap Ulttyq bank zeınetaqy aktıvterin ınvestıtsııalaý tásilderin túbegeıli qaıta qarady. Zeınetaqy aktıvteri tek naryqtyq jaǵdaılarda ǵana ınvestıtsııalanady. Bul salymshylar jınaqtarynyń jalpy kiristiliginiń aıqyndylyǵyn, saqtalýyn jáne ulǵaıýyn qamtamasyz etedi», - dedi Ulttyq bank tóraǵasy.
Onyń atap ótýinshe, 2017 jylǵy tamyzda zeınetaqy aktıvterin basqarý úshin syrtqy basqarýshylardy tartýǵa múmkindik bergen BJZQ Investıtsııalyq deklaratsııasy ózgertildi. Tıisinshe, 2017 jylǵy qyrkúıekte Ulttyq bank basqarmasy BJZQ zeınetaqy aktıvterin basqaratyn sheteldik uıymdardy tańdaý qaǵıdalaryn (ashyq túrde ornalastyryldy https://nationalbank.kz/?docid=710&switch=kazakh) bekitti. Syrtqy basqarýshylardy tańdaý barlyq yqtımal qatysýshylar úshin barynsha aıqyn bolyp tabylady. BJZQ zeınetaqy aktıvteri úshin syrtqy basqarýshylardy tańdaý boıynsha tender týraly habarlama Ulttyq banktiń resmı saıtynda jarııalanady, sondaı-aq naryq qatysýshylaryna Bloomberg jáne Financial Times sııaqty mamandandyrylǵan júıeler men basylymdar arqyly habarlanady. Sondaı-aq, tenderge qatysý úshin tizimi Ulttyq banktiń jáne Ulttyq qordyń aktıvteri boıynsha syrtqy basqarýshylarmen 18 jyldyq jumys tájirıbesinde qalyptasqan 300 kompanııaǵa shaqyrtý jiberiledi.
«Tenderge qatysýshylardyń keminde 10 jyldyq jumys tájirıbesi jáne basqarýynda 25 mlrd AQSh dollarynan kem emes balama somada klıentterdiń aktıvteri bolýy tıis. Bul rette sheteldik basqarýshy kompanııalar tek ındekstik ınvestıtsııalaýdy paıdalana alady, ol táýekel men kiristilik ólshemderi boıynsha iriktelgen qarjy quraldarynyń jıynyn bildiredi. Atalǵan ındeksterdi dúnıejúziniń jetekshi qarjy uıymdary (JP Morgan, Bank of America Merrill Lynch, Bloomberg t.s.s.) ázirledi. Tıisinshe, atalǵan tásil ınvestıtsııalardy jeke alynǵan qarjy quralyna nemese bir emıtentke shoǵyrlandyrýdyń múmkin emestigin kórsetedi», - dedi Danııar Aqyshev.
Onyń paıymynsha, qoldanylatyn tásil jalpyǵa ortaq jáne syrtqy basqarýshylardy tańdaýdaǵy álemniń úzdik praktıkalaryna sáıkes keledi. Syrtqy basqarýshylardy tańdaýdyń osyǵan uqsas protsesterin Norvegııa zeınetaqy qory jáne Sıngapýrdyń Táýelsiz ál-aýqat qory sııaqty qorlar qoldanady. Ulttyq bank zańnamalyq jáne retteý normalarynyń saqtalýyna taldaý jasaıdy jáne ol syrtqy basqarýshylardy tańdaýdyń ajyramas bóligi bolyp tabylady. Budan basqa, ótken jyldardaǵy barlyq buzýshylyq faktileri týraly, sondaı-aq mundaı buzýshylyqtardyń qaıtalanýyna jol bermeý jóninde qabyldanǵan sharalar týraly aqparatty syrtqy basqarýshy mindetti túrde Ulttyq bankke tenderdiń ótý kezeńinde jiberedi.
«Damýshy naryqtardyń jahandyq oblıgatsııalary» mandatynyń aıasynda álemdegi jetekshi ınvestıtsııalyq kompanııalardyń biri bolyp tabylatyn Aviva lnvestors basqarýshy kompanııasy tartyldy. Aviva Investors basqarýyndaǵy aktıvterdiń jalpy kólemi 478 mlrd AQSh dollaryn quraıdy. Onyń Aviva plc bas kompanııasynyń 320 jyldyq tarıhy bar. Aviva Investors basqarýyndaǵy zeınetaqy aktıvteri damýshy elderdiń neǵurlym ornyqty oblıgatsııalaryna ınvestıtsııalanady. Qazirgi ýaqytta Aviva Investors kompanııasy BJZQ zeınetaqy aktıvterin ınvestıtsııalyq basqarý týraly jasalǵan shart aıasynda ózine alǵan mindettemelerdi oryndaýda. 2013 jyly Aviva Investors kompanııasy klıentterdiń portfelderin basqarý kezindegi múddeler qaqtyǵysymen baılanysty ishki baqylaý jáne táýekelderdi basqarý júıesindegi kemshilikterdi derbes anyqtady. Zardap shekken barlyq klıentterge Aviva Investors ótemaqy tóledi. Aviva Investors kompanııasynyń retteý talaptaryn buzý faktisi Ulttyq bankke belgili bolatyn jáne ol BJZQ zeınetaqy aktıvteri úshin syrtqy basqarýshy retinde taǵaıyndalǵanǵa deıin bolǵan», - dedi ol.
Onyń aıtýynsha, Ulybrıtanııanyń qarjylyq retteý jáne qadaǵalaý basqarmasynyń esebinde kemshilikter anyqtalǵan sátten beri Aviva Investors kompanııasy jáne onyń joǵary basshylyǵy baqylaý júıesiniń kemshilikterin joıý úshin aıtarlyqtaı kúsh salǵany atap ótilgen. Sonyń nátıjesinde osal tustardy tekserip, joıý úshin aıtarlyqtaı qarajat ta bólingen. Bul táýekelderdi basqarý sapasynyń artýyn qosa alǵanda, edáýir jaqsarýyna ákeldi, sondaı-aq basqarý komandasy jańartyldy.
Buǵan qosa, Ulttyq bank Ulybrıtanııanyń qarjylyq retteý jáne qadaǵalaý basqarmasynyń atyna osy sátte joıylmaǵan buzýshylyqtardyń bolý-bolmaýy jáne Aviva Investors kompanııasynda qabyldanǵan sharalardyń jetkiliktiligin rastaý týraly suranys jibergen.
«Ártaraptandyrý qaǵıdattaryna negizdelgen, zeınetaqy aktıvterin sheteldik qarjy naryqtarynda ınvestıtsııalaýdyń qoldanystaǵy strategııasy talaptarynda zeınetaqy aktıvteriniń kúrt ári tolyq qunsyzdanýy múmkin emes. Mysaly, AQSh dollarymen nomınırlengen, reıtıngtik baǵasy «AA+»-ten «VV»-ǵa deıingi 29 damýshy el shyǵarǵan 233 oblıgatsııalar shyǵarylymynan turatyn ındeks Aviva Investors úshin damýshy elderdiń oblıgatsııalaryna ınvestıtsııalaý boıynsha etalondyq portfel bolyp tabylady. Bul ındeksti Bank of America Merrill Lynch kompanııasy ázirlegen jáne ony qadaǵalap otyrady. Aktıvterdiń tıisinshe senimgerlik basqarylmaǵany úshin jaýapkershilik syrtqy basqarýshylarǵa júkteledi jáne tıisti shartta bekitilgen. Zeınetaqy aktıvterin senimgerlik basqarý úshin tartylǵan barlyq sheteldik basqarýshylar aktıvterdi tıisinshe basqarmaǵany jáne uqypsyzdyqtan, mindettemelerdi qasaqana oryndamaýdan nemese alaıaqtyq áreketterden týyndaǵan zııan úshin jaýapkershilikke tartylady», - dedi D.Aqyshev.