Yrǵaǵy buzylǵan júrek emshisi – Aıan Ábdirahmanov
Bireý biler, bireý bilmes medıtsınada arıtmologııa salasy bar. Tarıh turǵysynan alyp qaraǵanda paıda bolǵany da kóp bola qoıǵan joq. 1992 jyly Amerıkada resmı paıda bolǵan zamanaýı arıtmologııa nemese elektrofızıologııa búginde jeke klınıkalyq baǵytqa aınalyp úlgergen. Salanyń aldyndaǵy basty maqsat – zamanaýı medıtsınalyq tehnologııalardyń qarqyndy damýyna baılanysty júrektiń kenetten soǵýyn toqtatý qaýpin anyqtaý jáne onyń aldyn alý s-sharalaryn ázirleý. Kóptegen zamanaýı ǵylymı-tájirıbelik baǵyttar sııaqty bul sala kardıologııa, kardıohırýrgııa, rentgenologııa, anestezıologııa-reanımatologııa, matematıka men ınjenerııanyń sabaqtastyǵynan paıda bolǵan sıntetıkalyq mamandyq. Qazirgi zamanǵy medıtsına úshin bul klınıkalyq baǵyttyń mańyzy zor. Al elimizde arıtmologııa salasyn damytyp júrgen bilikti mamandardyń biri medıtsına ǵylymdarynyń doktory, professor, Qazaq arıtmologtar qoǵamynyń prezıdenti, Eýropalyq júrek yrǵaǵy qaýymdastyǵynyń Qazaqstandaǵy ókili, QR PІB Medıtsına ortalyǵy aýrýhanasynyń bas arıtmology, Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń shtattan tys bas arıtmology – Ábdirahmanov Aıan Súleımenuly.
Aıan Ábdirahmanov qazirgi Abaı oblysynyń Abaı aýdanynda dúnıege kelgen. Semeı memlekettik medıtsına akademııasyn «Emdeý isi» mamandyǵy boıynsha bitirgen. Kardıologııa, arıtmologııa (klınıkalyq elektrofızıologııa, elektrokardıostımýlıatsııa), ehokardıografııa, EKG jáne AQ táýliktik monıtorıngi, kezek kúttirmeıtin terapııa, anestezıologııa jáne reanımatologııa salalarynda mamandanǵan.
«Semeı medıtsına akademııasynyń klınıkalyq ordınatýrasyn bitirgennen keıin eńbek jolymdy kardıolog bolyp bastadym. 2001 jyly ınterventsııalyq arıtmologııamen aınalysa bastadym. Bul medıtsına salasyndaǵy tehnıka men jańalyqtardy qajet etetin óte joǵary tehnologııalyq mamandyq desem artyq aıtqandyq emes. ıAǵnı, jańa tehnologııamen óte tyǵyz baılanysty. Sondyqtan medıtsına salasynda shyǵyp jatqan jańashyldyqtardy qalt jibermeı, únemi nazarda ustaý óte mańyzdy. Jańa qurylǵylarmen jáne quraldarmen tanys bolyp qana qoımaı, olardy jiti meńgerýiń de qajet», - dedi ol.
Aıan Ábdirahmanov búginde QR PІB Medıtsına ortalyǵy aýrýhanasynda júrek yrǵaǵynyń buzylýyna otanyń barlyq túrin jasaıdy. Ol TMD-da alǵash ret Mıkra elektrodsyz elektrokardıostımýlıator ımplantatsııasyn jáne HD Grid kateterimen joǵary tyǵyzdyqty kartaǵa túsirý operatsııalaryn jasaǵan. Júkti áıelder men balalarǵa da flıýoroskopııasyz operatsııalardy alǵashqylardyń biri bolyp jasaǵan biliktiligi joǵary maman.
«11 jyldan astam ýaqyt boıy elordadaǵy Ulttyq ǵylymı kardıohırýrgııa ortalyǵy arıtmologııa bóliminiń meńgerýshisi bolyp eńbek ettim. Osy jyldyń aqpan aıynan QR PІB Medıtsına ortalyǵy Arıtmologııa ortalyǵynyń jetekshisi – bas arıtmology bolyp jumys isteımin. Kardıohırýrgtarǵa qaraǵanda arıtmologtardyń basty aıyrmashylyǵy aldyn ala oılaıtyndyǵynda der edim. Aıtalyq, kardıohırýrgtar ashyq júrekke ota jasasa, arıtmologtar qan tamyrlary arqyly jumys isteıdi. Arıtmologta júrekti kórip, qolmen ustap seziný múmkindigi joq. Sondyqtan ár is-áreketińizdi aldyn ala josparlap otyrýyńyz qajet. Kez kelgen jaǵdaıda qalaı áreket etýińiz qajettigin sezine bilýge tıissiz», - dedi bilikti maman.
Avstrııa, Vengrııa, Germanııa, Italııa, Chehııa, Túrkııa, Reseı elderinde júrek yrǵaǵynyń buzylýyn emdeýdiń ınterventsııalyq ádisteri boıynsha taǵylymdamadan ótken ol, sońǵy 10 jyldyń ishinde birneshe myńdaǵan adamnyń ómirine arasha tústi. Sheteldik áriptesteri arasynda da bedeli joǵary. Máselen, osy jyldyń sáýirinde Ispanııanyń Barselona qalasynda álemniń birneshe ondaǵan eliniń 4 myńnan astam arıtmologynyń basyn qosqan Eýropalyq júrek yrǵaǵy qaýymdastyǵynyń jyldyq kongresine qatysyp, baıandama jasady. Al osy jyldyń mamyrynda AQSh-tyń Jańa Orlean qalasynda álemniń 90-nan astam eliniń 8 myńnan astam dárigeri jınalǵan Júrek yrǵaǵy qoǵamy kongresine qatysty. Aıan Ábdirahmanov arıtmologtardyń álemdegi úlken kongresinde «Rentgenoskopııasyz ablıatsııa – júkti áıelderdiń júrek yrǵaǵynyń buzylýy kezindegi jańa jumys protsesi» taqyrybyndaǵy baıandamasy sheteldik áriptesteri tarapynan zor qyzyǵýshylyq týdyrdy.
«Sońǵy 10 jylda jyl saıyn 350-den asa ota jasap júrdim. Prezıdent Іs basqarmasyna kelgen 4-5 aıdyń ishinde ǵana 55 ota jasap, adamdardyń ómirine arasha tústim. Náresteler men júkti áıelderde ota jasaý óte qıyn», - deıdi dáriger.
Sonymen qatar bilikti dáriger sońǵy jyldary jastardyń arasynda da júrek aýrýlarynyń beleń alýyna qatysty oıymen bólisti.
«Menińshe, jastardyń arasynda da júrek aýrýlarynyń jıi baıqala bastaýy jańa tehnologııalardyń qaryshtap damyp, dıagnostıkalaýdyń jaqsara túsýine baılanysty sııaqty. Degenmen, atalǵan sanattaǵy adamdardyń arasynda júrek aýrýlarynyń kóptep kezdesýine olardyń fast-fýd pen energetıkalyq sýsyndardy jıi tutynýyna da baılanysty. Qazaqta «aýrý - astan» degen jaqsy sóz bar. Sondyqtan densaýlyǵym myqty bolsyn deseńiz tez daıyndalatyn taǵamdar emes, qunarly as ishken durys. Sondaı-aq salaýatty ómir saltyn ustanyp, jat qylyqtarǵa boı aldyrmaý qajet. Sportpen shuǵyldaný qajet», - dedi ol.