Túrkistan oblysynda 2,5 mln tut aǵashy otyrǵyzylady

TÚRKІSTA. KAZINFORM — Túrkistan oblysynda tut aǵashyn otyrǵyzý arqyly jibek mata óndirilmek. Ol úshin oblysqa Ózbekstannan 2,5 mln túp tut kósheti jetkiziledi. Mamandar ázirge sonyń alǵashqy 85 000 túbin alyp keldi.

Japyraǵyn jylyna tórt ret jınaýǵa bolatyn tuttyń sorty «Ándijan Marhamat 2017» dep atalady. Alǵashqy kóshetter Jetisaı aýdany, Maqtaly aýyly mańyndaǵy 25 ga aýmaqqa otyrǵyzyldy. Al kóshetterdiń kelesi bir bóligi Saryaǵash aýdanyna egiledi. Bul jumystarǵa Ózbekstannan arnaıy kelgen atalǵan sorttyń avtory, aýyl sharýashylyǵy ǵylymdarynyń doktory Abýlfattoh Mýsyrmankýlov ádistemelik kómek kórsetýde.

Tut otyrǵyzyp, jibek óndirýge nıet bildirgen turǵyndarǵa «Aýyl amanaty» baǵdarlamasy boıynsha qarjylaı kómek kórsetý tetikteri de qarastyrylǵan. Oblys ákimi Darhan Satybaldynyń tapsyrmasymen Túrkistan oblysynda atalǵan pılottyq jobanyń tujyrymdamasy jáne «2024-2026 jyldarǵa arnalǵan jibek klasterin damytýdyń jol kartasy» ázirlenip, sharýalarǵa nesıe berý baǵdarlamasy bekitildi. Soǵan sáıkes tut aǵashyn otyrǵyzǵan kásipker alǵashqy ónimin alǵansha 20 aıǵa demalys ala alady. Degenmen nesıeniń paıyzy ony berýshi eki qarjy uıymynyń sharttaryna baılanysty bolmaq.

Qazirgi tańda «Qazaq jibek» qaýymdastyǵy men Ózbekstannyń «Ýzbekıpak sanoat» qaýymdastyǵy arasynda kelisim-shart jasalyp, aldaǵy 3 jyl agro súıemeldeýge qol jetkizildi. ıAǵnı, jibek sharýashylyǵynda kósh ilgeri kórshiles eldiń tájirıbesine súıenip, óńirde salany damytý kózdelip otyr.

Jalpy japyraǵy aqýyz ben proteınge baı tut aǵashy orta eseppen 70-80 jyl ómir súredi, al jıdegi túrli aýrýǵa em. Tabıǵaty qolaıly ońtústikte 1 gektar jerge egilgen tut aǵashynan 1 mln. teńgege deıin taza tabys tabýǵa múmkindik bar. Al ónimdi Shyǵys Eýropaǵa, Ońtústik Koreıaǵa jáne Qytaıǵa satýǵa bolady. Óıtkeni mundaı taýarǵa atalǵan elderde suranys óte joǵary.