Túrkııanyń tuńǵysh ǵaryshkeri ǵaryshta Atatúriktiń sózin eske aldy - sheteldegi qazaq baspasózi
Kazinform HAA sheteldegi qazaq tilinde taraıtyn aqparat kózderine aptalyq sholýyn usynady.
Túrkııanyń tuńǵysh ǵaryshkeri ǵaryshtaǵy sózin Atatúriktiń sózimen bastady - TRT
Florıdadaǵy ǵarysh ortalyǵynan Túrkııanyń tuńǵysh ǵaryshkeri Alper Gezeravjynyń ǵarysh sapary bastaldy.
«SpaceX» ǵarysh kemesi, sonyń ishinde Túrkııanyń tuńǵysh ǵaryshkeri Alper Gezeravjy Amerıka Qurama Shtattarynyń (AQSh) Florıdadaǵy Kennedı ǵarysh ortalyǵyndaǵy 39A ushyrý kesheninen jergilikti ýaqyt boıynsha saǵat 16.49-da (Túrkııa ýaqytymen saǵat 00.49) sátti ushyryldy.
Bul týraly Túrkııa Radıo Televızııa portaly habarlady.
Ǵarysh kóligi senbi kúni Túrkııa ýaqytymen saǵat 13.15-te Halyqaralyq ǵarysh stantsııasyna (HǴS) jetedi dep josparlanǵan bolatyn.
«TRT»-nyń málimetinshe, «SpaceX» óziniń «X» jelisindegi akkaýntynda Halyqaralyq ǵarysh stantsııasyna saparyn bastaǵan «Dragon» kapsýlasyndaǵy «Ax-3» komandasynyń alǵashqy sezimderin tikeleı efırde kórsetti.
Gezeravjy ǵaryshtaǵy alǵashqy sózinde, «Men Túrkııanyń ǵaryshtyq mıssııasy úshin tuńǵysh túrik ǵaryshqa qadam basqan kezde Uly Atatúriktiń sózderimen bastaǵym keledi. Túrkııa Respýblıkasynyń negizin qalaýshy Mustafa Kemal Atatúriktiń dana sózi: «Bolashaq aspanda», dedi.
Aıta ketý kerek, osy sapar arqyly «Túrkııanyń tuńǵysh ǵaryshkeri» ataǵyn da alǵan Gezeravjy HǴS-te 14 kún boıy 13 túrli ǵylymı tájirıbe jasaý josparlanýda.
Altaıǵa qysqy sport túrinen tórt eldiń sportshylary jınaldy – «Halyq gazeti»
Shyńjańnyń Altaı qalasyndaǵy Genaral taý Halyqaralyq taý shańǵysy kýrortynda «Qar-muz jibek joly, Qytaı qar mekeni» atty Altaı taýynda alǵashqy qysqy sporttyq oıyndar ashyldy. Sporttyq sharaǵa Qytaı, Qazaqstan, Mońǵolııa jáne Reseıden 155 sportshy qatysty, dep habarlaıdy Qytaıdyń «Halyq gazeti».
Atalǵan basylymnyń dereginshe, osy is-shara barysynda konkımen júgirý, short-trek, mánerlep syrǵanaý, shańǵy jarysy, taý shańǵysy, snoýbord, alpınızm shańǵy jarysy (ejelgi teri shańǵymen syrǵanaý) jáne basqa da jarys túrleri ótkiziledi.
Aıta ketý kerek, Altaı aımaǵy soltústiktiń 45-47 gradýsyndaǵy altyn endikte ornalasqan. Bul Qytaıdaǵy eń jaqsy tabıǵı shańǵy aımaqtarynyń biri ári taý shańǵysy men kross sportshylary úshin mańyzdy jattyǵý bazalarynyń biri. Mundaǵy qar-muz jarystarynyń artyqshylyǵy barǵan saıyn aıqyndalýda.
Mońǵolııa halqynyń sany 3,5 mıllıonǵa jetti - «Kaznews»
Eldiń ulttyq statıstıka komıteti buǵan deıin 22 qarashaǵa qaraı Mońǵolııa halqynyń jalpy sany 3,5 mıllıon adamǵa jetetinin habarlaǵan.
«Atalǵan komıtettiń bul boljamy sońǵy úsh jyldaǵy týý, ólim jáne halyqtyń tabıǵı qozǵalysyna negizdelgen», - deıdi Mońǵolııa ulttyq statıstıka komıtetiniń halyq sanaǵy jáne turǵyn úı qory bóliminiń statısi.
Bul týraly mońǵolııalyq Kaznews aqparattyq portaly habarlady.
«Sońǵy úsh jylda orta eseppen ár jeti mınýt 16 sekýnd saıyn bir bala dúnıege kelip, 27 mınýt 46 sekýnd saıyn bir adam qaıtys bolady, al Mońǵolııa halqynyń sany ár toǵyz mınýt 55 sekýnd saıyn bir adamǵa artyp keledi eken» dep jazady mońǵolııalyq basylym.
Kaznews dereginshe, 1962 jyly Mońǵolııa halqynyń sany 1 mıllıon bolsa, 1988 jyly el eki mıllıon, 2015 jyly úsh mıllıonǵa jetti.
2033 jyly 4 mıllıonǵa, 2048 jyly 5 mıllıonǵa jetedi degen boljam bar.
Astana protsesiniń jańa raýndy ótedi - Parstoday
Atalǵan basylymnyń keltirgen málimetine súıensek,
Sırııa beıbit kelissózderi Astana protsesi aıasynda kepilger elder ókilderiniń ótinishinen keıin 24-25 qańtar aralyǵynda Qazaqstannyń astanasynda ótedi.
Bul týraly osy aptada Irannyń «Parstoday» aqparat agenttigi de habarlady.
Ótken jyly Qazaqstannyń Syrtqy ister mınıstrligi Astana kelissózderiniń 20-shy raýndyn sońǵy kezdesý retinde jarııalaǵanyna qaramastan, bul protsesti jalǵastyrý týraly sheshim qabyldandy.
Irandyq basylymnyń bul aqparaty QR Syrtqy ister mınıstrliginiń resmı ókili Aıbek Smadııarovtiń málimdemesine negizdelgen.
«Kepilger elderdiń ujymdyq ótinishi negizinde 2024 jyldyń 24-25 qańtarynda Astana protsesi aıasynda 21-shi Sırııa halyqaralyq kezdesýi ótedi», - degen QR Syrtqy ister mınıstrliginiń resmı ókili.
Sonymen qatar osy aptada «Parstoday»-de «Irannyń munaı tabysy 34 mıllıard dollarǵa jetti» degen taqyryptaǵy aqparat jaryq kórdi.
AQHA (Atom qýaty halyqaralyq agenttigi) Irannyń 2023 jyldyń 9 aıynda munaı tabysynyń 34 mıllıard dollar bolǵanyn jarııalady.
Irandyq aqparat agenttiginiń málimeti boıynsha, AQHA óz esebinde Irannyń 2023 jyldyń alǵashqy toǵyz aıynda munaıdan túsken jalpy kirisin 33 mıllıard 900 mıllıon dollar dep baǵalaǵan.
2023 jyldyń qańtar-qyrkúıek aılaryndaǵy Irannyń munaı tabysy OPEK-tiń osy kezeńdegi jalpy kirisiniń 12%-yna teń boldy.
Irannyń 2023 jyldyń 9 aıynda munaı satýdan túsken 34 mıllıard dollarlyq munaı tabysy 2020 jyldyń 12 aıynda Irannyń munaı tabysynan eki ese kóp boldy.
2022 jyly Irannyń munaı satýdan túsken jalpy tabysy 54 mıllıard dollarǵa jetken eken.
AQHA OPEK-ke múshe 13 eldiń 2023 jyldyń 9 aıynda munaıdan túsken jalpy kirisin 281 mıllıard 200 mıllıon dollarǵa eseptedi.
Ózbekstanda halyq sany kún saıyn orta eseppen 2,1 myń adamǵa artyp keledi - «ÓzA»
Ózbekstan halqy 2023 jyldyń ár aıynda orta eseppen 64 600 adamǵa kóbeıgen. Statıstıka agenttiginiń málimetterine sáıkes, 2024 jyldyń 1 qańtarynda Ózbekstannyń turaqty turǵyndarynyń sany 36 799 756 adamdy qurady.
Respýblıkada halyq sany ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 2,2 paıyzǵa artqan. Bul týraly ózbekstandyq «ÓzA» aqparattyq agenttigi habarlady.
Ózbekstandyq BAQ-tyń dereginshe, 2023 jyl kún saıyn turaqty turǵyndarynyń sany orta eseppen 2,1 myń adamǵa kóbeıgen.
Sondaı-aq, «ÓzA» aqparattyq agenttiginde «Tashkent oblysynda dron shoýy uıymdastyryldy» degen taqyryptaǵy aqparat jaryq kórdi.
Demalys kúnderi uıymdastyrylǵan túrli-tústi dron shoýy Tashkent oblysy «ıAngııўl» qalasynyń turǵyndaryna kóterińki kóńil-kúı syılaǵan.
Qala ákimdigi seriktes uıymdarmen birlesip uıymdastyrylǵan sharada 400 dron ushyrylǵan. Olardyń kómegimen Ózbekstan táýelsizdiginiń rámizderi, qysqy kórinister, Jańa jyl merekesine baılanysty sýretter túrli túste beınelendi.
Ózbekstandyq basylymnyń dereginshe, shara barysynda qaýipsizdikke erekshe nazar aýdaryldy. Osy shoýdy tamashalaýǵa jergilikti qaýym ókilderi men jastar, qala qonaqtary kelgen.
Sonymen qatar, osy aptada «ÓzA»-da «Túrki elderiniń jeńil atletıka qaýymdastyǵy» qurylady» degen taqyryptaǵy aqparat jarııalandy.
Atalǵan BAQ-tyń málimetinshe, jeńil atletıkadan halyqaralyq sport uıymdarynyń sany taǵy bireýge artady dep kútilýde.
Búginde Túrkııa Respýblıkasynyń bastamasymen Túrki memleketteri uıymy aıasynda «Túrki jeńil atletıka qaýymdastyǵyn» qurý jumystary júrgizilýde.
«Bul sharalar sátti aıaqtalsa, jeńil atletıkadan taǵy bir halyqaralyq sport uıymy – «Túrki memleketteriniń jeńil atletıka qaýymdastyǵy» óz qyzmetin bastaıdy. Demek, jeńil atletıkadan jarystar men chempıonattar kóbeıip, jastardyń osy sport túrimen aınalysý aıasy keńeıedi», dep jazady Uza.
Qytaıda 2023 jylǵy kólik óndirisi men olardyń satylymy 30 mln-nan asty – CNR
Qytaıdyń avtomobıl ónerkásibi qaýymdastyǵynyń jarııalaǵan málimetinshe, 2023 jyly elde avtomobılder óndirisi men satylymy sáıkesinshe 30,161 mıllıon jáne 30,094 mıllıonǵa jetip, tıisinshe 11,6% jáne 12%-ǵa ósken.
Bir jyldaǵy óndiris pen satylym boıynsha rekordtyq deńgeıge jetken, dep habarlaıdy Qytaıdyń «Ortalyq halyq radıosy».
Olardyń ishinde jańa energetıkalyq kólik quraldaryn óndirý jáne satý 9,587 mln jáne 9,495 mln-ǵa jetip, tıisinshe 35,8%-ǵa jáne 37,9%-ǵa ulǵaıdy, al naryq úlesi 31,6%-ǵa jetken.
Qytaılyq BAQ-tyń keltirgen málimetine súıensek, qazir elektromobılder Qytaı avtokólik ónerkásibiniń mańyzdy bóligine aınalyp, eksport boıynsha joǵary kórsetkishke qol jetkizgen. 2023 jyldyń sońynda, Qytaıdyń óz markasy Bıvaıdı (BYD) dúnıejúzindegi eń úlken elektrlik kólikter jasaıtyn kásiporynǵa aınaldy.
Bolashaqta Qytaı dúnıejúzinde eń kóp kólik eksporttaıtyn elge aınalýdy maqsat etip otyr.
