Túrkistan: Sozaq aýdanynda 1 trıllıon teńgege 13 zaýyt salynady
Joba quny – 470 mln.teńge. Bul kanal paıdalanýǵa berilgen soń 650 ga sýarmaly jer men Qumkent, Qyzylqanat eldi mekenderi turǵyndarynyń 133 ga egistik jerleri aǵyn sýmen tolyq qamtamasyz etiletin bolady.
Túrkistan oblysynyń ákimi Darhan Satybaldynyń halyqpen turaqty kezdesýi Sozaq aýdanynda jalǵasty. El aldynda esep bergen oblys basshysy bıylǵy jyldyń alǵashqy jartyjyldyǵyn qorytyndylap, jetken jetistikter pen jasalǵan jumystyń mán-jaıymen turǵyndardy tanystyrdy. Sonymen qatar alǵa qoıylǵan maqsat-mindettermen bólisip, qolǵa alynatyn jobalarǵa keńinen toqtalyp ótti. Halyqpen kezdesýge Túrkistan oblystyq máslıhatynyń hatshysy Nuraly Ábishev, oblystaǵy barlyq basqarma basshylary qatysty.
Bıyl 6 aıda Sozaq aýdanyndaǵy ónerkásip kóleminiń kórsetkishi 265 mlrd. teńgeni qurady. Negizgi kapıtalǵa baǵyttalǵan ınvestıtsııa kólemi 40 mlrd. teńgeni qurap, tıisti kezeńmen salystyrǵanda 19 mlrd. teńgege artty.
2027 jylǵa deıin aýdanda 1 trln. teńgege 13 ınvestıtsııalyq joba iske asyrylatyn bolady. Atap aıtqanda, keler jyly joba quny 100 mlrd. teńge bolatyn «Qazatomprom» kompanııasynyń kúkirt qyshqylyn óndiretin zaýyt qurylysy bastalady. «Mańǵyshlaq-Munaı» kompanııasy tabıǵı gaz óndirý kásipornynyń qurylysy bastalady dep josparlanýda. Joba quny - 89 mlrd. teńge. 130 mlrd. teńgege «Sozaq Fosfat» kompanııasynyń mıneraldy tyńaıtqysh óndirý zaýyty salynyp, 1 myń adam jumyspen qamtylady. «Sastóbe ınnovatsııalyq kompleksi» kaýstıkalyq sodaǵa arnalǵan tuz saqtaý qoımasy qurylysyn bastaıdy. Qoımada jylyna 100 myń tonna tuz saqtaýǵa múmkindik bolady. «Sozaq munaı jáne gaz» kompanııasy qýattylyǵy - 2 mlrd. tekshe metr bolatyn gaz óndirý jobasyn iske asyrýdy josparlap otyr. Jobanyń quny 700 mlrd. teńgeni quraıdy.
- Jańa zaýyttardyń qurylysyna aýdan aýmaǵynan jer telimderi aıqyndalyp, qurylys jumystaryna qajetti barlaý jumystary júrgizilip, qujattary rásimdelýde. Bul jobalar iske asyrylǵanda 1 706 turaqty jumys orny ashylyp, aýdannyń áleýmettik-ekonomıkalyq damýyna úlken septigin tıgizetin bolady. Biz ónerkásip salasyn damytýǵa kúsh salamyz. Halyqty turaqty jumyspen qamtý úshin zaýyt-fabrıkalar salýǵa basymdyq beremiz. Kásip bastaýǵa nıetti barlyq azamattarǵa jan-jaqty qoldaý kórsetiledi,-dedi Darhan Satybaldy.
Ákimniń osyǵan deıingi kezdesýinde aýdannyń birqatar mańyzdy máseleleri kóterilgen edi. Olar kezeń-kezeńimen, zań talaptaryna saı júzege asýda. Osy ýaqyt ishinde aldaǵy qys-kóktemgi sý tasqynynyń aldyn alý úshin Aqqoltyq eldi mekenindegi bógetter turǵyzylyp, aryqtar qazyldy. Baldysý jáne Qarabulaq eldi mekenderiniń turǵyndaryna qosymsha sý ótkizgish qubyrlaryn ornatý jumystary júrgilýde. Sholaqqorǵan aýylynyń ishki gaz qubyrynyń jelisin tartý jumystary bıyl tolyq aıaqtalady. Aýylǵa gaz berý úshin avtomatty gaz taratý stantsııasy men magıstraldy gaz qubyrynyń qurylysy keler jyly aıaqtalady. Aqsham, Naýryz shaǵyn aýdandaryn aýyz sýmen qamtamasyz etý jumystary qarqyndy júrgizilýde. Elektr jaryǵynyń jıi óshýine baılanysty eski podstantsııa jańartylatyn boldy.
Ónerkásip óniminiń kólemi boıynsha Sozaq aýdanynyń oblystaǵy úlesi 60 paıyzdy quraıdy. Bıyl 6 aıda jalpy óńirlik ónimniń kólemi 283 mlrd. teńgeni qurady. Sozaq aýdany ónerkásibi damyǵan aýdan bolǵandyqtan oblys kóleminde ózin-ózi qamtamasyz etip otyrǵan birden-bir dotatsııasyz aýdan bolyp sanalady. Jergilikti bıýdjet kirisi jyl basynan beri 7,5 mlrd.teńgege jetken. 14 myń gektar jerge egin egilip, ósimdik sharýashylyǵynyń ónimi 4,7 mlrd. teńgeni qurady. Sozaq aýdany boıynsha «Aýyl amanaty» baǵdarlamasy Sozaq, Qumkent, Sholaqqorǵan jáne Jartytóbe aýyldyq okrýgterinde iske asyrylýda. 4 aýyl sharýashylyǵy kooperatıvteri qurylyp, 76 joba maquldandy.
Aýdannyń ınfraqurylymyn jaqsartý boıynsha jumystar jalǵasýda. «Ońtústik Jaryq Tranzıt» kompanııasy ınvestıtsııalyq baǵdarlamasynyń aıasynda bıyl 26,5 shaqyrym elektr jelisi men tozyǵy jetken 3 transformatordy aýystyrady. Aǵash baǵanalary temir beton baǵanalaryna aýystyrylady, jańa transformatorlar ornatylady. Bıyl jergilikti bıýdjetten qosymsha 362 mln. teńge qarjy bólinip, 11 kóshege ortasha jóndeý jumystary júrgizilýde. Oblystyq mańyzy bar Sholaqqorǵan - Sozaq, Sozaq - Qaraǵur, Sholaqqorǵan - Qumkent joldarynyń 152 shaqyrymyna ortasha jóndeý jumystary júrgizilýde.
- Prezıdentimiz Qasym-Jomart Toqaev abattandyrý, eldi mekenderdi taza ustaý máselelerine erekshe nazar aýdarady. Aýdan aýmaǵyn kórkeıtip, qorshaǵan ortany turmystyq qaldyqtardan tazartý, jol boıyndaǵy kásipkerlik nysandar men úılerdiń qasbetterin retke keltirý jumystary únemi baqylaýda bolýy qajet. Bul jergilikti ákimderdiń jumysynyń basty kórsetkishteriniń biri. Turǵyndardy da osy jumystarǵa atsalysýǵa shaqyramyn.Tazalyqty aldymen ózimizden bastasaq, shetten keletin qonaqtarǵa da durys kózqaras qalyptastyratyn bolamyz. Byltyr demeýshiler esebinen Sholaqqorǵan aýylynan Túrkistan baǵytyna shyǵa beris jolynyń boıynda 3,2 gektar jer telimi qorshalyp, 3,5 myń kóshet otyrǵyzylǵan bolatyn. Kógaldandyrý aımaǵyna tamshylatyp sýǵarý júıesi júrgizilgen. Bıyl bul jumystar óz jalǵasyn taýyp, qosymsha 1,6 ga jer telimine 2 myń túp kóshet otyrǵyzyldy. Jalpy, bıyl aýdan aýmaǵyn kógaldandyrý maqsatynda 18 670 kóshet otyrǵyzyldy,-dedi ózi sózinde oblys ákimi Darhan Satybaldy.
Aýdanda ornalasqan óndiristik kásiporyndar men jeke kásipkerler demeýshiligi esebinen sońǵy úsh jylda 1,3 mlrd. teńgege birqatar nysandar boı kóterdi. Eki meshit salyp berdi. 6 balalar alańshasyn, 5 sport alańyn salyp, 12 kósheni jaryqtandyrdy. 15 nysandy abattandyryp berdi. Sozaqtyqtar az qamtylǵan kóp balaly otbasylarǵa 11 úı syılady. Solardyń biri osyǵan deıin oblys ákimi Darhan Satybaldynyń halyqpen kezdesýinde baspana suraǵan múgedek áıel búgin arnaıy alǵys aıtý úshin keldi. Oǵan jergilikti kásipker baspana syılaǵan.
Halyqtyń tabysyn arttyrý maqsatynda Sozaq aýdanynda 6 aıda 550 jańa jumys orny ashyldy. Aýdanda jumyssyzdyq deńgeıi 5 % quraıdy. Bul oblystaǵy eń tómen kórsetkishterdiń biri.
«Jaıly mektep» jobasy boıynsha Sholaqqorǵan aýylyndaǵy 1961 jyly salynǵan Y.Altynsarın atyndaǵy jalpy orta mektebiniń janynan jańa 900 oryndyq mekteptiń qurylysy bıyl bastalyp, keler jyly paıdalanýǵa berilmek. Bıyl 23 oqý kabınetin jabdyqtaýǵa 182 mln teńge qaralǵan.