Ulttyq ulanda qyzmettik ıtter 44 qylmysty ashýǵa kómektesti
ASTANA. KAZINFORM - Búgingi tańda quqyqtyq tártip áskerleriniń qatarynda 900-ge jýyq qyzmettik ıtter bar. Olar qoǵamdyq tártipti qamtamasyz etýge jáne quqyq buzýshylyqtar men qylmystardy ashýǵa qatysýy - QR ІІM Ulttyq ulanynyń ajyramas bóligi bolyp tabylady.
Sońǵy jyldary qoǵamdyq tártipti jáne mańyzdy memlekettik obektilerdi qorǵaýda qyzmettik ıtterdi qoldaný jáne paıdalaný kezeń-kezeńimen engizilip, jarylǵysh zattar men esirtki quraldaryn izdeý qyzmeti damytyldy, arnaıy maqsattaǵy bólimshelerde shabýyldaý ıtteriniń sanaty engizildi. Osyǵan oraı tórt aıaqtylar baqylaý pýnktinde kólikterdi tekserý úshin, sottalǵandar men qamaýǵa alynǵan adamdardy aıdaýyldaý boıynsha qaraýyldarda belsendi paıdalanylatynyn aıta ketken jón. Qyzmettik ıtter baqylaý obektileriniń perımetrin ǵana kúsheıtpeı, adam ómirin saqtap qalýda mańyzy zor. Odan bólek qylmyskerlerdi ustaýda, qylmystardy ashýda jaýyngerlik ıtter - taptyrmas qolǵabys. Sózimizge dálel retinde mynandaı statıstıkalyq derekterdi usynamyz: jyl basynan bergi 9 aıda qyzmettik ıtterdi paıdalaný arqyly 56 quqyq buzýshylyq árketter anyqtalyp, 44 qylmys ashyldy. Bul rette qylmys jasaǵan 34 adam ustalyp, olardan 17 kg 981 gr. marıhýana, 1 kg 200 gr. kokaın, 632 gr. sıntetıkalyq zattar, «mefedron», «kóknár sabany», «jyldamdyq», «spaıs» sekildi 20 kg esirtki quraly tabyldy. Sondaı-aq 5 atys jáne sýyq qarý, 34 oq-dári, jalpy somasy 1 mln teńgeden astam múlik tárkilenip, habar-osharsyz joǵalǵan dep eseptelgen 9 adam tabyldy.
Dál osyndaı jolmen 12 sáýirde saǵat 16.30-da 6699 áskerı bóliminiń (Óskemen qalasy) № 22 mekemesindegi kóliktik baqylaý-ótkizý pýnktinde tekserý toby «Kırıýhov» JK-de tirkelgen 25 gıps qospasy tıelgen «ZıL» markaly avtokólikti qarap shyqty. Lokı esimdi esirtki izdeýshi ıti óz is-áreketimen qaptardyń birin belgileıdi. Ol qapty rentgen apparaty arqyly muqııat tekserý kezinde salmaǵy shamamen 300 gramm bolatyn sur-jasyl tústi ósimdik tektes gashısh esirtki zaty bar úsh polıetılen oramy tabyldy. Óskemen qalalyq polıtsııa basqarmasynyń jedel tergeý toby kelgen soń, qalǵan qapshyqtar tekserilip, kólemi 0,5 l eritkish bótelkelerge quıylǵan 10 lıtr etıl spırti anyqtaldy.
9 aqpanda «Tosqaýyl» jedel aldyn alý is-sharasyn júrgizý kezinde Kókshetaý qalasynyń jelilik polıtsııa bóliminiń qyzmetkerleri Aqkól-Shortandy stantsııasyndaǵy temir jol ótpesin birlesip tekserý barysynda shamamen 03.45te 5510 áskerı bóliminiń aǵa maman-kınology serjant Samat Shákenov Hanzada laqap atty esirtki quraldaryn izdeýshi qyzmettik ıtin qoldanyp, irgeles aýmaqtaǵy temirjol stantsııasynyń qyzmetkerine tıesili salmaǵy 5 kg ósimdik tektes zat (marıhýana) salynǵan paket tabyldy.
19 maýsymda «Qarasora» jedel aldyn alý is-sharasy kezinde 6697 áskerı bóliminiń (Qostanaı q.) kınolog mamany aǵa serjant Sergeı Abrosımov pen Fıona atty esirtki quraldaryn izdeýshi ıti Qostanaı qalasy polıtsııa basqarmasynyń qyzmetkerlerimen birlese otyryp, 1977 jyly týylǵan D. esimdi azamatshanyń qoımasyn tintý kezinde salmaǵy shamamen 1200 kg quraıtyn árqaısysy 25 kılogramdyq qapqa salynǵan 48 ósimdik tektes zattyń (kóknárdiń) bary belgili boldy. Іs-shara aıaqtalǵannan keıin D. esimdi azamatsha odan ári tergep-tekserý úshin qalalyq polıtsııa basqarmasyna jetkizildi.
Kınologııa qyzmetiniń mamandary men olardyń tórt aıaqty dostary qala kóshelerinde quqyqtyq tártipti saqtaýǵa, qylmysqa qarsy kúreske, obektilerdi kúzetý men aıdaýyldaýdyń senimdiligin qamtamasyz etýge eleýli úles qosýda.
Qarqyndy damytylyp jatqan tehnıka quraldary jaqsy daıyndalǵan qyzmettik ıttiń múmkindigin almastyra almaıdy. Táýelsiz Qazaqstannyń kınologııa qyzmeti - qyzmettik-jaýyngerlik mindetterdi oryndaıtyn bólimshelerdiń ajyramas bir bóligine aınaldy.
Qazaqstannyń quqyq tártibi áskerleri kınologııasynyń tarıhy
Eger QR Ulttyq ulanynyń (burynǵy ІІM Іshki áskerleriniń) kınologııa tarıhy týraly aıtatyn bolsaq, 1991-2000 jyldar aralyǵynda kınolog-mamandar men qyzmettik ıtter qylmystyq-atqarý júıesi obektilerin kúzetýde jáne sottalǵandardy aıdaýyldaýda ǵana qoldanyldy. Odan ári 2000 jyldan 2010 jylǵa deıin qyzmettik ıtterdi nátıjeli qoldaný 22 oqıǵadan 47-ge deıin ulǵaıdy. Bul faktige 2001 jyly jedel jáne arnaıy bólimderdiń shtattarynda kınologtar men qyzmettik ıtterdiń sanynyń kóbeıýin, mına izdestirý ıtteriniń sanattarynyń engizilýin jatqyzamyz. 2006 jyly áskerı qyzmettiń kelisimshart negizine kóshýi kınologııalyq bólimshelerdi jasaqtaýǵa septigin tıgizdi. Kınologtar laýazymyna burynǵydaı áskerge shaqyrylýshy sarbazdar emes, kelisimshart boıynsha áskerı qyzmetshiler alyna bastady. Olardyń alǵashqy daıyndyǵy Almaty oblysy Qarakemer kentindegi 6654 áskerı bóliminiń bazasynda júrgizildi. Sol kezeńde ıtterdiń sany 14% -ǵa artty.
Sondaı-aq kınologııa qyzmetiniń odan ári damýy respýblıkanyń quqyq qorǵaý jáne arnaıy organdarymen ózara is-qımylymen tyǵyz baılanysty. 2022 jyldan bastap kınolog mamandar halyqaralyq jarystarǵa belsene qatysýda. 2023 jyly Bos laqap atty ıt Belarýs Respýblıkasy ІІM Іshki áskerleriniń XXIV ashyq chempıonatynda kınologtardyń qyzmettik kópsaıysy boıynsha «Esirtki quraldary men psıhotroptyq zattardy izdeýde jalpy jáne arnaıy daǵdylar kesheni» páninde 2-oryndy ıelendi.Al Kýrchatov qalasyndaǵy 3514 áskerı bóliminiń kınologııalyq qyzmet mamandary tobynyń aǵa nusqaýshysy efreıtor Máýlen Qaıyrbaev jáne onyń Aıza atty ıti, jarylǵysh zattardy izdeý boıynsha Shymkent qalasy 6506 áskerı bóliminiń kınologııalyq qyzmet mamandary tobynyń bastyǵy serjant Erbolat Asanov jáne onyń Rıza atty ıti, esirtki quraldaryn izdeý boıynsha Semeı qalasy 5511 áskerı bóliminiń kınologııalyq qyzmet mamandary tobynyń aǵa nusqaýshysy serjant Arhat Bókenbaev jáne onyń Leda atty ıti - Ulttyq ulannyń elishilik birinshiliginiń eń úzdikteri sanalady.
