Tikushaq tizgindegen Qytaıdaǵy qazaq jigiti – sheteldegi qazaq baspasózi
Kazinform HAA sheteldegi qazaq tilinde taraıtyn aqparat kózderine aptalyq sholýyn usynady.
Shyńjańda Oraza aıtqa úsh kún demalys beriledi — Harajorga
— Shyńjań uıǵyr avtonomııaly ólkelik halyq úkimetiniń resmı saıty jarııalaǵan 2025 jylǵy mereke, meıram kúnderindegi demalys málimdemesine negizdelsek, kelesi keletin zańda belgilengen mereke kúni retinde Oraza aıt merekesi (31 naýryz kúni) bolyp, 29 naýryzdan (senbi) 31 naýryz kúnine (dúısenbi) deıin jalpy 3 kún demalys beriledi, — dep jazady qytaılyq Harajorga basylymy.
Sondaı-aq osy aptada «Harajorga»-da «Aýyrǵan malǵa ınternette tegin dıagnoz qoıatyn tekshe ashyldy» degen taqyryptaǵa aqparat jaryq kórdi.
Shyńjań mal aýrýlaryn emdeýdiń onlaın dıagnoz qoıý jáne emdeý jumysyn AI jobasy boıynsha ınternet jelisine shyǵardy.
Atap aıtqanda Shyńjań Mal sharýashylyǵy ǵylym akademııasynyń mal aýrýlaryn zertteý ortalyǵynyń málimetinshe, Shyńjań Mal aýrýlaryn emdeýdiń ınternet jelileri arqyly dıagnoz qoıý jáne emdeý jobasynyń AI modeli 2025 jyly qańtar aıynan bastap resmı túrde jumysyn bastaǵan. Sondaı-aq bul joba qalyń eginshi, malshylarǵa tegin qyzmet kórsetýde. Qazir atalǵan áleýmettik jelige tirkelgen tutynýshylar sany 20 myńnan asyp, dıagnoz qoıý jumysy 3 000-ǵa jetken.
Qytaılyq BAQ-tyń keltirgen málimetine súıensek, Shyńjańda qazir 2 mıllıon 150 myńnan astam baqtashy bar. Soǵan baılanysty kásiptik mal dárigerleri jetispeıdi. Sondaı-aq Shyńjańnyń jer kólemi keń bolǵandyqtan mal dárigerleri dıagnoz qoıyp, emdeý qajet bolǵanda mal dárigerlerin kútý kerek bolyp qalady. Bul mal indetinen saqtanýǵa jáne aldyn alýǵa tıimsiz. Sondyqtan Shyńjań Mal sharýashylyǵy ǵylym akademııasynyń mal dárigerligin zertteý ortalyǵy men Shyńjańdyq Chısyhýa kompanııasymen birlesip mal indetin onlaın emdeýdiń «Mal shıpageri keldi» atty emdeý tekshesin ashqan.
Úndistan–Ózbekstan transport dálizi Qazaqstanǵa deıin uzartylady — ÓzA
«Ýztemırıýlkonteıner» AQ málimetine sáıkes, alǵashqy poıyz 12 konteınerden turady jáne Mýndra (Úndistan) portynan Sorokovaıa (Qazaqstan) stantsııasyna attandy.
Baǵyt Iran, Túrkimenstan, Ózbekstan jáne Qazaqstan arqyly ótedi.
Júk 1 585 km teńizben, 4 300 km temirjolmen jetkiziledi.
Bul týraly ózbekstandyq «ÓzA» aqparat agenttigi málimdedi.
Habarlamada aıtylǵandaı, Logıstıkalyq operatorlar: «Ýztemırıýlkonteıner» AQ (Ózbekstan temirjol ekspedıtory), «TULM» AQ (Túrkimenstan transport-logıstıka ortalyǵy), «Kedentransservıs» AQ (Qazaqstan logıstıka termınaldarynyń operatory).
Qazaqstan temir joly (QTJ) baspasóz qyzmeti Úndistannan Qazaqstanǵa keramıkalyq plıtalar jóneltilgenin naqtylady. Júktiń jetkizilý merzimi Bandar Abbas (Iran) portynyń jumys kestesine baılanysty shamamen 25-30 kún bolmaq.
Ózbekstandyq basylymnyń málimetinshe, bul baǵyt «Soltústik–Ońtústik» dáliziniń shyǵys baǵytyn damytý sheńberinde iske qosyldy. Ol jetkizý ýaqytyn qysqartyp, tasymaldaý shyǵyndaryn azaıtady, sondaı-aq eksporttaýshylar men ımporttaýshylarǵa jańa múmkindikter ashady.
Sondaı-aq osy aptada «ÓzA»-da «Ózbekstan bir jylda 3 mlrd dollarǵa jýyq toqyma ónimderin eksporttady» degen taqyryptaǵy aqparat jarııalandy.
Atalǵan aqparat kóziniń dereginshe, Ózbekstan 2024 jyldyń qańtar-jeltoqsan aılarynda shamamen 2,9 mlrd AQSh dollaryna teń toqyma ónimderin shetelge eksporttaǵan.
Statıstıka agenttiginiń málimetinshe, bul kórsetkish eldiń jalpy eksportynyń 10,6%-yn quraǵan.
Eksporttyń negizgi bóligin kelesi taýarlar qurady: Iirilgen jip — 1 237,3 mln dollar, daıyn toqyma ónimderi — 1 124,5 mln dollar, trıkotaj matalar — 292,1 mln dollar, matalar — 145,9 mln dollar, shulyq buıymdary — 42,6 mln dollar.
— Bul kórsetkishter Ózbekstannyń toqyma ónerkásibiniń qarqyndy damyp, halyqaralyq naryqta suranysqa ıe bola bastaǵanyn kórsetedi, — dep jazady «ÓzA».
Qytaıdaǵy tikushaq tizgindegen qazaq jigiti — Halyq gazeti
Kóktem kelip, tabıǵat ana býsanyp, Shyńjańnyń Іle qazaq avtonomııaly oblysyndaǵy Narat jaılaýy óziniń eń ádemi maýsymyn bastaý aldynda tur. 23 jastaǵy qazaq jigiti Meıirbek Tileýbekuly Robinson R44 tikushaǵymen Іle ózeni ańǵarynyń kók aspanynda jattyǵý jasap júr.
— Meıirbek bala kezinen aspanǵa ushýdy armandaıtyn edi. Kolledjdi bitirgennen keıin ınternatýradan ótip, tikushaq júrgizýshisiniń kýáligin aldy, — dep habarlaıdy Halyq gazeti basylymy.
Qytaılyq BAQ-tyń dereginshe, búginde Meıirbek — kásibı tikushaq ushqyshy. Kórkem aımaqtyń tanymaldyǵynyń artýyna oraı ol tikushaqpen jolaýshylardy alyp bıikten keń jaılaýdy, Órikti saıynyń kórinisin tamashalatady.
Meıirbek tek ushqysh qana emes, sonymen birge jolaýshylarǵa Shyńjańnyń ádet-ǵuryptaryn, jergilikti qyzyqty oqıǵalardy sheber jetkizetin áńgimeshi.
— Meıirbek jumys isteıtin kompanııa taý-ken aýmaqtarynda medıtsınalyq qutqarý jáne ushaqtarmen jerge tuqym sebý sııaqty jumystarmen de aınalysady. Onyń áýede ushqan ýaqyty 430 saǵattan asty. Bolashaqta Meıirbek ushqysh muǵalim kýáligin alyp, malshy otbasy balalarynyń kók aspan týraly armandaryn júzege asyrý maqsatynda shákirt tárbıeleýdi josparlap otyr, — dep jazady Halyq gazeti.
Sondaı-aq osy aptada Halyq gazetinde «Robot ıtter men júrgizýshisiz kólikter Beıjińdegi joldardy kúzetip júr» degen taqyryptaǵa aqparat jarııalanǵan bolatyn.
Atalǵan basylymnyń keltirgen málimetterine súıensek, 8 naýryzdan bastap Beıjińniń Ekonomıkalyq jáne tehnologııalyq damý aımaǵynda robot-ıt pen júrgizýshisiz patrýldik kólikter toby birge patrýlge shyqqan.
Bul jaqynda Beıjińniń Ekonomıkalyq damý aımaǵy engizgen jańa býyn ıntellektýaldy patrýldik júıe. Jańa býyn ıntellektýaldy patrýldik júıesi jasandy ıntellekt algorıtmderi men úlken derekterdi taldaýdy sátti biriktirgen. Patrýlge barlyǵy 18 dana l4 klasty júrgizýshisiz kólikter, 15 júrgizýshisi bar patrýldik kólikter jáne 2 aqyldy robot ıt qatysqan.
— Tıisti jaýapty tulǵanyń tanystyrýyna sáıkes, «Patrýldik qyzmettiń tıimdiligi dástúrli rejımge qaraǵanda 3 ese joǵary. Bul aldyn alý men baqylaý aıasynan tysqary aýmaqtardaǵy qaýiptilikti aıtarlyqtaı tómendetedi, - dep jazady qytaılyq BAQ.
QazUÝ-da Iran-Qazaqstan ǵalymdary birlesip jazǵan kitaptardyń tusaýkeseri ótti — ParsToday
12 naýryzda ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-dyń shyǵystaný fakýltetiniń uıymdastyrýymen Ábý Nasyr ál-Farabıdiń murasyn zerdeleý boıynsha Qazaqstan men Iran arasyndaǵy úshjyldyq birlesken jobalar aıasynda daıyndalǵan kitaptardyń tusaýkeseri ótti, dep jazdy ParsToday aqparat agettigi.
Irandyq BAQ-tyń keltirgen málimetterine súıensek, bul kitaptar QR Prezıdenti Q.Toqaevtyń 2022 jylǵy 19 maýsymdaǵy Iran Islam Respýblıkasyna resmı saparynyń qorytyndysy boıynsha berilgen tapsyrmasyna sáıkes daıyndaldy. Atalǵan kitaptar Shyǵys oıshyly, ǵalym ál-Farabıdiń eńbekterine negizdelgen ıdeıalarǵa súıene otyryp, ıran men qazaq halyqtary arasyndaǵy qarym-qatynas pen ózara túsinistik deńgeıin keńeıtýge arnalǵan.
Tusaýkeserdiń ashylý saltanatynda QazUÝ-dyń áleýmettik damý jónindegi prorektory Sábıt Sýataı QazUÝ rektory J.Túımebaevtyń quttyqtaý hatyn oqydy.
Joba jetekshisi, Iran Islam Respýblıkasy syrtqy ister mınıstriniń keńesshisi Seıed Alı Moýdjanı sóz sóılegen.
Tanystyrylymda birqatar ırandyq jáne qazaqstandyq ǵalym qatysyp, sóz sóılegen. Іs-sharaǵa sondaı-aq ýnıversıtet oqytýshylary, doktorant, magıstrant, stýdentter jınalǵan.
400 jyldyq Assırııa bazary Túrkııada qalpyna keltirilip, qaıta ashyldy — TRT
Túrkııanyń ońtústik-shyǵysyndaǵy Mardın qalasynda ornalasqan 400 jyldyq Assırııa bazary «Kósheni saýyqtyrý jobasy» aıasynda tolyq qalpyna keltirilgennen keıin qaıta ashyldy.
Mardın ákimi Týndjaı Akkoıýn jobanyń tek fızıkalyq ózgeristi ǵana emes, sonymen qatar aımaqtyń ǵasyrlar boıy jalǵasyp kele jatqan saýda, yntymaqtastyq jáne uıymshyldyq dástúrleriniń qaıta jandanýyn bildiretinin aıtty.
Bul týraly Túrkııa Radıo Televızııa portaly habarlady.
«TRT»-nyń dereginshe, bul joba aımaqtyń mádenı murasyn saqtaý jolyndaǵy mańyzdy qadam retinde erekshelenedi. Joba Mádenıet jáne týrızm mınıstrliginiń qoldaýymen úılestirilip, sondaı-aq gýbernatorlyq, aýdan ákimshiligi jáne túrli mekemelerdiń qatysýymen júzege asyryldy.
Ashylý saltanatynda Mardın ákimi Týndjaı Akkoıýn qalanyń tarıhı mańyzdylyǵyn erekshe atap ótti. Ol Mardınniń san ǵasyrlar boıy kóptegen órkenıetke meken bolǵanyn aıtyp, onyń biregeı mádenı jáne sáýlettik murasyn joǵary baǵalaǵan.
Atalǵan ortalyq eń kóne qonystarynyń biri retinde ártúrli mádenıetterdiń bir shańyraq astynda ómir súrýi men baýyrlastyq dástúrin beıneleıtinin atap ótti.