«Testileýden «tóńkeris» jasaý kimge tıimdi?» - respýblıkalyq basylymdarǵa sholý
***
Keshe Aqordada Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Nursultan Nazarbaev Astanaǵa eki kúndik resmı saparmen kelgen Qyrǵyz Respýblıkasynyń Prezıdenti Almazbek Atambaevty qabyldady. Osyǵan oraı «Egemen Qazaqstan» gazetinde «Qazaqstan - Qyrǵyzstan: Jańa strategııalyq áriptestikke sony qadam» degen taqyryppen maqala basyldy. Basylymnyń atap ótýinshe, Memleketter basshylarynyń shaǵyn quramdaǵy kezdesýlerinen keıin Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Nursultan Nazarbaev pen Qyrǵyz Respýblıkasynyń Prezıdenti Almazbek Atambaevtyń qatysýymen keńeıtilgen quramdaǵy kelissózder ári qaraı jalǵasty. «Keńeıtilgen quramdaǵy kelissózderdiń nátıjesi kórsetkendeı, Qazaqstan men Qyrǵyzstan prezıdentteri energetıka, aýyl sharýashylyǵy, kólik jáne kommýnıkatsııa, ken baıytý, óńdeý ónerkásibi, týrızm jáne basqa salalardaǵy ózara tıimdi yntymaqtastyqty jandandyrýǵa ýaǵdalasty. Sonymen qatar, memleketter basshylary ýákiletti organdarǵa bıylǵy jyly Qazaqstan men Qyrǵyzstannyń Joǵary memleketaralyq keńesin jáne Qazaqstan, Qyrǵyzstan úkimetaralyq keńesin ótkizýge daıyndyq jumystaryn júrgizip, olardy belgilengen ýaqytynda ótkizýdi tapsyrdy», - dep jazady basylym.
«Egemen Qazaqstan» gazetiniń jazýynsha, keshe Májilis Tóraǵasy Nurlan Nyǵmatýlınniń jetekshiligimen ótken palatanyń jalpy otyrysynda elektr energetıkasy, tabıǵı monopolııalar men retteletin rynok sýbektileriniń ınvestıtsııalyq qyzmetin retteýge baǵyttalǵan zań jobasy qaraldy. Depýtattardyń usynystary boıynsha «elektr energııasyna arnalǵan shekti tarıf», «elektr qýatynyń ázirligin qoldaý boıynsha kórsetiletin qyzmetterge arnalǵan shekti tarıf», «elektr qýatynyń naryǵy» degen uǵymdar engizilip, Úkimettiń 2016 jyldan bastap elektr energııasyna arnalǵan shekti tarıfti jáne elektr qýatynyń ázirligin qoldaý boıynsha kórsetiletin qyzmetke arnalǵan shekti tarıfti bekitýi naqty reglamenttelgen. Maqala basylymnyń búgingi sanynda «Basty maqsat - ınvestıtsııany ashyq etý» degen taqyryppen berildi.
***
Kúndelikti tutynýǵa yńǵaıly, jyldam daıyndalatyn qaptamadaǵy shaılardyń ózindik zııany da bar eken. Buǵan álem dárigerleri kóz jetkizdi. Vashıngton ýnıversıtettik medıtsına mektebiniń ǵalymdary adam densaýlyǵynyń qaýipsizdigi úshin shaǵyn qaptamadaǵy qaınatylǵan shaıdy kúnine 5 keseden artyq qabyldaýǵa bolmaıdy dep eskertedi. Sebebi ftordyń shoǵyrlanýy, boıymyzdyń yqtımaldy shamasyn joǵarylatyp jiberedi jáne densaýlyqtyń buzylýyna sep bolady. Bul týraly tereńirek bilgińiz kelse «Aıqyn» gazetindegi «Qaptama shaı qaýipti me?» degen taqyryptaǵy maqalaǵa nazar aýdaryńyz.
«Ońtústik Qazaqstan oblysynyń polıtseıleri «Ózbekstanda jáne Qazaqstanda 11 qyz-kelinshekti óltirdi» degen kúdikpen Ózbekstannyń eki azamatyn quryqtady. Qylmystyq toptyń úshinshi múshesi izdestirilýde» dep jazady «Aıqyn» gazeti «Qaraqshylar quryqtaldy» degen taqyryptaǵy maqalasynda. Aldyn ala júrgizilgen tergeý sharalary barysynda qolǵa túsken kúdiktilerdiń ótken jylǵy jeltoqsan aıynan bergi ýaqyt aralyǵynda Ońtústik Qazaqstan oblysynda turatyn 25 jáne 54 jas aralyǵyndaǵy tórt qyz-kelinshekti óltirgendigi anyqtaldy. Kúdiktiler býyndyryp óltirgen adamdardyń máıitteri Almaty - Tashkent kúre joly boıynan tabyldy. Sondaı-aq kúdiktilerden alynǵan suraq-jaýap barysynda olardyń kezekti qurbandardy Shymkent qalasynyń temir jol vokzalynan poıyzdan kútip alyp, olardy «taksıst qyzmetin kórsetemiz» dep aldaǵandyǵy belgili boldy.
***
Keshendi testileýdiń bıylǵy «jónsiz» jańalyǵy ótken joly Senatty bir silkindirip edi. Májilistiń depýtattaryn da bul jańalyq selt etkizdi. Basty másele - kolledj bitirýshilerdi de keshendi testileýge kiriktirip jiberýdiń saldarynan bolatyn olqylyqty joıý. Sóıtip, halyq qalaýlylary Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń aǵattyǵyn betine basyp, kolledj túlekteriniń quqyn qorǵaýǵa tyrysyp-aq jatyr. Alaıda olqylyq ońalyp ornyna kele qoıatyn túri kórinbeıdi. Óıtkeni úmitkerler úshin bolatyn úlken synaqqa azǵantaı ýaqyt qalǵanymen, resmı mınıstrlik áli de «qyńq» etken joq. Maqalanyń túp-tórkinin «Alash aınasy» gazetindegi «Testileýden «tóńkeris» jasaý kimge tıimdi?» degen taqyryptan egjeı-tegjeıli bile alasyzdar.
Osy basylymnyń turaqty «Dat!» aıdarynda Qarjy mınıstrligi Qarjylyq monıtorıng komıtetiniń tóraǵasy Músiráli Ótebaevpen aradaǵy suhbat «Qazirgi tańda kóleńkeli ekonomıkanyń deńgeıin anyqtaıtyn esepteýdiń biryńǵaı ádistemesi joq» degen taqyryppen berlgen. Basylym tilshisiniń barlyq saýalyna tuşymdy jaýap bergen ol: «Bizdiń maqsatymyz - kóleńkeli ekonomıkanyń «nátıjelerin» aıtý emes, onyń kólemin odan ári arttyrmaý úshin tosqaýyl qoıý sharalaryn jetildirý. Іstelgen qylmystyń nátıjesimen kúresýden góri, qylmysty boldyrmaý, ıaǵnı aldyn alý jumystaryn júrgizý kerek. Qazirgi tańda kóleńkeli ekonomıkanyń deńgeıin anyqtaıtyn esepteýdiń biryńǵaı ádistemesi joq, sondyqtan da aldymenen memlekettik deńgeıde kóleńkeli ekonomıkany dálme-dál baǵalaý máselesin sheshý qajet», - deıdi.