UBT-2024: Túlekter synaqtan qalaı ótip jatyr
ALMATY. KAZINFORM – Almatyda bıylǵy oqý jylyn 16 myńǵa jýyq túlek támamdady. Mektep bitirýshiler 16 -shi mamyrdan bastap UBT tapsyryp jatyr. Testileý jumystary shildeniń besine deıin jalǵasady. Úmitkerlerge joǵary oqý oryndaryna grant jeńip alý úshin 2 múmkindik berilgen. Qazirgi ýaqytta testileý qala boıynsha 1 pýnktte ǵana ótip jatyr. Kazinform agenttiginiń tilshileri túlekter synaqtan qalaı ótip jatqanyn kórip qaıtty.
Ulttyq biryńǵaı testileýge kirgen-shyqqan túlekterdiń boıynan ýaıym men úreıdi baıqamadyq. Syrtta balasynyń tileýin tilep júrgen ata-analar da kóp emes. Test tapsyrýǵa kelgen ul- qyzdardyń tym shıraq, ári ózderine senimdi ekenine kóz jetkizdik. Erkin formadaǵy 11 synyp oqýshylary men kolledj bitirýshiler tekserýden de kedergisiz ótip jatty.
Resmı derekke súıener bolsaq, Almaty qalasy boıynsha 27 801 adam testileýge tirkelgen. Onyń 66%-y qazaq tilinde, 34%-y orys tilinde, 43 adam aǵylshyn tilinde testileýden ótýge ótinish bildirgen.
Ulttyq testileý ortalyǵynyń Almaty qalasy boıynsha basshysynyń mindetti atqarýshy Nursulý Alıbıevanyń aıtýynsha, búgingi tańda 43 ereje buzýshylyq anyqtaldy. Balalar smartfon, shpargalka jáne basqa da tyıym salynǵan zattardy alyp ótýge árekettengen.
«UBT talaptaryn buzǵan túlekterge, birden akt toltyrylyp, olar aýdıtorııaǵa jiberilgen joq. Desede, ol úmitkerlerge ekinshisin tapsyrýǵa múmkindik beriledi. Biraq, alǵashqyda jibergen qatelikke jol bermeý kerek», - dedi ol.
Test ortalyqtary jedel járdem, órt sóndirý qyzmeti, psıholog jáne medıtsına qyzmetkerlerimen qamtamasyz etilgenin de atap ótken jón.
Búgin kezekshilkke túsken, dáriger Erbolat Sársenov túlekterdiń jaǵdaılaryn baqylaýda ustaıtyndaryn jetkizdi.
«Munda qatty aýytqular bolmaıdy. Bala qobyljyp, esterin joǵaltsa, sýyn berip, tynyshtandyryp, túsindirip qoldaý kórsetemiz. Dene qyzýy kóterilip tursa, álbette aýdıtorııaǵa jiberilmeıdi. Al, kishkene jótelip tursa, maska taǵady», - deıdi dáriger.
Araǵa bir saǵat salyp, test tapsyrýǵa kirgender aqyryndap shyǵa bastady. Solardy sózge tartyp kórdik.
Bıyl kolledj bitirgen Ulasbek Ámirhanov endi joǵary oqý ornyna túsýge nıetti. Ol UBT tapsyrýǵa daıyndaıtyn ortalyqtardyń birine jarty jyldan astam ýaqyt barǵanyn aıtty. Búgingi nátıjıesine kóńili toq.
«Kóńil kúı qalaı? Jaqsy. Kýrsqa qatysqan kezde kýratorlar UBT-ǵa «ózderińdi eń nashar ball alam dep baryńdar», degen. Ózim 60-70 dep oılaǵam, alaıda 80 ball jınadym. Qýanyp turmyn», - dep bólisti oıymen Ulasbek.
Іle shala 119 ball jınaǵan jigit shyqty. Alaıda, onyń kóńil kúıi joq.
«119 ball jaman emes. Biraq, men tańdaǵan mamandyǵym men oqý ornyma jetpeýi múmkin. Bolashaqta dáriger bolsam deımin. Al, oǵan túsý úshin keminde 120 ball kerek», - dep sýretke túsýden bas tartyp, júgirip ketip qaldy.
Arýjan Saǵyndyqqyzy Abylaı han atyndaǵy Qazaq halyqaralyq qatynastar jáne álem tilderi ýnıversıtetin úshinshi kýrsqa kóshken kezde tastap ketken. Sebebi, tańdaǵan mamandyǵy unamaǵan.
«Búgin Ulttyq biryńǵaı testileýge eki jyldan soń, qaıta kelip turmyn. Sebebi, alǵashynda tańdaǵan mamandyǵym óz qalaýym emes edi. Joǵaryda atalǵan oqý ornyna túsýge meni baýyrym kóndirgen bolatyn. Sodan, úshinshi kýrsqa kelgende, kúrdeli sheshim qabyldap, oqýdy tastap kettim. Búgin tapsyryp shyqtym. Jaman emes.140 tan 80 aldym», - deıdi almatylyq arý.
Túlekterdiń arasynda qandas baýyrlarymyzda bar.
«Qatty qobaljý boldy. Kóńilge qonymdy nátıjemen shyǵyp otyrmyn. Qytaı elinen Qazaqstanǵa byltyr keldim. Osynda bir jyl arnaıy kýrs daıyndyǵanan óttim. Bar armanym Almatyda oqý», - deıdi Móldir Yqylas.
Almatydaǵy túlekter synaǵynyń atmosferasy osyndaı.
QR Ǵylym jáne joǵary bilim mınıstrligi baspasóz qyzmetiniń habarlaýynsha, UBT bastalǵaly shekti baldy 75% talapker jınady. Ortasha balǵa keletin bolsaq, ol 68 baldy qurady. Eń joǵary ball – 138, ony Túrkistan oblysynyń talapkeri jınady.
Esterińizge sala ketsek, testileý aıaqtalǵannan keıin árbir talapker qandaı taqyryptar boıynsha qatelikter jibergenin kórip, taqyryptyq taldaý alady. Úsh aptanyń qorytyndysy boıynsha «Oqý saýattylyǵy» pánin eń jaqsy tapsyrdy. Ortasha eseppen, suraqtardyń 75%-yna durys jaýap berilgen. Al «Fızıkany» tapsyrǵan talapkerler tek 36% tapsyrmany durys oryndaǵan, olar úshin «Mehanıkalyq tolqyndar» taqyryby qıyn boldy. Osylaısha, UBT nátıjeleri boıynsha tek sandar emes, sonymen qatar taqyryptar boıynsha egjeı-tegjeı taldaý da qoljetimdi.
Erekshe bilim berý qajettilikteri bar oqýǵa túsýshiler úshin qolaıly jaǵdaı jasaýdyń arqasynda UBT-ǵa úsh aptanyń ishinde 387 talapker qatysty.
Aıta ketsek, 2024 jylǵy UBT aıaqtalǵannan keıin kúntizbelik jyldyń 31 qazanyna deıin testileýdiń beınejazbalaryna taldaý júrgiziledi. Tyıym salynǵan zattardy paıdalaný nemese erejelerdi buzý faktileri anyqtalǵan jaǵdaıda túsýshiniń UBT nátıjeleri joıylady.