Ulybrıtanııa eń qıyn kezeńdi bastan keship jatyr
LONDON. KAZINFORM – Ulybrıtanııa premer-mınıstri elde tek ekonomıkalyq ǵana emes, qoǵamdyq ahýal da turaqsyz ekenin moıyndady, dep habarlaıdy Kazinform tilshisi.
«Jaǵdaı jaqsarǵanǵa deıin biraz ábigerge túsemiz», dep málimdedi Kır Starmer. Úkimet basshysy qazan aıyndaǵy jańa bıýdjetti qabyldaý qıynǵa soǵatynyn, biraq basqa tańdaý joqtyǵyn eskertti. Konservatorlar bolsa, saıasatkerdi «Eshqashan oryndaǵysy kelmegen ýádelerinen halyqtyń nazaryn basqa jaqqa aýdaryp otyr» dep aıyptady.
Kezdesý Daýnıng strıttegi baqta ótti. Dál osy jerde burynǵy úkimet basshysy Borıs Djonson karantın kezinde saýyq keshterin ótkizip, qyzmetinen aıyrylǵany belgili. Kır Starmer sımvolızmdi túsinip, premer-mınıstr retindegi alǵashqy sózin osynda sóıledi. Saıasatker ekonomıkany ǵana emes, qoǵamdy da qurdymǵa jiberýge az qaldy dep konservatorlardy aıyptap, ulttyń tereń problemalary týraly tebirendi.
«Qazan aıynda bıýdjet qabyldanady jáne biraz qınalatyn túrimiz bar. Qazirgi jaǵdaıymyzdy eskersek, bizde basqa tańdaý joq. Keń ıyqty qoǵam músheleri aýyr júkti kóterýi kerek. Jaǵdaı jaqsarǵanǵa deıin biraz ábigerge túsemiz», - dedi Ulybrıtanııa premer-mınıstri Kır Starmer.
Starmer «keń ıyqty» dep kimdi meńzep otyrǵanyn jáne bıýdjetke qandaı naqty ózgerister engizetini týraly ázirge aıtpady. Ol sondaı-aq jaqynda bolǵan jappaı tártipsizdikterge toqtalyp, kóterilister 14 jyl bılikte otyrǵan konservatorlardyń eńbeginiń jemisi dep málimdedi. Premer-mınıstr eldi qalpyna keltirý úshin qatań sharalar qabyldaýǵa ýáde berdi.
«Bıylǵy tártipsizdiktermen kúres 2011-jylǵa qaraǵanda áldeqaıda qıyn boldy. Ol ýaqytta sottardyń batyl áreket ete alatynyna kúmándanbaǵan edim. Biraq olaı bolmady. Al bul joly biz kún saıyn qylmyskerlerdi tez tutqyndaýǵa jáne olardy sottaýǵa bolatyndyǵyna kóz jetkizý úshin túrmelerdiń naqty sanyn tekserip otyrdyq», - dedi Ulybrıtanııa premer-mınıstri Kır Starmer.
Premer-mınıstrdiń baıandamasy túrli keraǵar pikir týǵyzdy. Konservatorlar ózderine tıesili aıyptaýlardy úzildi-kesildi joqqa shyǵardy. «Leıborıster osylaısha salyqty kóterýge degen shynaıy nıetin kórsetip otyr», dep málimdedi olar. Oppozıtsııa, sonymen qatar, bıýdjette defıtsıt bar degenmen kelispeıdi.
«Kez kelgen qarjy jylynyń ortasynda keıbir salalarda artyq shyǵyndar, al basqalarynda jetispeıtin tustar bolatyny anyq. Salyq túsimderi josparlanǵannan joǵary bolýy múmkin nemese odan aspaýy da yqtımal. Leıborıster halyqqa salyq salý úshin syltaý izdep otyr», - dedi Konservatıvtik partııa tóraǵasy Rıchard Fýller.
Basqa partııalardyń ókilderi de Leıborısterdi synǵa aldy. Eldegi jaǵdaı úshin Torı úkimeti ǵana emes Kır Starmer basqarǵan partııa da kináli jáne ony moıyndaýy kerek dep málimdedi. Sarapshylar bolsa, qos partııany da saılaý kezinde aq sóılemedi dep aıyptady.
«Partııalar shyndyqty aıtqysy kelmedi. Olar salyqty kóbeıtý, shyǵyndardy azaıtý nemese qarjylyq erejelerdi ózgertý kerektigi týraly aldyn ala bildi. Saılaý aıaqtalǵanǵa deıin olardyń eshqaısysy bul týraly jaq ashpady», - deıdi Qarjylyq zertteýler ınstıtýtynyń dırektory Pol Djonson.
Leıborıster úkimeti óziniń alǵashqy bıýdjetin tanystyrýdy josparlap otyr. Brıtan halqynyń ekonomıkalyq qaıta qurýdyń qıyn kezeńderine daıyn bolýdan basqa amaly joq. Premer-mınıstr aýyr, biraq qajetti sheshimder aldynda shydamdy bolýǵa shaqyryp álek.
Qarjy mınıstri buǵan deıin muragerlik jáne baılyq salyǵyn kóterip, zeınetaqy jeńildikteri salasyndaǵy reformalardy qolǵa alatynyn joqqa shyǵarmaǵan edi. Buǵan qosa úkimet qys mezgilinde áleýmettik qamsyzdandyrý tólemderi men jylýǵa beriletin járdemaqylardyń qysqarǵanyn jarııalap, halyqtyń alańdaýshylyǵyn týdyrdy.