Úkimet oqý jylyn qorytyndylap, jazǵy demalysty durys uıymdastyrý máselesin pysyqtamaq
ASTANA. KAZINFORM – Búgin saǵat 10:00–de Úkimettiń kezekti otyrysy ótedi. Kún tártibine oqý jylynyń aıaqtalýy jáne balalardyń jazǵy demalysyn uıymdastyrý máselelesi shyǵarylyp otyr. Kún tártibindegi másele boıynsha Oqý-aǵartý mınıstri Ǵanı Beısembaev negizgi baıandama jasaıdy.
Otyrys qorytyndysy boıynsha ótetin baspasóz konferentsııasynda:
- Oqý-aǵartý mınıstri Ǵanı Beısembaev
- Ǵylym jáne joǵary bilim vıtse-mınıstri Talǵat Eshenqulov BAQ ókilderiniń saýaldaryna jaýap beredi.
2024-2025 oqý jylynyń qorytyndysy boıynsha Ulttyq bilim berý derekter qorynyń málimetterine sáıkes, elimizde barlyǵy 8 myńnan astam mektep bar, onda 4 mln-ǵa jýyq oqýshy bilim alady. Bıyl 9-synypty 364 myńnan astam bala aıaqtaıdy. Olar aldaǵy ýaqytta 10-synypty jalǵastyrý nemese kolledjge túsý týraly sheshim qabyldaıdy. Sondaı-aq 217 myńnan astam túlek 11-synypty támamdaıdy.
Ótken jyly tuńǵysh ret barlyq mektepte oqytý tiline qaramaı qazaq tili jáne ádebıet páninen aralyq emtıhandar engizildi. Aralyq emtıhandy 5, 6, 7, 8, 10-synyp oqýshylary 27-31 mamyr aralyǵynda tapsyrady. Oǵan 1,7 mln oqýshy qatysady. Bul emtıhannyń maqsaty - oqýshylardyń memlekettik tildi oqyp-úırený deńgeıin anyqtaý jáne bilimderin shyńdaýǵa daǵdylandyrý. Bul emtıhan halyqaralyq CREF standartyna sáıkes negizinen 4 baǵytta ótedi: tyńdalym, aıtylym, oqylym, jazylym.
Elimizdiń orta bilim berý uıymdarynda 412 myńnan astam pedagog eńbek etedi. Bul - byltyrmen salystyrǵanda 14 myńǵa artyq. Olardyń 73 paıyzǵa jýyǵy – joǵary biliktilik sanatyna ıe. Pedagogter sanynyń artýy - elimizdiń orta bilim berý júıesinde kadr tapshylyǵynyń tolyǵymen joıylýyna yqpal etti. Qazaqstan tarıhynda alǵash ret bıylǵy oqý jylynda eki pedagogke Prezıdent Qasym Jomart Toqaev «Qazaqstannyń Eńbek Eri» ataǵyn tapsyrdy. Sondaı-aq, 36 pedagog memlekettik nagradalarmen marapattaldy, 64 muǵalim «Úzdik pedagog» ataǵyn ıelendi jáne olarǵa memleket tarapynan 1 000 aılyq eseptik kórsetkish kóleminde syıaqy taǵaıyndaldy.
2024-2025 oqý jylynyń eń basty jetistikteriniń biri — halyqaralyq olımpıadalarǵa qatysqan árbir ekinshi qazaqstandyq oqýshynyń elge júldemen oralýy. Ulttyq qurama qorjynynda — 362 medal, onyń ishinde 41 altyn bar. Bul — Qazaqstan bilim sapasynyń halyqaralyq deńgeıde joǵary baǵalanýynyń aıqyn dáleli.
Osy oqý jylynda 40 paıyzdan astam oqýshy respýblıkalyq jáne halyqaralyq deńgeıdegi zııatkerlik sharalarǵa qatysty. Onyń ishinde Qazaqstan oqýshylary Azııa jáne álemdik olımpıadalarda bilimderimen erekshe daralanyp, bedeldi marapattarǵa ıe boldy. Olar lıngvıstıkadan — «Eń úzdik qatysýshy», fızıkadan — «Eń úzdik qatysýshy qyz bala», hımııadan — «Eń úzdik praktık», ınformatıkadan — «Eń úzdik ınformatık» atandy. Hımııa páninen eń bedeldi halyqaralyq olımpıadada — eki dúrkin, First Global Challenge robototehnıka chempıonatynda úsh dúrkin álem chempıony boldy.
Qazaqstan — olımpıada júldegerlerin qarjylaı yntalandyrý júıesin engizgen birden-bir el. 2024 jyly halyqaralyq bedeldi olımpıadalarda top jarǵan 26 oqýshyǵa jáne olardy daıyndaǵan pedagogterge aqshalaı syıaqy berildi.
Aıta keteıik, 13 mamyrda ótken Úkimet otyrysynda kóktemgi egis jumystaryn júrgizý jáne vegetatsııalyq kezeńdi ótkizý máseleleri talqylanǵan bolatyn. Onda Aýyl sharýashylyǵy mınıstri Aıdarbek Saparov, Energetıka mınıstri Erlan Aqkenjenov, Sý resýrstary jáne ırrıgatsııa mınıstri Nurjan Nurjigitov, Ekologııa jáne tabıǵı resýrstar mınıstri Erlan Nysanbaev, sondaı-aq birqatar óńir ákimi baıandama jasady.
Aýyl sharýashylyǵy mınıstri keltirgen derek boıynsha, 2025 jyly elimizdegi jalpy egis alqaby - 23,7 mln gektar, bul - ótken jylmen salystyrǵanda 413 myń gektarǵa artyq. Aýyl sharýashylyǵy daqyldaryn ártaraptandyrý nátıjesinde eki jyl ishinde bıdaı alqaby 750 myń gektarǵa qysqardy, bul rette mal azyqtyq jáne maıly daqyldar alqaby 3,3 mln gektarǵa jetkizildi. Bul rette kúnbaǵys alqaby 1,4 mln gektarǵa, dándi jáne burshaqty daqyldar 16,6 mln gektarǵa, maqta alańy 135 myń gektarǵa jetedi.
Ekologııa jáne tabıǵı resýrstar mınıstri Erlan Nysanbaev aýa raıy boljamdaryn baıandap, qurǵaqshylyq bolýy múmkin óńirlerdi atady jáne egin egý jumystaryn erterek bastaýdy usyndy. Onyń aıtýynsha, mamyr aıy eldiń kóp bóliginde ystyq jáne qurǵaq bolady, alaıda astyq egetin óńirlerde, taý bókterinde jáne ońtústikte jaýyn-shashyn kólemi klımattyq normaǵa jaqyn mólsherde bolady dep boljanyp otyr. Sondaı-aq, mamyrda Qostanaı oblysynyń ońtústiginde, Batys Qazaqstan jáne Mańǵystaý oblystarynyń ońtústik-batys bóliginde, Qyzylorda oblysynyń soltústik-batysynda, Almaty jáne Jambyl oblystarynyń soltústiginde, Qaraǵandy oblysynyń ońtústiginde, sondaı-aq Aqtóbe, Atyraý, Abaı jáne Túrkistan oblystarynyń jekelegen aýdandarynda qurǵaqshylyq bolýy múmkin.
Sý resýrstary jáne ırrıgatsııa mınıstri Nurjan Nurjigitov ylǵaldy talap etetin daqyldardy qysqartý Agroónerkásiptik keshendi damytýdyń 2030 jylǵa deıingi tujyrymdamasynyń basymdyqtaryna tikeleı sáıkes keletinin aıtty. Soǵan sáıkes aýyl sharýashylyǵy daqyldarynyń qurylymyn ártaraptandyrý kózdelgen. Indıkatıvtik kórsetkishterge sáıkes, 2025 jylǵa qaraı kúrish pen maqta egis alqaptary keminde 41 myń gektarǵa qysqartylýy tıis.
Otyrys qorytyndysynda Premer-Mıınstr mınıstrlikter men ákimdikterge:
- ákimdikterge bıýdjet qarajatynyń maqsatty jáne utymdy paıdaǵa asýyna turaqty monıtorıngti júrgizýdi;
- ishki naryqty tyńaıtqyshtarmen basym tártippen qamtamasyz etý maqsatynda otandyq óndirýshilerdi yntalandyrý sharalaryn qabyldaýdy;
- Ónerkásip jáne qurylys, Aýyl sharýashylyǵy mınıstrlikterine dıqandardy jetkilikti kólemde qoljetimdi tyńaıtqyshtarmen qamtamasyz etý boıynsha tıisti jumysty úılestirýdi;
- ákimdikterge jeńildetilgen dızel otynynyń jóneltilgen jáne qalǵan kólemi týraly jańartylǵan aqparatty apta saıyn Energetıka mınıstrligine usynýdy;
- Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligine «Báıterek» holdıngimen birlesip jeńildetilgen qarjylandyrý rásimderin ońtaılandyrýdy;
- Aýyl sharýashylyǵy, Sý resýrstary, sondaı-aq Tsıfrlyq damý mınıstrlikteri aýyl sharýashylyǵy daqyldaryna monıtorıng júrgizýdi, táýekelderdi erte anyqtaýǵa baǵyttalǵan tsıfrlyq quraldardy engizýdi onyń ishinde otandyq tehnologııalyq sheshimder men startaptardy yntalandyryp, jumysty jandandyrýdy;
- ylǵaldy kóp talap etetin daqyldarǵa táýeldilikti azaıtý sharalaryn qabyldaý, ǵylymı ınstıtýttardy jumyldyra otyryp, fermerlerdiń qurǵaqshylyqqa tózimdi agrotehnologııalarǵa kóshýi boıynsha jer-jerde túsindirý jumystaryn jandandyrýdy;
- Sý resýrstary jáne ırrıgatsııa mınıstrligi Qarjy mınıstrligimen jáne oblys ákimdikterimen birlesip, aýyl sharýashylyǵynda sý únemdeıtin tehnologııalardy engizý jumysyn jandandyrýdy;
- sý tapshylyǵy qaýpi joǵary óńirlerdi basym tártippen qarjylandyrýdy kózdeý jáne dıqandardyń tamshylatyp jáne jańbyrlatyp sýarýǵa kóshýin yntalandyrý jónindegi sharalar keshenin iske asyrýdy;
- jedel áreket etý úshin Ekologııa jáne tabıǵı resýrstar mınıstrligine meteoboljamdardy ýaqtyly usynýdy qamtamasyz etýdi tapsyrdy.
Esterińizge sala keteıik, Úkimet otyrysynyń tikeleı taratylymyn PrimeMinister.kz saıtynan, YouTube resmı arnasynan, Facebook áleýmettik jelisinen, sondaı-aq UKIMET Telegram-kanalynan kórýge bolady.
Baspasóz konferentsııasy YouTube resmı arnasy men Facebook áleýmettik jelisinen tikeleı kórsetiledi.