Ulybrıtanııada áleýmettik jelilerge shekteý engiziledi
Ulybrıtanııada áleýmettik jelilerdi júgendeıtin jańa zań qabyldandy. Ol negizinen ınternet qoldanýshylaryn qaýipti kontentten qorǵaýǵa baǵyttalǵan. Óıtkeni telefonǵa telmirgender arasynda óz-ózine qol salýshy jasóspirimder kóbeıgen. Zııandy kontentpen kúresýdiń brıtanııalyq úlgisi týraly Kazinform habarlaıdy.
Londonnyń 14 jastaǵy turǵyny Mollı Rassel – áleýmettik jeliniń qurbany. Oqýshy uıaly telefonynan kóńil qulazytatyn foto men vıdeo kórýge áýestengen. Algorıtmge sáıkes ne izdeseń sony usynatyn platforma oǵan tıisinshe kontentti kórsetýmen bolǵan. Nátıjesinde oqýshy depressııaǵa túsip, sýıtsıdke barǵan. Ata-anasy aýyr qazadan keıin áli es jııa alar emes.
«Biz mundaı jaǵdaıǵa dýshar bolmaýmyz kerek edi. Beıkúná balalardy qorǵaı almaıtyn, tek paıdasyn oılaıtyn platformalardy júgendeıtin ýaqyt kelip jetti. Olar óskeleń urpaqtyń ómirin qıyp, aqsha jasaýdy doǵarýlary qajet», - deıdi Mollıdiń ákesi Ian Rassel.
Alty jylǵa sozylǵan talqylaýlardan keıin daýly zań jobasy qabyldandy. Oǵan sáıkes balalarǵa qaýipti kontent kórsetkeni úshin platformalar jaýapqa tartylady. Janýarlarǵa qatigezdik tanytý, esirtki jáne qarý saýdasy, terrorızmdi nasıhattaıtyn foto men vıdeo óshirilýi kerek. Sondaı-aq kámelet jasqa tolmaǵandarǵa áleýmettik jelilerde paraqsha ashýǵa tyıym salynady. Hat almasýǵa arnalǵan qosymshalar da jiti qadaǵalanady.
«Eger áleýmettik jeliler zańǵa baǵynbasa, qatań jazalanady. Retteýshi organ olardyń álemdik tabysynyń 10 paıyzynan aıyrýy múmkin. Kompanııalar mıllıardtaǵan sterlıng fýntynan aırylǵysy jáne shyǵynǵa batqysy kelmeıdi dep oılaımyn», - deıdi Ulybrıtanııanyń Ǵylym, ınnovatsııa jáne tehnologııa jónindegi memlekettik hatshysy Mıshel Doýnlan.
Mollıdiń ólimi Ulybrıtanııa turǵyndaryn dúr silkindirdi. Іs qozǵalyp, sotqa amerıkalyq áleýmettik jelilerdiń ókilderi shaqyryldy. Sońǵylary aqparattyq maqsatta júktelgen kontent edi dep aqtalyp, keshirim suraýmen shekteldi jáne aldaǵy ýaqytta platformalaryn qaýipsiz etemiz dep ýáde berdi. Biraq mıllıondaǵan ınternet paıdalanýshylardyń jazbalaryna baqylaý júrgizý múmkin emes deıdi mamandar.
«Internetti retteýge kelgende Jabaıy batys kóz aldyńa elesteıdi. Qaýipsizdikpen qamtamasyz etýdiń jańa bir modeli oılap tabylǵannyń ózinde adamdar ony aınalyp ótýdiń amalyn tabady. Sondyqtan qoldanýshylardyń ózderi abaı bolýlary kerek», - deıdi Young Minds qaıyrymdylyq uıymynyń ókili Ollı Parker.
Jaqynda Ulybrıtanııa úkimeti sheneýnikterge TıkTok áleýmettik jelisin paıdalanýǵa tyıym saldy. Óıtkeni qytaılyq platforma telefon nómirleri jáne geolokatsııa sııaqty paıdalanýshylardyń jeke derekterin saqtap, úshinshi tarapqa berýi múmkin-mys. AQSh pen Kanada da buǵan deıin Qytaı bıliginen qaýiptenip, osyndaı shekteýler engizgen bolatyn.